درخت حوزه‌های تخصصی

هدف از پژوهش حاضر تدوین بسته آموزشی امید مبتنی بر شکرگزاری و امکان سنجی آن در افزایش رضایت از زندگی است. رویکرد پژوهش کیفی و کمی بود و از دو روش تحلیل محتوا و آزمایشی استفاده شد. در بخش کیفی داده های مربوط به شکر و امید از منابع اسلامی گردآوری شد. برای اجرای پژوهش، جامعه آماری شامل کلیه دختران جوان مجرد سنین 18−35 ساله شهر قم با شرایط اجتماعی−اقتصادی پایین بود که با نمونه گیری هدفمند، سه نفر انتخاب شدند. برای اندازه گیری متغیرها، افزون بر پرسش نامه رضایت از زندگی داینر (1985)، بسته آموزشی امید مبتنی بر شکرگزاری با مبنا قرار دادن مداخله امیددرمانگری اسلامی صالحی و همکاران (1395) و افزودن برخی از فنون برخاسته از شکرگزاری براساس منابع اسلامی به کار گرفته شد. سپس جهت بررسی روایی محتوایی و شاخص روایی محتوایی از کارشناسان نظرخواهی شد. در بخش عملی بسته آموزشی، به شیوه طرح تک آزمودنی با خط پایه چندگانه بر روی شرکت کنندگان اجرا شد. داده ها با استفاده از نمودار و تحلیل دیداری تحلیل شدند. بسته آموزشی از سوی کارشناسان تأیید و امکان سنجی اجرای آن مشخص شد و نیز مداخله سبب افزایش رضایت از زندگی شد که روندی باثبات داشت و تغییرات در مرحله پیگیری یک ماهه نیز حفظ شد. بنابراین بسته آموزشی امید مبتنی بر شکرگزاری اسلامی امکان استفاده برای افزایش رضایت از زندگی دختران جوان محله های محروم شهر قم را دارد.

هدف: اعتیاد یکی از مسائلی است که به روابط بین خانواده آسیب می زند و همین مسئله موجب مشکلات روانی بسیاری در آینده برای کودکان می شود. پژوهش حاضر با هدف مقایسه ارزنده سازی، ناارزنده سازی و نحوه روابط خانوادگی کودکان دارای والد وابسته به مواد و عادی صورت گرفت. روش: پژوهش حاضر توصیفی واز نوع علی- مقایسه ای بود. جامعه آماری دانش آموزان ابتدایی دختر شهر معمولان بود. 25 دانش آموز دارای والد وابسته به مواد و 25 دانش آموز دارای والد عادی به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. به منظور بررسی ارزنده سازی، ناارزنده سازی و نحوه روابط خانوادگی از آزمون ترسیم خانواده، استفاده گردید. داده ها با استفاده از آزمون مجذورکای تحلیل شد. یافته ها: نتایج نشان داد که بین دو گروه کودکان دارای والد وابسته به مواد و کودکان دارای والد عادی در اولین شخص ترسیم شده، ناارزنده سازی و فاصله بین والدین تفاوت معناداری وجود داشت، اما بین ترسیم با فاصله کودک از والدین تفاوت معناداری مشاهده نشد. نتیجه گیری: با استناد به تفاوت بین کودکان عادی و کودکان با والدین وابسته به مواد باید از تاثیرات منفی اعتیاد بر رفتار و شخصیت کودک جلوگیری کرد و این کودکان را تحت برنامه های مداخلاتی زودهنگام قرار داد.

ابعاد زیستی شخصیت تاثیر مهمی بر ابعاد روانشناختی افراد دارند و تصمیم گیری اخلاقی و توانایی های شناختی می تواند تحت تاثیر این ابعاد قرار گیرد. هدف پژوهش حاضر بررسی تصمیم گیری های اخلاقی و کارکردهای اجرایی بر اساس تیپ های شخصیتی صبحگاهی و شامگاهی در نوجوانان است. به همین منظور، ابتدا 362 نفر از دانش آموزان نوجوان شهر همدان انتخاب شدند و پرسشنامه تیپ های صبحگاهی و شامگاهی (MEQ)به منظور پاسخگویی در بین آنها توزیع گردید. سپس تعداد 51 نفر از شرکت کنندگان اولیه بر اساس نمرات کسب شده در پرسشنامه تیپ های صبحگاهی و شامگاهی، به عنوان افراد دارای صفات شخصیتی صبحگاهی، شامگاهی و بین بینی برای مرحله دوم پژوهش انتخاب شدند. در نهایت، بر اساس هفت مولفه مربوط به کارکردهای اجرایی (EF) و نیز قضاوت های اخلاقی شخصی و غیرشخصی (PIMJ) مورد ارزیابی و مطالعه قرار گرفتند. نتایج نشان داد که بین میزان کارکردهای اجرایی و تصمیم گیری اخلاقی غیرشخصی بر اساس تیپ های صبحگاهی، شامگاهی و بین بینی تفاوت معناداری وجود داشت. به طوری که افراد با تیپ شامگاهی و صبحگاهی هر یک در برخی ابعاد کارکردهای اجرایی در مقایسه با گروه بین بینی برتری داشتند. در مولفه تصمیم گیری اخلاقی غیرشخصی تیپ شامگاهی در مقایسه با تیپ صبحگاهی نمرات بالاتر داشت. همچنین در تصمیم گیری اخلاقی شخصی تفاوت معناداری یافت نشد. به نظر می رسد ابعاد زیستی شخصیت نقش مؤثری در کارکردهای اجرایی و تصمیم گیری ها دارند.

هدف: پژوهش حاضر به منظور بررسی اثربخشی مداخلات آموزشی روانی گروهی بر عملکرد خانواده بیماران مبتلا به اختلالات خلقی انجام شد. روش: این پژوهش یک طرح نیمه آزمایشی با گروه کنترل و گمارش تصادفی بود. در این پژوهش، شش نفر بعنوان گروه آزمایشی و نه نفر بعنوان گروه کنترل شرکت داشتند. کلیه شرکت کنندگان که اعضای خانواده بیماران مبتلا به اختلالات خلقی را تشکیل می دادند ابزار سنجش عملکرد خانواده (FAD) را تکمیل نمودند. گروه آزمایش به مدت دوازده جلسه در جلسات مداخلات آموزشی روانی گروهی شرکت داشتند، ولی گروه کنترل در این مدت هیچگونه مداخله ای دریافت نکردند. همچنین به منظور تحلیل داده ها از آزمون تحلیل کوواریانس استفاده شد. یافته ها: نتایج تحلیل داده های پژوهش حاضر نشان دهنده بهبود معناداری در میانگین نمره عملکرد خانواده گروه آزمایشی بود. نتیجه گیری: نتایج حاصل از پژوهش نشان می دهد که مداخلات آموزشی روانی گروهی می تواند کارایی خانواده را بهبود بخشد#,

این پژوهش، به منظور تعیین اثربخشی درمان وجودی، بر اساس قرآن کریم، بر تغییر مثبت باورهای مبتلایان به ام اس ارائه شده است. جامعه آماری این تحقیق، کلیه بیماران ام اس تحت پوشش بیمه تأمین اجتماعی بودند. برای بررسی باورهای وجودی مبتلایان به ام اس و بررسی اثربخشی درمان استخراجی از قرآن کریم، پرسش نامه ای طراحی شد و در اختیار مبتلایان به ام اس قرار گرفت. پس از جمع آوری پرسش نامه محقق ساخته و پس از طی مراحل تحلیل عاملی، استخراج عوامل تشکیل دهنده باورهای وجودی مبتلایان انجام شد که به ترتیب شامل، باورهای وجودی در رابطه با: 1. بودن در جهان معنادار؛ 2. ایمان و حقیقت؛ 3. خودآگاهی و مسئولیت؛ 4. بخشش و عشق به دیگران بودند. در مرحله نهایی پرسش نامه اصلاح شده، برای بررسی تغییر مثبت باورها، در اختیار دو گروه آزمایش و کنترل قرار گرفت. نتیجه تحقیق نشان داد که درمان وجودی بر تغییر مثبت بیماران ام اس مؤثر است.

هدف: پژوهش حاضر به منظور مقایسه سیستم فعال سازی/ بازداری رفتاری و ویژگی های سرشت و منش در افراد وابسته به مواد و افراد غیروابسته صورت گرفت. روش: طرح پژوهش توصیفی و روش آن علی-مقایسه ای بود. جامعه پژوهش شامل تمامی مردان وابسته به مواد و غیر وابسته ساکن در جزیره کیش بودند که تعداد 200 نفر از آنان به روش در دسترس انتخاب شدند. برای گردآوری داده ها از پرسش نامه سرشت و منش کلونینجر و مقیاس سیستم فعال سازی/سیستم بازداری رفتاری استفاده شد. تجزیه و تحلیل داده ها نیز با استفاده از آزمون همبستگی پیرسون و تحلیل واریانس چندمتغیره انجام شد. یافته ها: نتایج نشان داد که بین دو گروه از نظر میانگین های سیستم فعال سازی رفتاری، جستجوی سرگرمی و پاداش وابستگی، تفاوت وجود ندارد و فقط در ویژگی سائق و سیستم بازداری رفتاری تفاوت وجود دارد (05/0>P). همچنین بین دو گروه از نظر آسیب پرهیزی و خودراهبری تفاوت معناداری وجود داشت (01/0>P). به علاوه، نتایج تفاوت معناداری را در ویژگی های نوجویی، پشتکار، همکاری و تعالی بخشی خود بین دو گروه نشان نداد. نتیجه گیری: افراد وابسته به مواد نسبت به افراد غیروابسته سیستم بازداری رفتاری ضعیف تری دارند. اما برخلاف تحقیقات قبلی، حساسیت سائق در افراد غیروابسته بیشتر از افراد وابسته به مواد است. آسیب پرهیزی بالا و خودراهبری پایین شدت اعتیاد را در افراد وابسته به مواد تحت تأثیر قرار می دهد. با توجه به حجم نمونه بالا نسبت به تحقیقات قبلی و تک جنسیتی بودن نمونه تحقیق، انجام تحقیقات مشابه در جهت نیل به نتایج روشن تر ضروری است.

هدف این پژوهش، بررسی رابطه بخشودگی و معنا در زندگی، با بهزیستی روان شناختی و رضایت از زندگی در دانشجویان است. روش پژوهش، توصیفی- همبستگی با کاربرد رگرسیون در پیش بینی متغیرها است. جامعه آماری کلیه دانشجویان شاغل به تحصیل دانشگاه محقق اردبیلی در سال تحصیلی 94-1393 بودند. 270 نفر به عنوان نمونه انتخاب شده و به پرسش نامه های رضایت از زندگی داینر، بهزیستی روان شناختی ریف، معنای زندگی استیگر و همکاران و بخشودگی احتشام زاده و همکاران پاسخ دادند. داده ها توسط ضریب همبستگی پیرسون، رگرسیون چندگانه و تحلیل واریانس تحلیل شدند. یافته ها نشان داد که بخشودگی و معنای زندگی، دارای ارتباط مثبت و معنادار با بهزیستی روان شناختی و رضایت از زندگی می باشند، همچنین درک واقع بینانه از مؤلفه های بخشودگی و معنای زندگی، قادر به پیش بینی بهزیستی روان شناختی و رضایت زندگی، به عنوان متغیرهای ملاک در این پژوهش می باشند. نتایج این پژوهش، از نقش بخشودگی و معنا در زندگی، به عنوان عاملی تأثیرگذار در پیش بینی بهزیستی روان شناختی و رضایت از زندگی در دانشجویان حمایت می کند.

هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه استرس شغلی و سرسختی روان شناختی با رضایت شغلی و بررسی نقش تعدیل گری سرسختی روان شناختی بین استرس شغلی با رضایت شغلی در بین کارگران شهرک صنعتی استان سمنان بود. شرکت کنندگان تحقیق حاضر شامل 210 نفر از کارگران کارخانه عقاب (اسکانیا) بودند که به روش نمونه برداری تصادفی ساده انتخاب شدند. ابزار پژوهش، پرسش نامه های استرس شغلی سلامت و ایمنی انگلستان (1990)، رضایت شغلی اسپکتور (1997) و سرسختی روان شناختی مدی (2006)، بود. نتایج نشان داد سرسختی روان شناختی، رابطه مثبت و معناداری با رضایت شغلی دارد و استرس شغلی، رابطه منفی و معناداری با رضایت شغلی دارد و سرسختی روان شناختی، رابطه منفی و معناداری با استرس شغلی دارد. نتایج آزمون تعدیل گری سرسختی روان شناختی نشان داد که درگروه با سرسختی پایین، رابطه منفی و معنا داری بین استرس شغلی و رضایت شغلی وجود داشت اما در گروه با سرسختی بالا، رابطه غیر معنا داری بین استرس شغلی و رضایت شغلی وجود داشت. در نتیجه سرسختی روان شناختی نقش تعدیل گری بین استرس شغلی و رضایت شغلی را نشان داد، زیرا رابطه در بین متغیر استرس شغلی و متغیر رضایت شغلی در گروه سرسختی پایین معنا دار بود ولی این رابطه، در گروه با سرسختی بالا معنا دار نبود.

پژوهش حاضر به منظور بررسی رابطه بین تیپ های شخصیتی با شادکامی و عزت نفس دانشجویان دانشگاه امام جواد شهر یزد انجام گرفته است. روش پژوهش، از نظر گردآوری داده ها توصیفی- مقایسه ای و از نظر هدف، پژوهش کاربردی- مقطعی بود. جامعه آماری این پژوهش را تمام دانشجویان سال تحصیلی 99-1398 دانشگاه امام جواد شهر یزد در مقطع کارشناسی تشکیل دادند، که از بین آنها تعداد 100 نفر از دانشجویان با روش نمونه گیری (در دسترس) مورد کاوش و بررسی قرار گرفتند. داده های به دست آمده از طریق پرسشنامه مورد پردازش و تحلیل قرار گرفت و نتایج نشان داد بین تیپ های شخصیت (روان رنجوری و برون گرایی) با شادکامی رابطه معناداری وجود دارد. همبستگی متغیر روان رنجوری با شادکامی برابر با 37/0- می باشد. بنابراین بین روان رنجوری با شادکامی رابطه منفی معنادار وجود دارد. نتایج نشان داد بین تیپ های شخصیت (روان رنجوری و برون گرایی) با عزت نفس رابطه معناداری وجود دارد. همچنین نتایج نشان داد که بین روان رنجوری با عزت نفس رابطه منفی معنادار وجود دارد(36/0-). همچنین همبستگی بین برون گرایی با عزت نفس برابر با 23/0 می باشد. بنابراین، تیپ های شخصیتی بر تغییرات \"عزت نفس\" در دانشجویان تاثیرگذار می باشد. شادی و دیگر جنبه های خوشبختی به عوامل زیادی در محیط همچون روابط اجتماعی، کار و اوقات فراغت بستگی دارد.

هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی ساختار عاملی، پایایی و روایی نسخه فارسی مقیاس انسجام و انعطاف پذیری خانواده (FACES-IV) در جامعه خانواده های ایرانی انجام شد. روش: ابتدا مقیاس FACES-IVبه وسیله چهار روانشناس ترجمه و به وسیله متخصص زبان انگلیسی ترجمه وارون شد. پس از اجرای مقدماتی روی 30 آزمودنی، اصلاحات لازم انجام شد. سپس 1652 آزمودنی از اعضای خانواده های هفت استان کشور (558 پدر، 576 مادر و 518 فرزند) به FACES-IV پاسخ دادند. پرسش نامه اضطراب، افسردگی، استرس (DASS)، مقیاس خودگزارشی نوجوانان(YSR)، فرم کوتاه مقیاس استرس فرزندپروری (PSI-SF)، فهرست وقایع زندگی (LE)، مقیاس تعاملات خانواده (FCS) و مقیاس رضایت خانواده (FSS) نیز برای بررسی روایی همگرا و واگرا روی گروه نمونه اجرا شدند. برای تحلیل داده ها از تحلیل عاملی تأییدی و تحلیل واریانس چندمتغیره استفاده شد. یافته ها: ضریب آلفای کرونباخ نمره کل مقیاس FACES-IV و خرده مقیاس های انسجام متوازن، انعطاف پذیری متوازن، گسسته، به هم تنیده، نامنعطف و آشفته برای پدران به ترتیب 74/0، 71/0، 6/0، 70/0، 60/0 و 58/0، برای مادران به ترتیب 72/0، 72/0، 69/0، 69/0، 56/0 و 62/0 و برای فرزندان خانواده به ترتیب 59/0، 77/0، 69/0، 74/0، 52/0 و 55/0 به دست آمد. بررسی روایی همگرا و واگرا از طریق محاسبه ضریب همبستگی مقیاس FACES-IV با مقیاس های DASS، YSR، PSI-SF و LE رضایت بخش بود. نتایج تحلیل عاملی تأییدی نشانگر برازش الگوی شش عاملی (بعد انسجام شامل سه خرده مقیاس گسسته، انسجام متوازن و به هم تنیده و بعد انعطاف پذیری شامل سه خرده مقیاس نامنعطف، انعطاف پذیری متوازن و آشفته) با داده ها بود. نتیجه گیری: نسخه فارسی مقیاس FACES-IV واجد ویژگی های روان سنجی مورد نیاز برای کاربرد در پژوهش های روان شناختی و تشخیص های بالینی است.

باورها نقش برجسته ای در کیفیت زندگی زناشویی و روابط زوجین دارند. پژوهش حاضر با هدف هم سنجی تأثیر زوج درمانی مبتنی بر نظریه انتخاب و درمان رابطه اجتماعی - هیجانی بر باورهای ارتباطی زوجین انجام شد. این پژوهش از نوع نیمه آزمایشی و با طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه گواه و پیگیری 3 ماهه بود. جامعه پژوهش 108 زن و شوهر مراجعه کننده به مراکز مشاوره آفتاب، زندگی و تفکر نوین شهرستان اردبیل در سال 1395 به دلیل تعارضات زناشویی بود. از میان مراجعه کنندگان به این مراکز 45 زن و شوهر (90 نفر) به صورت در دسترس انتخاب و به روش تصادفی در دو گروه آزمایش و گروه گواه گمارده شدند (هر گروه 30 نفر). گروه های آزمایشی 10 نشست درمانی 90 دقیقه ای دریافت نمودند. برای جمع آوری داده ها از سیاهه باورهای ارتباطی اپستین و ایدلسون 1981 استفاده شد. برآیندهای تحلیل واریانس اندازه گیری پی درپی نشان داد میان سه گروه در نمرات پس آزمون و پیگیری مؤلفه های مخالفت مخرب (F=6.13, P

هدف: هدف پژوهش حاضر تعیین اثربخشی آموزش خویشتن داری بر مهارت های بین فردی و عملکرد تحصیلی دختران نوجوان بود. روش پژوهش: پژوهش حاضر یک مطالعه نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون-پس آزمون با گروه گواه و پیگیری دو ماهه بود. جامعه آماری پژوهش نیز دانش آموزان دختر مقطع متوسطه منطقه 11 شهر تهران بودند که با روش نمونه گیری در دسترس 60 دانش آموز انتخاب و در دو گروه آزمایش (30 نفر) و گواه (30 نفر) به صورت تصادفی کاربندی شدند. ابزارهای پژوهش پرسشنامه مهارت بین فردی ماتسون (1983) و عملکرد تحصیلی فام و تیلور (1999) بود؛ گروه آزمایش 7 جلسه 60 دقیقه ای تحت آموزش خویشتن داری قرار گرفتند و گروه گواه در طول این مدت در انتظار آموزش ماندند. داده ها با استفاده از واریانس اندازه های مکرر تحلیل شد. یافته ها: نتایج پژوهش نشان داد که آموزش خویشتن داری بر مهارت های بین فردی (0/001=F=11/92, P) و عملکرد تحصیلی (0/001=F=19/14,P) مؤثر است و این تأثیر در مرحله پیگیری پایدار بود. نتیجه گیری: بر این اساس آموزش خویشتن داری می تواند به عنوان یک روش مداخله ای مفید جهت افزایش مهارت های بین فردی و عملکرد تحصیلی و در نتیجه کارآمدی بهتر دانش آموزان به کار رود.