تهدیدات زیستی

شیوع و گسترش ویروس کووید-19، جهان و کشورهای آن را در ابعاد مختلف با بحران جدی مواجه کرده است. ضرورت اتخاذ سیاست های محدودسازی برای مقابله با این ویروس، موجب شده تا علاوه بر ایجاد بحران سلامت، احتمال شکل گیری بحران های اقتصادی، اجتماعی و سیاسی- امنیتی نیز وجود داشته باشد. از جمله مهم ترین آنها، حوزه دفاعی و امنیتی است. با توجه به اهمیت بودجه ریزی دفاعی و امنیتی در سیاست های دفاعی امنیتی و تأثیر آن در حفظ و ارتقای امنیت ملی، تقویت توان دفاعی و بازدارندگی، در این پژوهش با بهره گیری از روش توصیفی-تحلیلی، تأثیرات همه گیری ویروس کووید-19 بر بودجه ریزی دفاعی و امنیتی مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج تحقیق نشان می دهد که بحران کووید-19 از طریق کاهش درآمدها و تولید ناخالص داخلی کشورها و احتمال عدم تحقق بودجه های سنواتی در بخش های دفاعی و امنیتی، ایجاد هزینه های اضافی و افزایش هزینه ها به ویژه به دلیل مشارکت نهادهای مذکور در امر مدیریت بحران کرونا، مبتلاشدن تعدادی از کارکنان نهادهای دفاعی و امنیتی کشورها و هزینه های مترتب آن، تحول مفهوم امنیت ملی و تلاش برای متوازن سازی ابعاد مختلف آن، ضرورت تقویت دفاع زیستی، احتمال شکل گیری یا تشدید اعتراضات و ناآرامی ها، تضعیف نهادهای بین المللی و همکاری های امنیتی دسته جمعی و ... بر بودجه ریزی دفاعی و امنیتی کشورها تأثیر می گذارد.

صنعت کشاورزی در عین تأمین زنجیره غذای کشورها، می تواند منشأ خطرات احتمالی آسیب زایی به سلامت و ایمنی مردم نیز شود.گستره بالقوه ناشی از بیوتروریسم کشاورزی پیامد های امنیتی را به دنبال دارد..مقابله با بیوتروریسم کشاورزی با اتخاذِ راهبردهای افتراقی و تصویب قوانین خاص در برخی کشورها جلوه گر شده است.مصادیقی از بیوتروریسم کشاورزی، موضوع برخی وصف گذاری های مجرمانه و پاسخ های سرکوبگرانه ی سیاست کیفری ایران قرار گرفته است. بیوتروریسم کشاورزی مبتنی بر علم و دانش بشری و تاثیر گذار بر حوزه های سلامت،امنیت و بهداشت عمومی می باشد.از جمله راهکارهای پیشنهادی جهت کاهش تهدیدات بیوتروریسم کشاورزی، تشدید مجازاتها، شناسایی مسئولیت کیفری برای اشخاص حقوقی ایجاد کننده تهدیدات زیستی،ایجاد و تقویت نهادهای نظارتی مدرن و پیشرفته می باشند.مقاله حاضر به دنبال پاسخ به این پرسش اساسی است که سیاست کیفری مطلوب در قبال بیوتروریسم کشاورزی کدام است؟نتیجه اینکه ظهور و تجلی شقوق مختلفه بیوتروریسم در قرائت نوین آن امکان پاسخگویی با قوانین پراکنده حاضر را نیافته است.تصویب قانونی جامع در این زمینه ضرورتی جدی در حقوق کیفری ایران خواهد بود. تحقیق حاضر از نظر نوع و هدف، کاربردی و از نظر ماهیت و روش، توصیفی بوده که با جمع آوری اطلاعات از طریق بررسی اسنادی و فیش برداری و رجوع به سایت ها و مقالات متعدد به رشته تحریر درآمده است.

هدف این مقاله تدوین راهبردهای پدافند غیرعامل برای فروگاه های غیر نظامی کشور به منظور مقابله با تهدیدات زیستی با استفاده از تکنیک SWOT است. در این راستا در گام اول به شناخت محیط فرودگاه های غیر نظامی و شناسایی دارایی های کلید آن و سپس به تبیین تهدیدات زیستی و ابعاد مختلف آن در فرودگاه های غیر نظامی پرداخته شده است. در گام دوم پژوهش با بهره گیری از نظرات جامعه خبرگان پژوهش تنظیم، توزیع و تکمیل پرسشنامه بسته نیمه ساختار یافته در میان جامعه خبرگان که از طریق نمونه گیری قضاوتی هدفمند انتخاب گردیده است به شناسایی عوامل داخلی(قوت و ضعف) و عوامل خارجی (تهدیدها و فرصت ها) مبادرت شده و در سپس در فضای نخبگانی به تدوین مطلوبیت های راهبردی برای فرودگاه های غیر نظامی پرداخته شده است. در گام سوم از پژوهش با تجزیه تحلیل راهبردی به تولید پیشران ها و چالش های پیشروی فرودگاه های غیر نظامی در برابر تهدیدات زیستی اشاره شده است و سپس از طریق ماتریس ارزیابی موقعیت راهبردی در مختصات دکارتی رویکرد ارائه راهبرد انتخاب گردیده و اهداف راهبردی در فرودگاه های غیر نظامی با تاکید بر اصول پدافند غیرعامل تدوین گردیده است و در گام چهارم پژوهش به تدوین راهبردها و سپس اولویت بندی آنها با بهره گیری از شاخص های میزان اهمیت، میزان فوریت در اقدام و امکان عملیاتی سازی مبادرت گردیده است. نتایج پژوهش نشان می دهد که وضعیت موجود فرودگاه های غیر نظامی در حالت رقابتی قرار گرفته و معطوف به قوت است