ارائه مدل الزامات طراحی شبکه هم زیستی صنعتی با استفاده از روش فراترکیب (مورد مطالعه: شهرک صنعتی بابل عراق) (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
مقدمه: چالش های زیست محیطی در پارک های صنعتی به طور فزاینده ای حیاتی شده اند که با دفع نامناسب زباله و کاهش منابع مشخص می شود. این مسائل نیازمند راه حل های نوآورانه برای توسعه صنعتی پایدار است. شبکه های هم زیستی صنعتی یک رویکرد امیدوارکننده برای رسیدگی به چالش های پیچیده زیست محیطی و اقتصادی است. این تحقیق بر ارائه مدل الزامات طراحی شبکه هم زیستی صنعتی برای شهرک صنعتی در شهر بابل عراق متمرکز است. روش تحقیق: تحقیق حاضر از نظر هدف توصیفی و از نظر نوع استفاده کاربردی است. جهت جمع آوری داده ها و اطلاعات در این پژوهش از مطالعه کیفی فراترکیب استفاده شده است و منابع دانشگاهی منتشر شده بین سال های 2016 و 2023 استفاده شده است. پیش از رسم مدل ابتدا باید مولفه های شناسایی شده توسط روش فراترکیب، غربالگری شده و با شرایط مورد مطالعه تطبیق داده شوند. برای این منظور از روش دلفی استفاده شده است. در این پژوهش، پنل خبرگان دلفی متشکل از 15 نفر شامل 8 نفر از مدیران ارشد شهرک صنعتی بابل (با حداقل 10 سال سابقه)، 4 نفر از اساتید دانشگاه با تخصص مدیریت تولید و زنجیره تأمین، و 3 نفر از مشاوران صنعتی با تجربه در حوزه هم زیستی صنعتی است. روش دلفی طی سه مرحله انجام شده است. در نهایت با استفاده از نرم افزار Atlas.ti مدل نهایی برای الزامات مورد تایید خبرگان استفاده شد. یافته ها : در این تحقیق، پس از غربال گری مقالات، کتاب ها و پایان نامه های جستحو شده در پایگاه های معتبر علمی، در نهایت 46 مقاله انتخاب شدند. با پیروی از رویکرد هفت مرحله ای سندلوفسکی و باروسو، 46 الزام طراحی شبکه هم زیستی شناسایی شده در پنج بعد فنی، سازمانی، اقتصادی، اجتماعی و نهادی دسته بندی شدند. در نهایت 16 الزام به تشخیص خبرگان انتخاب و مدل اطلس برای آنها ترسیم شد. برای اعتبار سنجی مدل از روش آزمون فرضیات مبتنی بر روابط بین متغیرها استفاده شد. نتایج بدست آمده، اعتبار مدل طراحی شده را تایید می نماید. نتیجه گیری : این تحقیق چارچوبی جامع برای درک و اجرای شبکه های هم زیستی صنعتی در بابل، عراق ارائه می کند .مدل طراحی شده برای شبکه هم زیستی صنعتی شامل پنج بعد کلیدی است که در قالب یک ساختار یکپارچه ارائه شده است. این ابعاد شامل بعد سازمانی، اقتصادی، اجتماعی، نهادی و فنی هستند. هر یک از این ابعاد نقش منحصربه فردی در موفقیت شبکه ایفا می کنند و در عین حال، از طریق ارتباطات متقابل با یکدیگر تعامل دارند. بعد سازمانی پایه ای ترین مؤلفه برای ایجاد همکاری بین اعضای شبکه است که شامل عواملی است که به مدیریت و هماهنگی میان شرکت های عضو شبکه مربوط می شود، از جمله ظرفیت سازمانی، اعتماد متقابل، اشتراک دانش و نگرش مدیریت. از نظر وجه تمایز تحقیق حاضر باید گفت، تاکنون مطالعه اندکی از جنبه کاربردی، به شناسایی الزامات و مدل های متناسب با آن در رابطه با شبکه هم زیستی صنعتی پرداخته اند. نکته قابل توجه دیگر، تعداد پایین مطالعات در رابطه با شبکه هم زیستی در کشورهای در حال توسعه است. علاوه بر این، در حالی که اکثر پژوهش ها از روش های کمی یا داده بنیاد برای مدل سازی شبکه های هم زیستی صنعتی استفاده کرده اند، این تحقیق با استفاده از فراترکیب تلاش کرده است تا مجموعه ای از یافته های موجود را ترکیب کند و مدلی جامع و نظام مند ارائه دهد.Presenting the Model of Design Requirements for Industrial Symbiosis Network Using Meta-Synthesis Method (Case Study: Babel Industrial Park, Iraq)
Introduction: Environmental challenges in industrial parks have become increasingly critical, marked by improper waste disposal and resource depletion. Addressing these issues requires innovative solutions for sustainable industrial development. Industrial symbiosis networks represent a promising approach to tackling these complex environmental and economic challenges. This study focuses on developing a model for designing the requirements of an industrial symbiosis network tailored for an industrial park in Babel, Iraq.
Methodology: This research is descriptive in its objectives and applied in nature. The study employs a qualitative meta-synthesis method for data collection, utilizing academic resources published between 2016 and 2023. Before formulating the model, the identified components were screened and aligned with the conditions of the study area using the Delphi method. The Delphi panel consisted of 15 experts, including 8 senior managers from Babel Industrial Park (each with at least 10 years of experience), 4 university professors specializing in production management and supply chain, and 3 industrial consultants experienced in industrial symbiosis. The Delphi process was conducted in three stages. Finally, the validated requirements were incorporated into the final model using Atlas.ti software.
Findings: After screening books, theses, and journal publications indexed in reputable scientific databases, 46 academic articles were selected. Following Sandelowski and Barroso’s seven-step approach, 46 design requirements for industrial symbiosis networks were identified and categorized into five main dimensions: technical, organizational, economic, social, and institutional. After expert validation, 16 essential requirements were selected, and the final model was constructed using Atlas.ti. To validate the model, hypothesis testing based on relationships between variables was conducted. The results confirm the validity of the designed model.
Conclusion: This research provides a comprehensive framework for understanding and implementing industrial symbiosis networks in Babel, Iraq. The proposed model integrates five key dimensions in a unified structure: organizational, economic, social, institutional, and technical. Each dimension plays a distinct role in the network's success while simultaneously interacting with others. The organizational dimension is foundational for fostering collaboration among network members. It encompasses factors such as organizational capacity, mutual trust, knowledge sharing, and managerial attitudes. In terms of its novelty, the study addresses a significant gap by focusing on the practical identification of requirements and developing a tailored model for industrial symbiosis networks. Research on industrial symbiosis in developing countries remains limited. Additionally, while most previous studies employed quantitative or grounded theory approaches, this research leverages meta-synthesis to consolidate existing findings and offer a systematic and holistic model.







