نقش شبکه های اجتماعی علمی در رؤیت پذیری پژوهشگران و افزایش استنادات آثار پژوهشی (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
هدف: رؤیت پذیری یکی از مهم ترین سنجه های قابل اندازه گیری انتشارات علمی وبی و از شاخص های تعیین کننده توسعه علمی در جوامع علمی است که می تواند به طور قابل توجهی، میزان استنادات آثار پژوهشی را افزایش دهد. یکی از ابزارهای پژوهشی که منجربه اشتراک گذاری و افزایش رویت و استنادات مقالات می شود، شبکه های اجتماعی علمی است. در واقع شبکه های اجتماعی برای برقراری ارتباطات علمی، اشتراک دانش، و انتشار بروندادهای پژوهشی استفاده می شوند که با استفاده از نشانگرها و شاخص های عملکردی خود می توانند میزان رؤیت پذیری مقالات و انتشارات را بالا ببرند. از این رو، هدف پژوهش حاضر واکاوی نقش شبکه های اجتماعی علمی در رویت پذیری پژوهشگران و افزایش استنادات آثار پژوهشی است. روش : پژوهش حاضر یک تحقیق مروری بوده که با رویکرد کتابخانه ای و اسنادی تدوین شده است. جامعه آماری پژوهش، منابع چاپی و الکترونیکی در زمینه علم سنجی و آلتمتریکس هستند. یافته ها: نتایج حاصل از پژوهش نشان می دهد که با ظهور ابزارهای وب2 ازجمله شبکه های اجتماعی و دسترسی آزاد به انواع بروندادهای علمی در وب و محدودیت های روش ها و شاخص های سنّتی مبتنی بر استناد همچون کتاب سنجی و علم سنجی، سنجه های جایگزین نظیر سنجه های شبکه های اجتماعی علمی و آلتمتریکس ظهور پیدا کردند که در کنار شاخص های سنّتی مبتنی بر استناد، برای بررسی اثرگذاری تولیدات علمی در محیط وب اجتماعی استفاده می شوند. در میان سنجه های جایگزین یا شاخص های مبتنی بر شبکه اجتماعی، شبکه های اجتماعی علمی ازجمله فضاها برای معرفی و دیده شدن آثار علمی محسوب می شوند که همانند پایگاه های استنادی، امکان بررسی میزان استفاده از یک منبع یا اثر را فراهم می کنند و معرفی آثار پژوهشگران در آنها، به افزایش رؤیت پذیری بروندادهای علمی و به دنبال آن، افزایش استناد به تولیدات علمی منجر می شود. در این میان شبکه های اجتماعی علمی ریسرچ گیت، آکادمیا، مندلی و گوگل اسکولار به عنوان شاخص های جایگزین می توانند تاثیر بسیار مثبتی بر میزان بارگیری، استناد و در نتیجه رؤیت پذیری داشته باشند. نتیجه گیری: استفاده از شبکه ها ی اجتماعی علمی می تواند در ارتقای دانش، برقراری ارتباط و تبادلات علمی بین پژوهشگرا ن موثر باشد؛ بنابراین لازم است که با برگزاری کارگاه های آموزشی و اتخاذ سیاست های نوین توسط سیاستگذاران حوزه ارزیابی علمی، پژوهشگران به حضور بیشتر در شبکه های اجتماعی علمی و تسهیم آثار علمی خود در این فضاها ترغیب شوند.The Role of Scientific Social Networks in Researchers' Visibility and Increasing Citations of Research Works
Purpose: Visibility is one of the most important measurable metrics for scientific web publications and a key indicator of scientific development within research communities. It can significantly enhance the citation rates of research works. One of the research tools that enhances the sharing, visibility, and citation of articles is scientific social networks. In fact, social networks are utilized to facilitate scientific communication, share knowledge, and disseminate research outputs. This can enhance the visibility of articles and publications by leveraging performance metrics and indicators. Therefore, the aim of the present study is to investigate the role of scientific social networks in enhancing researchers' visibility and increasing the citations of their research works.
Method: The present study was a review conducted using a library and documentary approach. The statistical population of the study consists of both print and electronic resources in the fields of scientometrics and altmetrics.
Findings: The results of the study indicate that the emergence of Web 2.0 tools, including social networks and free access to various types of scientific outputs online, has highlighted the limitations of traditional citation-based methods and indicators, such as bibliometrics and scientometrics. As a result, alternative indicators, including scientific social network indicators and altmetrics, have emerged. These new metrics, in conjunction with traditional citation-based indicators, are utilized to assess the impact of scientific productions within the social web environment. Among alternative indicators, particularly social network-based indicators, scientific social networks serve as platforms for showcasing and enhancing the visibility of scientific works. Similar to citation databases, these networks allow for the examination of how frequently a source or work is utilized. By featuring researchers' contributions, scientific social networks significantly boost the visibility of their outputs, which, in turn, leads to an increase in the citation of scientific productions. Meanwhile, scientific social networks such as ResearchGate, Academia.edu, Mendeley, and Google Scholar can serve as valuable alternative indicators that positively influence the rates of downloads, citations, and, consequently, overall visibility.
Conclusion: The use of scientific social networks can effectively promote knowledge, facilitate communication, and enhance scientific exchanges among researchers. Therefore, it is essential to hold educational workshops and implement new policies by policymakers in the field of scientific evaluation. These initiatives should encourage researchers to engage more actively in scientific social networks and share their work within these platforms.
تبلیغات
