خاستگاه های زمان مندی نظریه عصمت در آرای تفسیری فخر رازی و ابن شرفشاه (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
ضلع زمان مندی آموزه عصمتْ محل تنازع دیدگاه های مطلق گرا و مخالفان بوده است که گروه اول، گستره زمانی آن را مطلق دانسته اند و در مقابل، گروه دوم، آن را به پس از بعثت محدود کرده اند. این پژوهش با بررسی تطبیقی دیدگاه فخر رازی، که عصمت را زمان مند دانسته، و ابن شرفشاه حسینی، که گستره عصمت را تشکیک ناپذیر به شمار آورده، تلاش کرده تا بن مایه دیدگاه آنان درباره زمان مندی عصمت را در پیوند با واژگان قرآنی مرتبط یعنی «ذنب» در آیه ۲ فتح، «وزر» در آیه ۲ شرح، و «ضلال» در آیه ۷ ضحی بررسی کند. یافته ها نشان داد که هر دو مفسر این واژگان را در تنافی با عصمت نمی دانند و در نتیجه، نمی توان از آنها زمان مندی عصمت را نتیجه گرفت. با این حال، فخر رازی بر انگاره زمان مندی عصمت، که مبتنی بر سوگیری های اشعری گرایانه و اخبار خدشه پذیر است، تأکید و تلاش کرده تا با تأویلات مختلف از اندیشه کلامی خود در این باره عدول ننماید. ازاین رو، مواضع روشی و معناشناختی اش در این باره با دیدگاه کلامی وی در انسجام و هماهنگی نیست.Analyzing the Origins of the Temporal Aspect of the Theory of Impeccability in the Commentaries of Fakr al-Razi and Ibn Sharaf Shah
The temporal aspect of the doctrine of impeccability has been a point of contention between absolutists and opponents. By comparing the views of two commentators, Fakhr al-Razi (606 AH), who considers impeccability to be timeless, and Ibn Sharaf Shah al-Hosseini (810 AH), who considers the scope of impeccability to be unquestionable, this study has tried to examine their point of view about the temporal aspect of impeccability in connection with related Quranic words: “dhanb” [al-Fatḥ: 2], “wezr” [al-Sharḥ: 2] and “ḍalāl” [al-Ḍuha: 7]. The findings showed that both commentators do not consider these words to be in conflict with impeccability, and, as a result, it is not possible to conclude from them the temporality of impeccability. However, Fakhr al-Razi emphasized the concept of impeccability’s temporality, which is based on Ashʿaari biases and incorruptible news. He tries not to deviate from his theological thought in this regard with different interpretations, and therefore, his methodological and semantic positions in this regard are not in harmony with his theological point of view.
تبلیغات
