کیمیا ریگی

هدف از پژوهش حاضر طراحی مقیاس رشد شناختی، هیجانی و اجتماعی کودکان از تولد تا دو سالگی و بررسی روایی و پایایی آن بود. روش پژوهش توصیفی از نوع روانسنجی بود. جامعه آماری پژوهش حاضر کلیه کودکان 1 تا 24 ماهه شهر مشهد در سال 1403 بودند که از بین آنها 350 نفر (197 دختر و 153 پسر) به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. ابزار تحقیق شامل مقیاس محقق ساخته مقیاس رشد شناختی، هیجانی و اجتماعی کودکان از تولد تا دو سالگی بود. روایی صوری و محتوایی مقیاس با استفاده از شاخص نسبت روائی محتوا(CVR) ، روایی سازه ای آن از طریق انجام تحلیل عامل اکتشافی، برای اطمینان از پایایی ابزار نیز از ضریب آلفای کرونباخ و نرم افزار SPSS نسخه 26 استفاده شد. نتایج تحلیل عاملی اکتشافی با استفاده از چرخش مستقل واریماکس، دو عامل مستقل رشد شناختی و رشد هیجانی- اجتماعی را معرفی کرد که بر روی هم 653/28 درصد کل واریانس متغیرها را تبیین می کردند. مقدار ضریب آلفای کرونباخ در بررسی پایایی عوامل دو گانه مقیاس به ترتیب برابر با 82/0، 78/0 و برای کل مقیاس 89/0 به دست آمد. با توجه به خصوصیات رفتارسنجی مطلوب مقیاس رشد شناختی، هیجانی و اجتماعی کودکان از تولد تا دو سالگی می توان از این ابزار برای کاربردهای تحقیقاتی و بالینی استفاده کرد.

پژوهش حاضر باهدف اثربخشی مداخله بازشناسی هیجانی بر خود تنظیمی هیجانی و همدلی دانش آموزان دارای اختلال نافرمانی مقابله ای انجام پذیرفت. طرح پژوهشی نیمه آزمایشی از نوع پیش آزمون – پس آزمون و پیگیری با گروه کنترل نابرابر و جامعه آماری شامل کلیه دانش آموزان دوره دوم ابتدایی مراجعه کننده به مراکز مشاوره و خدمات روانشناسی شهر مشهد در سال تحصیلی 1401-1400 بود که به شیوه نمونه گیری در دسترس انتخاب شد. از بین این کودکان نمونه ای شامل 30 نفر بر اساس ملاک های ورود انتخاب و سپس در دو گروه آزمایش و گواه جایگزین شدند. برای جمع آوری داده ها از سیاهه رفتاری کودک آخنباخ (CBCL، 1991)، پرسشنامه خود تنظیمی هیجانی (تحصیلی زیمرمن و پونز، 1986) و پرسشنامه همدلی کودکان و نوجوانان (اورگاوو و همکاران، 2017) استفاده شد. جهت تجزیه وتحلیل آماری از آزمون تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر استفاده شد. نتایج نشان داد که مداخله ای بازشناسی هیجانی بر بهبود خودتنظیمی و همدلی در مراحل پس آزمون و پیگیری تأثیر معنی دار داشته است. (01/0P<). شواهد به دست آمده نشان می دهد که مداخله بازشناسی هیجانی در افزایش خود تنظیمی هیجانی و همدلی دانش آموزان دارای اختلال نافرمانی مقابله ای مؤثر است.