معنا شناسی تحلیلی آیه «قُلْ ما یعْبَؤُا بِکُمْ رَبِّی لَوْ لا دُعاؤُکُمْ فَقَدْ کَذَّبْتُمْ فَسَوْفَ یکُونُ لِزاماً» از منظر مفسران فریقین(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
اختلاف مفسران درباره آیه 77 سوره فرقان، دو رویکرد عمده را نسبت به معنای این آیه موجب شده است. در رویکرد اول که رایج تر است، معنای آیه از جایگاه و منزلت دعا نزد خدا حکایت دارد و ارزش هر انسان را به اندازه دعای او می داند. اما رویکرد دوم با نگاهی انذاری، اتمام حجت کردن خدا را دلیل اصلی مخاطب قرار گرفتن منکران وحی و کافران از جانب خدا می داند. عامل تأثیرگذار در این اختلاف دو چیز است: 1. تعیین دقیق معنای «دعا» و تشخیص اینکه واژه دعا در معنای لغوی خود به کار رفته یا اصطلاحی. 2. ترکیب نحوی عبارت «دعاکُم» در آیه و نسبت دادن نقش فاعلی یا مفعولی به «کُم». تعیین میزان درستی هرکدام از دو رویکرد معنایی، مسئله ای جدی است که تاکنون مغفول مانده است. بررسی تحلیلی-توصیفی تفاسیر با تمرکز بر پنج محور:1. مخاطب آیه. 2. درستی آزمایی هرکدام از نقش فاعلی و مفعولی برای «کُم». 3. تاریخ گذاری اقوال تفسیری. 4. بررسی سیاق و مضمون آیات سوره. 5. تحلیل روایات ذیل آیه؛ نشان می دهد معنای اصطلاحی دعا در این آیه مقصود نیست و رویکرد دوم در معنای آیه صحیح تر است. تاریخ ارسال: 06/03/97 | تاریخ پذیرش: 30/09/97