بررسی آموزه وحدت وجود در مکاتب و ادیان
آرشیو
چکیده
نظریه وحدت وجود، یکی از مباحث جنجالی در عرصه خداشناسی است که از دیرباز تاکنون در گستره وسیعی از مشرق تا مغرب زمین مطرح شده است. این دیدگاه عمدتاً توسط عارفان و اهل شهود در ادیان و آیین های مختلف بیان شده، اما مکاتب فلسفی نیز از آن غافل نبوده اند؛ به طوری که می توان ردپای آن را از فلسفه های یونانی و رومی تا فلسفه صدرایی مشاهده کرد. این جستار با رویکرد توصیفی و تحلیلی و بر پایه داده های کتابخانه ای، به معرفی مشهورترین قائلین به وحدت وجود در مکاتب و ادیان غیراسلامی می پردازد. بدین منظور، ابتدا به بررسی ادیان و مکاتب باستانی از هند تا یونان و روم پرداخته می شود، سپس به ادیان ابراهیمی مانند مسیحیت و یهود نگاهی می اندازد تا ردپای وحدت وجود را در هریک از این مکاتب شناسایی کند. نتایج این پژوهش نشان می دهد که وحدت گرایی در الهیات و اعتقاد به وحدت خالق و مخلوق تنها مختص صوفیان مسلمان نیست، بلکه این نظریه در سایر مکاتب و ادیان نیز با عبارات متفاوت مطرح شده است. همچنین، فاصله گرفتن از تعالیم رسمی ادیان و سلوک باطنی، گاه می تواند به گرایش به این دیدگاه منجر شود.Studying the doctrine of Oneness of Existence across schools of thought and religions
The concept of the "Oneness of Existence" is a significant yet contentious topic in theology, debated from ancient times to the present across various cultural and philosophical landscapes, from the East to the West. This perspective has primarily been expressed by mystics and visionaries across diverse religions and spiritual practices, though it has also been acknowledged within philosophical schools. Its influence can be traced from ancient Greek and Roman philosophies to Ṣadrā'i philosophy. This paper, employing a descriptive and analytical approach based on library research, presents an overview of the most prominent proponents of the Oneness of Existence within non-Islamic philosophical traditions and religions. It first explores ancient religious and philosophical traditions, from India to Greece and Rome, before examining Abrahamic religions such as Christianity and Judaism to uncover the presence of Oneness of Existence within these systems. The findings of this research indicate that the belief in monism, the unity of the Creator and creation, is not exclusive to Islamic Sufism but has appeared in various forms across other religious and philosophical traditions. Furthermore, a divergence from orthodox religious teachings and a turn towards esoteric practices can sometimes foster an inclination toward this view.
تبلیغات
