درخت حوزه‌های تخصصی

ادبیات نوین فارسی (کتاب شناسی انتقادی از ???? تا ????)، کریستف بالایی و همکاران، انجمن ایران شناسی فرانسه در ایران (و) انتشارات معین، تهران ????، بیست و چهار+???+ ده صفحه (مقدمه به فرانسوی). طی قرن اخیر توجه محققان فرنگی به ادبیات نوین یا معاصر فارسی جلب شده است. یکی از مجموعه هایی که برای بررسی آثار علمی و فرهنگی مربوط به ایران بنیان نهاده شده نشریه سالانه چکیده های ایرانشناسی است که در سال 1356 در تهران پا گرفت. این نشریه به معرفی و نقد کتابها و مقالاتی اختصاص داشت که در رابطه با ایران به زبانهای گوناگون به نگارش درآمده اند. تاکنون بیش از بیست مجلد از این نشریه با عبور از چند فراز و نشیب و تغییرات کمی و کیفی انتشار یافته است. هر شماره معمولا حاوی موضوعات و رشته های زیر است: کلیات، زبان شناسی، تاریخ و هنر و باستان شناسی قبل از اسلام، تاریخ دوره اسلامی، هنر و باستان شناسی دوره اسلامی، ادیان (جز اسلام)، اسلام، تصوف، فلسفه، تاریخ علوم و فنون، ادبیات، جامعه شناسی، علوم سیاسی و حقوق، اقتصاد، جغرافیا، مردم شناسی، موسیقی و هنرهای نمایشی، فهرست. در چند سال اخیر، به سبب نوع ذایقه مدیریت انجمن، که رساله دکتری اش با عنوان پیدایش داستان فارسی انتشار یافته است، توجه بیشتری به ادبیات معاصر و انواع ادبی امروز معطوف شد که انتشار کتاب شناسی انتقادی ادبیات نوین فارسی نمونه و نشانه آن است. این کتاب شناسی حاوی معرفی و نقد 666 عنوان مقاله و کتاب است که در طی سالهای 1356 تا 1379 در ایران و خارج از ایران در این زمینه نوشته شده اند. این عنوانها، برای سهولت کار، ذیل چهار مبحث اصلی (داستان، شعر، نقد ادبی، نمایشنامه) به ترتیب الفبایی دسته بندی شده اند و فهرست مولفان و فهرست عناوین هر مبحث بلافاصله پس از آن مبحث آورده شده است...

یکی از نظریه های نقد ادبی معاصر، آشنایی زدایی defamiliariation می باشد و این روش به هر گونه تلاش هنری که رنگ رخوت و عادت را از هر دو سو تعامل ادبی می زداید و ادراک حسی و بازی با ذهن و هنر را بارور می کند، اطلاق می شود. صائب به عنوان نماینده سبکی که به تازه گویی و طرز نو و ابتکار شهرت دارد، یکی از نامبرداران تاریخ ادبیات فارسی در جهت آشنایی زدایی است. روش های...

بسیاری از شاعران، بیآنکه خود متوجه باشند، حادثة شعری را به روایت شعری بدل میکنند. آنان تفاوت میان گزارش و تعبیر را در شعر نمیدانند. تنها برخی از شاعران بزرگ ایران، به ویژه شاعران عارف، این مقولــه را ادراک کرده اند. هنگامی که شاعری زندگی را توصیف میکند، نمیتواند آنچه را که احساس کرده است، به مخاطبش القا کند. درحقیقت، مخاطب نمیتواند در طیف عاطفة او قرار گیرد. مخاطب، تنها بخشی از ادراکات او را به صورت گزارشی ناقص درمییابد که شاعر اصرار دارد با توصیف های اغراق آمیز آن را در روان مخاطب بنشاند. توصیف، حالت آینه بودن شعر را کـه عین القضات همدانی و رولان بارت (1368: 39) بدان اشاره کرده اند، ازمیان میبرد؛ اما تعبیر در شعر و اصولاً هنر، آن حالت آینه بودن و ابهام را به آن میدهد و آن را برای تمامی مخاطبان قابل ردیابی و ادراک میسازد.

اصطلاح پست مدرن - صرف نظر از ورود به حوزه گفتمانهای فلسفی آن - در ادبیات داستانی به آثاری اطلاق می شود که ویژگیهایی همچون : تناقض ، عدم انسجام ، عدم قطعیت ، معنا باختگی ،‌ حضور راوی ، روایتهای تو در تو و ... در آنها سایه افکنده است . رمان « کولی در کنار آتش » نوشته منیرو روانی پور را نمی توان به طور قطع در زمره آثار پست مدرنیستی قلمداد کرد ، زیرا رمان در چارچوب کلی خود دارای فرجام مشخصی است ، حال آنکه عدم قطعیت و فرجامنامشخص یکی از اصلی ترین مشخصه های چنین آثاری است ...