درخت حوزه‌های تخصصی

برنامه‌ریزی‌ توسعه‌ جامع‌ جوامع‌ محلی‌، موضوعی‌ است‌ که‌ همراه‌ با پیدایش‌ مفهوم‌توسعه‌ نمود یافته‌ و در دو دهه‌ 1960 و 1970 بیشترین‌ توجهات‌ را به‌ خود جلب‌ نموده‌ است‌.کمبود منابع‌ انسانی‌ برای‌ برنامه‌ریزی‌ در سطح‌ روستا، ظرفیت‌ مدیریتی‌ اندک‌ و دانش‌ و تجربه‌ناکافی‌، سازمان‌ بهره‌وری‌ آسیا را بر آن‌ داشت‌ تا برای‌ انتقال‌ تجربیات‌ و کمک‌ به‌ کشورهای‌ عضوو برای‌ تقویت‌ برنامه‌های‌ فقرزدایی‌، ایجاد اشتغال‌ و مشارکت‌ بیشتر زنان‌ برنامه‌ توسعه‌ جامع‌جوامع‌ محلی‌ را در سال‌ 1996 بنیان‌ نهد. برای‌ تدارک‌ این‌ برنامه‌، دو گردهمایی‌ مقدماتی‌ درسالهای‌ 1996 و 1997 برگزار شد "چارچوب‌ برنامه‌ و سیاستها" و "راهبردهای‌ توسعه‌ جامع‌جوامع‌ محلی" بررسی‌ گردید و مقرر شد که‌ یک‌ همایش‌ آموزشی‌ هم‌ برگزار گردد. این‌ همایش‌در سال‌ 1997 در (بنگلادش‌) با حضور 15 نماینده‌ کشورهای‌ منطقه‌ آسیا و اقیانوسیه‌ تشکیل‌گردید. برنامه‌ همایش‌ بیشتر در زمینه‌ توسعه‌ روستایی‌ با هدف‌ فقرزدایی‌، جلب‌ مشارکت‌ مردم‌ درتوسعه‌ روستا، تأمین‌ اجتماعی‌ و بهره‌گیری‌ از استعدادهای‌ مناطق‌ روستایی‌ برای‌ سرمایه‌گذاری‌و حفظ جمعیت‌ در روستاها اختصاص‌ به‌ بحث‌ و نظر گذاشته‌ شد. برای‌ واژه‌ جامع‌ در این‌ گردهمایی‌ تفسیرهای‌ متنوعی‌ ارائه‌ شد. جامعیت‌ بخشی‌ به‌ معنای‌توسعه‌ متوازن‌ بخشهای‌ اقتصادی‌، از قبیل‌ صنعت‌ و کشاورزی‌ است‌. از جامعیت‌ تابعی‌، مفهوم‌هماهنگی‌ دستگاههای‌ اجرایی‌ برداشت‌ می‌شود. جامعیت‌ برنامه‌های‌ اجرایی‌، در برگیرنده‌مفهوم‌ همراهی‌ ساخت‌ زیربناها با تأمین‌ خدمات‌ اجرایی‌ است‌. روشهای‌ برنامه‌ریزی‌ درشکل‌های‌ بالا و پایین‌، پایین‌ و بالا، مختلط و با مشارکت‌ مردم‌ اعمال‌ شده‌ است‌. امروزه‌ در مورد مشارکت‌ مردم‌ در همه‌ امور یک‌ اصل‌ شناخته‌ شده‌ و عامل‌ مؤثر موفقیت‌برنامه‌های‌ توسعه‌ در سراسر جهان‌ پذیرفته‌ شده‌ است‌. این‌ اقبال‌ به‌ ویژه‌ در سطح‌ جوامع‌ محلی‌عینیت‌ یافته‌ و توانمندی‌ جامعه‌ محلی‌، شامل‌ تقویت‌ ظرفیتهای‌ نهادی‌ و مردمی‌ و تجهیز منابع‌را مورد تأکید قرار می‌دهد. در این‌ صورت‌ لازم‌ است‌ که‌ برنامه‌ریزان‌، سیاستگذاران‌، مجریان‌، عوامل‌ محلی‌، مربیان‌،کارگزاران‌، سازمانهای‌ غیردولتی‌ و رهبران‌ جامعه‌ محلی‌، در مورد مشارکت‌ در این‌ امر توجیه‌شوند و نسبت‌ به‌ آن‌ متعهد گردند.

در سال های اخیر مفهوم توسعه پایدار شهری یکی از مهم ترین مفاهیم مشترک در میان حوزه های اقتصادی، اجتماعی و جغرافیا بوده است. شاخص جای پای اکولوژیک یکی از روش های اندازه گیری میزان توسعه پایدار در مناطق جغرافیایی می باشد. در این مقاله با استفاده از شاخص جای پای اکولوژیک به بررسی پایداری توسعه در استان های خراسان پرداخته شده است. نتایج مطالعه نشان می دهد ساکنان استان خراسان شمالی با مقدار 9704/1 هکتار دارای کمترین جای پای اکولوژیک و ساکنان استان خراسان جنوبی با مقدار 1699/2 سرانه هکتار دارای بالاترین جای پای اکولوژیک در میان استان های مورد مطالعه هستند. علاوه بر این هر یک از ساکنان استان خراسان رضوی با کسری اکولوژیک به اندازه 1404/1 هکتار ناپایدارترین استان در میان استان های مورد مطالعه بوده و ساکنان استان خراسان شمالی با کسری اکولوژیک به اندازه 7642/0 سرانه هکتار پایدارترین استان از لحاظ اکولوژیک در میان استان های مورد مطالعه می باشند.