جامعیت دائره المعارفها

دائرهالمعارف اسلام، دائرهالمعارف قرآن و دائرهالمعارف جهان نوین اسلام سه دائرهالمعارف مهمی است که خاورشناسان در یکصد سال اخیر در قلمرو اسلام نگاشته اند. از آنجا که غربی ها مبتکر نگارش دائرهالمعارف در قالب های امروزین می باشند، انتظار می رود که خود معیارهای شناخته شده در تدوین دائره المعارف ؛ ازجمله رعایت جامعیت در گزینش مدخلها و نیز جامعیت در محتوای ارایه شده در مقالات_ به معنای پرداختن به همه دیدگاهای اساسی و مطرح در هر موضوع_ را رعایت کرده باشند.در این تحقیق در نظر است بدون هرگونه پیش داوری، دائره المعارف های اسلامی خاورشناسان، از منظر جامعیت، بررسی شود تا مشخص شود خاورشناسان در چه حدّی این اصل را در دائره المعارف های خود رعایت کرده اند. از این پژوهش برمی آید که دائره المعارف های اسلامی خاورشناسان اصل جامعیت را در شماری از عرصه ها به ویژه در موضوعات، اصطلاحات و آموزه های مرتبط با شیعه رعایت نکرده و از این جهت کاستی های فراوانی دارد. ضرورت کنکاش در دائره المعارف های اسلامی خاور شناسان از منظرهای مختلف و از جمله از نظر جامعیت، آن گاه روشن تر می شود که بدانیم ، هم اکنون به رغم انتشار آثار اسلامی فراوان به زبانهای دیگر، دائره المعارف های خاورشناسان مهم ترین منبع و مرجع برای معرفی اسلام در غرب است شناخت هر چه بیشتر اندیشمندان مسلمان و حوزویان و دانشگاهیان از این دائره المعارف ها می تواند به تکاپویی جدید در دفاع از حریم اسلام در عرصه دائره المعارف نویسی به ویژه به زبانهای خارجی بینجامد و یا به ساماندهی ارتباطات علمی بامتولیان دانشنامه های غربی و باز تألیف، تصحیح و تکمیل برخی مقالات منجر شود.