سهیل رضانژاد

این مقاله گزارشی است از پژوهشی گسترده تر درباره ی وضعیت کار رانندگان اسنپ در شهر تهران. این پژوهش در ابتدا به شکل اتنوگرافی سازمانی آغاز شد، اما میدان پژوهش مسئله ی خود را به مسئله ی از پیش تعریف شده تحمیل کرد و بدین ترتیب پژوهشگر ملزم شد تغییراتی در روش شناسی خود اعمال کند. این تغییرات پژوهش را در سنت اتنوگرافی متعهدانه، متاثر از پیشنهادهای روش شناختی پیر بوردیو و همچنین ملاحظات اخلاقی نانسی شپر هیوز مستقر می کند. آنچه در این مقاله گزارش شده است، روایتی است از سلب مالکیت هویت شغلی از کارگران اسنپ. این سلب مالکیت آنچنان ریشه دار است که می توان از راننده ی اسنپ، هنگام رانندگی برای شرکت اسنپ، پرسید شغلش چیست؟ و هرگز وارد عرصه ی مهملات نشد. این ویژگی نشان از چرخشی در عرصه ی مالکیت زدایی و کالایی سازی در نظم سرمایه داری دارد: مالکیت زدایی از امر انتزاعی و کالایی سازی «کار». این پژوهش می کوشد شرحی از زبان کارگران دیجیتال درباره وضعیت کار دیجیتال در ایران ارائه کند.

ترول یا شکلک خشم، پدیده ای جدید در فضای مجازی است و می توان آن را رسانه ای جایگزین دانست که حاوی طنز اجتماعی است. ترول می تواند یک ایده، نظر، باور و واقعیت اجتماعی را بازنمایی کند و همچنین فرصتی برای تمرین اجتماعی فراهم کند. این تمرین ، ناشی از شناخت و تجربه های اجتماعی افراد است. فرد می تواند از طریق این رسانه جایگزین آن چه که راه به مجاری اصلی ندارد را بیان کند و به تخلیه احساسات، باورها، و عقاید بپردازد. در این مقاله با مطالعه ۱۲۸ نمونه از ترول ها، تلاش شد تا علاوه بر معرفی این پدیده جدید به این پرسش که چه چیزی باعث خنده دار شدن آن در بین کاربران می شود، پاسخ دهیم. در مرحله اول، ترول ها را براساس تکنیک های شکلی به سه بخش زبانی، کمیک استریپ و کارتونی طبقه بندی کرده ایم که هر کدام از این تکنیک ها در خنده دار بودن ترول دخیل بوده اند. در مرحله بعد محتوا و پیام هایی که در ترول ارائه شده مورد تحیل قرار گرفت که در نهایت منجر به پنج طبقه شده است: ترول شدن و ترول کردن، انتقاد اجتماعی، حرمت و هنجار همراه با انتقاد بی محابا و خیال/ واقعیت در ترول.