کاربرد سیستم اطلاعات جغرافیایی و سنجش از دور در برنامه ریزی

کاربرد سیستم اطلاعات جغرافیایی و سنجش از دور در برنامه ریزی

کاربرد سیستم اطلاعات جغرافیایی و سنجش از دور در برنامه ریزی دوره 15 تابستان 1403 شماره 2 (مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

مقالات

۱.

بررسی و مقایسه عملکردی بهداشت محیط بر اساس شاخص المری و سیستم اطلاعات جغرافیایی (Gis) در فضاهای روباز بزرگ مقیاس مجموعه ورزشی انقلاب تهران(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

کلیدواژه‌ها: شاخص المری آلایندگی هوا بهداشت محیط GIS

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸ تعداد دانلود : ۱۸
هدف از پژوهش حاضر بررسی و مقایسه عملکردی بهداشت محیط بر اساس شاخص المری و سیستم اطلاعات جغرافیایی (Gis) در فضاهای روباز بزرگ مقیاس مجموعه ورزشی انقلاب تهران بود. روش: مطالعه حاضر از نوع توصیفی و به صورت مقطعی و به صورت کمی و کیفی بود که به منظور ارزیابی عملکرد بهداشت محیط با استفاده از روش پرسشنامه ELMERI و سیستم اطلاعات جغرافیایی (Gis) در مجموعه ورزشی انقلاب تهران انجام شد. در روش المری از دو مولفه بهداشت محیط شامل: نظافت، نظم، ترتیب و بهداشت صنعتی توسط کارشناسان HSE و پژوهشگر در فضاهای مذکور بررسی و ارزیابی شدند مبنای سنجش میزان آلاینده ها، براساس شاخص کیفیت هوا (AQI)، تنظیم گردیده است. به منظور تجزیه و تحلیل داده های جمع آوری شده از طریق دستگاه GPS و نقشه های کاربری اراضی شهر تهران از ابزار GIS 10 استفاده شد. یافته ها: در مناطق شمالی مجموعه ورزشی انقلاب غلظت آلاینده pm10 , No2 بیش از سایر مناطق بود. پراکنش آلودگی هوا با آلاینده O3 در قسمت شرق مجموعه انقلاب بیش از سایر ایستگاه ها بود و در غرب ورزشگاه که زمین های گلف و تنیس قرار دارد کمترین میزان را داشت. در روش المری نیز مولفه نظافت، نظم و ترتیب زمین های تنیس شاخص کل 5/83 درصد و در مولفه بهداشت صنعتی شاخص کل 8/78 درصد در وضعیت خوبی قرار گرفته بود. در مولفه نظافت، نظم و ترتیب زمین های گلف شاخص کل 5/82 درصد و در مولفه بهداشت صنعتی زمین های گلف شاخص کل 6/77 درصد و در وضعیت خوبی قرار گرفته بود. نتیجه گیری: میزان بهداشت و شاخص آلایندگی هوای فضاهای بزرگ مقیاس مجموعه انقلاب شامل زمین های تنیس و گلف برای پرسنل و افرادی که در این فضاها فعالیت ورزشی دارند مناسب شناخته شد.
۲.

ارزیابی و تحلیل جایگاه های سوخت شهر سمنان بلحاظ سازگاری همجواری ها(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

کلیدواژه‌ها: برداشت میدانی دسترسی کاربری مسکونی همجواری GIS

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶ تعداد دانلود : ۲۹
جایگاه های سوخت همواره به عنوان یکی از حساس ترین و اثر بخش ترین کاربریهای شهری به شمارمی روند. از این رو قرارگیری این کاربری در بین سایر کاربری ها در شهر از اهمیت بسیار بالایی برخوردار بوده و قرارگیری ناصحیح این کاربری میتواند علاوه بر تاثیر گداری در محیط شهری اختلالاتی در دسترسی سلامت محیطی و کاربری های همجوار ایجاد کند. در نتیجه مکانیابی درست جایگاه های سوخت در شهر میتواند نتایج مورد قبولی در زمینه های ذکر شده به همراه داشته باشد. در این پژوهش جایگاه های سوخت شهر سمنان با روش برداشت میدانی و با استفاده از نرم افزار GIS مورد مطالعه و بررسی قرار گرفته شده است. هدف از این پژوهش شناسایی معضلات همجواری جایگاه های سوخت و بحث دسترسی این جایگاه ها در سطح شهر سمنان و ارائه راه حل های موجود در راستای بهبود این معضلات میباشد. نتایج بررسی های میدانی نشان دهنده این است که 20درصد جایگاه های شهر سمنان از لحاظ شاخص هایی نظیر استانداردها، ایمنی تجهیزات و از همه مهم تر همجواری با کاربری ها دیگر در وضعیت مناسبی قرار ندارند. با تطبیق ضوابط و استاندارد ها با نقشه وضع موجود جایگاه های سوخت شهر مشخص شد تعدادی از جایگاه ها در پهنه های مناسب جهت استقرار مکانیابی نشده اند.
۳.

تحلیل الگوی فضایی امواج گرم در استان گیلان(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

کلیدواژه‌ها: امواج گرم آستانه موج شاخص I موران محلی الگوی مکانی استان گیلان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲ تعداد دانلود : ۲۵
در دهه های اخیر رخداد امواج گرم در حال افزایش بوده و این می تواند از اثرات انسانی ناشی شده باشد. در این پژوهش با ارائه تعریف مشخص از آستانه موج گرم، الگوی مکانی آن در استان گیلان بررسی گردید. داده های دمای حداکثر از تارنمای ECMWF با تفکیک مکانی و ابعاد در مقیاس روزانه بمدت 40 سال (1981 تا 2020) دریافتشد. سپس با اعمال آستانه صدک 90ام و توالی 3 روزه بر روی دمای حداکثر روزانه، امواج گرم شناسایی و فراوانی رخداد آنها با توالی 3، 6، 9 تا 30 روزه شمارش شد. در این راستا، از شاخص آمار مکانی I موران جهانی و محلی و آزمون t تک نمونه ای برای شناسایی نوع الگو، رفتار زمانی و مکانی و فراوانی-شدت امواج گرم استفاده شد. نتایج نشان داد الگوی کلی فراوانی رخداد امواج گرم در تمامی طول موج ها از نوع خوشه ای بوده و رفتار غیرتصادفی بر آنها حاکم است. همچنین نتایج آماره I موران محلی بیانگر آن است که الگوی HH (بالا-بالا)و LL (پایین-پایین) در بیشتر امواج گرم با توالی های 3 تا n روزه وجود دارد و تعداد پهنه های حاوی الگوهای فوق در امواج کوتاه مدت بیشتر از امواج بلندمدت هستند. به عبارت دیگر، الگوی مکانی امواج گرم در طول موج های بلندتر نیز همگن بوده و کل استان از لحاظ فراوانی رخداد آنها دارای رفتار تصادفی است. در این راستا، آزمون t تک نمونه ای فراوانی رخداد امواج گرم نیز رفتار غالب غیرتصادفی در توالی های کوتامدت و رفتار تصادفی در توالی های بلند مدت را تایید می کند.
۴.

ارائه الگوی مدیریت HSE مجموعه های ورزشی شهر تهران با بهره گیری ازسیستم اطلاعات جغرافیایی(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

کلیدواژه‌ها: آلاینده مدیریت ایمنی بهداشت و محیط زیست(HSE) سیستم اطلاعات جغرافیایی مجموعه های ورزشی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷ تعداد دانلود : ۱۶
سازمانها برای دستیابی به اهداف HSE خود ملزم به طراحی و توسعه فرایندهای مرتبط با اجزای HSE در یک سیستم واحد هستند.هدف از مطالعه حاضر ارائه الگوی مدیریت HSE مجموعه های ورزشی شهر تهران با بهره گیری از همپوشانی آلاینده ها ی محیط زیست و استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی می باشد. روش پژوهش حاضر آمیخته (کمی – کیفی )و از نظر ساختار تحلیلی سیستماتیک و از نظر هدف کاربردی است. جامعه آماری در دو بخش کیفی و کمی در بخش کیفی با انجام 17مصاحبه نیمه ساختار یافته، داده مربوط به پژوهش حاضر شناسایی و جمع آوری شدند. مصاحبه افراد صاحبنظر به صورت سیستماتیک (مبتنی بر روش داده بنیاد) و کد گذاری شد. در بخش کمی کلیه مجموعه های ورزشی شهر تهران 136 مجموعه ورزشی به شکل کل شمار بررسی شده است که با رویهم گذاری لایه های مجموعه های ورزشی و آلاینده های شاخص وضعیت مجموعه ها با سیستم اطلاعات جغرافیایی((GIS بررسی شد ..نتایج نشان داد که در بخش کمی از بررسی 136 مجموعه ورزشی 53 مجموعه ورزشی با آلاینده ذرات ریز معلق همپوشانی دارند. دی اکسید گوگرد و ذرات درشت به ترتیب سه آلاینده ای هستند که بیشترین همپوشانی با مجموعه های ورزشی دارند و در بخش کمی 66 کد اولیه ،16 کد باز و 6 کد انتخابی برای الگوی مدیریت ایمنی بهداشت و محیط زیست در نظر گرفته شد.با توجه به اینکه آلاینده هوا با مجموعه های ورزشی در قسمت های از شهر تهران همپوشانی دارد. بنابراین الگوی مدیریت ایمنی ،بهداشت محیط زیست ((HSE به مجموعه های ورزشی کمک می کند تا چگونه بتوانند اثرات منفی محیط زیستی را بر ورزش کاهش دهند و مسئولانه به شرایط محیط زیستی در حال تغییر واکنش نشان دهند و در عین حال تعادل عملیات با کیفیت را حفظ کنند.
۵.

تجزیه و تحلیل مکان یابی محل دفن پسماندشهری مطالعه موردی: شهر ایذه(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

کلیدواژه‌ها: مکانیابی دفن پسماند سیستم اطلاعات جغرافیاییGIS شهر ایذه

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹ تعداد دانلود : ۲۰
برنامه ریزی و مدیریت شهری نیازمند نگرش سیستماتیک و همه جانبه به ابعاد مختلف شهر است. یکی از ابعاد شهری که در صورت عدم مدیریت صحیح باعث ایجاد اختلال در محیط جغرافیایی شهر می شود. مدیریت و مکانیابی دفع پسماند های شهری می باشد. در دهه های اخیر رشد بی رویه جمعیت و توسعه شهر نشینی موجب بروز انواع ناسازگاری های اجتماعی، اقتصادی و زیست محیطی نظیر تولید انواع پسماند های جامد شهری شده است که دفن غیر اصولی آن را به دنبال داشته است. به طوری که امروزه چگونگی دفن، مکانیابی و مدیریت صحیح محل دفن زباله های جامد به عنوان یکی از معضلات زیست محیطی شهری تبدیل شده است. بنابراین یافتن محل مناسب برای این مهم از اهداف اصلی و اولیه طرح های توسعه شهری جهت نیل به توسعه پایدار می باشد. پژوهش حاضر از نظر هدف، نظری-کاربردی و از لحاظ روش مطالعه توصیفی-تحلیلی و هدف آن مکانیابی محل دفن پسماند های شهر ایذه با استفاده از سیستم های اطلاعات جغرافیایی و فرایند تحلیل سلسله مراتبی فازی می باشد. هدف از این پژوهش مکانیابی محل دفن پسماند شهری ایذه با استفاده از روش های تصمیم گیری چند معیاره است ابتدا با گردآوری اطلاعات پایه، نقشه ها و تصاویر ماهواره ای مورد نیاز، چندین لایه اطلاعاتی بر مبنای شاخص های ژئومورفولوژیکی، اقلیمی، زیست محیطی و اقتصادی ایجاد می شود این لایه ها عبارت است از شیب، شکل زمین، لیتولوژی، گسل، آب های سطحی، آب های زیرسطحی، عمق سطح ایستایی، مناطق متأثر از باد، مناطق تحت حفاظت، شهر و جهات توسعه ی آن خطوط انتقال نیرو، زمین های زراعی و حساس از نظر زیست محیطی و در نهایت نقشه کاربری اراضی می باشند لایه های مذکور از نقشه های موجود در محیط gis تهیه و تولید شده سپس با استفاده از داده های ماهواره ای و عملیات می دانی به روز می گردند و تحلیل ها مبتنی بر لایه های ایجاد شده صورت می گیرد و مکان های پیشنهادی ارائه می گردد.
۶.

ارائه الگوی راهبردهای قیمت گذاری با مکان یابی استخر های ورزشی شهر تهران و استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی GIS(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

کلیدواژه‌ها: قیمت گذاری استخر سیستم اطلاعات جغرافیایی شهر تهران

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۱ تعداد دانلود : ۱۸
یکی از قوانین نانوشته دنیای تجارت این است که همه کسب وکارها برای جذب مشتری باید قیمتی را انتخاب کنند که یا کمتر، برابر یا کمی بالاتر از قیمت رقبا باشد.هدف از مطالعه حاضر ارائه الگوی راهبردهای قیمت گذاری دراستخر های ورزشی شهر تهران از طریق مکان یابی استخر ها با GIS می باشد .این مطالعه از دسته تحقیقات توصیفی پیمایشی است که به شکل آمیخته (کمی ، کیفی ) انجام شده است .جامعه آماری تحقیق در بخش کیفی شامل (مدیران کسب و کارهای خدماتی ورزشی درجه یک در سطح کشور، مدیران بازاریابی ورزشی فدراسیون های ورزشی و نفر از اساتید بازاریابی ورزشی که پژوهش هایی در زمینه بازاریابی ورزشی و قیمت گذاری داشتند می باشند) پس از انجام ٢٠ مصاحبه با صاحبنظران، با استفاده از روش گلوله برفی کدها به حد اشباع نظری رسیدند .جامعه آماری در بخش کیفی شامل استخر های ورزشی شهر تهران است که شامل 119 استخر ورزشی که 20 استخر برتر به شکل نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند و محقق با مراجعه به این استخر ها امکانات آنها را بررسی و ثبت کرد . تجزیه و تحلیل دادهها در بخش کیفی با استفاده از رویکرد گلیزر ودر بخش کمی با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی صورت گرفت .در نهایت با انجام فرایند سه گام کدگذاری (باز، انتخابی و نظری ) برای ارائه مدل راهبردهای قیمت گذاری در مراکز ارائه کننده خدمات ورزشی تعداد ١٤٣ کد اولیه بدست آمد که در قالب 61 مفهوم و 6١٠ مقوله اصلی طبقه بندی شدند. با توجه به اینکه مهم ترین مولفه های جلب مشتری قیمت بلیط مراکز خدماتی رفاهی از قبیل استخرها است. مدیران مراکز ارائه کننده خدمات ورزشی تجهیزات و وسایل مورد نیاز را از نظر کیفیت مناسب ، ایمنی و استاندارد، متناسب بودن وسایل با تعداد مراجعه کنندگان توجه ویژه به فضای فیزیکی مراکز ارائه کننده خدمات ورزشی کنترل نمایند و بر اساس خدماتی که به مشتریان ارائه می دهند قیمت گذاری را تدوین کنند.

آرشیو

آرشیو شماره‌ها:
۳۱