مشاور مدرسه

اصطلاح نارضایتی جنسیتی برای کسانی به کار می رود که ناهماهنگی بارزی بین تجربه جنسیتی و جنسیت تخصیص شده در بدو تولد آن ها وجود دارد. مطالعات اخیر نشان می دهد که دانش آموزان ناراضی جنسیتی در مدرسه شرایط نامطلوبی دارند که چالش هایی برای مشاوران مدرسه ایجاد کرده است. هدف این مطالعه ارائه تصویر روشنی از فرصت ها و چالش های مشاوران مدرسه در کار با دانش آموزان ناراضی جنسیتی است. در این مطالعه مروری، به منظور یافتن منابع و مطالعات مرتبط، از پایگاه های معتبر علمی مانند: Taylor & Francis, PubMed Elsevier, Magiran, Noormags, SID استفاده شده است. همچنین برای بررسی دقیق تر ازموتورهای جستجوی Google Scholar و ScienceDirect نیز کمک گرفته شده است. جستجو با استفاده از کلمات کلیدی مانند "مشاور مدرسه"، "دانش آموزان ناراضی جنسیتی"، "دانش آموزان ترنسکشوال" و "هویت جنسیتی" در مقالات فارسی و Gender dysphoria" " Transsexual students", ''Gender identity" ,"School counselor", در مقالات انگلیسی انجام شده است. از مجموع 60 مقاله مرتبط، 7مقاله شرایط ورود به پژوهش را داشته اند. نتایج تحقیقات، اهمیت آموزش مشاوران برای کار با دانش آموزان ناراضی جنسیتی، ضرورت بررسی های بیشتر و طراحی برنامه های مداخله ای اصولی را با توجه به نیازهای این افراد نشان می دهد.

در این پژوهش به بررسی نشانگان فرسودگی و عدم تعادل حرفه ای شغلی مشاوران مدرسه با استفاده از روش تحلیل مضمون پرداخته شد. نشانگان فرسودگی شغلی و عدم تعادل حرفه ای در مشاوران مدارس دخترانه مقطع متوسطه از طریق مصاحبه نیمه ساختاریافته مورد پرسش قرار گرفت. پس از رسیدن به اشباع نظری، 12 نفر از مشاوران که به صورت هدفمند انتخاب شده بودند نمونه پژوهش را تشکیل دادند. با توجه به الگوی مراحل تحلیل مضمون، پس از شناخت داده ها، کدگذاری صورت گرفت و درنهایت با شناخت مضامین، ترسیم شبکه مضامین و تحلیل آنها گزارش ارائه گردید. بعد از تحلیل داده ها سه مضمون اصلی برای نشانگان فرسودگی شغلی شامل دل زدگی جسمانی و روانی، دل زدگی ارتباطی و دل زدگی از کار استخراج شدند. در رابطه با نشانگان عدم تعادل حرفه ای نیز مضامین فقدان مسئولیت پذیری شغلی، فقدان مسئولیت پذیری در روابط، شغل به عنوان اولویت اصلی زندگی، تخطی از مرزهای حرفه ای و نادیده گرفتن هویت شخصی استخراج شدند. از نتایج به دست آمده در این پژوهش می توان در جهت تدوین برنامه های آموزشی، درمانی و پیشگیرانه با هدف کاهش و رفع فرسودگی شغلی و افزایش سلامت جسمی و روانی مشاوران و در نهایت افزایش کارایی و بهره وری شغلی آنان استفاده کرد.

هدف این پژوهش مطالعه ی تطبیقی خدمات مشاوره و راهنمایی در مدارس ایران و آمریکا جهت شناسایی نقاط قوت و ضعف این خدمات در حوزه ها ی برنامه ریزی و اجرایی در راستای ارائه پیشنهادات است. این پژوهش تطبیقی در قالب توصیفی- مروری و بر اساس روش جرج بردی انجام شده است. مهم ترین منابع و ابزارهای اطلاعاتی برای این پژوهش کتب، اسناد و منابع علمی که به موضوع پژوهش مربوط می شوند را شامل می شود. برای شناخت خدمات مشاوره و راهنمایی در آموزش و پرورش هر دو کشور، محتوای خدمات فعلی، استانداردها و شایستگی های مورد نیاز و اهداف سازمان برای آینده ی حرفه ی مشاوره و راهنمایی در مدارس مورد بررسی قرار گرفت و داده های مورد نیاز از منابع موجود، انتخاب، سازماندهی و سپس شباهتها و تفاوت های آنها مشخص و با یکدیگر مقایسه و تفسیر شدند. بر اساس یافته ها، در محتوای خدماتی، استانداردهای مدون برای مشاوران و اهداف آینده، کشور آمریکا در مواردی با ایران شباهت دارد، ولی از مهم ترین تفاوت ها و خلع های شناسایی شده می توان به علل ناکارآمدی نظام مشاوره و راهنمایی آموزش و پرورش، عدم تنظیم محتوای خدمات مشاوره ای مدون از سوی وزارتخانه، بی اعتنایی و عدم آگاهی از استانداردها و شایستگی های مشاور مدرسه و کمبود نیروی مشاوره جهت تحقق اهداف سند تحول بنیادین اشاره کرد و در آخر با توجه به نقصان های شناسایی شده، پیشنهاداتی ارائه گردیده است.

هدایت تحصیلی-شغلی در دوره متوسطه اول، زیر نظر مشاور مدرسه رقم می خورد و میزان آگاهی و مهارت مشاوران در اجرای صحیح این فرایند و سرنوشت دانش آموزان تعیین کننده است. پژوهش حاضر باهدف بررسی اثربخشی آموزش هدایت تحصیلی_شغلی بر دانش و مهارت مشاوران مدارس متوسطه اول صورت پذیرفت. روش پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون_پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه مشاوران مدارس متوسطه اول شاغل در سال تحصیلی1401-1400 مناطق 21گانه شهرستان های استان تهران بودند که تعداد30 نفر بصورت نمونه گیری در دسترس انتخاب شده و به روش تصادفی در دوگروه آزمایش و کنترل قرار گرفتند. پیش از هرگونه مداخله پیش آزمون گرفته شد و سپس گروه آزمایش 8 جلسه مداخله آموزش هدایت تحصیلی-شغلی را دریافت نمودند و درپایان از هردو گروه پس آزمون اخذ شد. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه محقق ساخته سنجش دانش و مهارت مشاوران در زمینه هدایت تحصیلی بودکه با توجه به عدم وجود پرسشنامه مناسب این پژوهش، طراحی شده و پس ازکسب اطمینان از روایی و پایایی، توزیع شد. روش تجزیه و تحلیل داده ها تحلیل کوواریانس بوده و یافته های پژوهش حاکی از این بود که آموزش ویژه هدایت تحصیلی-شغلی، بطور معناداری باعث بهبود دانش و مهارت مشاوران مدارس متوسطه اول شهرستانهای استان تهران شده است. لذا می توان نتیجه گرفت که آموزش ویژه هدایت تحصیلی-شغلی ارائه شده در این پژوهش می تواند بر بهبود دانش و مهارت مشاوران اثربخش واقع شود و مورد استفاده متولیان تربیت مشاور مدرسه در نظام آموزش عالی و نظام آموزش و پرورش ایران قرار گیرد.