آیه ۱۱ سوره طارق

واژه «رجع» در آیه «وَالسَّمَاءِ ذَاتِ الرَّجْع » از واژگانی است که مفسران و مترجمان فارسی و لاتین قرآن معنای واحدی از آن ارائه نداده اند. باران؛ گردش خورشید، ماه و ستارگان؛ ملائکه؛ و روح از معانی گفته شده برای این واژه در تفاسیر است و باران و گردش ستارگان دو معنای گفته شده در ترجمه ها. این پژوهش با روش تاریخی تحلیلی به بررسی علل اختلافات معنای رجع پرداخته و با روش معناشناسی نوین و روابط جانشینی اقدام به حل مشکل کرده است. بررسی منابع لغوی، سیر تفاسیر و تحلیل روایات نشان می دهد که برخی از واژه پژوهان و مفسران در معنایابی این واژه به خطا رفته اند. با توجه به این که روایات در این موضوع از نظر سند اشکال دارند و خود آن ها در ارائه معنای این واژه با هم اختلاف دارند، ترجیح آن ها مشکل است. همچنین، منابع لغت نیز نتوانسته است از اختلاف دیدگاه ها جلوگیری کند. از این رو، در نوشتار پیش رو، با کاربست روابط جانشینی و با توجه به معناشناسی دو آیه مشابه از سوره ذاریات و بروج، مشکل ترجیح روایات حل و معنای درست ارائه شده است.