درخت حوزه‌های تخصصی

مقدمه: سازماندهی و نگهداری نظام سازمانی یکی از مهم ترین وظایف و مسؤولیت های مدیریت سازمان محسوب می شود. در واقع مدیران، مسؤول میزان و نوع تعهد کارکنان نسبت به ارزش های رسمی می باشند. چرا که نیروی انسانی متعهد و وفادار به سازمان می تواند تأثیر چشمگیری بر خدمت ارایه شده در سازمان های سلامت بگذارد. هدف از این پژوهش، شناسایی میانگین ابعاد سه گانه ی تعهد سازمانی (مشتمل بر عاطفی، مستمر و هنجاری) در کارکنان مرکز مدیریت حوادث و فوریت های پزشکی استان اصفهان بوده است. روش بررسی: این مطالعه ی تحلیلی، به صورت مقطعی در سال 1390 صورت پذیرفت و جامعه ی آماری پژوهش، کارکنان حوزه ی مدیریت حوادث و فوریت های پزشکی استان اصفهان بود. تعداد نمونه 128 نفر و روش نمونه گیری به صورت تصادفی ساده بود. ابزار گردآوری داده ها، پرسش نامه ای با پایایی و روایی تأیید شده در مطالعات قبلی می باشد. داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS و به کارگیری آزمون های آماری Spearman و آنالیز واریانس تحلیل گردیده اند. یافته ها: امتیاز تعهد سازمانی، 79/59 به دست آمد. در میان ابعاد سه گانه ی تعهد سازمانی، بعد تعهد عاطفی با کسب 2/69 امتیاز در اولویت اول و تعهد تکلیفی با 4/56 امتیاز و تعهد مستمر با 6/50 امتیاز در رده های بعدی قرار گرفتند (حداکثر امتیاز 100 بود). نتیجه گیری: ضروری است تا مدیران سازمان با توجه به نقش کارکنان شاغل در مرکز مدیریت حوادث و فوریت های پزشکی در تضمین سلامت مردم و نجات جان آن ها در مواقع بروز حوادث و سوانح تمرکز بیشتری در زمینه ی ارزش های سازمانی و بعد تعهد مستمر کارکنان نموده و با اقداماتی نظیر بالا بردن امنیت شغلی، ایجاد تغییرات مثبت در فرهنگ سازمانی، ارایه ی آموزش های مناسب و توجیهی قبل از استخدام و اجرای برنامه های تشویقی در افزایش تعهد سازمانی کارکنان خود تلاش نمایند.

"مقدمه: اطلاعات بهداشتی به عنوان بزرگترین سرمایه مراکز بهداشتی به شمار رفته و اهمیت اطلاعات مدارک پزشکی در زمینه های مراقبت بیمار،بررسی کیفی، بازپرداخت مالی،اعمال قانونی،آموزش، پژوهش و برنامه ریزی بر هیچکس پوشیده نیست. پژوهش حاضر به بررسی نقش اطلاعات مدارک پزشکی وجنبه های کاربردی آن از دیدگاه مدیران وپرسنل مدارک پزشکی پنج بیمارستان آموزشی دانشگاه علوم پزشکی شیراز پرداخته است. روش بررسی: این مطالعه توصیفی از طریق توزیع پرسشنامه بین کلیه ی (45 نفر) پرسنل و مدیران بخشهای مدارک پزشکی در پنج بیمارستان آموزشی عمومی وتخصصی صورت گرفت. پرسشنامه شامل 24 قسمت اطلاعاتی در زمینه ی کاربرد مدارک پزشکی و میزان ارجاع به آن از جنبه های آموزشی، پژوهشی، قانونی، مالی، بهداشتی، آماری و امور مدیریتی بود. روایی پرسشنامه با استفاده از روش اعتبار محتوا و مطالعه کتب و مقالات منتشر شده در این زمینه تائید شد و اعتبار آن در حجم نمونه به صورت پایلوت در یکی از مراکز بیمارستانی بررسی گردید. تحلیل یافته ها به کمک آمار توصیفی انجام گرفت. یافته ها: بیشترین کاربرد مدارک پزشکی در ارتباط با جنبه های قانونی آن در مواردی از قبیل پزشکی قانونی، درخواستهای قضایی وپیگیری موارد قانونی سوءدرمان ناشی از غفلت پزشک، بوده است. کمترین جنبه ی کاربردی اطلاعات آن نیز در مورد ارتقای سطح بهداشتی جامعه و کنترل و پیشگیری از بیماریها بود. نتیجه گیری: با توجه به اینکه 85 درصد جامعه پژوهش، نقش مدارک پزشکی را در ارتقا کیفیت خدمات بهداشتی در حد بسیار زیاد، زیاد و متوسط ارزیابی نموده اند بنابراین مستند سازی دقیق اطلاعات و اتخاذ روشهای بهبود کیفیت به منظور بهره وری بهتر از داده های پزشکی ضروری به نظر می رسد. "

مقوله «سلامت الکترونیک» در دو دهه ی اخیر در الویت برنامه های کلان توسعه در کشورهای مختلف جهان (اعم از پیشرفته و جهان سومی) قرار گرفته است. در واقع استراتژیستها و سیاستگزاران بخش سلامت با بهره گیری از قابلیتهای گوناگون فناوری اطلاعات و ارتباطات، فرآیندهای طرح ریزی، ارائه و ارزیابی مراقبتهای سلامتی را کار آمد و اثر بخش تر می نمایند. در این راستا سلامت الکترونیک نیز یکی از این استراتژی های کلان مدیریتی که باید به آن بسیار توجه شود.

"مقدمه: مدارک پزشکی در زمینه ثبت و گردش اطلاعات که به عنوان اساس برنامه ریزی و تصمیم گیری مدریتی در زمینه های آموزشی، پژوهشی و بهداشتی به کار می رود، یکی از با ارزش ترین شاخصهای فعالیت کادر بیمارستانی می باشد. با توجه به اهمیت اطلاعات ثبت شده در اوراق مدارک پزشکی و کاربرد این اطلاعات در تسریع روند و اصلاح شیوه های درمان در این پژوهش به بررسی میزان تکمیل مدارک پزشکی در بیمارستانهای عمومی دانشگاه علوم پزشکی شیراز پرداخته شده است. مواد و روشها: جامعه مورد پژوهش به صورت نمونه گیری تصادفی منظم از میان پرونده های بیماران ترخیص شده از بخشهای بستری دو بیمارستان عمومی در نیمه اول سال 1377 انتخاب گردیده و در مجموع 370 پرونده مورد بررسی قرار گرفت. ابزار گردآوری داده ها 7 چک لیست بوده، به منظور تحلیل داده ها از روشهای آمار توصیفی استفاده شده است. نتایج: در رابطه با میزان تکمیل فرم تاریخچه و سیر بیماری در بیمارستانهای نمازی و شهید فقیهی نتایج نشان داد که ثبت سابقه خانوادگی در رده ضعیف، میزان ثبت سابقه اجتماعی و معاینات عصب در رده متوسط و ثبت سایر اطلاعات موجود در فرم تاریخچه در حد مطلوب بود. میزان تکمیل فرم دستورات پزشک به صورت صد در صد و ثبت تشخیص اولیه در حد مطلوب قرار دارد، (بالاتر از 2/89%)، وضعیت تکمیل فرم گزارشهای آزمایشگاه از نظر ثبت تشخیص در حد ضعیف ارزیابی شد. در بیمارستان نمازی کمترین میزان تکمیل در فرم خلاصه پرونده مربوط به وضعیت ترخیص و بیشترین میزان تکمیل مربوط به ثبت تشخیص نهایی بود (9/97%) در سایر موارد تکمیل فرم خلاصه پرونده در رده مطلوب قرار داشت. بحث: بطور کلی می توان گفت وضعیت تکمیل اوراق اصلی مدارک پزشکی در بیمارستانهای عمومی در حد مطلوب می باشد ولی به منظور ارتقای وضعیت تکمیل اوراق می توان بررسی فعال پرونده های ارسالی از سوی پرسنل درمانی به بخش مدارک پزشکی، نظات مستقیم مدیریت بخش در مراحل تکمیل اوراق و یکنواخت نمودن فرم های مدارک پزشکی در کلیه بیمارستانهای آموزشی را پیشنهاد نمود. "

مقدمه: پرونده ی سلامت فردی، دسترسی افراد به اطلاعات سلامت خود را فراهم می نماید و با آموزش بیمار، تسهیل ارتباط پزشک- بیمار و حمایت از روش مراقبت از خود، ارتقای کیفیت مراقبت را موجب می گردد. هدف این تحقیق، مقایسه ی مفاهیم و کاربردهای پرونده ی سلامت فردی در کشورهای منتخب بود. روش بررسی: مطالعه به روش توصیفی- تطبیقی در خصوص مفاهیم (تعریف و توصیف، اصول اصلی، اهداف، استانداردها، رسانه و منبع داده ها) و کاربردهای پرونده ی سلامت فردی در کشورهای آمریکا، استرالیا، انگلستان و ایران در سال 1388 صورت پذیرفت. فرم جمع آوری داده ها (پس از تأیید روایی صوری و محتوایی توسط متخصصین) با استفاده از منابع داده شامل مقالات، کتب، مجلات و سایت های معتبر به زبان انگلیسی و فارسی –سال های 1995 تا سپتامبر 2009- تکمیل شد. سپس جداول مقایسه ای تهیه و نقاط ضعف و قوت هر یک مورد بررسی و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: در هر سه کشور منتخب، بیمار/ فرد مالک پرونده ی سلامت فردی بود؛ اطلاعات تنها در اختیار افرادی که توسط بیمار مجاز اعلام شده اند، قرار می گرفت. پرونده با درخواست و رضایت فرد تشکیل می گردید. هدف و کاربرد این پرونده در هر سه کشور به ترتیب در دسترس قرار دادن اطلاعات سلامت فرد برای او و امکان تبادل پیام و استفاده از پایگاه های دانش ذکر شده بود. نتیجه گیری: پرونده ی سلامت فردی در بیشتر کشورها با هدف دسترسی افراد به اطلاعات سلامت خود فراهم شده است. ضرورت دارد در کشور ما نیز بر اساس تجربیات سایر کشورها در این زمینه اقدام گردد.

مقدمه: دسترسی عادلانه به خدمات پایه ی سلامت با حداقل کیفیت و هزینه ی قابل پرداخت حق مسلم هر شهروند است و در هر کشور دولت موظف است که این خدمات را به شکلی عادلانه در اختیار شهروندان قرار دهد. تجارت بین المللی خدمات سلامت بر موازنه ی بین توزیع عادلانه ی این خدمات، ایجاد انگیزه برای افزایش کارایی نظام سلامت و مدیریت منابع محدود مالی دولت ها تأثیر قابل توجهی میگذارد و پیامدهای مثبت یا منفی برای نظام سلامت و جامعه به همراه میآورد. در این مقاله ضمن معرفی الگوهای مختلف تجارت خدمات سلامت، به فرصت ها و چالش های حاصل از این نوع تجارت در کشورهای منتخب در منطقه ی آسه آن به منظور آشنایی سیاست گذاران و دست اندرکاران صنعت سلامت ایران با این نوع از تجارت و استفاده از آن در تصمیم گیری ها و مطالعات آینده پرداخته شده است. روش بررسی: این مقاله حاصل بخشی از یک پژوهش توصیفی- تطبیقی (در مقطع زمانی 89- 1387) و کاربردی در زمینه ی تجارت بین المللی خدمات سلامت است و اطلاعات مورد نیاز در این مقاله از طریق مطالعه ی منابع دیجیتال و چاپی گردآوری شده است. جامعه ی پژوهش سه کشور عضو «آسه آن» شامل مالزی، سنگاپور و تایلند را در بر گرفته، از داده های گردآوری شده به منظور ارایه ی تصویری کلی از وضعیت تجارت بین المللی خدمات سلامت در منطقه ی فوق و مقایسه ی فرصت ها و چالش های این تجارت استفاده شده است. یافته ها: تجارت بین المللی خدمات سلامت در قالب چهار روش کلی عرضه ی برون مرزی خدمات سلامت از راه دور، دریافت خدمات در خارج از کشور (گردشگری سلامت)، حضور تجاری (سرمایه گذاری مستقیم خارجی) و مهاجرت موقت اشخاص حقیقی (متخصصین سلامت) انجام شده در کشورهای مورد مطالعه می باشد و فرصتی برای کسب درآمد ارزی و ارتقای سطح کیفیت خدمات موجود و چالش هایی در زمینه ی رقابت با سایر کشورها و نیز در ارتباط با دسترسی و فراهم بودن خدمات مورد نیاز جامعه ی تحت پوشش است، در نتیجه ی افزایش تقاضای داخلی و کمبود منابع انسانی در بخش سلامت ایجاد میکند. نتیجه گیری: مهم ترین چالش های توسعه ی تجارت خدمات سلامت در منطقه ی آسه آن، تسریع در اعتبار بخشی مراکز ارایه ی خدمات، قابلیت انتقال بیمه ها، حمایت از بخش خصوصی، همکاری بخش دولتی و خصوصی و توسعه ی تجارت بر اساس مزیت های نسبی هر کشور در راستای توسعه ی بخش سلامت است.

داشتن سلامتی از حقوق اساسی و ابتدایی هر انسانی است. اهمیت بسیار زیاد حوزه سلامت در سطح جامعه و همچنین توسعه روزافزون فناوری های سلامت و مسائل اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و اخلاقی مرتبط با به کارگیری این فناوری ها، اتخاذ تصمیمات مرتبط با این حوزه را با حساسیت و پیچیدگی بیش تری همراه نموده است. از این رو ارائه چارچوبی جامع و فراگیر برای ارزیابی فناوری های سلامت، اهمیت فراوانی دارد. به همین منظور با شناسایی ابعاد مختلف مطرح در ارزیابی فناوری-های سلامت از دیدگاه ذی نفعان گوناگون نظام بهداشت و درمان کشور و بررسی اهمیت هر یک از این ابعاد، چارچوبی را در این خصوص ارائه شده است. در ابتدا پس از مطالعه مستندات موجود، شش بُعد اصلی برای ارزیابی فناوری های سلامت به همراه پنج گروه ذی نفع در نظام بهداشت و درمان کشور شناسایی و استخراج شد. پس از نظرسنجی از خبرگان و انجام تجزیه و تحلیل سلسله مراتبی داده ها، میزان اهمیت هر یک از ابعاد به طور کلی و همچنین از دید هر یک از گروه های ذی نفع تعیین شد. همچنین برای بررسی دیدگاه بازیگران مختلف در نظام بهداشت و درمان کشور پیرامون ابعاد مهم در ارزیابی فناوری های سلامت، رابطه میان جایگاه شغلی هر یک از این بازیگران اصلی با اولویت های انتخابی آن ها از میان ابعاد شش گانه پیشنهادی بررسی و همبستگی نسبتاً بالایی میان این دو متغیر مشاهده شد. نکته قابل توجه در این چارچوب، در نظر گرفتن ابعاد بیش تر نسبت به تحقیقات مشابه و نیز پارامترهای مطرح برای دو گروه تصمیم گیرندگان سطح خرد و کلان حوزه سلامت و همچنین بررسی نظریات بازیگران و ذی نفعان مختلف این حوزه پیرامون ابعاد مهم در ارزیابی فناوری های سلامت است. در انتها و پس از مشخص شدن چارچوب پیشنهادی، روش جراحی لاپراسکوپی با فناوری روبولنز و جراحی لاپراسکوپی بدون فناوری روبولنز بر پایه چارچوب ارائه شده با یکدیگر مقایسه گردیده که جراحی با فناوری مذکور ترجیح داده شد

بیمارستان ها به عنوان پرهزینه ترین و مهمترین اجزاى نظام مراقبت پزشکى مطرح هستند، بنابراین باز شناخت اقتصادى این بخش از اهمیت خاصى برخوردار است. روش بررسی: مطالعه حاضر به منظور تخمین تابع تولید بیمارستان هاى دانشگاه علوم پزشکى ارومیه، با استفاده از داده هاى تابلویى طى یک دوره 6 ساله در سطح 16 بیمارستان طراحى شده است. در این مطالعه،براى تخمین از تابع کاب- داگلاس استفاده گردید. متغیر وابسته در این تابع تعداد بسترى شدگان به عنوان تولید، و متغیرهاى توضیحى شامل تعداد پزشکان، تعداد پرستاران، تعداد سایر کارکنان، تعداد تخت ها، و متوسط مدت اقامت است یافته ها: کشش مربوط به نیروى پزشک ، نیروى پرستار ، تعداد تخت و سایر کارکنان است. در گام بعدى تولید نهایى براى پزشک ، پرستار ، تخت فعال ، و سایر کارکنان به دست آمد. ضریب تابع برابر با است و بازدهى نسبت به مقیاس صعودى است. نرخ نهایى جانشینى فنى pooling بین عوامل تولید عبارتند از ... نتیجه گیری: بیشترین کشش تولید مربوط به عامل تولید پرستار و بعد به ترتیب مربوط به سایر کارکنان، تخت و پزشک است. بنابراین مدیران در تصمیمات کوتاه مدت خود مبنى بر پاسخدهى به افزایش تقاضا براى خدمات، کشش عوامل تولید را مد نظر قرار دهند. تولید نهایى عوامل تولید، نقش و اهمیت فوق العاده پزشکان را در تولید آشکار مى سازد. مدیران با توجه به نرخ نهایى جانیشنى فنى بین عوامل تولید، در شرایط کمبود هر یک از منابع و عدم دسترسى به منابع، مى توانند عوامل تولید را جایگزین کنند به طورى که تولید کل ثابت بماند. با توجه به اینکه بازدهى نسبت به مقیاس صعودى لذا در طولانى مدت حالتى انحصارى بر بازار بیمارستانهاى مذکور حاکم است، بنابراین براى تحقق مسئله عدالت دخالت دولت در بازار بیمارستان هاى مذکور ضرورى است."

رشد جمعیت و توسعه شهر نشینی افزایش بی رویه انواع ضایعات در تمامی کشورها را به همراه داشته است . امروزه دفع این پسمانده ها بویژه در بیمارستانها به عنوان یکی از مهمترین چالشهای زیست محیطی در کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه درآمده است. در این میان تخلیه پسمانده های خطرناک صنعتی و بیمارستانی ، بدون رعایت ملاحظات زیست محیطی و فنی به عنوان یکی از پیچیده ترین و پرهزینه ترین مشکلات مسئولان در هر کشوری محسوب می شود. لذا این پژوهش با هدف کاهش میزان تولید مواد زائد عفونی بیمارستان با استفاده از الگوی ارتقاء کیفیت مدیریت مواد زائد انجام گردید. روش بررسی: در این پژوهش مداخله ای که در یکی از بیمارستانهای آموزشی شیراز انجام گرفت تلاش شد تا با اجرای یک الگوی ارتقاء کیفیت مدیریت مواد زائد از میزان تولید مواد زائد عفونی بیمارستان کاسته شود. در این پژوهش طی دو مرحله قبل و بعد از اجرای الگو زباله های بیمارستانی وزن (بر حسب کیلوگرم) و مقایسه شدند. برای تحلیل داده ها از شاخص های آمار توصیفی استفاده شد. یافته ها: نتایج نشان داد که قبل از اجرای الگو میانگین روزانه تولید زباله در بیمارستان برای زباله های عفونی 813 کیلوگرم و برای زباله های عادی83 کیلوگرم بوده، همچنین میانگین روزانه تولید زباله عفونی در بخشهای بستری 43/3 کیلوگرم به ازاء تخت روز اشغالی بوده است . میزان تولید زباله عفونی در بیمارستان 7/90% کل زباله های بیمارستان را تشکیل می داد که بعد از اجرای الگوی ارتقاء کیفیت مدیریت مواد زائد این میزان به 6/57% کاهش یافت. نتیجه گیری: استفاده از مدل ارتقاء کیفیت مدیریت مواد زائد میزان تولید زباله عفونی را تا 1/33% کاهش داده است. بنابراین بیمارستانها می توانند با استفاده از مدل ارتقاء کیفیت مواد زائد، زباله های عفونی خود را کاهش دهند. "

مقدمه: مدیریت ریسک از یک سو توانایی شناخت عوامل موجود ریسک و از سوی دیگر تجزیه تحلیل ریسک و انتخاب راهبردهای مناسب برای کنترل و از بین بردن آن است. هدف این پژ وهش شناسایی، ارزیابی و ارائه اقدام مناسب برای کنترل، کاهش و حذف خطرات احتمالی فعالیت های بخش ICU بیمارستان الزهرا(س) در سال 1391 با کمک تکنیک FMEA می باشد. مواد و روش ها: این پژوهش یک پژوهش کیفی با استفاده از روش مشاهده مستقیم، مصاحبه با افراد مسئول و صاحبان فرآیند در بخش ICU بیمارستان الزهرا(س) شهر اصفهان با مطالعه اسناد و مدارک موجود در بخش، در سال 1391 انجام شد. جامعه پژوهش شامل کلیه پرستارانی بودکه با فرآیند های بخش ICU آشنایی داشتند. جهت جمع آوری داده ها از کاربرگ استاندارد تکنیک تجزیه و تحلیل حالت های بالقوه خطا و اثرات آن (FMEA) استفاده شد. نتایج: یافته های پژوهش حاکی از آن است که در مجموع 58 حالت بالقوه خطا در بخش ICU بیمارستان الزهرا(س) شهراصفهان شناسایی گردید که از این تعداد 13 حالت بالقوه خطا مربوط به اقدامات عمومی، 8 مورد مربوط به کنترل عفونت، 5 مورد مربوط به مراقبت های اعصاب، 8 مورد مربوط به مراقبت های گوارشی، 6 مورد مربوط به نمونه گیری، 5 مورد مربوط به دارو دادن، 4 مورد مربوط به مراقبت های پوستی و 17 مورد مربوط به مراقبت های تنفسی بود. که البته برخی از خطا های کشف شده در برخی از مراقبت ها به صورت مشترک بودند. بحث و نتیجه گیری: با توجه به یافته های پژوهش علل متعددی زمینه ساز بروز خطاهای کاری در مراقبت های پرستاری هستند. استفاده بیش از حد پرستاران با تنظیم شیفت های کاری پی در پی و تکیه بر پرستارانی که کمتر آموزش دیده اند و هم چنین محیط کاری پراسترس و کمبود پرستاران با صلاحیت و کارشناس، سلامت بیمار را به دلیل افزایش احتمال اشتباهات کاری پرستاری به خطر می اندازد که بهترین راه حل آن پیشبرد بهسازی پرسنل بیمارستانی است. نتایج حاصل از این پژوهش می تواند پرستاران و مدیران پرستاری را از ابعاد زمینه ساز بروز خطاهای کاری آگاه ساخته و رویکرد تازه ای برای برنامه ریزی و توجه بیشتر به ایمنی و مراقبت و حفظ سلامت بیمار تبیین نمود.

یکی از روش های انتقال دانش، ثبت اقدامات در قالب روند مستند سازی به صورت الکترونیکی یا کاغذی می باشد. برای پایش میزان درخواست خون، مقادیر مصرف، واکنش ها و موارد عدم مصرف پس از انجام آزمون های سازگاری، وجود فرمی با قابلیت گزارش دهی آماری و پوشش دادن نقصهای فرم موجود ضروری می نمود. بنابراین با رعایت مواردی مانند گزارش های مورد تقاضا، حمایت از مستند سازان در مواجهه با مراجع قانونی و ... این فرم با توجه به اصول علمی طراحی فرم، در نظر گرفتن قالب رایج فرم های کشور ایران که مصوب وزارت بهداشت می باشد و همچنین توجه به دستورالعمل های سازمان جهانی بهداشت طراحی گردید.

مقدمه: افزایش حجم اطلاعات در علوم مختلف از جمله پزشکی، اطلاع رسانان را برآن داشته است تا با ارایه ی راهکارهای مؤثر، راه دستیابی به اطلاعات را برای رشته های پزشکی و پیراپزشکی فراهم سازند. بنابراین، هدف پژوهش حاضر تعیین میزان آشنایی و استفاده ی پزشکان بیمارستان های آموزشی شهر اصفهان با کتابخانه ی ملی دیجیتال پزشکی ایران (Iranian national medical digital library یا INMDL) بوده است. روش بررسی: پژوهش حاضر یک مطالعه ی توصیفی- پیمایشی بود که در جامعه ی پزشکان شاغل در 9 بیمارستان آموزشی شهر اصفهان انجام شد. بر اساس جدول تعیین حجم نمونه ی Morgan از بین 500 پزشک شاغل در 9 بیمارستان، 217 نفر به صورت تصادفی انتخاب شدند. ابزار گردآوری اطلاعات، پرسش نامه ی محقق ساخته بود که روایی آن مورد تأیید 4 نفر از استادان رشته ی کتابداری و اطلاع رسانی پزشکی قرار گرفت و جهت تأیید پایایی آن پس از پرسش نامه ها بین 10 نفر از اعضای جامعه به صورت آزمایشی توزیع و Cronbach's alpha آن محاسبه شد که برابر با 87/0 بود. تحلیل داده ها بر اساس پاسخ های 127 پرسش نامه ی تکمیل شده و در نرم افزار 18SPSS انجام شد. یافته ها: آشنایی و استفاده ی پزشکان از پایگاه های مجلات الکترونیک، بانک های الکترونیک جامع و پایگاه کتاب های الکترونیک INMDL بسیار کم بود. ضمن اینکه در میان منابع الکترونیکی در ابتدا مجلات الکترونیکی، سپس بانک های اطلاعاتی و در نهایت کتاب های الکترونیکی مورد استفاده قرار گرفتند. بین میزان آشنایی و همچنین میزان استفاده ی پزشکان با درجه ی تحصیلی ایشان رابطه ی معنی دار وجود داشت. بین دو متغیر آشنایی و استفاده از منابع الکترونیک INMDL همبستگی زیاد مشاهده شد. در میان پایگاه های مجلات الکترونیکی (Science direct)، پایگاه های کتاب های الکترونیکی (MD consult) و بانک های اطلاعاتی (MD consult) بیشترین استفاده را داشتند. مهم ترین شیوه ی آشنایی پزشکان با INMDL راهنمایی کتابداران بود. نتیجه گیری: با توجه به لزوم اطلاع رسانی و آموزش به پزشکان، باید کتابداران کتابخانه های بیمارستانی و دانشکده های دانشگاه علوم پزشکی نقش فعال تری در اطلاع رسانی و آموزش شیوه های جست وجوی اطلاعات به جامعه ی پزشکان ایفا کنند. در این راستا و با توجه به مشکل کمبود وقت برای پزشکان متخصص، آموزش استفاده از امکانات خدمات آگاهی رسانی (Alert) و RSS برای ایشان ضروری به نظر می رسد. همچنین پیشنهاد می شود در صورت لزوم با به کارگیری نیروهای متخصص در کتابداری و اطلاع رسانی پزشکی، امکان آموزش فردی برای پزشکان فراهم شود.

در ارزشیاب یهاى علم سنجى، اصل یترین معیار براى تعیین جایگاه علمى و رتبه بندى کشورها، میزان مشارکت در تولید علم، نوآورى فناورى و به طور کلى مشارکت در روند توسعه علم جهانى ست. این پژوهش با بهر هگیرى از رو شهاى علم سنجى، به 1978 پرداخته است. - مطالع هى روند و رشد میزان تولیدات علمى حوز ههاى پزشکى در ایران طى سا لهاى 2007 روش بررسی: این پژوهش به صورت پیمایشى -توصیفى ؛و کاربردى ست. مقالات انگلیسى حوز ههاى پزشکى نمایه شده در 1978 ، جامع هى پژوهش را تشکیل م یدهند. براى گردآورى اطلاعات، از جستجوى - در فاصل هى 2007 SCIE پایگا ههاى استنادی پیشرفته پایگاه با محدودیت زمانى براى 6 دوره 5 ساله استفاده؛ و مقالات با رد هبندى کتابخانه ملى پزشکى امریکا تطبیق داده شد. بیشترین تعداد مقالات در ،SCIE است. از 29 حوز هى پزشکى پایگاه SCIE یافته ها: حاصل این بررسى، 11901 رکورد از پایگاه حوز ههاى داروشناسى و بیوشیمى و کمترین تعداد مقالات در حوز ههاى پرستارى و طب سالمندان مشاهده شد. بیشترین استنادات بدون استناد بودند. دانشگاه SCIE متعلق به حوزه داروشناسى با 10976 استناد بود. 53 درصد از مقالات در پایگاه SCIE در پایگاه 1988 کمترین تعداد و - 1983 و 1992 - علوم پزشکى تهران در 19 حوزه پزشکى، دانشگاه پرکار شناخته شد.ازدور ههاى 1987 2003 بیشترین تعداد مقالات در این پایگاه بود. - دوره 2007 شاید به علت چاپ مقالات در مجلاتى با عامل تاثیر پایین یا عدم پذیرش ،SCIE نتیجه گیری: نداشتن استناد در بیشتر مقالات در پایگاه مقال ههاى کشورهاى در حال توسعه در مجل ههاى معتبر بى نالمللى باشد.ا ز عواملى که در کاهش تولید علما یران در دور ههاى دوم و سوم دخیل بودند م یتوان به جنگ ایران و عراق اشاره کرد. نمایه شدن نام دانشگا هها با اسامى مختلف باعث عدم وجود نام این دانشگا هها در رتبه بند یهاى جهانى شده است. تولید علم ایران در حوز ههاى پزشکى بشدت در حال افزایش است.ادام هى این روند به تعامل دانشمندان ایرانى با دانشمندان خارجى، افزایش بودجه آموزش و پرورش، همکارى علمى و تبادل اطلاعات با دانشگا ههای برتر و ... وابسته است. "

مقدمه: اطلاعات صحیح و جامع، چنانچه به موقع در اختیار مدیران قرار گیرد، خطر اتخاذ تصمیمات نادرست را به حداقل خواهد رساند. پر واضح است که در سازمان های متلاطم امروزی، سیستم اطلاعات بیمارستانی (HIS یا Hospital information system) می تواند نقش مهمی را ایفا نماید. این پژوهش با هدف ارزیابی مدیران و کاربران شبکه در خصوص تأثیر سیستم اطلاعات مدیریت بیمارستانی بر عملکرد و فرایندهای کار بیمارستان امام حسین (ع) شاهرود در سال 1387 انجام شد. روش بررسی: این پژوهش کاربردی است که به شیوه ی توصیفی- مقطعی انجام شد. با توجه به محدود بودن کاربران و مدیران (142 نفر) و نیاز به اطلاعات دقیق، تمام نمونه ها به روش سرشماری مورد مطالعه قرارگرفتند و پرسش نامه ای حاوی 27 سؤال (7 سؤال عمومی و20 سؤال تخصصی) در اختیار آنان قرار گرفت که به صورت خود ایفا تکمیل گردید. اعتبار پرسش نامه به روش علمی تأیید و پایایی آن برابر 879/0 بود. جهت تحلیل داده ها از نرم افزار 16SPSS استفاده گردید و نتایج به صورت جداول و نمودار نمایش داده شد. یافته ها: 1/33 درصد از افراد مورد مطالعه مرد و 9/66 درصد زن بودند. 6/64 درصد افراد دارای مدارک تحصیلی لیسانس و بالاتر و 4/35 درصد دارای مدارک تحصیلی پایین تر بودند. 2/9 درصد از افراد منشی، 5/8 درصد بهیار، 7/57 درصد پرستار، 9/6 درصد سرپرستار بودند و 7/17 درصد را سایر رشته ها مانند اتاق عمل، مامایی، رادیولوژی و علوم آزمایشگاهی تشکیل می دادند. میانگین نمرات کلی (92/71 از 100) حاکی از نگرش مثبت کاربران و مدیران بود. میانگین نمرات نگرش منشی ها بیش از سایر کاربران و میانگین نمرات نگرش سرپرستاران و سوپروایزرها کمتر از سایر گروه ها بود. بین میانگین نمرات نگرش با سن، جنس، تحصیلات، مدت زمان کار با شبکه در روز و شغل رابطه ی معنی داری مشاهده نشد (05/0 < P)؛ اما بین میانگین نمرات نگرش با سابقه ی کار رابطه ی معنی داری مشاهده گردید (02/0 = P). نتیجه گیری: به منظور بهبود نگرش کلیه ی کاربران به خصوص مدیران (با توجه به بالا نبودن نمره ی نگرش)، برگزاری کارگاه های آموزشی در زمینه ی کاربرد تکنولوژی های نوین اطلاعات در مدیریت اثربخش و ارایه ی پس خوراندی از کارکرد شبکه با رویکرد، تحلیل هزینه- کارآیی، هزینه- منفعت و هزینه- اثربخشی می تواند به بهبود وضعیت فعلی کمک نماید.

مقدمه: نظام ثبت، مجموعه ای از داده های مربوط به بیماران است که دارای یک تشخیص ویژه و یا یک اقدام خاص می باشد. طراحی و اجرای سیستم های ثبت می تواند در مدیریت داده های مربوط به روند یا وقوع بیماری مؤثر باشد. سندروم حاد کرونری اصطلاحی است که شامل سکته ی قلبی یا آنژین ناپایدار بوده و به منظور کاهش بار این بیماری طراحی و اجرای نظام ثبت ضروری است. این مقاله درصدد بوده است کلیات نظام ملی ثبت سندروم حاد کرونری را در کشورهای آمریکا، سوئیس، مالزی و ایران ارایه نموده و به مقایسه ی آن ها، بر پایه ی وجوه افتراق و اشتراک بپردازد. روش بررسی: این پژوهش از نوع توصیفی- تطبیقی و کاربردی بود که در سال های 89- 1388 صورت پذیرفت. جامعه ی پژوهش شامل نظام ثبت سندروم حاد کرونری در کشورهای آمریکا، سوئیس، مالزی و ایران بود. روش جمع آوری داده ها، مطالعه ی کلیه ی مستندات مکتوب و برقراری ارتباط با مراکز ثبت داده ها در کشورهای منتخب از طریق ایمیل بوده است. ابزار جمع آوری چک لیستی بود که بر پایه ی حداقل های نظام ثبت، تهیه و روایی آن به تأیید متخصصان رسید. همچنین جداول تطبیقی نیز به کار گرفته شده است. جهت روایی و پایایی تلاش گردیده که از منابع موثق هم چون وب سایت ها و فرهنگ لغات معتبر و ... استفاده شود و در ترجمه ی متون ضمن بهره گیری از مشاوره با متخصصان مربوط، رعایت امانت با نظارت اساتید راهنما و مشاور تا حد امکان صورت پذیرفت. یافته ها: در هر سه کشور مورد مطالعه، نظام ثبت ملی برای سندروم حاد کرونری وجود دارد که در آن، مراحل جمع آوری و تحلیل داده ها و توزیع اطلاعات انجام می شود. در کشور ایران، نظام ثبت در سطح ملی وجود ندارد؛ اما برای اولین بار، نظام ثبت این سندروم از سال 1378 در شهر اصفهان طراحی شد و اکنون در حال اجرا می باشد، که در این نظام فقط به جمع آوری داده ها پرداخته می شود. در دو کشور آمریکا و سوئیس این نظام تحت نظارت انجمن های تخصصی مرتبط با بیماری های عروق کرونر می باشد، اما در مالزی پایگاه داده زیر نظر وزارت بهداشت این کشور ساختار یافته است. آمریکا از نظر سابقه و از حیث دارا بودن ویژگی ها نسبت به سایر نظام های مورد بررسی در پژوهش ارجحیت دارد. نتیجه گیری: از آن جا که طراحی و اجرای نظام های ثبت می تواند به تحلیل داده های مربوط به بیماران کمک کند؛ بنابراین اجرای یک نظام ملی ثبت برای سندروم حاد کرونری با توجه به بار کلان آن در ایران ضروری است. در این نظام باید علاوه بر جمع آوری داده ها به تحلیل آن ها نیز پرداخته شود.

مقدمه: نفوذ فن آوری اطلاعات و ارتباطات در حوزه ی سلامت و توانمندی های چشم گیر آن، در کنار امکان افزایش کارایی ارایه ی خدمات و کاهش هزینه ها، موجب توجه روزافزون به این فن آوری ها برای مقاصد مختلف شده است. بر این اساس تعیین تأثیر توسعه ی سلامت الکترونیک بر کاهش مخارج سلامت خانوارها هدفی است که مقاله ی فعلی به آن پرداخته است. روش بررسی: مطالعه ی توصیفی- کاربردی فعلی در دو مرحله در سال 1391 صورت گرفت که در مرحله ی اول با استفاده از روش کیفی مصاحبه با 93 خانوار از 8 استان کشور براساس چهار سطح شاخص توسعه ی انسانی، به شناسایی اجزای مختلف مخارج سلامت خانوارها پرداخته شد و در مرحله ی بعد با استفاده از پانل نخبگان و با تحلیل محتوایی اجزای شناسایی شده، تأثیر توسعه ی سلامت الکترونیک بر هر یک از اجزای مخارج سلامت خانوار بررسی و اجزا در سه دسته ی مستقیم، غیرمستقیم و بدون تأثیر دسته بندی شد. یافته ها: در مرحله ی اول مطالعه تعداد 73 نوع هزینه ی سلامت خانوار شناسایی شد که در مرحله بعد تعداد 27 نوع از این هزینه ها به عنوان مواردی تشخیص داده شد که توسعه ی سلامت الکترونیک، می تواند به صورت مستقیم آن ها را کاهش دهد. از بین این موارد سلامت الکترونیک، بیش ترین ظرفیت را برای کاهش هزینه های ایاب و ذهاب، اسکان، تغییر شغل و استرس ناشی از تلف شدن وقت دارد. نتیجه گیری: توسعه ی سلامت الکترونیک می تواند به عنوان یک راهبرد مناسب جهت کاهش سهم مردم از هزینه های سلامت در نظر گرفته شود، البته ایجاد زیرساخت های فن آوری اطلاعات و ارتباطات و همکاری بین بخشی برای بهره مندی از نتایج این راهبرد، ضروری به نظر می رسد.

مقدمه: ارتقای مستمر کیفیت آموزش عالی هدف غایی ارزیابی آموزشی است . در این راستا ارزیابی درونی، قضاوت در مورد کیفیت و دستیابی به اهداف نظام آموزش را ممکن می سازد. بنابراین پژوهشگران بر آن شدند که به ارزیابی درونی گروه مدیریت خدمات بهداشتی و درمانی دانشکده پیراپزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران بپردازند.روش بررسی: این مطالعه توصیفی- مقطعی بوده که به شیوه کاربردی در سال 1385 در گروه مدیریت خدمات بهداشتی و درمانی اجرا شد. جامعه مورد مطالعه شامل مدیریت گروه، 3 نفر اعضای کمیته ارزیابی، 5 نفر اعضای هیات علمی، کلیه دانشجویان، 20 نفر از دانش آموختگان و 4 نفر کارشناس بودند. نه پرسش نامه از نظر میزان مطلوب بودن بررسی شدند. گویه های پرسش نامه به لحاظ پایایی و روایی مورد تایید نرم افزار ارزیابی درونی وزارتخانه های بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و علوم، تحقیقات و فن آوری قرار گرفت. در زمینه تایید پایاییCronbach’s alpha85 درصد به دست آمد. جهت نمره دهی به سوالات پرسش نامه از مقیاس پنج گزینه ای لیکرت (از بسیار نامطلوب تا بسیار مطلوب) استفاده گردید. در پایان داده های به دست آمده با استفاده از شاخص های آمار توصیفی و ابزار نرم افزاری SPSS تحلیل گردید.یافته ها: یافته ها بیانگر آن بود که بالاترین مطلوبیت کل را عامل هیات علمی (3.53 از 5) با 70 درصد و کمترین مطلوبیت کل را عامل پژوهش (2.4 از 5) با 36.6 درصد به خود اختصاص داده اند.نتیجه گیری: با توجه به عوامل، گروه مورد مطالعه در وضعیت تا حدی مطلوب قرار گرفت. با توجه به تحلیل SWOT گروه آموزشی فوق می تواند امتیاز بالاتری را در ارزیابی های آتی به دست آورد.

مقدمه: ارزیابی عملکرد ، ضرورت بنیادین در رویاروئی رویارویی و سازگاری با تحولات و بهبود مستمر فعالیت ها است. دانشگاه نیز با وظیفه ی خطیر خود در تربیت نیروی انسانی مورد نیاز جامعه و بازار کار، از این قاعده مستثنی نیست. هر یک از مدل های ارزیابی عملکرد، ابزاری می باشندکهاست که پس از اجرا، می توانند اطلاعات گوناگونی را در اختیار تصمیم گیرندگان قرار دهند. هدف از انجام این پژوهش، ارزیابی عملکرد گروه های آموزشی غیر بالینی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان می بواشد. روش بررسی: در این مقاله، با استفاده از مدل ریاضی تحلیل پوششی داده ها از نوع خروجی محور و استفاده از نرم افزار lingo، به ارزیابی عملکرد گروه های آموزشی غیر بالینی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان در بازه ی زمانی سال های 90-1380 ارزیابی پرداخته شدگردیده است . در مدل مربوط،ه متغیرهای ورودی، تعداد دانشجویان و تعداد اعضای هیات هیأت علمی و متغیرهای خروجی تعداد فارغ التحصیلاندانش آموختگان و فعالیت های پژوهشی اعضای هیات هیأت علمی به عنوان شاخص های اصلی عملکرد در نظر گرفته شده است . یافته ها: . از 13 گروه آاموزشی مورد بررسی، 6 گروه کارا و 7 گروه آموزشی ناکارا ارزیابی شدند. الگوهای مرجع گروه های ناکارا نیز مشخص گردید. نتیجه گیری: گروه های آموزشی ناکارا ، از طریق الگوهای کارایئی ، قادر به افزایش در میزان خروجی خود می باشند. بدین منظور، میزان افزایش در خروجی ها بر اساس الگوهای مرجع آن ها پیشنهاد گردید.

مقدمه: امروزه توجه به کاربردپذیری وب به عنوان یکی از مهم ترین شاخص های دسترسی به اطلاعات امری ضروری است؛ در حالی که به دلیل نبود معیار و استاندارد معین، بسیاری از این وب سایت ها به گونه های متفاوتی طراحی شده اند. این گوناگونی می تواند منجر به بروز مشکلاتی در جهت دسترسی کاربران به اطلاعات مورد نیاز گردد. تحقیق حاضر با هدف، ارزیابی تطبیقی وب سایت های کتابخانه های بیمارستان های آموزشی دانشگاه های علوم پزشکی کشور، (اعم از عمومی و تخصصی) و تعیین وضعیت وب سایت های کتابخانه های بیمارستانی مورد نظر از دیدگاه رعایت معیار نماهای تعاملی، تبادلی و غیر متنی و نیز مؤلفه ها و ویژگی های مطرح در این زمینه ها انجام شد. روش بررسی: پژوهش حاضر از نوع کاربردی و ابزار جمع آوری اطلاعات، سیاهه ی وارسی (دارای روایی صوری و محتوایی) بود. این سیاهه مشتمل بر 21 مؤلفه بود که در نتیجه ی مطالعه ی متون و منابع و پژوهش های مشابه صورت گرفته در این زمینه تهیه گردید و جهت تأیید روایی در اختیار صاحب نظران و متخصصان رشته ی علوم کامپیوتر در حوزه ی طراحی وب سایت قرار داده شد. افزون بر این، در سیاهه ی یاد شده دو مقیاس وجود و نبود ضربدر تواتر یا رتبه مورد استفاده قرار گرفت. جامعه ی آماری پژوهش شامل 24 وب سایت فعال کتابخانه های بیمارستانی عمومی و تخصصی ایران بود (لازم به ذکر است که تعدادی از وب سایت های کتابخانه های بیمارستانی به دلیل نمایشی بودن و یا در حال ساخت بودن از جامعه ی آماری حذف گردیدند). برای به توصیف کشیدن وضعیت موجود وب سایت های مورد بررسی از آمار توصیفی (فراوانی، درصد و میانگین) و برای رد و تأیید فرضیه ها از آزمون استنباطی Repeated measures استفاده گردید. یافته ها: وب سایت بیمارستان های تخصصی و عمومی هر دو با کسب 38 درصد موفق به رعایت مؤلفه های نماهای تعاملی و تبادلی و وب سایت بیمارستان های تخصصی با کسب 24 درصد و وب سایت بیمارستان های عمومی با کسب 26 درصد موفق به رعایت مؤلفه های نماهای غیر متنی شدند که در مجموع بیانگر آن است که در وب سایت های جامعه ی مورد نظر کمتر از نیمی از استانداردها رعایت شده است. نتیجه گیری: مطالعه و بررسی وضعیت وب سایت های کتابخانه های بیمارستانی نشان داد که کمتر از 50 درصد مؤلفه های مربوط به رعایت معیار نماهای تعاملی و تبادلی و نماهای غیر متنی در جامعه ی مورد نظر رعایت شده است که این امر نتیجه ی مطلوبی را به همراه ندارد و با وب سایت شاخص فاصله ی زیادی دارد، بنابراین لازم است در طراحی این وب سایت ها دقت و توجه بیشتری به عمل آید.