پژوهش در روش های آموزش

هدف از پژوهش حاضر تعیین نقش مؤلفه های تاب آوری و راهبردهای خودتنظیمی در تمایزگذاری بین دانشجویان اهمال کار و غیر اهمال کار بود. این پژوهش از نوع علی مقایسه ای و  با روش تحلیل تابع تشخیص  انجام شد. جامعه آماری پژوهش حاضر کلیه دانشجویان دختر و پسر دانشگاه قم، در سال تحصیلی 1399- 1400 به تعداد 10071 نفر بودند که بر اساس جدول کرجسی و مورگان تعداد 420 دانشجو با روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. ابزارهای مورد استفاده در این پژهش شامل مقیاس اهمال کاری تحصیلی سولومن و راثبلوم (1984)، پرسش نامه تاب آوری تحصیلی ساموئلز (2004) و پرسش نامه راهبردهای خودتنظیمی پنتریچ و دی گروت(1990) بود. داده های جمع آوری شده با استفاده از روش تحلیل تابع تشخیص مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته های حاصل از  تحلیل تابع تشخیص به یک تابع معنادار منجر شد که طبق  این تابع راهبردهای خودتنظیمی فراشناختی، انگیزشی و مؤلفه ی مسئله محور مربوط به تاب آوری دارای بالاترین توان تمایز در دو گروه دانشجویان بودند. همچنین نتایج تابع تشخیص نشان داد که حدود 78 درصد افراد به درستی در طبقات اولیه گروه بندی شدند. با توجه به یافته ها ی پژوهش می توان از طریق تدوین برنامه های مناسب آموزشی و اجرای راهکارهای تقویت تاب آوری تحصیلی و خودتنظیمی و همچنین ایجاد محیط تسهیل کننده برای یادگیرندگان، اهمال کاری تحصیلی دانشجویان را کاهش و به بهبود عملکرد تحصیلی آنان کمک کرد.

پژوهش حاضر با هدف مدل سازی معادلات ساختاری اُمید تحصیلی براساس هویت تحصیلی و هیجان تحصیلی با نقش میانجی درگیری تحصیلی در دانش آموزان دختر متوسطه دوم شهر قم انجام شد. این پژوهش از لحاظ هدف کاربردی و از نظر روش توصیفی - همبستگی و مبتنی بر مدل سازی معادلات ساختاری بود. جامعه ی آماری این پژوهش را دانش آموزان دختر مقطع متوسطه ی دوم شهر قم تشکیل می داد. حجم نمونه شامل 400 نفر بود که به شیوه نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای و براساس جدول کرجسی و مورگان انتخاب شده و به پرسش نامه های منزلت های هویت تحصیلی واز و ایزاکسون (2008)، هیجان تحصیلی پکران (2005)، درگیری تحصیلی ریو (2013) و امید تحصیلی سهرابی و سامانی (2011) پاسخ دادند. کلیه ی تحلیل های آماری در سطح خطای 05/0 و با کمک نرم افزار 23 Amos انجام شد. یافته ها بیانگر تأثیر مثبت و معنادار هویت تحصیلی بر امید تحصیلی هم به صورت مستقیم و هم با میانجی گری درگیری تحصیلی بود. امّا تأثیر معناداری میان هیجان تحصیلی و امید تحصیلی به صورت مستقیم و همچنین با میانجی گری درگیری تحصیلی یافت نشد. بنابراین می توان با برنامه ریزی در راستای ارتقای اُمید به آینده ی تحصیلی و بهبود عملکرد تحصیلی با درگیری تحصیلی و شکل گیری هویت دانش آموزان بهره برد.

پژوهش حاضر به منظور بررسی پیش بینی اشتیاق تحصیلی دانش آموزان مقطع متوسطه اول شهر قم بر اساس هوش عاطفی، سلامت روان و رضایت از زندگی انجام گرفت. روش پژوهش از نوع توصیفی - هم بستگی و از نظر هدف کاربردی است. جامعه آماری این پژوهش شامل 350 نفر از دانش آموزان مقطع متوسطه اول شهر قم در سال تحصیلی 1403-1402 بود. حجم نمونه از طریق نرم افزار GPower 3.1، 128 نفر تعیین و اعضای نمونه به روش تصادفی ساده انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها از چهار پرسش نامه استاندارد اشتیاق تحصیلی، هوش عاطفی کورن، سلامت روان گلدبرگ (GHQ) و رضایت از زندگی داینر استفاده شد. ارزیابی پایایی پرسش نامه ها به روش آلفای کرونباخ انجام شد. مقدارهای آماره آلفا  836/0، 829/0، 705/0، 888/0 به دست آمد که نشانگر پایایی مناسب ابزار است. تجزیه وتحلیل آماری داده ها از طریق آزمون هم بستگی پیرسون و رگرسیون چندگانه با استفاده از نرم افزار SPSS 27 انجام شد. یافته ها نشان داد با استفاده از روش تحلیل رگرسیون هم زمان، مدل معنی داری به دست آمد (0.192= مجذور R تنظیم شده و 0.05> P  و 11.224=F ) این مدل  19.2 درصد از واریانس را توجیه می کند (0.192= مجذور R تنظیم شده) و اطلاعات مربوط به متغیرهای پیش بینی کننده نیز ذکر شده است. هوش عاطفی و سلامت روان، پیش بینی کننده های معنی داری نبودند اما متغیر رضایت از زندگی، پیش بینی کننده معنی داری بود. یافته های این مطالعه دارای چندین پیامد عملی برای مربیان، والدین و سیاست گذاران داشت. با توجه به اهمیت این عوامل در پیش بینی اشتیاق تحصیلی، لازم است برنامه های آموزشی و حمایتی برای ارتقای هوش عاطفی، سلامت روان و رضایت از زندگی در دانش آموزان طراحی و اجرا شود.

در پژوهش حاضر تحت عنوان «بررسی نیازهای آموزشی مربیان پیش دبستانی آموزش و پرورش شهر قم در سال تحصیلی 99-98 به منظور طراحی دوره های آموزشی ضمن خدمت»، مجموعاً هشت سؤال پژوهشی، بررسی شد. روش پژوهش، توصیفی بوده که در خلال آن از مطالعه اسنادی و پیمایش، استفاده شده است. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه مربیان پیش دبستانی آموزش و پرورش شهر قم با تعداد بالغ بر 400 نفر است که با استفاده از جدول کرجسی و مورگان تعداد نمونه با اطمینان 95 درصد، 196 نفر محاسبه شد و با روش طبقه ای تصادفی از بین مربیان پیش دبستانی شهر قم انتخاب شده اند. داده های حاصل از ابزارهای پژوهش به دو شیوه توصیفی و استنباطی تحلیل آماری شده اند. نتایج نشان داد؛ نیازهای آموزشی مورد بررسی مربیان پیش دبستانی آموزش و پرورش شهر قم درزمینه اجرای برنامه های فرهنگی و هنری برای کودکان پیش دبستانی، ساخت ابزار آموزشی ساده، آموزش محتوای برنامه درسی پیش از دبستان، ملاحظات شغلی مربی پیش دبستانی، ملاحظات شغلی مدیریت داخلی و سرپرستی قسمت های مختلف مراکز پیش از دبستان، ملاحظات شغلی دستیاری مشاوران و روان شناسان مراکز پیش دبستانی و درزمینه ملاحظات شغلی کارشناس آموزش و برنامه ریزی کودکان در حد متوسط به بالا، معنادار است. رتبه بندی بین انواع نیازهای هفت گانه مربیان پیش دبستانی آموزش و پرورش شهر قم به ترتیب اولویت شامل: درزمینه آموزش محتوای برنامه درسی پیش از دبستان به کودکان پیش دبستانی، درزمینه ملاحظات شغلی مربی پیش دبستانی، درزمینه ملاحظات شغلی دستیاری مشاوران و روان شناسان مراکز پیش دبستانی جهت رفع مشکلات خاص کودکان، درزمینه ملاحظات شغلی مدیریت داخلی و سرپرستی قسمت های مختلف مراکز پیش از دبستان، درزمینه اجرای برنامه های فرهنگی و هنری برای کودکان پیش دبستانی، درزمینه ساخت ابزار آموزشی ساده برای کودکان پیش دبستانی و درزمینه ملاحظات شغلی کارشناس آموزش و برنامه ریزی کودکان می باشد.

یکی از موضوعات مهم در جامعه امروز ما، نحوه ورود دانش آموزان به آموزش عالی از طریق کنکور یا همان آزمون سراسری است. این آزمون به عنوان پلی ارتباطی بین آموزش متوسطه و عالی، علی رغم ارزشمند بودن در جایگاه خود، به دلیل وجود برخی از محدودیت ها و کاستی ها در نظر و عمل از کارایی و اثربخشی لازم برخوردار نبوده؛ و لذا تاثیرات نامطلوبی بر کیفیت و عملکرد نظام سنجش و پذیرش دانشجو در کشور گذاشته است. در همین راستا، پژوهش حاضر با هدف شناسایی و احصای مشکلات و آسیب های موجود حوزه سنجش و پذیرش دانشجو در کشور صورت گرفته است. رویکرد پژوهش حاضر کیفی است که با تحلیل پژوهش های پیشین و داده های برآمده از کانون های خبرگی و مصاحبه نیمه ساختار یافته انجام شده است. جامعه آماری پژوهش منابع علمی - فنی مرتبط با موضوع و صاحب نظران علمی - اجرایی در حوزه سنجش و پذیرش دانشجو بوده اند که به روش نمونه گیری در دسترس (مطالعه کتابخانه ای) و نمونه گیری هدفمند و تکنیک گلوله برفی (مصاحبه) انتخاب شده اند. داده ها و اطلاعات حاصله با استفاده از روش تحلیل محتوا و تکنیک تحلیل مضمون تجزیه و تحلیل شده است. با تحلیل یافته های پژوهش 73 خرده مقوله (شاخص) و 18 مقوله (مؤلفه) احصا شد که با استفاده از روش سه سویی سازی و تکنیک بازبینی توسط همکاران مورد تأیید قرار گرفته اند. براساس نتایج پژوهش حاضر، کیفیت پایین نظام سنجش و پذیرش دانشجو و عملکرد ضعیف آن در کشور، به دلیل وجود برخی محدودیت های ساختاری - کارکردی و محتوایی در ماهیت این آزمون و مسائل و مشکلاتی در ساختار مدیریتی دستگاه های اجرایی مرتبط و ضعف عملکردی نهادهای ذی ربط و ذی نفع در مراجع سیاست گذاری و تصمیم سازی کشور و هم چنین شرایط محیطی و فضای فرهنگی- اجتماعی حاکم بر جامعه است؛ لذا ضروری است سیاستگذاران و برنامه ریزان امر با توجه به آسیب هایی موجود، اقدامات لازم را جهت رفع مسائل پیش رو و بهینه سازی فرایند سنجش و پذیرش دانشجو با توجه به بافت فرهنگی- اجتماعی کشور به عمل آورند.

هدف از این تحقیق تحلیل تولیدات علمی نمایه شده ی محققان ایرانی مرتبط با یادگیری الکترونیکی مبتنی بر پایگاه وب.آو.ساینس همراه با ترسیم نقشه علمی این حوزه موضوعی است. این تحقیق از نوع کاربردی بوده و با رویکرد علم سنجی انجام شده است. جامعه آماری این پژوهش کلیه تولیدات علمی نمایه شده محققان ایرانی طی سال های 1981 تا پایان ماه اکتبر 2023 است. یافته ها نشان داد که کشور ایران دارای 517 رکورد اطلاعاتی در حیطه موضوعی یادگیری الکترونیکی در پایگاه وب.آو.ساینس است.در بین دانشگاه های ایرانی دانشگاه آزاد اسلامی با تولید 119 رکورد اطلاعاتی در رتبه اول،دانشگاه تهران با 72 رکورد و دانشگاه تربیت مدرس با 37 رکورد در رتبه های بعدی قرار دارند. نتایج نشان داد، در بین نویسندگان احمد آقاکاردان با 17 رکورد در رتبه اول و فتانه تقی یاره وحامد فضل اله تبار به ترتیب با 16 و 10 رکورد در رتبه های بعدی قرار دارند.بیشترین تولیدات علمی مربوط به سال 2022 است که 62 رکورد ثبت شده است .در سال های اخیر، سیر آثار علمی صعودی بوده است. بیش از 57درصد تولیدات از نوع مقاله و36درصد مقاله روند و 4درصد بررسی مقالات بوده است. ترسیم گراف یادگیری الکترونیکی، حوزه ای پویا و پیچیده است که می تواند برای مطالعه روابط بین موضوعات مختلف استفاده شود.کلیدواژه های تشکیل دهنده رکوردهای علمی در 7 خوشه کلی طبقه بندی شده است که خوشه یادگیری الکترونیکی از مرکزیت درجه بالاتری برخوردار بوده و نقشه چگالی نیز نشان می دهد این کلیدواژه دارای بیشترین تراکم است. بنابراین؛ مصورسازی کلیدواژه یادگیری الکترونیکی، شبکه ای متراکم و به شدت به هم مرتبط است.