إلی جدّکم

زیارت جامعه کبیره، از مهم ترین و معتبرترین زیارتنامه هایی است که هنگام زیارت هر یک از امامان معصوم‰ از دور یا نزدیک خوانده می شود. در مصادر و منابع این زیارتنامه وارد شده است که اگر برای امیر مؤمنان حضرت علی† خوانده شود، باید عبارت «وَإِلَى جَدِّکُمْ بُعِثَ الرُّوحُ الْأَمِینُ» از زیارتنامه به «وَإِلَى أَخِیکَ بُعِثَ الرُّوحُ الْأَمِین» تبدیل شود. این تبدیل در همه مصادر آن به جز «مزار کبیر» ابن مشهدی از علمای قرن ششم آمده است. حال این پرسش مطرح می شود که آیا این فقره از زیارتنامه به تبدیل نیاز دارد؟ در این نوشتار با استفاده از روش توصیفی - تحلیلی به این نتیجه رسیده ایم که عبارت «وَإِلَى جَدِّکُمْ بُعِثَ الرُّوحُ الْأَمِینُ» از باب تغلیب شامل حضرت علی† می شود و به تبدیل نیاز ندارد و تبدیل یاد شده، توضیح راوی بوده که در متن زیارت افزوده شده و باعث ادراج در متن زیارتنامه گشته است و از آن جا که نقل «مزار کبیر» بدون ادراج است، بر همه نقل ها برتری دارد.