درخت حوزه‌های تخصصی

هدف: گرایش روزافزون به مصرف مواد مخدر به ویژه با کاهش سن اعتیاد و رواج آن در میان جوانان یکی از مشکلات بزرگ اجتماعی است و تلاش های بسیاری در راستای بررسی ارتباط سوءمصرف مواد و سازه های شخصیت انجام شده است. پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه ویژگی های شخصیتی و راهبردهای مقابله ای و خودکارآمدی پرهیز از مواد در جوانان آلوده به اعتیاد شهر مرودشت انجام شد. روش: این پژوهش یک مطالعه ی توصیفی-همبستگی بوده و جامعه ی آماری آن را افراد معتاد تحت درمان در 7 کانون ترک اعتیاد شهر مرودشت تشکیل می دادند که 116 نفر از آنان به روش در دسترس و داوطلبانه انتخاب شدند و با استفاده از پرسش نامه مقیاس ابعاد شخصیت نئو، خودکارآمدی پرهیز از مواد و راهبردهای مقابله ای لازاروس مورد ارزیابی قرار گرفتند. یافته ها: نتایج نشان داد خودکارآمدی پرهیز از مواد با بعد روان رنجورخویی شخصیت رابطه منفی و با بعد انعطاف پذیری، رابطه مثبت دارد. راهبرد مقابله ای مسأله مدار با بعد انعطاف پذیری شخصیت رابطه مثبت و راهبرد مقابله ای هیجان مدار با بعد روان رنجورخویی رابطه منفی دارد. همچنین خودکارآمدی پرهیز از مواد با راهبرد مقابله ای مسأله مدار رابطه مثبت دارد. نتیجه گیری: ابعاد شخصیتی مختلف و سطوح متفاوت خودکارآمدی و انتخاب سبک و الگوی مقابله ای از عوامل مؤثردر گرایش و یا عدم گرایش افراد به مصرف مواد و اعتیاد می باشد.

هدف: با توجه به اهمیت شناسایی عوامل مؤثر بر مصرف مواد به منظور طراحی مداخلاتی جهت پیشگیری و درمان، پژوهش حاضر در غالب مدلی با هدف بررسی نقش واسطه ای اختلال در تنظیم هیجانی در رابطه میان ابعاد ویژگی شخصیتی تکانشگری و مصرف و مصرف چندگانه مواد، الکل و دخانیات انجام شد. روش: تعداد 352 نفر به شیوه نمونه گیری در دسترس از بین جمعیت عمومی 60- 18 ساله شهر تهران انتخاب و با استفاده از مقیاس رفتار تکانشی پنج عاملی، مقیاس دشواری در تنظیم هیجان و پرسش نامه های محقق ساخته در زمینه مصرف مواد مورد ارزیابی قرار گرفتند. داده ها بر مبنای آزمون های همبستگی و مدل یابی معادلات ساختاری مورد تحلیل قرار گرفت. یافته ها: یافته ها حاکی از آن بود که ابعاد تکانشگری و اختلال در تنظیم هیجانی همبستگی معناداری را با مصرف و مصرف چندگانه مواد، الکل و دخانیات دارند. مدل پیشنهاد شده برای بررسی نقش واسطه ای اختلال در تنظیم هیجانی در رابطه میان ابعاد تکانشگری و مصرف مواد برازش خوبی با داده ها داشت، اما اثر اختلال در تنظیم هیجانی بر مصرف مواد به اندازه ای نبود که از لحاظ آماری معنادار شود. هیجان واهی (01/0>P، 42/0=β) و فقدان تأمل (01/0>P، 46/0=β) بر مصرف مواد و فقدان تأمل (01/0>P، 27/0-=β)، فوریت منفی (01/0>P، 83/0=β) و فقدان پشتکار (05/0>P، 13/0=β) بر اختلال در تنظیم هیجانی اثر معنادار داشتند. نتیجه گیری: اگرچه هم ابعاد تکانشگری و هم اختلال در تنظیم هیجانی همبستگی معناداری را با مصرف و مصرف چندگانه مواد، الکل و دخانیات داشتند، اما زمانی که در یک مدل به کار گرفته شدند ابعاد تکانشگری اثرات قوی تری بر مصرف مواد داشتند و نقش برجسته تری را در پیش بینی مصرف مواد ایفا می کنند.

هدف: پژوهش حاضر باهدف بررسی تأثیر برنامه ی آماده سازی پیش از ازدواج بر اساس مدل اولسون بر رضایت زناشویی زوج ها در دوران عقد انجام گرفت. روش: این پژوهش به روش نیمه تجربی با استفاده از گروه کنترل و طرح پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری انجام شد. نمونه ی آماری شامل 30 زوج در دوران عقد بود که به شیوه ی نمونه گیری هدفمند از بین زوج های در مرحله عقد ساکن شهر یزد ( بهار 1396) انتخاب شده و به طور تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل (هر گروه 15 زوج) جایگیری شدند. سپس شرکت کنندگان گروه آزمایش در7 جلسه برنامه آماده سازی پیش از ازدواج شرکت کردند. هر دو گروه پرسشنامه ی رضایت زناشویی انریچ را در سه مرحله پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری تکمیل نمودند. در پایان، تفاوت بین دو گروه از طریق آزمون تحلیل واریانس مختلط مورد مقایسه قرار گرفت . یافته ها : نتایج نشان داد که میانگین نمرات رضایت زناشویی زوج های گروه آزمایش در مرحله پس آزمون افزایش معناداری یافته است (05/0> P ). نتیجه گیری : یافته های این پژوهش اثربخشی برنامه آماده سازی پیش از ازدواج بر اساس مدل اولسون بر رضایت زناشویی زوج ها در دوران عقد را تأیید می کند.

هدف اساسی پژوهش حاضر تعیین اثر بخشی حساسیت زدایی از طریق حرکات چشم و پردازش مجدد در درمان زنان مبتلا به اختلال استرس پس از ضربه ناشی از اتفاقات غیرنظامی در شهر یاسوج بود. جامعه آماری پژوهش حاضر دربرگیرنده تمامی زنانی بود که در بیمارستان ها و مراکز درمانی و تخصصی شهر یاسوج دارای پرونده روانشناسی و روانپزشکی بوده و تشخیص اختلال استرس پس از ضربه ناشی از اتفاقات غیرنظامی دریافت کرده بودند.40 نفر از جامعه مورد مطالعه به شیوه تصادفی ساده انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه 20 نفره آزمایش و گواه گمارده شدند. سپس روش درمانی حساسیت زدایی از طریق حرکات چشم و پردازش مجدد بر روی گروه آزمایشی به مدت 5 جلسه 90 دقیقه ای و یک بار در هفته اعمال گردید و بر روی گروه گواه هیچ گونه مداخله ای صورت نگرفت. ابزارهای پژوهش شامل مقیاس تأثیر واقعه تجدید نظر شده، مقیاس خود گزارش دهی نشانه های اختلال استرس پس از ضربه و چک لیست نشانه های روانی بود. شرکت کنندگان به لحاظ متغیرهای مورد بررسی در پیش آزمون و پس آزمون مورد ارزیابی قرار گرفتند. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از تحلیل کواریانس چند متغیری(مانکوا) و تک متغیری( آنکوا) استفاده شد. نتایج نشان داد که روش درمانی حساسیت زدایی از طریق حرکات چشم و پردازش مجدد موجب کاهش نمرات مقیاس تأثیر واقعه تجدید نظر شده، مقیاس خود گزارش دهی نشانه های اختلال استرس پس از ضربه و شاخص شدت کلی چک لیست نشانه های روانی شد. نتایج به دست آمده نشان داد که این روش درمانی در بهبود علائم اختلال استرس پس از ضربه و نشانه های همراه با آن مؤثر بوده است.

هدف: هدف از پژوهش حاضر بررسی تعیین رابطه میان شاخص سلامت عمومی و اضطراب کرونا در کارکنان بود. روش: این پژوهش از نوع توصیفی – همبستگی بود و به این منظور نمونه ای شامل 110 زن و مرد کارمند ادارات دولتی شهر مشهد به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و به پرسشنامه های سلامت عمومی گلدبرگ و مقیاس اضطراب بیماری کرونا علیپور و همکاران (1398) به صورت اینترنتی و از طریق شبکه های مجازی پاسخ دادند. داده های جمع آوری شده با استفاده از روش ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون تجزیه وتحلیل شد. یافته ها: نتایج حاصل از تحلیل داده ها نشان داد که بین نمرات شاخص های سلامت عمومی و اضطراب کرونا همبستگی منفی و معناداری وجود دارد (36/0= r , 001/0> P )؛ همچنین همبستگی شاخص اضطراب کرونا با شاخص های افسردگی، اضطراب، وضعیت جسمانی و سلامت عمومی؛ مثبت و معنادار و با مقیاس اختلال عملکرد اجتماعی نمرات معنادار نبود (18/0= r , 05/0< P ). نتیجه گیری: بنا بر نتایج حاصل از این پژوهش می توان نتیجه گرفت انتشار کوئید-19 علاوه بر صدمه بر سلامت جسمانی، باعث بروز بیماری های روانی نیز می شود. لذا، شناسایی افراد مستعد اختلالات اضطرابی و روان شناختی در سطوح مختلف جامعه که سلامت روان آن ها ممکن است به دلیل بحران های ناشی از وضعیت فعلی اجتماعی و اقتصادی جامعه به خطر افتد، امری ضروری بوده تا بتوان با راهکارها و تکنیک های مناسب مداخله ای و درمانی، در حفظ سلامت روان افراد جامعه کمک نمود.

هدفهدف از پژوهش حاضر شناسایی نقش شباهت چهره در انتخاب جفت، هم از نظر خود زوج ها (شباهت ادراکی) و هم از نظر ارزیابان (شباهت واقعی) می باشد .روشطرح مورد استفاده در این پژوهش از نوع طرح های همبستگی بود. در این پژوهش، 100 نفر (50 زن و 50 مرد) به مقیاس واحد ذهنی شباهت چهره پاسخگو بودند و همسر خود را از جهت میزان شباهت به چهره خودشان و هم ارزیابگران شباهت چهره آن ها در یک دامنه 10 نمره ای ارزیابی کردند. نتایجطبق نتایج پژوهش با 99 درصد اطمینان تفاوت معناداری در شباهت چهره بین زوج های واقعی در برابر زوج های تصادفی دیده شد بدین معنا که شباهت چهره در زوج های واقعی توسط ارزیابگران مشاهده شد. نتیجه گیریطبق نتایج به دست آمده افراد کسانی را به عنوان همسر برای خود انتخاب می کنند که شباهت به چهره خودشان داشته باشد که این انتخاب به صورت ناخودآگاه انجام می شود

هدف پژوهش حاضر رابطه صفات شخصیتی سرشت - منش و نگرانی با اضطراب اجتماعی نوجوانان بود. روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری شامل کلیه دانش آموزان دختر پایه نهم منطقه شش تهران در سال تحصیلی 96-1395 بود که تعداد302 نفر به روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای انتخاب شدند. در تحقیق حاضر از سه پرسشنامه صفات شخصیت سرشت و منش کلونینجر، پرسشنامه نگرانی ایالت پنسیلوانیا و مقیاس اضطراب اجتماعی لایبویتز استفاده شد. برای تحلیل داده ها از نرم افزار SPSS-22 استفاده شد. یافته ها نشان داد که بین ابعاد صفات شخصیتی سرشت ( نوجویی، 51/0- = r ؛ آسیب پرهیزی، 54/0= r ؛ وابستگی به پاداش، 45/0- = r ؛ پشتکار ، 59/0- = r ) و اضطراب اجتماعی رابطه معناداری وجود دارد (05/0 p< ) . بین ابعاد صفات شخصیتی منش (خودراهبری ، 43/0- = r ؛ همکاری ، 12/0- = r ؛ خودفراروی ، 13/0- = r ؛ ) و همچنین بین نگرانی و اضطراب اجتماعی (55/0 r= ) رابطه معناداری وجود دارد (05/0 p< ). در مجموع می توان نتیجه گرفت که صفات شخصیتی سرشت و منش و نگرانی نقش مهمی در اضطراب اجتماعی نوجوانان دارند.

هدف: هدف پژوهش تعیین اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر احساس تنهایی، شرم و گناه زنان متقاضی طلاق بود. روش: روش پژوهش شبه آزمایشی با طرح پیش آزمون، پس آزمون، پیگیری سه ماهه و گروه گواه و جامعه آماری شامل 3823 پرونده طلاق بود كه 983 پرونده از سوی دادگاه 1397 برای انجام مشاوره طلاق به مركز مشاوره و خدمات - خانواده شهرستان كرمان در سال 98 روانشناختی بهزیستی شهرستان كرمان ارجاع شده بود. به شیوه نمونه گیری در دسترس از میان 98 زن كه به پرسشنامههای احساس تنهایی راسل، پیلوا و كاترونا ( 1980 ) و عاطفه خودآگاه اورث، روبین، و سوتو ( 2006 ) پاسخ دادند؛ 30 نفر كه در مقیاس تنهایی نمره بالای 60 و در مقیاس شرم و گناه نمره بالای 12 را كسب كردند؛ انتخاب و پس از همتاسازی بهطور تصادفی در دو گروه 15 نفری آزمایش و گواه جایگزین شدند. درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد باخ و موران ( 2008 ) به شیوه گروهی در 11 جلسه 90 دقیقهای در هفته یكبار در مورد گروه آزمایش اجرا و دادهها با استفاده از تحلیل واریانس مختلط با اندازه گیری مكرر تحلیل شد. یافتهها: نتایج نشان داد كه درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد و گناه (F= 297/ شرم ( 81 ،(F= 52/ در سطح 99 درصد اطمینان توانسته است كه احساس تنهایی ( 5 زنان متقاضی طلاق را كاهش دهد و این تأثیر در مرحله پیگیری پایدار بماند. نتیجه (F= 470/18) گیری: از آنجایی كه درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد با استفاده از استعارهها و تاكید بر ارزشها منجر به كاهش احساس تنهایی، شرم و گناه در زنان متقاضی طلاق میشود؛ بنابراین می توان از آن برای كاهش بخشی از آسیبهای ناشی از طلاق استفاده كرد.

هدف: هدف این پژوهش تعیین ارتباط بالیدگی زیستی و فعالیت بدنی دختران نوجوان بر اساس نقش واسطه ای عوامل روان شناختی بود. روش: روش پژوهش همبستگی و جامعه آماری دانش آموزان دختر دوره متوسطه اول مدارس دولتی استان مازندران در سال تحصیلی 96-1395 به تعداد 31522 نفر بود که به روش نمونه گیری چند مرحله ای تصادفی، در نهایت 630 نفر بر اساس نسبت پنج نفر به ازای هر گویه با احتمال ریزش نمونه انتخاب شدند. ابزارهای گردآوری داده ها شامل تخمین درصد قامت بزرگسالی خمیس–روشه (1994)، گام شمار شیائومی می بند (2014)، قدسنج سکا 213 (2015)، ترازوی سکا 813 (2015)، پرسشنامه خودتوصیفی بدنی مارش (2010)، سیاهه نگرانی از تصویر بدن لیتلتون، آکسم و پوری (2005)، مقیاس عزت نفس رزنبرگ (1965)، و سیاهه نگرش به فعالیت بدنی سایمول و اسمول (1974) بود. پس از حذف 57 نفر، داده ها با استفاده از روش الگویابی معادله های ساختاری تحلیل شد. یافته ها: داده ها رابطه معکوسی را بین بالیدگی زیستی و فعالیت بدنی نشان داد (289/0- =β، 001/0=P). نتایج الگویابی معادله های ساختاری حاکی از برازش خوب الگو (46/0 = معیار نکویی برازش) و معناداری ضریب مسیر غیرمستقیم بالیدگی زیستی و فعالیت بدنی با میانجی گری نگرش به فعالیت بدنی (150/0- =β، 012/0=P)، عزت نفس (091/0- =β، 015/0=P)، خودپنداره بدنی (062/0- =β، 016/0=P) و رضایت از تصویر بدن (009/0- =β، 019/0=P) بود. نتیجه گیری: برای ارتقاء رفتارهای مرتبط با سلامتی لازم است که برنامه هایی طراحی شود تا دختران بلوغ را امری طبیعی و جذاب در گذار به دوره بزرگسالی قلمداد کنند و تفاوت های فردی و تنوع در ظاهر را بپذیرند.

هدف اصلی این پژوهش ارائه مدل تدریس اثربخش برای اعضای هیئت علمی دانشگاه تبریز و اعتبارسنجی آن می باشد. روش تحقیق، توصیفی از نوع پیمایشی است. جامعه آماری این پژوهش دو قسمت دارد که بخش اول آن کلیه اعضای هیئت علمی دانشگاه تبریز می باشد(N=541) و بخش دوم جامعه آماری، متخصصان علوم تربیتی دانشگاه های شهر تبریز(دانشگاه تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی و پیام نور تبریز N=32) را در بر می گیرد که با استفاده از جدول کرجسی و مورگان تعداد 225 نفر نمونه برای بخش اول برآورد و با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای انتخاب گردید در بخش دوم با توجه به محدود بودن جامعه از روش سرشماری استفاده شد. در این پژوهش از دو پرسشنامه محقق ساخته که اولی شامل 36 گویه و دومی با 12 گویه پنج گزینه ای مطابق با مقیاس لیکرت فراهم شده بود، استفاده گردید. روایی پرسشنامه ها با اقتباس از منابع علمی معتبر و همچنین توسط 3 نفر از صاحبنظران و پایایی آن نیز از طریق مطالعه مقدماتی در بین 30 نفر از افراد محاسبه شد و ضریب آلفای کرونباخ پرسشنامه اولی برابر با 93/0 و پرسشنامه دومی برابر 79/0 بدست آمد. سپس پرسشنامه ها در میان افراد انتخاب شده توزیع شد و پس از جمع آوری، داده ها با استفاده از نرم افزا SPSS19 و LISREL مورد بررسی قرار گرفت. از آزمون tتک نمونه برای شناسایی مؤلفه های تدریس اثربخش، از تحلیل عاملی برای مدل پیشنهادی و از شاخص های آمار توصیفی جهت بررسی درجه اعتبار مدل استفاده شده است. نتایج نشان داد که مدل پیشنهادی تدریس اثربخش دارای 4 عامل؛ مهارت های حرفه ای تدریس، قدرت ارتباط با دانشجو، تسلط بر مواد و محتوای درسی، ارزشیابی می باشد که مجموعاً 77 درصد از کل واریانس سازه تدریس اثربخش را تبیین می کنند. همچنین اعتبار مدل پیشنهادی مذکور از نظر متخصصان 83.6 از 100 می باشد.

هدف: آزمونهای الکترونیکی یکی از پیامدهای نفوذ فناوری به قلمرو آموزش است که در کشور ایران نیز به مرور استفاده از آن در حال افزایش است. این امر می تواند دربردارنده مشکلات و موانعی باشد که هدف اصلی این تحقیق بررسی آسیب شناسانه اجرای آزمون های الکترونیکی در ایران است. روش: روش تحقیق توصیفی-پیمایشی است. جامعه آماری شامل کلیه کارکنان و داوطلبان آزمونهای الکترونیک زبان انگلیسی تافل در سال 1393 می باشد.از میان جامعه آماری به روش سرشماری 102 نفر از داوطلبان و 25 نفر از کارکنان مرتبط با برگزاری آزمون های الکترونیکی انتخاب شدند. ابزارهای گرداوری داده ها شامل دو پرسشنامه محقق ساخته شامل گویه هایی در مورد جنبه های مختلف آزمون الکترونیکی است. داده ها با کمک نرم افزار آماری spss و با اعمال روش های آماری تی تک گروهی و فریدمن مورد تحلیل قرار گرفتند. یافته ها: آسیب های اجرایی آزمون الکترونیکی از دیدگاه داوطلبان به ترتیب وضعیت شامل «نگرش به آزمون الکترونیکی»، «محتوای آزمون»، «بازخورد سریع، دقیق و مفید»، «آموزش و آمادگی داوطلبان»، «پاسخگویی دست اندرکاران برگزاری»، «امنیت آزمون»، «فضای فیزیکی اجرای آزمون»،«مسائل فنی سخت افزاری و نرم افزاری»، طبقه بندی کرد. همچنین مشکلات به ترتیب بدترین وضعیت از دیدگاه دست اندرکاران آزمون های الکترونیکی تافل شامل: «هزینه های اجرا»، «سواد دیجیتالی داوطلبان»، «نگرش کارکنان»، «انگیزش کارکنان»، «مسائل حقوقی»، «بازخورد»، «نظارت بر اجرا»، «آشنایی کارکنان با آزمون»،«هماهنگی و برنامه ریزی در اجرا»، «مسائل امنیتی»، «فضای اجرای آزمون»، «مسائل فنی آزمون»، است. نتیجه گیری: آزمونهای الکترونیکی دارای مزیت های زیادی هستند اما در اجرای آنها آسیب های مختلفی شناسایی شده است که لازم است به مرور زمان اصلاح شوند.