ترسیم شبکه موضوعی پایان نامه های روانشناسی دانشگاه های ایران(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مطالعات کاربردی علم سنجی دوره ۱ بهار ۱۴۰۳ شماره ۱
75 - 100
حوزههای تخصصی:
هدف: هدف پژوهش حاضر ترسیم شبکه موضوعی پایان نامه های دکتری روانشناسی عمومی، بالینی و تربیتی دانشگاه های ایران براساس شاخص شبکه ای مرکزیت درجه، بینابینی، نزدیکی است.
روش: روش پژوهش از نوع کاربردی به روش علم سنجی است. جامعه آماری پژوهش شامل 389 رساله با 2588 کلیدواژه بوده که بعد از یک دستی در مجموع 484 توصیفگر تحلیل شده است. نمونه گیری تمام شمار بوده و ابزار گردآوری داده ها سیاهه وارسی واژه های کلیدی بوده که با استفاده از اصطلاحنامه های تخصصی تنظیم و پس از آن ماتریس شبکه های موضوعی به صورت دستی تهیه و در مرحله بعد با نرم افزار وی.اُ.اِس.ویوور و نت دراو شبکه موضوعی پایان نامه ها ترسیم، سپس برای تحلیل شاخص های خرد (مرکزیت درجه، بینابینی و نزدیکی) از نرم افزار یوسی آنت و تحلیل شاخص های کلان (تعداد خوشه ها و چگالی شبکه موضوعی) از نرم افزار وی. اُ .اس. ویوور استفاده شده است.
یافته ها: شبکه موضوعی رساله های دکتری روان شناسی عمومی، بالینی و تربیتی برمبنای ماتریس 484×484، مقوله موضوعی «اثربخشی/مداخله» با مرکزیت درجه 928 و با مرکزیت بینیت 15.848 و با مرکزیت نزدیکی 69، بیشترین پیوند و هم رخدادی را با سایر حوزه های موضوعی داشته است. مقوله موضوعی «تعارض» با مرکزیت درجه 137 و «حافظه» با مرکزیت بینیت 1.101 و «موفقیت تحصیلی» با مرکزیت نزدیکی، کمترین پیوند و هم رخدادی را با سایر حوزه های موضوعی داشته است.
نتیجه گیری: قوی ترین ارتباطات واژگانی میان توصیفگرهای «اثربخشی/مداخله» و «آموزش» با 59 پیوند، «جنسیت» و «مدرسه» با 39 پیوند، «اثربخشی/مداخله» و «مدرسه» با 36 پیوند، «آموزش» و «مدرسه» با 31 پیوند، و «اثربخشی/مداخله» و «جنسیت» با 30 پیوند اتفاق افتاده است. به طور کلی می توان گفت که علاوه بر پژوهش های مرتبط با اثربخشی/ مداخله، ضروری است به پژوهش هایی با تبیین رابطه ها و طراحی الگوهای مبتنی بر مقوله های بدست آمده و سپس ارزیابی آن پرداخته شود. مقوله تفاوت جنسیتی از رایج ترین یافته های شناختی است که ابعاد رشد انسان ها را بررسی می کند. بنابراین، توجه به فرایند تعلیم و تربیت در پژوهش ها حایز اهمیت است که در خانواده و مدرسه شکل می گیرد.