جامعه شناسی فرهنگ

نمایش ۱٬۱۶۱ تا ۱٬۱۸۰ مورد از کل ۳٬۲۵۸ مورد.

۱۱۶۱.

بی انضباطی و قانون گریزی: در جست وجوی طرحی نو برای حاکمیت قانون در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: محمد رضایی

منبع: راهبرد اجتماعی فرهنگی سال سوم پاییز ۱۳۹۳ شماره ۱۲

کلیدواژه‌ها: فساد حاکمیت قانون پیروی از قانون مسئله قانون قانون گریزی و انضباط

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۹۸۶ تعداد دانلود : ۱۱۱۵

در مواجهه با مسئله قانون تا آنجا که به تحقیقات اخیر مربوط است فقدان هایی دیده می شود. در این مقاله، کوشش شده پس از ذکر این کاستی ها، رویکرد تازه ای به مسئله قانون پیشنهاد شود. به نظر می رسد باید مسئله قانون در کشور از منظری وسیع تر یا در چارچوبی گسترده تر مطرح شود که در آن «حاکمیت قانون»، نه پیروی از قانون در مرکز توجه قرار گیرد. تکیه بر حاکمیت قانون سودمندی هایی دارد: 1. این مفهوم بررسی امر قانونی را با استفاده از شاخص های ملموس ممکن می سازد. 2. شاخصی است که در پروژه های گوناگون بین المللی برای سنجش وضعیت قانون در کشورهای مختلف جهان مورد استفاده قرار می گیرد. 3. نگاهی به شاخص های برآورد حاکمیت قانون در کشورهای مختلف نشان می دهد که این شاخص به هیچ یک از ترازهای فردی یا ساختاری فروکاسته نشده است. از این رو، کوشش شد با تکیه بر داده های سنجش های بین المللی، تصویری جامع تر از وضعیت حاکمیت قانون ارائه شود. 4. در این نگاه، همه مؤلفه های درگیر در پروژه/ مسئله قانون و سهم آنها روشن است.

۱۱۶۲.

بازنمایی مؤلفه های اجتماعی هنرهای ایرانی اسلامی (مفهوم و سنخ شناسی هنرهای ایرانی اسلامی تا پیش از فرایند مدرن شدن)(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده: ایمان عرفان منش

منبع: اسلام و علوم اجتماعی سال ششم پاییز و زمستان ۱۳۹۳ شماره ۱۲

کلیدواژه‌ها: کاربرد جمع گرایی هنرهای ایرانی اسلامی هنرهای ما فرهنگ و دین

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۹۰۹ تعداد دانلود : ۷۴۶

یکی از ضرورت های مفهوم پردازی درباره هنرهای ایرانی اسلامی، توجه به مؤلفه های زمینه و بافت اجتماعی تاریخ این هنرهاست. در این مقاله، هنرهای ایرانی اسلامی به آن دسته از هنرهایی اطلاق می شود که به طور کلی در میان جامعه ایران به عنوان هنرهای ایرانی یا جزئی از آن شناخته شده اند. از این رو، تلاش شده تا با استفاده از روش مطالعه اسنادی، برخی از مهم ترین عناصر اجتماعی نهفته در مفهوم «هنرهای ما» تا قبل از مواجهات جامعه با فرایند مدرن شدن بازنمایی شوند. مفاهیم «کاربرد در زندگی اجتماعی»، توجه هنرمند به «جمع گرایی» و اتکا به مؤلفه های اجتماعی «فرهنگ و دین» از مهم ترین عناصر دخیل در تعریف آثار هنرهای ما تا پیش از مدرن شدن بوده اند. همچنین به لحاظ سنخ بندی اجتماعی، با استفاده از ملاک هایی همچون تقسیم بر مبنای زنانه یا مردانه بودن (جنسیت)، عمومیت مخاطب، وقایع مهم اجتماعی فرهنگی و حمایت های اجتماعی نهادهای جامعه، هنرهای ما بررسی شده اند.

۱۱۶۳.

بررسی عوامل مؤثر بر ارتقای هویت ملی دانشجویان (مطالعه موردی: دانشجویان مدیریت امور فرهنگی دانشگاه جامع علمی کاربردی رشت)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: سید رضا صالحی امیری محمدباقر نوبخت حقیقی طاهره ذره پرست ملک زاده

منبع: راهبرد اجتماعی فرهنگی سال سوم تابستان ۱۳۹۳ شماره ۱۱

کلیدواژه‌ها: هویت ملی سرمایه اجتماعی احساس تبعیض اعتماد به رسانه و سبک زندگی

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۰۹۴ تعداد دانلود : ۸۴۰

هدف این مقاله بررسی عوامل مؤثر بر ارتقای هویت ملی دانشجویان است. این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از نظر روش اجرا توصیفی پژوهشی است. جامعه آماری شامل کلیه دانشجویان رشته مدیریت امور فرهنگی دانشگاه جامع علمی کاربردی شهر رشت است که با توجه به تعداد دانشجویان از روش نمونه گیری سرشماری (کل شماری غیرتصادفی) و جهت بررسی ارتباط فرضیه ها از آزمون همبستگی اسپیرمن استفاده شده است. نتایج نشان داد: هیچ یک از متغیرهای مستقل سرمایه اجتماعی، سبک زندگی و احساس تبعیض با هویت ملی در ارتباط نیستند و تنها متغیر میزان اعتماد به رسانه با هر سه بعد هویت ملی- که در این پژوهش مورد سنجش قرار گرفته اند- در ارتباط است. میزان اعتماد به رسانه بر بعد فرهنگی، اجتماعی و سیاسی تأثیر دارد. می توان گفت: میزان اعتماد به رسانه بر ارتقای هویت ملی دانشجویان تأثیرگذار است.

۱۱۶۴.

جایگاه پنجاب در گسترش و تعمیق برخی از مؤلفه های فرهنگ و تمدن ایرانی در هند عصر ترکان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: سیاوش یاری سمیه شاکرمی

منبع: مطالعات شبه قاره سال ششم بهار ۱۳۹۳ شماره ۱۸

کلیدواژه‌ها: ادبیات فارسی شبه قاره هند فرهنگ و تمدن ایرانی پنجاب عرفا و صوفیان

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۳۱۵ تعداد دانلود : ۷۶۱

آثار فرهنگ و تمدن ایران را در جای جای هند می توان یافت؛ ولی پنجاب در جذب عناصر و مؤلّفه های فرهنگی و تمدنی ایران همچون زبان، دین، معماری، موسیقی و... از قدمت و اهمیت بیشتری برخوردار است. این منطقه که در دوره ی غزنویان، مرکز سیاسی و اداری آنان گردید، امرا، دیوانسالاران، علما، دانشمندان، عرفا و صوفیان ایرانی را به سوی خود جذب و جلب نمود. بدین ترتیب سند، جایگاه خود را نزد ایرانیان از دست داده و پنجاب جانشین آن گردید. اسم این منطقه پنجاب(پنج آب) به خوبی گویای عمق نفوذ فرهنگ ایران در این خطّه از شبه قاره است. پنجاب منشأ بسیاری از تغییرات و تحولات مهم هند در دوره ی اسلامی از جمله پیدایش زبان اردو و آیین سیک است و حتی هنر و معماری نشأت گرفته از این منطقه و تحت تأثیر فرهنگ و تمدن ایرانی است. هم چنین پنجاب محل نشو و نمای صوفیان و مکتب های صوفیانه و عارفانه ی معروف هند است که بنیانگذاران و بسیاری از اقطاب آن ها ایرانی بودند. مسئله ی مقاله ی پیش رو، بررسی کم و کیف و تحلیل و تفسیر این قضایا و ارائه ی تصویری قابل قبول از فرآیند گسترش و امتزاج فرهنگ و تمدن ایرانی در این منطقه و شناخت زوایای پیدا و پنهان آن با بهره گیری از روش توصیفی - تحلیلی است.

۱۱۶۵.

بررسی تأثیر مؤلفه های برنامه درسی پنهان بر بعد اجتماعی هویت اسلامی ایرانی دانش آموزان دختر دوره متوسطه شهر تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: مهدی سبحانی نژاد زهرا امیری

منبع: جامعه پژوهی فرهنگی سال پنجم تابستان ۱۳۹۳ شماره ۲ (پیاپی ۱۲)

کلیدواژه‌ها: تهران نگرش برنامه درسی پنهان بعد اجتماعی هویت اسلامی ایرانی دوره متوسطه

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۱۸۷ تعداد دانلود : ۷۰۰

هدف محققان از این پژوهش بررسی چگونگی تأثیر وجوهی از مؤلفه های برنامه درسی پنهان بر بعد اجتماعی هویت اسلامی ایرانی دانش آموزان، برحسب ابعاد سه گانه نگرش اسلامی ایرانی، بوده است و برای نیل به این مقصود تلفیقی از روش های تحلیل اسنادی، قوم نگاری، و تحلیل محتوای کیفی به کار گرفته شده است؛ پنج مدرسه و سی دانش آموز به صورت هدف مند (با معیار زنجیره ای شاخص) انتخاب و از ابزارهای مصاحبه نیمه رهنمودی، مشاهده از نوع مشارکتی، و فرم فیش برداری استفاده شده است. تحلیل یافته ها در سه مرحله کدگذاری باز، محوری، و گزینشی انجام گرفته است. یافته های تحقیق گویای آن است که مؤلفه های برنامه درسی پنهانِ بررسی شده بر بعد اجتماعی هویت اسلامی ایرانی دانش آموزان در سه بعد شناختی، عاطفی، و رفتاری مؤثر بوده است و تأثیرات مذکور در دو وجه مثبت و منفی رخ داده که در قالب جداول مربوط بحث شده اند.

۱۱۶۶.

تحلیل جامعه شناختی شکاف نسلی در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: پروانه دانش زهرا ذاکری نصرآبادی عظیمه سادات عبداللهی

منبع: جامعه پژوهی فرهنگی سال پنجم پاییز ۱۳۹۳ شماره ۳ (پیاپی ۱۳)

کلیدواژه‌ها: شکاف نسلی ارزش های سنتی ارزش های مدرن تفاوت نسلی گسست نسلی

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۴۲۶۰ تعداد دانلود : ۵۷۰۹

در مورد مسئله بودن یا نبودن پدیده «اختلاف نسلی» در بین صاحبنظران اختلاف نظر وجود دارد؛ اما در جوامعی همچون ایران که تغییرات ساختاری و ارزشی وسیعی را تجربه می کنند، عدم مدیریت صحیح تضاد های حاصل از این تغییرات در بخش های مختلف جامعه به طور بالقوه زمینه را برای بروز مسئله «شکاف نسلی» و در شدیدترین حالت «گسستگی بین نسلها» و بحران هویت ناشی از این امر فراهم می سازد. هدف از مقاله حاضر، تحلیل داده های تجربی جهت شناخت وضعیت شکاف نسلی در جامعه کنونی ایران است با استفاده از تحلیل ثانویه داده های حاصل از موج پنجم پیمایش ارزش های جهانی با حجم نمونه 2667 نفر و روش کتابخانه ای جهت تحلیل نظری این پدیده. نتایج حاکی از آن است که گرایش نوجوانان و جوانان به ارزش های مدرن و احساس بحران هویت ناشی از جدا افتادگی آنها از نسل های پیشین به مرور افزایش یافته است و در صورت عدم مدیریت صحیح فرایندهای فرهنگ پذیری نوجوانان و بازتولید فرهنگی جوانان از سوی دولت و رسانه ها، تعارضات نسلی و در نهایت گسست نسلی، آینده مسیر توسعه جامعه را به مخاطره خواهد انداخت.

۱۱۶۷.

رابطه عدالت سازمانی ادراک شده با سلامت اجتماعی معلمان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: اکبر فرجی ارمکی پریسا روزه کفال منیژه محمدزاده

منبع: برنامه ریزی رفاه و توسعه اجتماعی پاییز ۱۳۹۳ شماره ۲۰

کلیدواژه‌ها: عدالت توزیعی عدالت سازمانی عدالت رویه ای عدالت تعاملی سلامت اجتماعی

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۱۵۲ تعداد دانلود : ۷۰۸

سلامت اجتماعی تابعی از عوامل گوناگون اجتماعی و فرهنگی است. هدف این پژوهش بررسی میزان سلامت اجتماعی در بین معلمان و تبیین نقش عدالت سازمانی ادراک شده بر آن است که فرضیات آن از تئوری های گوناگون عدالت سازمانی وسلامت اجتماعی استخراج و مورد آزمون قرار گرفته اند. روش بررسی توصیفی همبستگی وتلفیقی از روش کتابخانه ای و میدانی است. در بررسی میدانی 361 نفر از معلمان شاغل در مدارس راهنمایی مناطق 2، 8 و 17 شهر تهران در سال 1392 با استفاده از پرسشنامه سلامت اجتماعی (کییز، 2002) و پرسشنامه عدالت سازمانی ادراک شده نیهوف و مورمن (1993) به روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب و مورد مطالعه قرار گرفتند. تجزیه و تحلیل داده ها در دو سطح توصیفی (میانگین) و استنباطی (ضریب همبستگی پیرسون، رگرسیون خطی و چند متغیره) صورت گرفت. نتایج نشان داد که بین عدالت سازمانی ادراک شده و ابعاد سه گانه آن (توزیعی، تعاملی و رویه ای) با میزان سلامت اجتماعی معلمان رابطه مستقیم وجود دارد. در بین ابعاد عدالت سازمانی، عدالت تعاملی بیشترین همبستگی را با سلامت اجتماعی معلمان داشته است. نتایج آزمون رگرسیون خطی نشان داد که بین دو متغیر عدالت سازمانی ادراک شده و میزان سلامت اجتماعی معلمان رابطه خطی وجود دارد و عدالت سازمانی ادراک شده توانایی پیش بینی 25 درصد از تغییرات سلامت اجتماعی معلمان را دارد. نتایج به صورت کلی نشان می دهد که، سلامت اجتماعی معلمان به عنوان سازه ای اجتماعی از کمیت و کیفیت عدالت سازمانی ادراک شده و مولفه های سه گانه آن (توزیعی، تعاملی و رویه ای) تأثیر می پذیرد.

۱۱۶۸.

گونه شناسی فرآوری نوشیدنی های میوه ای

نویسنده: علی آنی زاده

منبع: فرهنگ مردم ایران بهار ۱۳۹۳ شماره ۳۶

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۰۲۷ تعداد دانلود : ۹۹۷

۱۱۶۹.

تبیین و مقایسه مشارکت اجتماعی جوانان در دو جامعه ایران و تاجیکستان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: علیرضا محسنی تبریزی مجتبی عباسی قادی

منبع: جامعه شناسی ایران سال پانزدهم پاییز ۱۳۹۳ شماره ۳

کلیدواژه‌ها: مشارکت اجتماعی اعتماد اجتماعی احساس محرومیت نسبی احساس نابهنجاری اجتماعی احساس ازخودبیگانگی

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۰۸۲ تعداد دانلود : ۶۲۶

پژوهش حاضر درصدد بررسی و مقایسه مشارکت اجتماعی جوانان در دو جامعه ایران و تاجیکستان بوده است. با کاربرد روش پیمایش و با استفاده از تکنیک پرسش نامه بر روی 768 نفر از جوانان واقع در گروه سنی 29-20 ساله که از طریق نمونه گیری خوشه ایی چند مرحله ایی از دو شهر تهران و دوشنبه انتخاب شدند؛ داده ها جمع آوری گردید. جهت احتساب اعتبار شاخص ها از اعتبار محتوایی صوری کیفی، جهت احتساب روایی شاخص ها از ضریب آلفای کرونباخ با دامنه صفر تا یک استفاده شده است. یافته های تحقیق نشان می دهد که مشارکت اجتماعی جوانان علی رغم این که پایین تر از سطح استاندارد تعیین شده براساس میانگین امتیازات مجموع گویه ها بودند؛ تفاوت معناداری بسیار اندکی نیز بین دو جمعیت آماری ایران و تاجیکستان مشاهده شده است. علاوه بر این متغیرهای اعتماد اجتماعی، نوع جهت گیری کنش اجتماعی، نوع روابط و تعاملات اجتماعی، نوع ارزش های اجتماعی حاکم بر جامعه، عملکرد مکانیسم های جامعه پذیری، احساس نابهنجاری اجتماعی، احساس ازخودبیگانگی، بیگانگی اجتماعی- سیاسی، احساس محرومیت نسبی، پایگاه اقتصادی- اجتماعی، میزان تحصیلات، وضعیت تأهل، وضعیت شغلی و سن جوانان رابطه معناداری را با متغیر مشارکت اجتماعی جوانان در دو کشور نشان دادند و در مجموع 54 درصد از واریانس مشارکت اجتماعی جوانان را تبیین کردند.

۱۱۷۰.

هنرهای دستی زنان؛ پوشاک زنان سیستانی

نویسنده: حمیده یعقوبی

منبع: فرهنگ مردم ایران بهار ۱۳۹۳ شماره ۳۶

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۹۵۴ تعداد دانلود : ۱۱۳۷

۱۱۷۱.

کنوانسیون حفظ و ترویج تنوع بیان های فرهنگی و رویکرد جمهوری اسلامی ایران و اتحادیه اروپا نسبت به آن(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: مجید وحید مریم اسماعیلی فرد

منبع: راهبرد اجتماعی فرهنگی سال سوم تابستان ۱۳۹۳ شماره ۱۱

کلیدواژه‌ها: سیاست گذاری فرهنگی جمهوری اسلامی ایران سیاست گذاری فرهنگی اتحادیه اروپا کنوانسیون حفظ و ترویج تنوع بیان های فرهنگی و مفهوم مرجعیت

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی فرهنگ برنامه ریزی و مهندسی فرهنگی

تعداد بازدید : ۱۴۳۹ تعداد دانلود : ۹۰۱

در این مقاله برآنیم زمینه های تاریخی و نظری شکل گیری مرجعیت جدید فرهنگ بر اساس تنوع و تکثر را بشناسیم و نشان دهیم که در سطح جهان این مرجعیت مبنای توسعه انسانی و پایدار شمرده می شود. دوم، می کوشیم به بررسی چرایی رویکرد جمهوری اسلامی ایران و اتحادیه اروپا نسبت به کنوانسیون حفظ و ترویج تنوع بیان های فرهنگی به عنوان دو مجموعه با رویکرد اعلانی یکسان در ابتدا و رویکرد عملی متفاوت در ادامه بپردازیم. با این هدف، به شیوه مطالعه اسنادی و به منظور آزمون فرضیه پژوهش، به بررسی مرجعیت رسمی سیاست گذاری فرهنگی ایران و اروپا پرداخته ایم. یافته های پژوهش نشان داد: رویکرد جزر و مدی و متناقض ایران ناشی از عدم اجماع در مرجعیت سیاست گذاری فرهنگی و رویکرد موافق و پویای اروپا، ناشی از همسویی مرجعیت سیاست گذاری فرهنگی اتحادیه اروپا و کنوانسیون است.

۱۱۷۲.

تقلب در امتحان، نگاهی از درون(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: فردین علیخواه مهدی بولاغی هدا یاقوتی

منبع: راهبرد فرهنگ سال هفتم پاییز ۱۳۹۳ شماره ۲۷

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی فرهنگ

تعداد بازدید : ۱۴۱۱ تعداد دانلود : ۱۳۴۰

۱۱۷۳.

نیم قرن نبرد دیدگاه ها (بررسی علل مغایرت دیدگاه ها درباره همکاری و ناهمکاری ایرانیان از منظر روش شناختی)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: یاسر باقری

منبع: روش شناسی علوم انسانی سال ۱۹ بهار ۱۳۹۳ شماره ۷۸

کلیدواژه‌ها: روش شناسی مشارکت دیدگاه همکاری جامعه علمی مغایرت ناهمکاری لمتون

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی فرهنگ جامعه شناسی فرهنگ

تعداد بازدید : ۱۳۰۴ تعداد دانلود : ۷۲۸

بیش از نیم قرن است که پیرامون همکاری و ناهمکاری ایرانیان با ادعاهای به شدت مغایری مواجه ایم که هیچ یک قصد کرنش در برابر دیگری را ندارد. مسأله اصلی این پژوهش، بررسی دیدگاه های مغایر موجود پیرامون همکاری و ناهمکاری ایرانیان از منظر روش شناختی و توضیح علل مغایرت دیدگاه ها از روزن روش شناختی است. روش انجام این پژوهش، از نوع کیفی و اسنادی و به طور خاص به روش تحلیل محتوای کیفی با رویکرد استقرایی بوده است. جمعیت آماری این پژوهش شامل همه پژوهش هایی است که در آن پیرامون وضعیت همکاری در جامعه ایران اظهارنظر شده است. اگرچه اختلاف دیدگاه ها براساس آرای مارکس، مانهایم، تریگ و... می تواند ناشی از جایگاه اجتماعی اقتصادی و منافع صاحب نظران باشد، در این پژوهش به دلیل تمرکز بر متون موجود، به بازتاب آن ها در شیوه انجام پژوهش و نحوه دستیابی به دیدگاه در چارچوب متون خود صاحب نظران بسنده شده است. برمبنای یافته های پژوهش دو گزاره نظری، به عنوان عوامل اساسی برای توضیح این مغایرت ها، از منظر روش شناختی، آشکار می شود: «ضعف در روش انجام پژوهش» و «نبود جامعه علمی نقاد».

۱۱۷۴.

پایش اندیشه: مفهوم شناسی، پیشینه و مولفه های سبک زندگی دینی

منبع: پایش سبک زندگی بهمن ۱۳۹۲ شماره ۱

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۶۲۹ تعداد دانلود : ۶۵۲

۱۱۷۵.

هوش فرهنگی وکارگزاران دیپلماسی عمومی مورد مطالعه: رایزنان فرهنگی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: حسام الدین آشنا رامین چابکی درزابی

منبع: تحقیقات فرهنگی ایران دوره ششم تابستان ۱۳۹۲ شماره ۲ (پیاپی ۲۲)

کلیدواژه‌ها: دیپلماسی عمومی رایزنان فرهنگی بعد شناختی هوش فرهنگی بعد فراشناختی هوش فرهنگی بعد انگیزشی هوش فرهنگی بعد رفتاری هوش فرهنگی

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۲۱۰۱ تعداد دانلود : ۱۳۲۶

اهمیت دیپلماسی عمومی و نقش هدایت کننده آن در دنیای کنونی به اندازه ای است که کارگزاران دیپلماسی کشورها از میان باهوش ترین افراد برگزیده می شوند به طوری که بهره هوشی ایشان از شاغلین در حرفه های حساس دیگر بالاتر است. در عصر حاضر یکی از انواع هوش، هوش فرهنگی می باشد که به عنوان یکی از مؤلفه های مهم در بهبود عملکرد دیپلمات ها و رایزنان فرهنگی در وضعیت کنونی مطرح است. در این پژوهش سعی شده است تا بر اساس پرسش نامه بومی سازی شده مرکز سنجش هوش فرهنگی امریکا، ابعاد مختلف هوش فرهنگی 44 نفر از رایزنان فرهنگی (در حال مأموریت) سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی به عنوان یکی از نهادهای اصلی حوزه دیپلماسی عمومی جمهوری اسلامی ایران در عرصه بین الملل، به صورت مجزا سنجیده شود. یافته ها نشان می دهد که در رایزنان فرهنگی بعد انگیزشی هوش فرهنگی در بالاترین سطح و بعد رفتاری هوش فرهنگی در پایین ترین سطح قرار دارد و مهم ترین نقطه ضعف رایزنان فرهنگی، بعد رفتاری می باشد که در ادامه برای ارتقاء آن پیشنهادهایی ارائه گردیده است

۱۱۷۶.

تهاجم فرهنگی و تأثیر آن بر الگوی مصرفی ایران

نویسنده: محمدعلی مجلل چوبقلو علی ابراهیمی صمد قربانی چوپقلو

منبع: مهندسی فرهنگی سال هشتم بهار ۱۳۹۲ شماره ۷۵

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۸۱۴ تعداد دانلود : ۲۲۴۰

۱۱۷۷.

بررسی شکاف نسلی و عوامل مرتبط با آن مورد مطالعه: دانش آموزان دورة متوسطة شهرستان سراب(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: آرمان احمدی پویان احیایی

منبع: جامعه پژوهی فرهنگی سال چهارم زمستان ۱۳۹۲ شماره ۴ (پیاپی ۱۰)

کلیدواژه‌ها: وسایل ارتباط جمعی شکاف نسلی دین داری سرمایة فرهنگی سرمایة اقتصادی

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۱۹۵ تعداد دانلود : ۸۸۳

شکاف نسلی، اگر چه امروزه بیشتر نمایان است، پدیده ای کهن و جزئی از زندگی بشر بوده است. از زمانی که انسان ها در تعاملات خود شیوه های گوناگونی اتخاذ کردند و ارتباطات اجتماعی به صورت گسترده ای برقرار شد، تفاوت در درونی کردن ارزش ها و هنجارها موجب جامعه پذیری ناهمسان شد و شکاف نسلی پدید آمد. پژوهش حاضر با هدف بررسی میزان شکاف نسلی بین دانش آموزان دورة متوسطة شهرستان سراب و عوامل مؤثر در آن با روش پیمایشی انجام گرفته است. در این پژوهش به کمک فرمول نمونه گیری کوکران 300 نفر از دانش آموزان به شیوة نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شدند. اعتبار محتوایی پرسش نامه را 5 نفر از اساتید بررسی کردند و روایی مورد نیاز هم با روش آلفای کرونباخ محاسبه شد. ضریب روایی برای شکاف نسلی برابر 83/0 است که نشان دهندة روایی بالای پرسش نامه است. در ضمن، از آزمون های T-test، F، هم بستگی پیرسون، و تحلیل رگرسیونی برای تجزیه و تحلیل داده ها هم استفاده شده است. نتایج پژوهش نشان داد که رابطة معناداری بین متغیرهای دین داری، سرمایة فرهنگی، میزان استفاده از وسایل ارتباط جمعی، سرمایة اقتصادی، میزان تحصیلات پدران، و سن با شکاف نسلی وجود دارد، ولی جنسیت با شکاف نسلی رابطة معناداری را از خود نشان نداد. همچنین نتایج تحلیل رگرسیون چندمتغیرة تحقیق نشان داد حدود 21 درصد از تغییرات متغیر وابسته را متغیرهای مستقل پژوهش تبیین کرده اند

۱۱۷۸.

خوانش دانشآموزان دختر از کدهای پوشش مدرسه در دبیرستانهای دخترانه تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: نعمت الله فاضلی فرشته مزین

منبع: جامعه شناسی ایران سال چهاردهم تابستان ۱۳۹۲ شماره ۲

کلیدواژه‌ها: تهران حجاب آرایش پوشش مدارس دخترانه مفاهیم کلیدی مقاومت دانش آموزی

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۲۱۴۲ تعداد دانلود : ۱۰۱۸

خوانش دانشآموزان دختر از کدهای اخلاقی مربوط به پوشش در مدارس یا کدهای پوشش مدرسهای، موضوع اصلی این تجقیق است. دو الگوی نظری استوارت هال و پییر بوردیو مبنای نظری این تحقیقاند. مدل هال به ما کمک میکند تا اول، کدها و ارزشهای جاری مدرسهای درباره پوشش را بررسی کنیم. دوم، با تکیه بر این مدل، مقبولیت این کدها در نزد دانشآموزان را از رهگذر مطالعه خوانش آنها از این کدها مورد بررسی و سنجش قرار دهیم. اما، مدل هال قادر نیست درکی از چرایی خوانشهای متنوع ارائه کند. خوانش امری اجتماعی است که متغیرهای اجتماعی آن را تعیین میکند. نظریه بوردیو ابزار نظری مناسبی برای توضیح این خوانشهاست. تکیه بر مفهوم سرمایه فرهنگی بوردیو و نقش آن در تعیین «دسترسی گفتمانی» راهگشاست. فرض اولیه ما این بود که بسته به میزان انواع سرمایههای دانشآموزان خوانش آنها از کدها هم متفاوت است. با تکیه بر مصاحبههای فردی عمیق، در شش مدرسه دخترانه از سه منطقه 1، 6 و 12 تهران در مقطع دبیرستان، دادههای لازم گردآوری و با تکیه بر روش تحلیل تماتیک تجزیه و بررسی شدند. بر اساس نتایج به دست آمده، خوانش مجادلهای (مذاکرهای) در میان دانشآموزان مسلط است. دو سویه از چنین خوانشی وجود دارد: دستهای از دانشآموزان کلیت قوانین پوشش و آرایش موجود در مدارس را نمیپسندند، باوجود این، برای سرکردن اوضاع و اتمام دوره با آن کنار میآیند. هر چند این دسته از دانشآموزان مشارکتی جدی در امور مدرسه ندارند. دسته دوم خوانش مجادلهای از آنِ دانشآموزانی است که کلیت قوانین در مدرسه را میپذیرند اما در شیوه اجرا مخالفاند. آنها فضای مدرسه را به دلیل اصرار بر اجرای سختگیرانه و بدون انعطاف قوانین، ملالآور ارزیابی میکنند.

۱۱۷۹.

بررسی ساختار و محتوای ارزشی نسل ها (مطالعه موردی: شهروندان بالای 18 سال شهر کرمان)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: داریوش بوستانی مسعود چاری صادق

منبع: راهبرد اجتماعی فرهنگی سال دوم بهار ۱۳۹۲ شماره ۶

کلیدواژه‌ها: ارزش نسل شکاف نسلی نظریه ارزشی شوارتز و کرمان

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۴۱۱ تعداد دانلود : ۷۷۱

در عصر جدید جوامع مختلف از جمله ایران، با تحولات گسترده ای در حوزه های اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و فرهنگی مواجه شده اند که این دگرگونی ها، تفاوت هایی از نظر جهت گیری ارزشی، دانشی و رفتاری در بین نسل ها ایجاد کرده است. بر این اساس این پژوهش با استفاده از نظریه ارزشی شوارتز (SVS)، نظریه های اینگلهارت و مانهایم به بررسی تفاوت ساختار و محتوای ارزشی نسل ها پرداخته است. داده ها با استفاده از روش پیمایش و پرسشنامه استاندارد، از نمونة 405 نفری از شهروندان بالای 18 سال کرمان جمع آوری شد. یافته ها نشان می دهند که نسل سوم (نسل جدید) در ارزش هایی غیر از ارزش های جهان گرایی و قدرت، حداقل با یکی از نسل ها تفاوت دارند. با مقایسه جهت گیری ارزشی نسل ها نیز مشاهده می شود: ارزش های فرد گرایی جزء اولویت های بالای نسل سوم و ارزش های جمع گرایی و سنتی در اولویت های بالای نسل های قدیمی تر قرار دارند.

۱۱۸۰.

نخستین صورت سازه فرهنگی «غرب» و «تجدد» در ایران معاصر(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: تقی آزاد ارمکی سید حسین نبوی

منبع: مسائل اجتماعی ایران سال چهارم بهار و تابستان ۱۳۹۲ شماره ۱

کلیدواژه‌ها: تجدد غرب قاجاریه جامعه شناسی فرهنگی جفری الگزاندر

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی فرهنگ

تعداد بازدید : ۱۶۸۲ تعداد دانلود : ۹۹۴

«غرب» و « تجدد» در جامعه ایران مبدل به سازه فرهنگی پراهمیتی شده است که در شکل گیریِ بخش مهمی از دگرگونی های اجتماعی، تأثیر گذاشته است. نخستین صورت این سازه فرهنگی تقریباً در دوره قاجاری برساخته شده است . بر اساس چارچوب مفهومی جامعه شناسی فرهنگی الگزاندر و برمبنای سفرنامه های ایرانی های اروپا(ئی) دیده، می توان فرآیند آغازینِ برساخته شدن این سازه فرهنگی را نشان داد. غرب و تجدد در دوره قاجاری ، نمادی برای آزادی دانسته می شد و غرب، به ویژه در اوایل دوره قاجاری به مثابه شرّ رمزپردازی گردیده بود ، گرچه در دوره های بعدی، وزن دهی آن تعدیل شد ؛ و نیز در باره غرب دو نوع روایت اصلی در جامعه شکل گرفته بود : سنت گرا و تجددگرا . یکی از آنها(سنت گرا) غرب را به عنوان تهدید درمی یافت و دیگری (تجددگرا)، نه بر ویژگی استعمارگری غرب، که بر ویژگی پیشرفتگیِ غرب (از جمله آزادی) تأکید می گذاشت و خواهان غربی شدن جامعه بود.

درخت حوزه‌های تخصصی