دانشگاه و چالش اعتماد اجتماعی در ایران (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
این پژوهش به بررسی سطح اعتماد اجتماعی در میان دانشجویان و فارغ التحصیلان دانشگاهی در ایران می پردازد و آن را با سایر گروه های اجتماعی مقایسه می کند. درحالی که پژوهش های بین المللی اغلب تحصیلات عالی را با افزایش اعتماد اجتماعی مرتبط می دانند، یافته های ایران این روند را به چالش می کشد و کاهش اعتماد در میان افراد تحصیل کرده را نشان می دهد. این تفاوت نشان می دهد عوامل زمینه ای به ویژه عملکرد نهادها می تواند نقش تعیین کننده ای در شکل گیری نگرش های اجتماعی در میان تحصیل کردگان داشته باشد.این مطالعه بر تحلیل ثانویه داده های «پیمایش ملی ارزش ها و نگرش های ایرانیان در سال ۱۴۰۲» استوار است. در این پژوهش، از روش های آماری از جمله تحلیل رگرسیون برای بررسی رابطه میان برداشت از اثربخشی نهادی و عدالت رویه ای با سطح اعتماد اجتماعی در گروه های تحصیلی مختلف استفاده شده است.مطابق نتایج، دانشجویان و فارغ التحصیلان دانشگاهی نسبت به افراد بدون تحصیلات عالی، اعتماد اجتماعی کمتری را گزارش کرده اند. یکی از عوامل مؤثر بر این وضعیت، برداشت منفی از نهادهای کلیدی مانند قوه قضائیه، نیروی انتظامی و نهادهای دولتی است. مدل های رگرسیون نشان می دهد اثربخشی نهادی و عدالت رویه ای به ترتیب حدود ۴۸ درصد از تغییرات اعتماد اجتماعی در میان دانشجویان و 5/47 درصد در میان فارغ التحصیلان را تبیین می کنند. این یافته ها بر حساسیت بیشتر افراد تحصیل کرده نسبت به ناکارآمدی ها و بی عدالتی های سیستماتیک تأکید دارد.این پژوهش نشان می دهد تحصیلات عالی به صورت جهان شمول به افزایش اعتماد اجتماعی منجر نمی شود، به ویژه در شرایطی که نارسایی های نهادی آشکار است. در ایران، افراد تحصیل کرده به ضعف های نهادهای دولتی آگاه تر هستند و این آگاهی موجب افزایش تردید و بی اعتمادی می شود. این مطالعه نتیجه می گیرد که افزایش شفافیت، پاسخگویی و عدالت در ساختارهای حکومتی برای بازسازی اعتماد عمومی ضروری است. این یافته ها فرض رایج پیوند مستقیم آموزش با سرمایه اجتماعی را به چالش می کشد و بر نقش محوری کیفیت نهادها در شکل گیری نگرش های جمعی تأکید دارد.University and the Challenge of Social Trust in Iran
This study compares the levels of social trust among university students and graduates in Iran with those of other societal groups. While international research frequently establishes a correlation between higher education and heightened social trust, Iranian research contradicts this trend by demonstrating a decrease in trust among the educated population. This discrepancy implies that social attitudes among individuals with higher education may be substantially influenced by broader contextual factors, particularly those related to institutional function.The research is founded on secondary analysis of data from the 2023 National Survey of Iranian Values and Attitudes. The study employs statistical methods, including regression analysis, to investigate the correlation between trust levels and perceptions of institutional efficacy and procedural justice among various educational cohorts.The findings suggest that the levels of social trust reported by university students and graduates are substantially lower than those of individuals without higher education. The negative perception of fundamental institutions such as the judiciary, police, and government bodies, is a significant explanatory factor. Regression models show that institutional effectiveness and procedural justice jointly account for approximately 48% of the variation in social trust among students and 47.5% among graduates. These results emphasize the increased sensitivity of educated individuals to systemic inefficiencies and perceived injustices.The research highlights that higher education does not universally enhance social trust, particularly in situations where institutional deficiencies are apparent. In Iran, well-educated individuals seem to be more aware of the deficiencies in state institutions, which has resulted in a rise in skepticism rather than civic unity. The research concludes that the restoration of public trust necessitates the improvement of transparency, accountability, and equity within governmental structures. These insights challenge the traditional belief that education is the sole factor in the development of social capital and underscore the critical role of institutional quality in shaping collective attitudes.
تبلیغات
