مدیریت بهره وری (علوم مدیریت سابق)

مدیریت بهره وری (علوم مدیریت سابق)

مدیریت بهره وری سال 19 تابستان 1404 شماره 73 (مقاله علمی وزارت علوم)

مقالات

۱.

توسعه رویکرد تولید بدون عیب با تمرکز بر عوامل پویای تاثیر گذار بر کیفیت محصول جهت بهبود پایداری در فرآیند های تولید در عصر انقلاب صنعتی چهارم(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: تولید بدون عیب پایداری یادگیری ماشین بهبود کیفیت

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳ تعداد دانلود : ۵
این تحقیق روشی گام به گام جهت دستیابی به محصولات بدون عیب ارائه می دهد و ضمن حذف اتلافات منابع تولید، تأثیرات آن را بر پایداری فرآیندهای تولید ارزیابی می نماید. روش پیشنهادی مبتنی بر مرور ادبیات در حوزه تولید بدون عیب[1] (ZDM) ، بررسی عوامل پویای تأثیرگذار بر کیفیت محصول در حین تولید و استفاده از استراتژی های ZDM همراه با به کار گیری تکنولوژی های انقلاب صنعتی چهارم شامل اینترنت اشیاء و یادگیری ماشین می باشد. این تحقیق از رویکردهای مرسوم فرآیند (ماشین) محور، محصول محور و رویکرد نوظهور انسان محور در حوزه ZDM فراتر می رود و عوامل پویای تأثیرگذار برکیفیت محصول در حین تولید را شناسایی می کند. در ادامه با پیاده سازی استراتژی های پیش بینی- پیشگیری، زمان وقوع عیب را در حین تولید پیش بینی نموده و نسبت به پیشگیری از وقوع عیب اقدام می نماید. این تحقیق معیارهای پایداری زیست محیطی، اجتماعی و اقتصادی را که متاثر از عیب می باشند شناسایی، تشریح و اندازه گیری می نماید. رویکرد پیشنهادی در این تحقیق در یک مطالعه موردی واقعی در صنعت پیاده سازی شده که نتایج حاصله، اجرایی بودن و توانمندی قابل توجه روش پیشنهادی را جهت جلوگیری از محصولات معیوب، افزایش بهره وری منابع تولید و بهبود پایداری فرآیندهای تولید نشان می دهد.
۲.

ارزیابی عوامل موثر بر کیفیت فضای معماری داخلی در راستای بهبود تاب آوری فضا با هدف ارتقاء بهره وری منابع انسانی بر پایه نظریه سلسله مراتبی نیازهای مازلو(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: معماری داخلی کیفیت فضا تاب آوری بهره وری منابع انسانی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸ تعداد دانلود : ۹
هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه بین کیفیت معماری فضای داخلی محل کار کارکنان سازمانها با تاب آوری فضایی و تأثیر آن بر بهره وری کارکنان است. این پژوهش از منظر هدف، اکتشافی، به لحاظ استفاده کاربردی و از نظر فنون گردآوری داده ها، کیفی است. در این پژوهش از شیوه مطالعه اسنادی، انجام مصاحبه های نیمه ساختار یافته و تشکیل گروه متمرکز خبرگان حوزه های مرتبط به منظور گرد آوری داده ها و اطلاعات استفاده شده است. جامعه آماری پژوهش شامل خبرگان گرایش های مختلف از سه رشته معماری، روانشناسی و مدیریت به تعداد 12 نفر بوده است. در این مطالعه از روش تحلیل محتوای کیفی برای تحلیل داده ها بهره گیری شده است برای دستیابی به نتایج نهایی، یافته های حاصل از تحلیل محتوای نظرات گروه متمرکز از یک سو با پژوهش های پیشین در حوزه تاب آوری، کیفیت فضا و از سوی دیگر با آرای "آبراهام مازلو" مربوط به سلسله مراتب نیازها منطبق گردیده است. در پژوهش حاضر، نقش محوری بهره وری کارکنان به عنوان متغیر تأثیرپذیر در اتصال همه مؤلفه ها در نظر گرفته شده است. نتایج حاصل از پژوهش به یک مدل منتهی شده که محورهای اصلی آن (عوامل زیستی و روانی؛ عوامل رضایت مندی و ماندگاری؛ و عوامل اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی) به صورت یک چرخه مثلثی با هم در تعامل قرار می گیرند. با افزایش بهره وری امکان توسعه محور سوم به عنوان اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی حاصل می شود که خروجی این بخش به سمت توسعه کیفیت فضا و استمرار جریان منجر می شود.
۳.

ارزیابی ابعاد تحقق پذیری شهر خلاق در بستر متاورس (نمونه موردی: کلان شهر تبریز)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: شهر خلاق شهر هوشمند متاورس مدل سازی ساختاری تفسیری کلان شهر تبریز

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵ تعداد دانلود : ۱۱
نوآوری و خلاقیت راه اصلی تحریک رشد اقتصادی است. توسعه متاورس تکنولوژی های موجود را ارتقا می دهد و ارتباط و تعامل دنیاهای واقعی و مجازی را تقویت می کند. این تکنولوژی با ادغام و در بستر شهر خلاق روش زندگی مردم را نیز تغییر می دهد و به خاطر ویژگی های خاص خود، بر فلسفه، فرهنگ، جامعه و حکمرانی اقتصادی تأثیر می گذارد. هدف این پژوهش، ارزیابی ابعاد تحقق پذیری شهر خلاق تبریز در بستر متاورس است. این پژوهش از نظر هدف، کاربردی توسعه ای و از نظر روش شناختی توصیفی تحلیلی است. جهت تعیین وزن اهمیت نسبی مؤلفه های تحقیق با پرسش از 20 خبره براساس الگوریتم مدل تحلیلی نسبت ارزیابی وزن دهی ترجیحی (سوآرا) وزن شاخص ها و زیرشاخص ها استخراج و در مدل تحلیلی آراس خاکستری رتبه بندی شد. حاصل نظرات خبرگان شاخص ها در 4 مؤلفه استعداد، تکنولوژی، تنوع و تسامح و دارایی ها و امکانات محلی جهت حرکت تبریز به سمت شهر خلاق استخراج گردید. باتوجه به اوزان به دست آمده در تکنیک آراس خاکستری، بهترین گزینه ها به ترتیب مناطق 5 با وزن 0/106، 8 با وزن 0/175 و 10 با وزن 0/186 بیشترین نزدیکی را نسبت به گزینه بهینه و مناطق 6 با وزن 0/147 و 9 با وزن 0/192 کمترین نزدیکی را نسبت به گزینه بهینه یا ایده آل دارا می باشند. نتایج نهایی اوزان براساس مدل خطی با استفاده از نرم افزار لینگو نشان می دهد که شاخص های استعداد با وزن 0/401 رتبه اول، تکنولوژی با وزن 0/285 رتبه دوم و تحمل و تسامح با وزن 0/096 رتبه سوم و زیرساخت و دارایی های محلی با وزن 0/067 رتبه چهارم به ترتیب به عنوان مهم ترین شاخص های شهر خلاق در کلان شهر تبریز معرفی شدند. مهم ترین رویکردی که شهر تبریز برای تحقق شهر خلاق در بستر متاورس می تواند به کار گیرد، اول بهبود محیط شهری خلاق در راستای پرورش شهروندان خلاق، دوم حفظ و جذب طبقه خلاق و شهروندان خلاق است.
۴.

الگوی تعلیم و تربیت عقلانی بر اساس آموزه های اسلامی در راستای بهره وری منابع انسانی در زندان با استفاده از روش فراترکیب(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: آموزه های اسلامی بهره وری منابع انسانی تربیت عقلانی تعلیم عقلانی زندان تبریز

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱ تعداد دانلود : ۱۱
هدف تحقیق حاضر الگوی تعلیم و تربیت عقلانی بر اساس آموزه های اسلامی در راستای بهره وری منابع انسانی می باشد برای رسیدن به این هدف از روش فراترکیب استفاده شده است؛ بدین ترتیب که ابتدا متون، منابع و تحقیقات مختلف پیرامون موضوع تحقیق مورد مطالعه قرار گرفت، مضمون های مربوط به الگوی تعلیم و تربیت عقلانی در راستای بهره وری منابع انسانی بر اساس آموزه های اسلامی شناسایی شد و سپس کدهای شناسایی شده در قالب پرسشنامه خبرگی در اختیار خبرگان قرار گرفت تا با اعلام نظرات و اعمال آن ها در الگو، الگوی نهایی ارائه گردد. الگوی ارائه شده اعتبارسنجی گردید. الگوی نهایی تعلیم و تربیت عقلانی بر اساس آموزه های اسلامی در زندان تبریز در راستای بهره وری منابع انسانی شامل 5 بعد، 16 مؤلفه و 98 شاخص می باشد که عبارتند از: بعد اول: تعلیم و تربیت قدرت تدبیر، شامل مؤلفه های عقل پروری اسلامی، تفکرپروری اسلامی، اندیشه پروری اسلامی. بعد دوم: یادگیری بر مبنای آموزه های اسلامی، شامل الگوپروری اسلامی، تجربه پروری اسلامی. بعد سوم: بهره مندی از آموزش های پویا، شامل روش های آموزشی، آموزش نوین عدالت محور. بعد چهارم: برنامه ریزی فرآیندهای آموزشی، برنامه ریزی نرم افزاری آموزش، برنامه ریزی سخت افزاری آموزش. بعد پنجم: تعلیم و تربیت مؤلفه های دینی انسانی که شامل مؤلفه های تربیت اجتماعی، تربیت اخلاقی، تربیت جسمی، تربیت معنوی و اعتقادی، تربیت خصوصیات نیکوی انسانی، نفس پروری اسلامی می باشد.
۵.

شناسایی ابعاد و مؤلفه های الگوی بازی نمایی در فرایندهای بازاریابی کسب و کارهای اقتصاد اشتراکی (کسب و کارهای فعال در صنعت حمل ونقل)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: اقتصاد اشتراکی بازی نمایی فرایندهای بازاریابی حمل و نقل

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲ تعداد دانلود : ۶
امروزه، بازی نمایی در کسب وکارها به عنوان یک راهبرد مؤثر، جهت جذب و نگه داشت مشتریان، افزایش مشارکت کاربران و ایجاد تعاملات مثبت با مشتریان استفاده می شود. بازی نمایی به عنوان یک ابزار بازاریابی، علاوه بر افزایش فروش و افزایش سود، می تواند تعامل مشتری را نیز بهبود بخشد. به همین جهت، هدف از این پژوهش، شناسایی ابعاد و مؤلفه های الگوی بازی نمایی در فرایندهای بازاریابی کسب و کارهای اقتصاد اشتراکی با روش کیفی است. داده ها از طریق مطالعه اسناد و مصاحبه نیمه ساختاریافته با تعداد 30 نفر از پژوهشگران، متخصصان و مدیران صنعت، انجام شد. مشارکت کنندگان در این پژوهش، با کاربست روش نمونه گیری هدف مند و رویکرد گلوله برفی انتخاب شدند و اطلاعات مورد نیاز از طریق مصاحبه با آن ها تا اشباع نظری داده ها به دست آمد. داده ها با استفاده از نرم افزار MAXQDA20 کدگذاری و با استفاده از تکنیک تحلیل مضامین تحلیل شد. برای روایی، از روش روایی محتوایی و برای پایایی، از روش بازبینی اعضا استفاده شد. نتایج حاصل از این تحقیق نشان داد الگوی بازی نمایی دارای 3 بعد اصلی، شامل پلتفرم، مالکان و جستجوگران و مبتنی بر 15 مؤلفه و70 شاخص می باشد. نتایجِ این پژوهش نشان داد صنایع اقتصاد اشتراکی می توانند از بازی نمایی در کسب وکارها به عنوان یک راهبرد مؤثر جهت جذب و نگه داشت مشتریان، افزایش مشارکت کاربران و ایجاد تعاملات مثبت با مشتریان استفاده نمایند.
۶.

طراحی مدل نقش رسانه های اجتماعی در مدیریت بحران و تاب آوری زنجیره تأمین دیجیتال(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: رسانه های اجتماعی زنجیرهتأمین تاب آور زنجیره تأمین دیجیتال

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳ تعداد دانلود : ۱۰
هدف از انجام این پژوهش، طراحی مدل نقش رسانه های اجتماعی در تاب آوری زنجیره تأمین دیجیتال در شرایط بحرانی است. در پژوهش حاضر جامعه بخش کیفی 10 نفر از خبرگان بوده و انتخاب نمونه آن تمام شماری، جامعه کمی پژوهش شامل کارکنان شرکت مپنا به تعداد 500 نفر بوده اند که از طریق جدول کوهن 189 نفر به عنوان نمونه آماری تعیین شده است. روش این پژوهش از نوع بنیادی-کاربردی، برحسب نوع داده آمیخته از نوع اکتشافی و روش گردآوری داده ها پژوهش پیمایشی بوده است. ابزار گردآوری داده ها مصاحبه و پرسشنامه بود که روایی آن توسط استادان و کارشناسان به صورت محتوایی مورد تأیید قرار گرفت و پایایی پرسشنامه با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ مناسب محاسبه شده است. در طراحی مدل نقش رسانه های اجتماعی در تاب آوری زنجیره تأمین دیجیتال در شرایط بحرانی در بخش کیفی از روش فراترکیب و سپس داده بنیاد استفاده شده است. در نهایت 118 کد باز، 43 کد محوری و 13 کد انتخابی استخراج شده است. 13 کد انتخابی پژوهش در قالب پنج دسته کلی: شرایط علی، شرایط زمینه ای، شرایط مداخله گر، راهبردها و پیامدها قرار گرفته اند. شرایط علی شامل 2 کد انتخابی، 8 مفهوم و 21 کد باز، شرایط زمینه ای شامل 3 کد انتخابی، 10 مفهوم و 25 کد باز، شرایط مداخله گر شامل 2 کد انتخابی، 7 مفهوم و 21 کد باز، راهبردها شامل 2 کد انتخابی، 7 مفهوم و 19 کد باز، پیامدها شامل 4 کد انتخابی، 11 مفهوم و 32 کد باز می باشد که اجزای مدل پارادایمی نقش رسانه های اجتماعی در تاب آوری زنجیره تأمین دیجیتال در شرایط بحرانی می باشند. بر اساس خروجی معادلات ساختاری، مدل اولیه پژوهش تأیید و اعتبار آن اثبات و اولویت بندی های مربوط به مؤلفه های مدل مذکور بوسیله نموداری راداری مدل پژوهش مشخص گردیده است. مقوله «ریسک پذیری فناوری» در رتبه اول، مقوله «چرخه نقدینگی» در رتبه دوم، مقوله «همکاری و برون سپاری» در رتبه سوم اهمیت قرار گرفتند.
۷.

به کارگیری سیستم پشتیبانی تصمیم گیری مبتنی بر PROMETHEE برای ارزیابی و انتخاب تأمین کننده در زنجیره تأمین(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: ارزیابی و انتخاب تأمین کننده ای ان پی فازی پرومته تصمیم گیری چند معیاره

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲ تعداد دانلود : ۸
فرآیند انتخاب تأمین کننده به دلیل تأثیر آن بر کیفیت محصول و عملکرد خریدار، یکی از مرتبط ترین تصمیمات در مدیریت زنجیره تأمین محسوب می شود. با توجه به حجم بالای سرمایه گذاری در صنعت خودروسازی ایران و علیرغم اهمیت این صنعت برای اقتصاد ملی، فرآیند انتخاب تأمین کننده در این صنعت بندرت مورد توجه قرار گرفته است. با توجه به اهمیت موضوع، در این پژوهش ارزیابی و انتخاب تأمین کننده در زنجیره تأمین یک شرکت سازنده قطعات پلاستیکی خودرو، برای اولین بار با استفاده از روش PROMETHEE، به عنوان یک روش تصمیم گیری چندمعیاره انجام شد. با شناسایی معیارهای مؤثر جهت ارزیابی و انتخاب تأمین کنندگان و تلفیق آنها یک مدل کاربردی جامع نگر تهیه گردید که بتواند نیازهای شرکت مورد مطالعه را در قالب یک سیستم پشتیبان تصمیم گیری برطرف کند و همچنین، به عنوان یک دستورالعمل کاربردی به سایر صنایع و موضوعات مطالعاتی مشابه قابل تعمیم است. جهت مقایسه و حصول اطمینان بیشتر از نتایج به دست آمده، داده های این پژوهش علاوه بر روش مذکور، با روش ANP فازی نیز مورد ارزیابی قرار گرفت. جامعه آماری این پژوهش را پنج تأمین کننده ماده پلی اتیلن BL3 که در ساخت قطعه "کانال خروج هوای داشبورد راست" (خودروی دنا) توسط شرکت صنعتی جهادین پرند استفاده می شود، تشکیل می دهند. نتایج به دست آمده از هر دو روش، کاملأ مشابه بود و تأمین کنندگان باختر، مارون، جم، اراک و امیر کبیر به ترتیب، رتبه های اول تا پنجم را در هر دو روش، به خود اختصاص دادند.
۸.

الگوی سنجش اثربخشی مراکز تعمیرات خودرویی فراجا(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: اثر بخشی نگهداری و تعمیرات مراکز تعمیراتی روش BWM

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴ تعداد دانلود : ۱۲
یکی از مهم ترین مسائل سازمان ها، نگهداری و تعمیرات خودروها و تجهیزات با صرف کم ترین هزینه برای آماده به کاری دائ می در اجرای مأموریت های محوله می باشد. هدف از این تحقیق، ارائه الگوی سنجش اثر بخشی مراکز تعمیراتی خودروهای فراجا بود. این تحقیق از لحاظ هدف، کاربردی و از نوع کیفی- کمی محسوب می شود. برای جمع آوری اطلاعات بخش کیفی از روش اسنادی و مصاحبه و برای بخش کمی از پرسشنامه محقق ساخته شامل 55 گویه استفاده شد. جامعه بخش کیفی، مدیران ادارات کل نت و ترابری آماد و پشتیبانی فراجا و مرکز تعمیرات فرماندهی انتظا می تهران بزرگ بود. نمونه گیری به صورت هدف مند انجام شد و با مصاحبه از 14 نفر به اشباع نظری دست یافت. جامعه آماری بخش کمی نیز کارشناسان ادارات نت، ترابری و مرکز تعمیرات فرماندهی انتظا می تهران بزرگ به تعداد 120 نفر بود که همگی به صورت تمام شمار به پرسشنامه پاسخ دادند. برای تجزیه و تحلیل مصاحبه ها، از روش تحلیل تم و برای تحلیل داده های پرسشنامه از مدلیابی معادلات ساختاری و روش تصمیم گیری به ترین-بد ترین BWM بهره برداری شد. یافته ها نشان داد که الگوی سنجش اثر بخشی مراکز تعمیراتی فراجا در استان های غرب کشور شامل هشت مؤلفه 1- اقتصادی 2-کیفیت استاندارد 3-نیروی انسانی 4-فضا و مکان 5-برنامه ریزی نگهداری و تعمیرات 6-نظارت وکنترل 7-فرایند وفناوری 8-چابکی، به علاوه 55 شاخص می باشد. همچنین نتایج حاصل از به کارگیری روش BWM نشان داد که از نظر خبرگان، «اقتصاد» مهم ترین و «فضا و مکان» کم اهمیت ترین مؤلفه در سنجش اثربخشی مراکز تعمیراتی فراجا می باشند.

آرشیو

آرشیو شماره‌ها:
۷۳