پژوهش های کاربردی در تغذیه ورزشی و علم تمرین

هدف: هدف پژوهش حاضر مقایسه هشت هفته تمرین هوازی و مصرف مکمّل سیر بر مقادیر عوامل رشدی GH و IGF-1 و همچنین هورمون جنسی استروژن سرمی زنان جوان دارای اضافه وزن بود. روش: تعداد 40 نفر از داوطلبان به عنوان نمونه آماری به صورت هدفمند و در دسترس انتخاب شده و سپس به صورت تصادفی به چهار گروه: گروه تمرین هوازی (10)، گروه مکمّل سیر (10)، گروه تمرین و مکمّل (10) و گروه کنترل (10) تقسیم شدند. معیارهای ورود به پژوهش شامل: زنان دارای عدم مصرف دارو یا مکمّل خاصی طی شش ماه اخیر، آمادگی برای انجام فعالیت ورزشی براساس پرسشنامه PAR-Q، BMI بین 25 تا 9/29، دامنه سنّی بین 20 تا 40 سال، عدم داشتن بیماری هایی نظیر دیابت، مشکلات مفصلی مانند آرتروز و عدم داشتن مشکلات تنفسی مزمن بود. برنامه تمرینی گروه هوازی شامل 24 جلسه تمرین بود.، مدت جلسه تمرینی در شروع 40 دقیقه و در طول 8 هفته به 55 دقیقه رسید. شدت تمرین 50 تا 70 درصد ضربان قلب بیشینه بود که در هفته هشتم به 65 الی 80 درصد ضربان قلب بیشینه رسید. همچنین هر روز و به مدت هشت هفته، به گروه های مصرف کننده مکمّل سیر500 میلی گرمی مکمّل سیر (به شکل کپسول)، و به گروه دارونما، کپسول های 500 میلی گرمی گلوکز مشابه کپسول های مکمّل، سیر داده شد. به منظور تجزیه و تحلیل آماری از آزمون شاپیروویلک جهت بررسی توزیع بودن طبیعی داده ها و تجانس واریانس با استفاده از آزمون لوین بررسی شد. جهت آزمون فرضیه ها از آزمون t همبسته جهت بررسی تفاوتهای درون گروهی و از آزمون تحلیل کوواریانس جهت بررسی تفاوت های بین گروهی استفاده شد. همچنین سطح معنی داری نیز برای تمام محاسبات (α≤0/05) در نظر گرفته شد. یافته ها: نتایج تحلیل کوواریانس نشان داد که تفاوت معنی داری در مقادیر پس آزمون هورمون رشد، عامل رشد شبه انسولینی-1 و استروژن، بین سه گروه مشاهده شد (P<0/01). نتایج t همبسته تفاوت معنی داری در مقادیر هورمون رشد، عامل رشد شبه انسولینی-1 و استروژن را در سه گروه تجربی به غیر از گروه کنترل نشان داد (P<0/05). نتیجه گیری: نتایج پژوهش حاضر نشان داد که هشت هفته تمرین هوازی و مصرف مکمّل سیر، منجر به افزایش عوامل رشدی GH و  IGF-1و همچنین هورمون جنسی استروژن در زنان جوان دارای اضافه وزن می شود. لذا می توان تمرین هوازی و مصرف مکمّل سیر را به زنانی که دارای اضافه وزن می باشند، توصیه نمود.  

هدف: شناسایی عوامل موثر در عملکرد ورزشکاران کاراته کار، جهت طراحی بهتر برنامه هاى تمرینى، یکی از مهم ترین اهداف مربیان است. در این راستا، هدف مطالعه حاضر تعیین سهم نسبی فاکتورهای آمادگی جسمانی در موفقیت کاتاروهای سبک شوتوکان شهر کرمان بود. روش: 14 مرد جوان سبک شوتوکان که همگی دارای مدال ملی بودند، به صورت هدفمند انتخاب شده و براساس یک مسابقه رسمی (هدایت شده بوسیله محقق) و تعداد مدال های کسب شده در یک سال اخیر، به دو گروه موفق (5 = n) و ناموفق (9 = n) تقسیم شدند. هر آزمودنی به مدت سه جلسه در تحقیق حاضر شرکت کرد. جلسه اول شامل پر کردن پرسشنامه، سنجش ترکیب بدن، اندازه گیری قدرت پا و پنجه و استقامت عضلانی تنه بود. جلسه دوم شامل اندازه گیری تست های انعطاف، چابکی و توان بی هوازی و جلسه سوم شامل اندازه گیری تعادل، سرعت و توان هوازی بود. برای مقایسه فاکتورهای بین گروه های موفق و ناموفق، از آزمون تی استیودنت و جهت تعیین اینکه آیا عضویت گروهی براساس فاکتورهای جسمانی امکان پذیر هست یا نه، از آنالیز رگرسیون تشخیصی استفاده شد. یافته ها: نتایج نشان داد که فاکتور استقامت عضلانی (کمربندشانه ای) (5 0/0>P)، استقامت عضلانی (شکم) (5 0/0>P) و فاکتور تعادل پویا (5 0/0>P) بین کاتاروی موفق و ناموفق تفاوت معنی دار داشت. این فاکتورها روی هم رفته 39 درصد از تغییرات واریانس عملکرد گروهی را تعریف نموده و در 76 درصد موارد عضویت گروهی را درست پیش بینی می کرد. نتیجه گیری: به طور کلی نتایج تحقیق حاضر نشان داد که استقامت عضلانی بالاتنه و تعادل پویا، فاکتورهای جسمانی هستند که موفقیت در کاتاروهای سبک شوتوکان را تعریف می کند. لذا تاکید بر بهبود این فاکتورهای آمادگی جسمانی، به مربیان و ورزشکاران این سبک توصیه می شود.  

هدف: هدف پژوهش حاضر مقایسه اثرات شدت و نوع انقباضات ارادی بر توان بی هوازی بازیکنان مرد جوان والیبال قم بود. روش: این تحقیق به صورت نیمه تجربی، و با طرح متقاطع و کاربردی، روی 12 نفر از بازیکنان مرد جوان والیبال قم، با حداقل دو سال سابقه فعالیت ورزشی انجام شد. نمونه های مورد مطالعه، در پنج روز متفاوت، به صورت تصادفی یکی از پروتکل های گرم کردن، گرم کردن و اجرای سه ست چهار ثانیه ای نیم اسکات ایستا با شدت 85 درصد 1RM و با شدت 50 درصد 1RM؛ گرم کردن و اجرای چهار ست چهار تکراره پرش عمودی با اعمال بار 6 درصدی 1RM توسط جلیقه وزنه و با اعمال بار 3 درصدی 1RM توسط جلیقه وزنه را اجرا کردند. پس از گذشت هفت دقیقه و سی ثانیه متعاقب اجرای پروتکل ها، از آزمودنی ها، آزمون وینگیت به عمل آمد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون آنوا با اندازه گیری تکراری استفاده شد و برای مقایسه دو به دوی پروتکل ها، از آزمون تعقیبی بنفرونی استفاده شد. یافته ها: نتایج این پژوهش نشان داد، توان بی هوازی بین تأثیرات شدت بالا و پایین انقباضات ارادی ایستا (85 و 50 درصد 1RM) و پویا (6 و3 درصد 1RM جلیقه وزنه)، با گرم کردن عمومی، تفاوت معنی داری وجود دارد؛ این تفاوت در آزمون پروتکل 3 درصد جلیقه وزنه، در مقایسه با گرم کردن عمومی، معنادار است. نتیجه گیری: نتایج این تحقیق در عملکرد سرعت حرکت با بار جلیقه وزنی 3 درصد، باعث افزایش قابل توجه فاکتور توان بی هوازی شده است. بیشترین کارایی این پروتکل ها در فاکتورهای آمادگی جسمانی توان بی هوازی (توابع قدرت و سرعت)، قابل مشاهده است.  

هدف: با توجه به اهمیت مصرف آنتی اکسیدان های گیاهی در جلوگیری از شاخص های آسیب عضلانی و التهابی، هدف پژوهش حاضر بررسی تأثیر هشت هفته مصرف مکمّل انار و تمرین مقاومتی بر سطح CRP، CK، LDH در مردان بدن ساز است. روش : 20 مرد بدن ساز در یک طرح نیمه تجربی با شاخص توده بدن 77/2±51/27، به صورت تصادفی در دو گروه مکمّل انار + تمرین مقاومتی (10 نفر) و دارونما + تمرین مقاومتی (10 نفر) قرار گرفتند. گروه مکمّل روزانه 200 میلی گرم کپسول انار و گروه دارونما روزانه 200 میلی گرم کپسول دکستروز را به مدت هشت هفته دریافت کردند. همچنین آزمودنی های گروه مکمّل و دارونما در دوره مکمّل دهی، برنامه تمرین مقاومتی 5 جلسه در هفته، با شدت 80-60 درصد یک تکرار بیشینه به روش هرمی را اجرا کردند. نمونه های خونی به منظور اندازه گیری شاخص های آسیب عضلانی و التهابی، طی شرایط ناشتایی در دو مرحله پیش آزمون و پس آزمون گرفته شد. تحلیل داده ها با استفاده از آزمون تی مستقل و آزمون تی وابسته، با سطح معناداری (05/0P ≤) انجام شد. یافته ها: مقادیر سرمی کراتین کیناز در هر دو گروه از مرحله پیش آزمون به پس آزمون کاهش نشان داد؛ به نحوی که در گروه مکمّل + تمرین مقاومتی 44/33 درصد و در گروه دارونما + تمرین مقاومتی، 98/12 کاهش یافت که تنها در گروه مکمّل + تمرین مقاومتی معنادار بود (003/0p=). همچنین مقادیر لاکتات دهیدروژناز در گروه مکمّل + تمرین مقاومتی 82/7 درصد و در گروه دارونما + تمرین مقاومتی 82/3 درصد کاهش نشان داد که این کاهش در گروه مکمّل + تمرین مقاومتی معنادار بود (008/0p=). مقادیر CRP نیز در گروه مکمّل + تمرین مقاومتی 56/36 درصد و گروه دارونما + تمرین مقاومتی 10 درصد کاهش نشان داد، این کاهش در گروه مکمّل + تمرین مقاومتی معنادار بود (003/0p=). همچنین تفاوت معناداری در سطوح CRP بین دو گروه تحقیق مشاهده شد (017/0p=). در حالی که در شاخص های آسیب عضلانی، تفاوت معنادار بین گروهی مشاهده نشد (05/0P>). نتیجه گیری: نتایج پژوهش حاضر نشان داد که هشت هفته مصرف مکمّل انار و تمرین مقاومتی، در کاهش شاخص های آسیب عضلانی و التهابی تاثیر داشته است. اگرچه تأثیر مکمّل انار بر شاخص التهابی (CRP) به مراتب بیشتر از شاخص های آسیب عضلانی (CK،LDH) بود. لذا، مصرف مکمّل انار می تواند اثرات مفید و سودمندی جهت کاهش بروز علائم التهابی و آسیب عضلانی داشته باشد؛ بنابراین، بدن سازان می توانند برای کاهش بروز التهاب و آسیب عضلانی در انجام تمرین، از مکمّل انار بهره جویند.  

هدف: یکی از راهبردهای مورد استفاده ورزشکاران برای بهبود عملکرد در بسیاری از رشته های ورزشی، مصرف مکمّل های قبل از مسابقه اصلی است. هدف تحقیق حاضر مقایسه اثر یک دوره مصرف مکمّل بتاآلانین و بیکربنات سدیم بر PH، لاکتات خون و توان بی هوازی مردان نخبه تکواندوکار است. روش: 20 تکواندوکار نخبه به دو گروه 10 نفری تقسیم شدند. تکواندوکاران در طی 6 هفته 2/3 گرم روزانه بتاآلانین و 3/0گرم برحسب وزن، بیکربنات سدیم مصرف کردند. نمونه خونی و توان بی هوازی در دو مرحله، قبل و 24 ساعت بعد از پایان 6 هفته تمرین، ارزیابی شد. برای توصیف آماری داده ها از میانگین و انحراف معیار، و برای تحلیل استنباطی داده ها از آزمون t همبسته استفاده شد. سطح معناداری 05/0P≤ در نظر گرفته شد. یافته ها: مصرف مکمّل بتاآلانین و مکمّل بیکربنات سدیم به همراه تمرینات تکواندو از افزایش در سطوح PH، لاکتات جلوگیری کرده و متعاقب آن باعث افزایش توان بی هوازی شده است. مکمّل بتا آلانین با دوز 2/3 گرم روزانه در مقایسه با مکمّل بیکربنات سدیم با دوز 3/0گرم احتمالاً به یک نسبت می تواند در جلوگیری از خستگی و افزایش توان در ورزشکاران مؤثر باشد و احتمالاً مکمل بتا آلانین با دوز بیشتر از 2/3 گرم روزانه نسبت به دوز 3/0گرم بیکربنات سدیم می تواند تأثیر بیشتری در جلوگیری از خستگی و افزایش توان داشته باشد. نتیجه گیری: فعالیت ورزشی تکواندو به همراه مصرف مکمّل بتاآلانین و بیکربنات سدیم، باعث جلوگیری از افزایش PH خون، و لاکتات خون می شود. همچنین موجب بهبود عملکرد توان بی هوازی می شود.  

هدف: هدف پژوهش حاضر مقایسه چهار هفته تمرین هوازی و تمرین قدرتی بر مقادیر کورتیزول و کراتین کیناز سرمی زنان غیرفعال دارای اضافه وزن، با محدوده سنّی 25 تا 40 سال بود. روش: تعداد 36 نفر آزمودنی از میان زنان غیرفعال دارای اضافه به عنوان نمونه پژوهش، و به صورت هدفمند براساس معیارهای ورود به پژوهش که دارای شرایط حضور در پژوهش بودند، به صورت هدفمند انتخاب شدند و سپس به صورت تصادفی به سه گروه تمرین هوازی (12 نفر)، تمرین قدرتی (12 نفر)  و گروه کنترل (12 نفر) تقسیم شدند. برنامه تمرینی گروه تمرین هوازی شامل 12 جلسه تمرین (4 هفته و هر هفته سه جلسه تمرین) با شدت 65 تا 70 درصد ضربان قلب ذخیره به مدت 16 الی 22 دقیقه جلسه تمرینی در هفته بود. برنامه تمرین قدرتی شامل چهار هفته و هر هفته سه جلسه با شدت 50 تا 65 درصد یک تکرار بیشینه (1RM) بود. در دو مرحله، قبل از شروع تمرین و 48 ساعت پس از آخرین جلسه تمرینی چهار هفته ای، نمونه های خونی از آزمودنی ها در وضعیت ناشتایی و پایه، جهت اندازه گیری مقادیر کورتیزول و کراتین کیناز سرمی 6 میلی لیتر نمونه خونی از ورید بازویی جهت جداسازی سرم گرفته شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون تحلیل کوواریانس و آزمون تعقیبی بونفرونی جهت بررسی تفاوت های بین گروهی، در صورت معنی داری، و همچنین از آزمون t همبسته جهت بررسی تفاوت های درون گروهی در سطح معنی داری 05/0  استفاده شد. یافته ها: نتایج مطالعه حاکی از تفاوت معنی داری در مقادیر بین گروهی کورتیزول و کراتین کیناز سرمی زنان غیرفعال پس از چهار هفته تمرین هوازی و قدرتی بود (000/0 P=). تفاوت معنی داری در مقادیر درون گروهی کورتیزول بین مراحل پیش آزمون و پس آزمون در گروه های تمرینی هوازی و قدرتی بدست آمد (05/0P<). تفاوت معنی داری در مقادیر درون گروهی کراتین کیناز بین مراحل پیش آزمون و پس آزمون در گروه تمرینی هوازی نیز حاصل شد (05/0P<). نتیجه گیری: چهار هفته تمرین قدرتی و هوازی منجربه کاهش در مقادیر کورتیزول و کراتین کیناز در زنان غیرفعال دارای اضافه وزن شد. لذا، می توان از هر دو روش تمرینی با شدت متوسط، جهت کاهش استرس و آسیب در زنان غیرفعال دارای اضافه وزن استفاده کرد.