محمد اربابی اصفهانی

امروزه، سازمان های دولتی با چالش های متعددی در زمینه تحول دیجیتال روبه رو هستند. این چالش ها ناشی از تدوین و ابلاغ مکرر خط مشی های گوناگون، به ویژه در حوزه فرهنگ تحول دیجیتال و عدم ارزیابی اثربخشی آنهاست. این امر به هدررفتن منابع، عدم استقبال کارکنان از تغییرات فناورانه و ناتوانی در دستیابی به اهداف و چشم اندازهای تعیین شده منجر می شود. به منظور رفع این مشکلات، ارائه مدلی برای ارزیابی خط مشی های این حوزه ضروری است. این پژوهش با هدف ارائه راهکارهایی برای اجرای مطلوب تر خط مشی ها و تحقق اهداف مرتبط انجام شده است. در این پژوهش، داده ها به منظور طراحی مدل ارزیابی خط مشی های فرهنگ تحول دیجیتال در سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی، به عنوان یک سازمان دولتی پیشرو در زمینه ارتباطات و فناوری اطلاعات، گردآوری شده است. این گردآوری براساس مرور نظام مند پیشینه پژوهش از سال 2020 به بعد در پایگاه های داده معتبر داخلی، خارجی و هوش مصنوعی نظیر نورمگز، مگیران، الیسیت، امرالد و ریسرچ گیت و با استفاده از روش فراترکیب 7 مرحله ای (باروسو سندلوسکی) انجام شده است. مدل ارزیابی براساس الگوی ذی نفع گرا و با درنظرگرفتن سه ذی نفع اصلی (شهروندان، متخصصان و اپراتورها) و با استناد به مدل فرهنگ سازمانی ادگار شاین در سه سطح مصنوعات، ارزش ها و مفروضات بنیادین طراحی شده است. درنهایت، با انجام مصاحبه های اکتشافی با خبرگان در هر سه حوزه ذی نفعان و تحلیل مضمون، مدل ارزیابی شامل 8 معیار برای متخصصان، 5 معیار برای اپراتورها و 8 معیار برای شهروندان تدوین شده است.

در دهه های گذشته علاقه فزاینده ای به تاب آوری سازمانی از سوی دانشجویان و متخصصان مدیریت مشاهده شده است. با این حال، تحقیقات در این زمینه نوظهور پراکنده بوده و مدلی جامع و فراگیر جهت بررسی عوامل موثر بر تاب آوری سازمانی وجود ندارد. این مطالعه با بررسی کامل تحقیقات جاری در مورد تاب آوری سازمانی با استفاده از روش تحقیق کیفی فراترکیب، یک مدل پویای یکپارچه برای مطالعه تاب آوری سازمانی پیشنهاد و عوامل کلیدی تشکیل دهنده تاب آوری سازمانی را مشخص می کند. تجزیه و تحلیل کامل تحقیقات تاب آوری سازمانی کنونی نشان می دهد که مطالعات موجود در مورد تاب آوری سازمانی، تا حد زیادی بر ابعاد منفک و مجزا متمرکز شده اند. این مقاله مدلی را پیشنهاد می کند که کلیه مفاهیم ارائه شده در تعاریف و استانداردهای بین المللی و همچنین متغیرها و عوامل موثر بر تاب آوری در آن لحاظ شده است. داده های پژوهش از تحلیل کیفی اس ناد مورد مطالعه گردآوری شده است. به منظور تجزیه و تحلیل کیفی اسناد از روش هفت مرحله ای فراترکیب سندلوسکی و باروسو اس تفاده و درنهایت سه مقوله کلی رهبری، فرهنگ سازمانی و عوامل فردی و 9 شاخص تعهد مدیریت، مدیریت آسیب پذیری، مدیریت سرمایه انسانی، ساختار سازمانی، فرهنگ سازمانی، تسهیم دانش، نوآوری سازمان، انگیزش و قابلیت های فردی به عنوان شاخص های اصلی اندازه گیری تاب آوری شناسایی شدند.