بررسی و تحلیل قاعده بسیط الحقیقه
آرشیو
چکیده
براساس نظر برخی از پژوهشگران حوزه تصوف، به ویژه ابن عربی، نظریه «وحدت شخصی وجود» ریشه در مکاشفات اهل سلوک دارد و از منظر عقلانی و برهانی قابل تبیین نیست؛ بااین حال، تعدادی از محققان صوفی تلاش کرده اند تا با استناد به ادله و قواعد فلسفی، این نظریه را به طور عقلانی تبیین کنند. این ادله در طول تاریخ مورد نقد و بررسی اندیشمندان مختلف قرار گرفته و بسیاری از آن ها رد شده یا ادعاهایی بی پایه شناخته شده اند. در میان این ادله، قاعده «بسیط الحقیقه» یا استدلال بر «نامتناهی و نامحدود بودن حق تعالی» به عنوان یکی از معدود دلایلی که هنوز هم مورد توجه پژوهشگران قرار دارد و به عنوان دلیلی مستحکم تلقی می شود، مطرح است. با توجه به اهمیت این قاعده و ادعای طرفداران آن مبنی بر عدم نقدپذیری اش، پژوهش حاضر به بررسی انتقادی این قاعده اختصاص یافته است. این تحقیق، برخلاف رویکردهای پیشین، به تحلیل دقیق اقسام تبیین ها و تقریرهای مربوط به قاعده بسیط الحقیقه پرداخته و اشکالات وارد بر آن را بررسی می کند. با استفاده از روش های عقلی و استدلالی و بر پایه منابع کتابخانه ای، پانزده نقد بر این قاعده ارائه شده است. نتایج این تحقیق نشان می دهد که نمی توان از قاعده مزبور برای اثبات نظریه وحدت شخصی وجود بهره گرفت؛ زیرا این قاعده نه تنها دچار تهافت درونی است و تبیین صحیحی ارائه نمی دهد، بلکه با دیگر مبانی وجودشناسی و خداشناسی، ازجمله وحدت تشکیکی وجود نیز تناقض دارد.Examining and analyzing the real non-composite rule
According to some researchers in the field of Sufism, especially Ibn-e ‘Arabi, the theory of Particular Oneness of Existence is rooted in the revelations of the people of Sufism and cannot be explained from a rational and demonstrative perspective. However, a number of Sufi researchers have tried to rationally explain this theory by citing philosophical arguments and rules. These arguments have been criticized and examined by various scholars throughout history, and many of them have been rejected or recognized as baseless claims. Among these arguments, Basīt al-Ḥaqīqah (Real non-Composite) rule or the argument that "the infinite and limitless nature of God Almighty" is one of the few reasons that is still of interest to researchers and is considered a solid reason. Given the importance of this rule and the claim of its proponents that it is not open to criticism, the present study is dedicated to a critical examination of this rule. This research, unlike previous approaches, deals with a detailed analysis of the various explanations and interpretations related to this rule and examines the problems encountered in it. Using rational and argumentative methods and based on library sources, fifteen criticisms of this rule have been presented. The results of this research show that the aforementioned rule cannot be used to prove the theory of the particular oneness of existence, because this rule is not only internally flawed and does not provide a correct explanation, but also contradicts other foundations of ontology and theology, including the Graded Unity of Being.
تبلیغات
