تحلیل اسناد وقف نامه های زنان ملا ایالت مازندران در دوره قاجار (1344-1264ق.) (ولایات بارفروش، ساری، اشرف،آمل و نور) (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
اسناد موقوفات زنان یکی از مهم ترین منابع برای ترسیم و بررسی اوضاع اجتماعی - اقتصادی، فرهنگی و مذهبی ایران در دوره قاجار به شمار می روند. در بین گروه های مختلف جامعه ایران در دوره قاجار که با انگیزه های متفاوت به وقف توجه داشته اند، زنان ملا از اهمیت خاصی برخوردارند و تحلیل محتوای مندرجات وقف نامه های برجای مانده این گروه اجتماعی، علاوه بر رد دیدگاه هایی که به نقش حاشیه ای زنان می پردازند، از جنبه آگاهی از میزان رواج وقف در بین این زنان و تصویرسازی بخش هایی از حضور و مشارکت آنان در امور اجتماعی و فرهنگی حائز اهمیت است. در این پژوهش، با روش تحلیل محتوا و بازخوانی و بررسی اسناد وقفنامههای زنان ملا تعدادی از ولایات ایالت مازندران، مسائلی همچون موقعی ت اجتماعی ، تعداد و نوع موقوفات و مصارف آن را از طریق پردازش آمار، بررسی و تبیین شده است. نتایج پژوهش نشان می دهد، موقوفات زنان ملا از نظر نوع از جنس زمین، خانه مسکونی، دکان و باغ بوده و برای مصارفی چون عزاداری، خیرات و مبرات در نظر گرفته شده اند. با توجه به مندرجات اسناد موقوفات، شغل زنان ملا، روضه خوانی و تعزیه خوانی و شغل پدران و همسران آن ها قصاب، پیشنماز، ادیب و نقاش و نقش های اجتماعی پدران و همسران این زنان عمدتاً شامل ملا، آقا، استاد و کربلایی بوده است.Analysis of Waqf Deeds of Mulla Women in Mazandaran Province during the Qajar Era (1264-1344 AH) (Barforoush, Sari, Ashraf, Amol, and Noor Districts)
The waqf endowments of Mulla women stand as a crucial source for examining the social, economic, cultural, and religious landscape of Qajar Iran. Among the diverse groups that engaged in waqf practices during this era, Mulla women hold particular significance. Analyzing the content of their waqf deeds not only counters the marginalization of women's roles but also sheds light on the prevalence of waqf among them and their contributions to social and cultural endeavors. This study, employing content analysis and in-depth examination of waqf deeds from Mulla women in Mazandaran province, delves into their social status, the number and types of their endowments, and their intended uses. The findings reveal that Mulla women's waqfs primarily consisted of land, residential houses, shops, and gardens, allocated for purposes such as mourning ceremonies, charities, and public welfare. Additionally, the deeds provide insights into the occupations of Mulla women, predominantly as reciters and organizers of mourning ceremonies, while their fathers and husbands were employed as butchers, prayer leaders, scholars, and painters. The social roles of their fathers and husbands encompassed titles such as Mulla, Agha, Ustad, and Karbalai.







