محمد بابایی

کیفیت زندگی در سکونتگاه های انسانی به شدت تحت تأثیر میزان امنیت در آنهاست. کاهش روابط همسایگی و روابط چهره به چهره در شهر های امروزی منجر به کاهش نظارت عمومی بر مکانهای شهری شده است. ناامنی منجر به کاهش فرصت تعاملات اجتماعی در محیط مسکونی شده و در نتیجه میزان دلبستگی ساکنان به محل زندگی شان در سطح پایینی قرار می گیرد. تحقیقات نشان داده اند که عوامل محیطی در جرم خیزی محیط تأثیر به سزایی دارند. طراحی محیطی مناسب می تواند به افزایش نظارت اجتماعی و کاهش فضاهای بی دفاع در محیط های مسکونی منجر گردد. پایش میزان وقوع جرم در محلات شهری و عوامل محیطی تأثیر گذار بر آن می تواند از راهکارهای اساسی در پیشگیری از وقوع جرایم شهری باشد. به همین منظور مقاله حاضر به بررسی و مقایسه میزان امنیت در نواحی مختلف مسکونی شهر رشت پرداخته و رابطه میزان وقوع جرم در این نواحی را با ویژگی های محیطی هریک از آنها ارزیابی می کند. برای انجام چنین ارزیابی در گام اول و با استفاده از آمار موجود نقشه پهنه بندی میزان وقوع جرم تهیه شده است. نتایج این مرحله نشان می دهد که گلسار و زرجوب به ترتیب امن ترین و ناامن ترین محیط های مسکونی در شهر رشت هستند. در گام دوم با استفاده از تکنیک AHP و نرم افزار Arc GIS به مقایسه این محلات بر اساس معیارهای محیطی تأثیر گذار بر وقوع جرم پرداخته شده است. نتایج در این مرحله نشان می دهد که زرجوب از لحاظ معیارهای محیطی تأثیر گذار بر امنیت دارای بدترین شرایط است. در نهایت با مشخص شدن نقاط ضعف این محدوده در مقایسه با سایر محلات راهکارهای لازم جهت ارتقاء شرایط محیطی ارائه گردیده است. ارائه راهکارها در این مرحله عمدتا بر شناسایی فضاهای بی دفاع و برطرف سازی مشکلات آنها متمرکز بوده است.

مطالعات تاریخ رسانه نشان داده است که رسانه ها صرف نظر از نوع و شکل آنها و مدرن یا سنتی بودن، این قابلیت را دارند که در هرگونه حرکت و تحول اجتماعی، از جمله پیشران ها باشند. این مقاله به بررسی الزامات ساختاری و محتوایی رسانه، هم در زمینه سازی و هم در چشم انداز تمدن نوین اسلامی می پردازد. مقاله می کوشد به این پرسش اصلی پاسخ دهد که اگر قرار است رسانه ها در زمینه سازی تحقق تمدن نوین اسلامی پیشران و یاریگر باشند، از نظر ساختاری و محتوایی از کدام ویژگی ها باید برخوردار باشند؟ ازآنجاکه نوع و عملکرد رسانه در مقیاس محلی با نوع و عملکرد آن در مقیاس ملی و در اینجا تمدنی متفاوت است، انتظار می رود نوع و عملکرد رسانه در مقیاس تمدن نوین اسلامی نیز در تراز چنین تمدنی عمل کند. طرح مفهوم «رسانه های تمدنی» ازیک سو، و تبیین ویژگی های آن، نظیر برخوردار بودن از رویکرد تمدنی، حرکت در مسیر وحدت آفرینی در عین کثرت، توحیدگرایی، عدالت محوری، پیشرفت گرایی، نفی سلطه و... به لحاظ محتوایی ازسوی دیگر، و نیز طرح مفهوم «عصبیت رسانه ای»[1] برمبنای خصلت هایی همچون هم گرایی، یاریگری، و نیز تعلق خاطر رسانه ای فراگیر و... برپایه اصول و مبانی اعتقادی، به جای منافع رسانه ای، گروهی، ملی، منطقه ای، نَسَبی، طایفه ای و قومیتی ازسوی سوم، مهم ترین یافته های این مقاله است. مقاله برای گردآوری داده های پژوهش از روش اسنادی، و نیز برای تحلیل داده از رویکرد توصیفی تحلیلی بهره گرفته است. 1- به کارگیری دو مفهوم «رسانه های تمدنی» و «عصبیت رسانه ای» برای نخستین بار و از نوآوری های مقاله است.

مطالعات تاریخ رسانه نشان داده است، رسانه ها صرف نظر از نوع و شکل آنها و مدرن یا سنتی بودن، این قابلیت را دارند که در هرگونه حرکت و تحول اجتماعی از جمله پیشران ها باشند. این مقاله به بررسی الزامات ساختاری و محتوایی رسانه هم در زمینه سازی و هم در چشم انداز تمدن نوین اسلامی می پردازد. مقاله تلاش می کند به این پرسش اصلی پاسخ دهد که اگر قرار است رسانه ها در زمینه سازی تحقق تمدن نوین اسلامی پیشران و یاریگر باشند از نظر ساختاری و محتوایی از کدام ویژگی ها باید برخوردار باشند؟ از آنجا که نوع و عملکرد رسانه در مقیاس محلی با نوع و عملکرد آن در مقیاس ملی و در اینجا تمدنی متفاوت است؛ انتظار می رود نوع و عملکرد رسانه در مقیاس تمدن نوین اسلامی نیز در تراز چنین تمدنی عمل کند. طرح مفهوم"رسانه های تمدنی"از یک سو و تبیین ویژگی های آن نظیر برخوردار بودن از رویکرد تمدنی، حرکت در مسیر وحدت آفرینی در عین کثرت، توحیدگرایی، عدالت محوری، پیشرفت گرایی، نفی سلطه و....به لحاظ محتوایی؛ و نیز طرح مفهوم«عصبیت رسانه ای» از سوی دیگر؛ بر مبنای خصلت هایی همچون همگرایی، یاریگری و نیز تعلق خاطر رسانه ای فراگیر و....بر پایه اصول و مبانی اعتقادی به جای منافع رسانه ای، گروهی، ملی، منطقه ای، نَسَبی، طایفه ای و قومیتی،مهم ترین یافته های این مقاله است. مقاله برای گردآوری داده های پژوهش از روش اسنادی و نیز برای تحلیل داده از رویکرد توصیفی – تحلیلی بهره گرفته است.

نقش آفرینی صداوسیما در عرصه های مختلف سیاسی اجتماعی در ایران این روزها بیش از پیش مورد توجه پژوهشگران است. راهپیمایی های سالانه 22 بهمن و روز قدس از جمله رویدادهای جمعی مهمی است که نحوه نقش آفرینی این رسانه در آنها در قالب تولید و ارسال پیام به منظور همراه سازی مخاطبان کمتر مورد مطالعه علمی قرار گرفته است. به نظر می رسد خلاء مطالعات جدی و علمی در این باره سبب تداوم برخی رویه های سنتی رسانه ای و به ویژه تلویزیونی شده است.مطالعه علمی این موضوع نیز می تواند سبب شناخت بهتر و ارائه راهکارها به منظور بهبود عملکرد رسانه ها در این مناسبت ها بشود. از این رو پرسش اصلی پژوهش این است که "مسئولان صداو سیما از کدام الگو، محتوا، تکنیک و نیز شیوه های رسانه ای ( و در اینجا تلویزیون ) برای همراه سازی مردم در راهپیمایی های سالانه بهره می گیرند؟" فرضیه ای که به آزمون گذاشته خواهد شد این است که" تلویزیون در ارسال پیام برای این دو مناسبت تقریبا به یک شکل عمل می کند و تولید و ارسال پیام های همراه کننده با توجه به ویژگی های مخاطبان این دو رویداد نیست". پژوهش به دو روش اسنادی (برای داده های بخش نظری) و تحلیل محتوا (برای مطالعه محتوای برنامه های تلویزیون) انجام شده است. داده ها نیز با نرم افزار پردازش شده اند. توجه بیشتر برنامه های سیما به راهپیمایی 22 بهمن به نسبت روز قدس، غلبه قالب های غیر تبیینی ساخت برنامه و ارسال پیام در دو راهپیمایی، غلبه شیوه های مستقیم و ترغیبی انتقال پیام بر شیوه های غیر مستقیم و اقناعی،کم توجهی به علایق، ویژگی ها و سلایق مخاطب در تولید و ارسال پیام و بهره گیری نامتوازن از موضوعات و شرایط سیاسی روز مهمترین یافته های پژوهش اند.

مطالعه تعامل نظام سیاسی با نظام رسانه ای در ایران از جمله موضوعاتی است که با وجود اهمیت بالای آن در تبیین فرایندهای تعاملی متأثر از این دو حوزه؛ دچار ضعف مطالعاتی و ادبیاتی است. ضروت انجام مطالعات در این حوزه زمانی دوچندان می شود که در نظر بگیریم امروزه به واسطه افزایش نقش رسانه ها در فرایند سیاسی کشورها از جمله در جمهوری اسلامی، دستیابی به فهم و تبیینی دقیق هم از فرایند و هم از پدیده های سیاسی بدون در نظر گرفتن نقش رسانه ها، فهمی ناقص و تبیینی ناکامل خواهد بود. پدیده انتخابات (به مثابه بخشی از فرایند های نظام سیاسی) در ایران، ازجمله بسترهایی است که به واسطه فراهم سازی زمینه ای مناسب برای نقش آفرینی رسانه ها (به عنوان اصلی ترین مؤلفه نظام رسانه ای کشور) چگونگی و سازوکار تعاملی این دو حوزه را به روشن ترین وجه نمایان می سازد. با وجودیکه چنین بزنگاه هایی مکرر در ایران رخ می دهد (ایران یکی از پرانتخابات ترین کشورهای جهان است) اما از این نظر، کمتر مورد توجه پژوهشگران قرار گرفته است. از این رو در مقاله حاضر تلاش می شود تا با تمرکز بر این بستر تعاملی، بتوان به درکی بهتر از سازوکار آن دست یافت. سؤال اصلی مقاله آن است که “تعامل رسانه ها با پدیده انتخابات در جمهوری اسلامی ایران از چه الگویی پیروی می کند و این الگو چه سازوکاری دارد؟ ” به عبارتی آیا می توان در مقاطع انتخاباتی با بررسی رابطه این دو، به الگویی مشخص و تبیین کننده از تعامل آنها دست یافت؟ فرضیه ای نیز که در این مقاله به آزمون گذاشته می شود این است که “به نظر می رسد نحوه عملکرد رسانه در تعامل با پدیده انتخابات، تا حد زیادی متأثر از نظام سیاسی و عوامل وابسته به آن است “. برای پاسخ به پرسش اصلی، مقاله از روش اسنادی برای گردآوری داده ها و از رویکرد توصیفی – تحلیلی برای تجزیه و تحلیل داده ها بهره خواهد گرفت. دستیابی و معرفی مدلی اولیه تحت عنوان ” مدل تولید محتوا”[۲] در رسانه های خبری، که بیانگر چگونگی و سازوکار تأثیرگذاری مؤلفه های نظام سیاسی بر نحوه بازنمایی پدیده انتخابات در رسانه ملی است، مهمترین یافته این مقاله خواهد بود.

زمینه و هدف: تبیین شاخص های شایسته سالاری حفاظتی فرماندهان و مدیران انتظامی در اجرای کارکردهای سازمان های امنیتی، یکی از روش های مهم در راستای صیانت کارکنان در عصر مدیریت دانش است. بر این اساس، سازمان ها می توانند با ایجاد فرهنگ حفاظتی، تصویر صحیح تری از میزان دانش، نگرش و مهارت حفاظتی فرماندهان و مدیران داشته و برای تقویت عملکرد کارکنان شاغل در سازمان، بهره لازم را کسب کنند. با این هدف، پژوهش حاضر بر آن است تا به تبیین شاخص های شایسته سالاری حفاظتی فرماندهان و مدیران انتظامی پرداخته و ابعاد، مؤلفه ها و شاخص های شایسته سالاری حفاظتی و صیانتی فرماندهان و مدیران انتظامی را ارائه کند. روش: تحقیق حاضر ازنوع کاربردی است که به روش توصیفی انجام شده است. پرسش نامه در میان مدیران و فرماندهان توزیع، تکمیل و جمع آوری شد و بعد از کنترل و بررسی و حذف نسخه های ناقص، تعداد 30 پرسش نامه مفید و قابل استفاده به دست آمد. داده های حاصل از پرسش نامه ها به محیط نرم افزار اس.پی.اس.اس منتقل و بعد از بررسی روایی و پایایی، مورد تحلیل قرار گرفت. همچنین برای کسب روایی ابزار آزمون، از نظر خبرگان استفاده شد. یافته ها: یافته های حاصل از تحلیل داده ها حاکی است، مهم ترین بعد شایستگی حفاظتی فرماندهان و مدیران را بعد پیشگیری و مهم ترین مؤلفه ها نیز جاسوسی، براندازی و خرابکاری از میان انواع مؤلفه های موجود از اهمیت بیشتری برخوردار بوده و شاخص های هر مؤلفه نیز در افق آینده احصاء شد. نتیجه گیری: براساس یافته های تحقیق، در ابعاد و مؤلفه های مربوط به پیشگیری از جاسوسی، تعداد 14 شاخص ، در ابعاد و مؤلفه های مربوط به پیشگیری از براندازی، تعداد 8 شاخص و در ابعاد و مؤلفه های مربوط به پیشگیری از خرابکاری تعداد 10 شاخص به عنوان شایستگی های حفاظتی فرماندهان و مدیران انتظامی احصا و ارائه شد.

امروزه، کاربرد  قدرت نرم و بومی سازی آن در تحولات نظام اقتصادی- سیاسی جهانی ضرورتی انکارناپذیر است که آن را در سه بعد  فرهنگی، اقتصادی و سیاسی می توان مورد بررسی قرار داد. یکی از متغیرهای فرعی در بخش فرهنگی، ورزش می باشد. این پژوهش که به روش تحلیلی- توصیفی و استفاده از مطالعات کتابخانه ای انجام گرفته، به دنبال تحلیل ماهیت قدرت نرم در ورزش و تاثیر آن بر همگرایی کشورهاست.  این پژوهش بر آن است که  به پرسش های زیر پاسخ دهد:  آیا ورزش به عنوان یکی از مولفه های ایجاد قدرت نرم، بر توسعه اقتصادی برخی کشورها تأثیر مثبت خواهد گذاشت؟ چرا ورزش به عنوان یکی از مولفه های ایجاد قدرت نرم بر همگرایی کشورها تأثیر می گذارد؟ نتایج تحقیق نشان می دهد که در حوزه قدرت، شناسایی و برتری یک کشور نسبت به سایر کشورها، آن هم از راه مسابقات ورزشی که امروزه به صورت حرفه ای و تجاری به عنوان یک پدیده مطرح است، نشانه برتری و تأثیرگذاری ورزش در ایجاد قدرت نرم است. بنابراین، استفاده از راهبرد نفوذ، جذب و اقناع در ورزش که از اهداف قدرت نرم است می تواند در سطوح ملی و بین المللی علاوه بر ایجاد اتحاد، غرور ملی و یکپارچگی فرهنگی در همه اقشار جامعه،  در نیل به توسعه اقتصادی و همگرایی نیز موثر واقع گردد.

تعامل رسانه و سیاست از نگاه نظریه های مطرح موضوع این مقاله است. در نگاهی کلی می توان سه رویکرد را در این خصوص تشخیص داد: رویکرد رسانه محور؛ رویکرد جامعه محور و رویکرد تلفیقی. برای تسهیل در فهم بهتر این نظریه ها، نمونه هایی از هریک از این رویکردهای کلان ارائه شده است. در پایان با توجه به نقدهای وارده بر هر یک از رویکردهای مزبور؛ رویکرد " تولید خبر" با توجه به مبنای جامعه شناختی و نیز در برگرفتن عینی تر متغیرهای دخیل در این تعامل به عنوان رویکردی معرفی شده است که می تواند تحلیلی جامع از این رابطه ارائه کند.

مقاله ای که از نظر میگذرد نتیجه یک مطالعه کاربردی و پژوهشی از نوع توصیفی پیمایشی است. هدف کلی از انجام این پژوهش تعیین مدیریت کیفیت فراگیر خدمات آموزشی، دانشجویی واحدهای ارائه کننده خدمات و انطباق آنها با رضایتمندی دانشجویان به عنوان مشتریان دریافت کننده خدمات بوده است. جامعه آماری دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی قوچان و واحدهای ارائه کننده به خدمات آموزشی و دانشجویی بوده و نمونه گیری به روش تصادفی طبقه ای متناسب با حجم انجام شده است. ابزار جمع آوری داده ها پرسشنامه مدیریت کیفیت فراگیر (T.Q.M) و پرسشنامه ارزیابی رضایتمندی دانشجویان است. داده های جمع آوری شده از هشت واحد ارائه کننده خدمات آموزشی و دانشجویی (امور آموزشی، امور پژوهشی، کتابخانه، دیداری و شنیداری، خوابگاهها، سلف سرویس، امور فرهنگی و تربیت بدنی) و تعداد 100 نفر دانشجو به عنوان نمونه مورد پژوهش با استفاده از روشهای آماری توصیفی و استنباطی شامل میانگین ،همبستگی ناپارامتری اسپیرمن و قضیه حد مرکزی، تجزیه و تحلیل گردیده و استنتاج صورت گرفته است. نتایج پژوهش نشان میدهد که از بین واحدهای ارائه دهنده خدمات بیشترین امتیاز مدیریت کیفیت فراگیر (T.Q.M) مربوط به امور آموزشی و سپس به کتابخانه و مراکز اطلاع رسانی و کمترین امتیاز به امور دیداری و شنیداری و نیز سلف سرویس تعلق گرفته است. همچنین نتایج بدست آمده نشان داد که بین کمیت خدمات ارائه شده توسط واحدهای ارائه کننده خدمات و رضایتمندی دانشجویان به عنوان مشتری رابطه مستقیم و معنی داری وجود داشته و با ضریب اطمینان 99% همبستگی بین آنها وجود دارد. همچنین نتایج تحقیق نشان داد که برای دستیابی به رضایتمندی بیشتر دانشجویان به عنوان مشتریان، خدمات آموزشی باید در ارتقاء مستمر کیفیت خدمات و رشد کمی خدمات تلاش صورت گیرد.

به نظر نویسنده امام خمینی را باید بر پایه اندیشه مدرن تفسیر کرد. مفاهیمی که امام به‏کار برده است مدرن هستند؛ هرچند امام با اندیشه غربی میانه‏ای ندارد و از آن بهره نمی‏گیرد. امام از اندیشه سنتی گذر می‏کند و به نوعی تجددگرایی اسلامی می‏رسد.