مدل سازی عوامل مؤثر بر قانون گریزی در سازمان های دولتی استان گیلان (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
زمینه و هدف: امروزه قانون گریزی به عنوان یک معضل اجتماعی و مدیریتی بر سر راه توسعه و پیشرفت جوامع قرار دارد به نحوی که اصلی ترین پیامد آن کم رنگ شدن اعتماد عمومی، به خطرافتادن امنیّت و ثبات جامعه، مخدوش شدن ارزش های دموکراسی و اخلاقیات در جامعه می باشد. این پژوهش با هدف، طراحی مدل عوامل مؤثر بر قانون گریزی در سازمان های دولتی استان گیلان انجام شده است. روش: پژوهش حاضر از نظر هدف، کاربردی، از نوع مطالعات توصیفی پیمایشی و آمیخته توسعه ای است. جامعه آماری پژوهش شامل خبرگان، استادان دانشگاه، مدیران بخش های نظارت دستگاه های اجرایی و قضات دیوان عدالت اداری بود که به روش نمونه گیری هدفمند غیراحتمالی، هجده نفر به عنوان نمونه در بخش کیفی انتخاب شدند. در بخش کمّی نیز، جامعه آماری کلّیه کارکنان سازمان های دولتی استان گیلان بود که براساس فرمول کوکران تعداد 382 نفر براساس نمونه گیری طبقه ای تصادفی انتخاب شدند. جمع آوری داده ها در بخش کیفی با استفاده از پانل دلفی و در بخش کمّی با پرسش نامه محقق ساخته انجام شد. برای آنالیز داده های بخش کیفی از تکنیک دلفی و بخش کمّی از مدل معادلات ساختاری استفاده شد. تجزیه داده ها با استفاده از نرم افزارهای SPSS26 و SmartPLS3 صورت گرفت. یافته ها : مطابق یافته ها شش عامل اصلی اقتصادی، سیاسی، فرهنگی، ساختاری، نظارتی و فردی و پانزده متغیر به عنوان عوامل مؤثر در قانون گریزی در سازمان های دولتی شناسایی و براساس آن مدلی برای شناخت عوامل مؤثر در قانون گریزی طراحی شد. نتیجه گیری: نتایج حاصل از بخش کیفی پژوهش مشخص کرد که عوامل اقتصادی، سیاسی، فرهنگی، ساختاری، نظارتی و فردی به ترتیب اولویت اول تا ششم بر قانون گریزی در سازمان های دولتی مؤثر می باشند. نتایج بخش کمّی نشان داد که مدل پژوهش از برازش مطلوب برخوردار است و نیز باتوجه به مدل ارائه شده و ضرایب مسیرها می توان گفت: قانون گریزی در سازمان های دولتی بیشتر تحت تأثیر دو مسیر، اثر عوامل اقتصادی بر عوامل ساختاری و اثر عوامل ساختاری بر عوامل نظارتی بوده است.Modeling the Factors Influencing Law Evasion in Government Organizations of Gilan Province
Background and aim : Today, law evasion is considered a social and managerial challenge that hinders societal development. Its primary consequences include diminishing public trust, endangering security and stability, and undermining democratic values and ethics. This research aimed to design a model of the factors influencing law evasion in government organizations of Gilan Province. Method : This applied research is descriptive-survey in nature and follows a developmental mixed-methods approach. The qualitative sample consisted of 18 experts, university professors, managers from regulatory bodies, and judges from the Administrative Justice Court, selected through purposive non-probability sampling. The quantitative population comprised all employees of government organizations in Gilan Province, from which 382 participants were selected using Cochran’s formula and stratified random sampling. Data collection involved the Delphi panel for the qualitative phase and a researcher-made questionnaire for the quantitative phase. Data were analyzed using the Delphi technique (qualitative) and structural equation modeling (quantitative) via SPSS 26 and SmartPLS 3 software. Results : The findings identified six main factors—economic, political, cultural, structural, supervisory, and individual—as well as 15 variables influencing law evasion in government organizations. Based on this, a model was developed to understand the contributing factors. Conclusion : The qualitative results ranked the factors by influence on law evasion: economic, political, cultural, structural, supervisory, and individual. The quantitative results confirmed the model’s good fit. Additionally, the most influential pathways identified were from economic factors to structural factors, and from structural factors to supervisory ones.
تبلیغات
