لیلا قائمی فر

هدف مقاله حاضر، شناسایی و رتبه بندی عوامل موثر بر حضور بازیگران نوظهور در بازارهای مالی ایران است. در بحران مالی ایجاد شده از سال 1396، افراد عام در کناربازیگران سه گانه ( دولت،بانک مرکزی ودلالان)به عنوان چهارمین بازیگر، به بازار های مالی وارد شده و بیشترین تأثیر را در ایجاد التهاب و گسترش محیطی آن داشته اند.در این مقاله با استفاده از نظرات تعداد 85 نفر از خبرگان اقتصادی و پیاده سازی تحلیل عاملی اکتشافی، پارامترهای موثر بر حضور بازیگران نوظهور در چهار معیار"قوانین و مقررات"،"عوامل روانی"، " عملکرد و واکنش بازار"و "آگاهی های مالی" دسته بندی گردیده است. در این مطالعه با استفاده از طیف مقایسات زوجی با بهره مندی از نظرات 15 نفر از خبرگان و با پیاده سازی فرایند هایDANP و VIKOR،مشخص شده است که معیارهای «عوامل روانی»، «عملکرد و واکنش بازار»، «قوانین و مقررات» و«آگاهی های مالی» به ترتیب در حضور بازیگران نوظهور بازارهای مالی تاثیرگذار می باشند. به عبارت دیگر، عوامل روانی ناشی از اطلاعات غیر واقعی برای رشد تقاضای کاذب و همچنین شوک های انقباضی و انبساطی بازار، بیش از هر پارامتری در ورود لجام گسیخته بازیگران چهارم به بازار های مالی اثرگذار بوده است.

در سرمایه گذاری جسورانه، کسب بازدهی بالا از محل سرمایه گذاری در گرو موفقیت شرکت های سرمایه پذیر است و علاوه بر جذب سرمایه و تأمین مالی، کمک به رونق کسب وکار، از دیگر اهدف سرمایه گذاری جسورانه است. پژوهش پیش رو، با هدف مطالعه کسب وکارهای حوزه فین تک، سعی در ارائه درک درستی از وضعیت آن در ایران دارد. پس از انجام مطالعات کتابخانه ای و با بهره مندی از نظر تعداد 20 نفر از خبرگان، با استفاده از تکنیک دلفی فازی، عوامل کلیدی موثر بر ارزش سرمایه گذاری در حوزه فین تک، با عناوین سطح نوآوری ایجاد شده، اطمینان محیطی، تعامل های فناورانه، مدیریت و تسهیم دانش کاربردی، مزیت رقابتی ایجاد شده، سرمایه انسانی متخصص، حمایت های مالی و بیمه ای، تبلیغات و مهارت های بازاریابی و همچنین نقدینگی و سودآوری، شناسایی شد. وزن معیارها با استفاده از روش فازی سوارا و رتبه بندی آن ها با استفاده از تکنیک فازی کوکوسو انجام گرفت. نتایج نشان داد عوامل سطح نوآوری ایجاد شده، حمایت های مالی و بیمه ای و سرمایه انسانی متخصص، به ترتیب در رتبه اول تا سوم عوامل موثر بر سرمایه گذاری جسورانه در حوزه فین تک قرار دارند. در ادامه با تحلیل 180 پرسشنامه توزیع شده در بین تعداد 28 شرکت فعال در حوزه فین تک، تاثیر متغیرهای تایید شده بر روی متغیر سرمایه گذاری جسورانه بررسی شد.