اعتبار یابی الگوی ارتقای پایبندی به اخلاق پژوهشی در معلمان پژوهشگر (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
حوزه‌های تخصصی:
شماره صفحات:
۲۹۷ - ۳۰۹
دریافت مقاله
آرشیو
چکیده
هدف این پژوهش ارائه الگوی ارتقاء پایبندی به اخلاق پژوهش در بین معلمان پژوهشگر بود. پژوهش از نظر هدف، کاربردی، از نظر شیوه گردآوری داده ها آمیخته با رویکرد کیفی- کمی بود. در بخش کیفی از تحلیل مضمون و در بخش کمی علاوه بر پیمایش از تحلیل عاملی اکتشافی و تحلیل مسیر و بررسی شاخص های مطلوبیت مدل استفاده شد. جامعه آماری بخش کیفی شامل 11 نفر از خبرگان بود که از بین اعضای هیات علمی با حداقل ده سال سابقه پژوهش و مطالعه با روش نمونه گیری هدفمند و در حد اشباع انتخاب شدند و در بخش کمی شامل کل معلمان پژوهشگر شهر اراک بود و نمونه آماری طبق فرمول کوکران شامل 248 نفر بصورت تصادفی خوشه ایی انتخاب شد. گردآوری داده های کیفی با مصاحبه نیمه ساختاریافته و در بخش کمی با پرسش نامه 46 سوالی محقق ساخته با طیف 5 درجه لیکرتی انجام شد. برای روایی پرسشنامه ها از بازبینی مجدد، روایی صوری، محتوایی، سازه، CVR&CVI استفاده و پایایی ابعاد آن طبق آلفای کرونباخ بین 0.85 تا 0.97بود. در تجزیه و تحلیل داده ها در بخش کیفی، از تحلیل مضمون و در بخش کمی تحلیل عاملی اکتشافی و تحلیل مسیر با نرم افزار هایSPSS27 و AMOS استفاده شد. یافته ها: در مرحله اول تحلیل کیفی 212 کد اولیه استخراج و در مراحل بعدی با حذف کدهای همپوش و تکراری به 58 کد محوری تقلیل یافت و پس از پالایش به 42 مضمون و 10 شبکه کاهش یافت. ملاک کفایت نمونه گیری کیسر– مایر- الکین0.96و کرویت بارتلت p<0/001 بود که بیانگر کفایت حجم داده ها برای تحلیل و همبستگی کافی برای اجرای تحلیل بود. در تحلیل عامل های اصلی،6 عامل با ارزش ویژه بزرگتر از 1 شناسایی شد که در مجموع 0.64 از واریانس مشترک را تبیین نمود. طبق شاخص های مطلوبیت مدل مبتنی بر مولفه های شناسایی شده، کای اسکوار 1.554 و شاخص های تطبیقی نسبی بالاتر از0.90 و بیانگر مطلوبیت مدل است. یافته ها نشان داد که مولفه های کلیدی اخلاق پژوهشی شامل اصول اخلاقی و مسئولیت اجتماعی، اصول نگارش مسئولانه، ملزومات کلیدی در طراحی و اجرا، انگیزش و تعهد، مشارکت آگاهانه و عدالت، و بی طرفی و استقلال است. همچنین الگوی مبتنی بر یافته های بخش کمی بر اساس شاخص های مطلوبیت، از برازش مطلوب برخوردار است و می تواند به عنوان مدلی کاربردی برای ارتقای رفتار اخلاقی پژوهشی در میان معلمان پژوهشگر استفاده شود.Validating a Model for Promoting Adherence to Research Ethics in Research Teachers
The aim of this study was to propose a model for enhancing adherence to research ethics among teacher-researchers in education. Methodology: The research is applied in terms of its objective and utilizes a mixed qualitative-quantitative approach for data collection. The qualitative part involves thematic analysis, while the quantitative part employs surveys, exploratory factor analysis, path analysis, and the examination of model fit indices. The qualitative sample consisted of experts, selected through purposive sampling until saturation, based on criteria such as university faculty membership and at least ten years of research experience, resulting in 11 participants. The quantitative sample included all teacher-researchers in Arak, with a random cluster sample of 248 selected according to Cochran’s formula. Data collection involved semi-structured interviews for the qualitative part and a researcher-designed 46-item Likert-scale questionnaire for the quantitative part. The validity of the tools was assessed through re-examination, face, content, and construct validity (CVR & CVI), with reliability coefficients ranging from 0.85 to 0.97 based on Cronbach’s alpha. Data analysis involved thematic analysis for the qualitative part and exploratory factor analysis and path analysis using SPSS 27 and AMOS for the quantitative part. Findings: In the first phase of qualitative analysis, 212 initial codes were extracted, which, after eliminating overlapping and duplicate codes, were reduced to 58 main codes. After refinement, these were further reduced to 42 themes and 10 networks. The Kaiser-Meyer-Olkin sampling adequacy measure was 0.96, and Bartlett’s test of sphericity was p < 0.001, indicating sufficient data volume and correlation for analysis. In the principal component analysis, six factors with eigenvalues greater than one were identified, explaining 0.64 of the shared variance. According to the model fit indices based on identified components, the chi-square value was 1.554 and the comparative relative fit indices were above 0.90, indicating a good model fit. Conclusion: According to the model fit indices, the model for enhancing research ethics includes components such as ethical principles and social responsibility, responsible and ethical writing, key design and implementation requirements, motivation and commitment, informed participation and justice in research, neutrality, and independence in research.
تبلیغات
