ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدیدترین
فیلترهای جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۴۸۱ تا ۵۰۰ مورد از کل ۳٬۲۴۲ مورد.
۴۸۱.

نگاهی تطبیقی بر آموزه مهدویت در مصداق پژوهی آیه ۴۱ سوره حج

کلیدواژه‌ها: مصداق پژوهی آیه ۴۱ سوره حج مهدویت عموم مسلمین

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۷۸ تعداد دانلود : ۳۶۲
در اندیشه ناب و اصیل اسلامی، یکی از باورها، ایمان به ظهور منجی است. اثبات مصداق اصلی منجیکه طبق عقیده عموم مسلمانان اعم از شیعه و اهل سنت، سراسر روى زمین را پر از عدل و داد مىکند، بعد از آنکه ظلم و جور همه جا را گرفته باشد، دلایل متفاوتی دارد. نخستین نکتهای که پس از این نظریات و آراء برای کارهای علمی راهگشاست، معارف عمیقی است که درباره ادله انسان کامل مطرح شده است. یکی از این ادله، آیه ۴۱ سوره حج است. درباره مصداق آیه 41 سوره حج در تفاسیر، نظرات مختلفی وجود دارد. نوشتار حاضر با شیوه عقلی و نقلی و با گردآوری دادهها، از راه جمعآوری کتابخانهای، درصدد تبیین مصداق اصلی آیه شریف مذکور با نگاهی تطبیقی است. بعد از گردآوری اطلاعات، آنها را با روش توصیفی-تحلیلی نوشته است. آنچه از سیر در روایات پیرامون این آیه و نظرات مفسران شیعه و سنی و احتمالاتی که مطرح است، به دست میآید، این مطلب روشن میشود که با وجود برخی روایات که ظهور بدوی در تطبیق آیه بر حضرت حجت (ع) را دارد، نمیتوان ایشان را مصداق منحصر به فرد آیه دانست؛ زیرا تمامی روایات، از باب جری و تطبیق است. بنابراین، مفهوم وسیع آیه، همه افراد با ایمان و مجاهد را در برمیگیرد، اما بارزترین و کاملترین مصداق آن در عصر حاضر، حضرت مهدی (عج) است.
۴۸۲.

بازپژوهی ارتباط انتظار فرج با اصل قرآنی حرمت یأس از روح الله(مقاله پژوهشی حوزه)

کلیدواژه‌ها: انتظار فرج یأس از روح الله فرهنگ مهدوی رحمت الهی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۷۸ تعداد دانلود : ۴۱۱
یکی از چالشهای مهمّ فراروی گفتمان مهدویت، مسئله «یأس و ناامیدی» از ظهور و قیام منجی موعود، به جهت طولانی شدن غیبت است. این چالش زمانی جدّیتر میشود که در برخی روایات، فرا رسیدن زمان ظهور منجی موعود با تحقق یأس و ناامیدیِ مردم پیوند خورده است. این روایات در ظاهر با روایت علوی «انتظروا الفرج و لا تیأسوا من رَوح الله فإنّ أحبّ الأعمال إلی الله انتظار الفرج» که مبیّن پیوند مبنایی آموزه انتظار فرج با اصل قرآنیِ «حرمت یأس از رَوح الله» است، منافات دارد. پرسش اصلی این است که این روایات را چگونه باید تبیین نمود که با اصل مذکور منافات نداشته باشند؟ پاسخ این پرسش در گرو تبیین ارتباط مبنایی و معنایی انتظار فرج با اصل قرآنی حرمت یأس از روح الله است. توجه به تأکید تعالیم دینی بر مطلوبیت امید به رحمت الهی که موجب حرکت، پویایی و مجاهده در راه حق است و نیز، نهی از یأس و ناامیدی که سکون، رخوت و مسئولیتگریزی را به دنبال دارد، در کنار روایات پرشماری که به ترسیم سیمای حقیقی منتظران ظهور منجی موعود پرداخته و انتظار فرج را ملازم با حرکت، تلاش و مجاهده در راه حاکمیت حق و عدالت میداند، ارتباط مذکور را مبیّن میسازد. بر این اساس، روایاتی که ظهور منجی موعود را مقارن با تحقق یأس و ناامیدی میدانند هرگز به معنای جواز یأس و ناامیدی نبوده بلکه میتوان این روایات را بدین معنا دانست که ظهور منجی موعود زمانی خواهد بود که مردم از همه حکومتها و سیاستها برای اجرای کامل عدالت در جهان، ناامید شوند و به اندازهای از رشد معرفتی و فکری برسند که درک کنند تنها حکومت منجی موعود است که میتواند تأمینکننده عدالت حقیقی باشد.
۴۸۳.

تبارشناسی چالش «قومیت گرایی یهود» قبل از ظهور و ارائه راهکارهای مواجهه با آن(مقاله پژوهشی حوزه)

کلیدواژه‌ها: چالش قوم گرایی قوم یهود حضرت مسیح پیامبر اکرم (ص9 مهدی موعود (عج)

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۱۹ تعداد دانلود : ۴۰۵
شواهد تاریخی و روایی مبنی بر تقابل قوم یهود با حضرت مسیح7، پیامبر اکرم؟ص؟ و حضرت مهدی؟عج؟ را نشان میدهد. مستنداتی نیز دال بر وجود قومیتگرایی افراطگرایانه یهود هم در فقرات عهد عتیق و جدید، همچنین تلمود و بسیاری از آیات و روایات اسلامی، علاوه بر جریانات تاریخی مواجهه این قوم با انبیای بزرگ الهی، همگی به مثابه چالش بزرگ فرا روی حکومت موعود امم است. طیف گستردهای از روایات باب امام مهدی؟عج؟، گمانههای قومیتگرایی را از مهمترین چالشهای تهدیدکننده حکومت عدالتخواه حضرت رقم میزند. هدف پژوهش حاضر تبارشناسی چالشهای قومی، تا قبل از دولت امام مهدی؟عج؟ است.
۴۸۴.

ارتباط سوره اسراء با مهدویت و نقد و بررسی آراء مفسران فریقین در مصداق یابی دو پیروزی آغاز سوره(مقاله پژوهشی حوزه)

کلیدواژه‌ها: تفسیر سوره إسراء حضرت مهدی (عج) فساد یهود سلطه و علو شکست بنیاسرائیل

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۸۸ تعداد دانلود : ۲۷۲
در آغاز سوره مبارکه اسراء سخن از دو فساد بزرگ، علوّ (سلطه وسرکشی) بزرگ، و دو شکست بنیاسرائیل در پی هر فساد است. برای تعیین بارزترین مصداقهای تاریخی این مفاهیم؛ پژوهش حاضر، با مطالعه تحلیلی _ تطبیقی، براساس منابع فریقین، به این نتیجه رسید که: مصداق فساد اول بنیاسرائیل درآیات مذکور، توطئههای یهود درصدر اسلام میباشد. شکست اول بنیاسرائیل نیز در ماجرای فتح بیتالمقدس به دست یاران حضرت علی؟ع؟ بوده است که مقابله مسلمانان با یهودِ دستنشانده رومیان شام، آن یهودیان را به خواری کشاند. علوّ و سلطه بزرگ و سرکشی آنان: تشکیلات سیاسی زمان معاصر و ایجاد حکومت غاصب اسرائیل است. فساد دوم: نیز مربوط به همین زمان است که اسرائیل بر بخش عظیمی از جهان سلطه دارد و به فساد وستم در ابعاد مختلف پرداخته است، اما شکست نهایی اسرائیل براساس وعده الهی آن است که به دست یاران (و منتظران) حضرت مهدی؟عج؟ در آستانه ظهور، یا به دست خود حضرت در زمان پس از ظهور خواهد بود. قرائن پیوسته لفظی مؤید این فرضیه عبارتند از: دلالت الفاظ (عبادا لنا) و (لیدخلوا المسجد کما دخلوه اول مره). قرائن گسسته برای اثبات این فرضیه عبارتند از: روایات فضیلت تلاوت سوره اسراء، و روایات تطبیق. این قرائن از جمله شواهدی است که ارتباط سوره با حضرت مهدی؟عج؟ را ثابت میکند.
۴۸۵.

پدیداری شعور و معرفت عامه، به مثابه مقدمه استقرار حکمرانی عدل معصوم (ع)(مقاله پژوهشی حوزه)

کلیدواژه‌ها: شعور پیروان یاران صالح جامعه منتظران استقرار حکومت عدل میانگین شعور و بلوغ اجتماعی حکومت صالحان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۸۲ تعداد دانلود : ۲۷۲
واضح است که ظهور امام عصر؟عج؟، صرفاً ظهور یک رهبر نیست؛ بلکه ظهور کمال ارزشهای اخلاقی در میان جامعه منتظران است. به عبارت بهتر، ظهور موعود دارای ابعادی است که از آن جمله میتوان به بارز شدن شعور یا به تعبیری، ظهورِ شعور، در میان جامعه منتظران اشاره کرد. این مهم، لازمه ظهور و استقرار حکمرانی حقمدار و عدلمحور امام زمان؟عج؟ به حساب میآید؛ چرا که ظهور، به معنای آشکار شدن و نمایان شدن است و ظهورِ شعور، یعنی بارز شدن شعور، فهم و درک عمیق پیروان از منطق رفتاری و سیره عملی امام معصوم؟ع؟. در همین امتداد است که تأکید میشود: حکمت خداوند متعال و اتمام حجت او بر ابناء بشر، در برخورداری از نعمت حاکمیت معصوم؟ع؟، منوط به «قیام جامعه منتظر برای ارتقاء میانگین سطح شعور و آگاهی اجتماعی» است؛ تا از این طریق، با شکلگیریجامعه صالحان، شرایطی فراهم آید که مردمسالاری در آن جامعه، منتج به واگذاری حکومت به ولایت حقمدار معصوم؟ع؟ گردد. این مطالعه، با تأمل بر سؤالاتی درباره عوامل موثر بر استقرار حکومت عدل معصوم؟ع؟ «و شرایط ضروری برای حفظ و پایداری آن» انجام شده است و در این بین، به ثبات سنت معصوم؟ع؟ و عدم وجود تفاوت میان سیره معصومین؟عهم؟، تأکید میشود که اگر در گذشته شرایطی فراهم شده است که موجب اهتمام پیامبر اکرم؟ص؟ به استقرار حکومت عدل گردیده، تکرار این شرایط، سبب بروز رفتار مشابهی در میان سایر معصومین؟عهم؟ خواهد شد. وجود دلالتهای صریح در کلام و سیره معصومین؟عهم؟ نشان از ضرورت وجود یارانی ذیشعور و صالح و جامعهای همراه، به منظور تشکیل حکومت عدل دارد؛ وجود یارانی آگاه و مخلص که شایستگی ملازمت و همراهی با معصوم را داشته باشند. بنابراین، سکوت امام علی؟ع؟ و سپس قیام ایشان برای اجرای عدالت، صلح امام حسن؟ع؟ و قیام امام حسین؟ع؟ و سنت سایر ائمه اطهار؟عهم؟، همگی بر یک منطق واحد استوار است؛ مبنی بر اینکه، شعور پیروان، شرط ضروری برای استقرار و پایداری حکومت عدل معصوم؟ع؟ است. در این میان، نقش محوری علماء ربانی به منزله پیروان خاص معصوم؟ع؟، در ارتقاء سطح بلوغ اجتماعی و شعور و آگاهی آحاد جامعه، قابل توجه است.
۴۸۶.

تبیین و تحلیل کارکرد اندیشه موعودگرایی در فرآیند فرهنگی- تمدّنی دولت صفویه(مقاله پژوهشی حوزه)

کلیدواژه‌ها: تشیع امامیه مهدویت فرهنگ انتظار تمدن تشیع صفویه ایران

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۲۳ تعداد دانلود : ۳۹۹
هدف اصلی نوشتار حاضر مطالعه اندیشه موعودگرایی و مهدویت عصر صفویه با توجه ویژه به جایگاه این اندیشه در ظرفیت و فرآیند تمدّنی آن روزگار است. اهمیت این موضوع ناشی از آن است که با آغاز عصر صفویه و همزمان با رسمی شدن مذهب تشیع در ایران، بحث مهدویت بهعنوان رکن اصلی تشیع، با خردمندانه عملکردن دولتمردان وارد مرحله جدیدی شد که با مراحل قبل از خود دارای تفاوتهای آشکاری بود. اندیشه مهدویت در ابعاد مختلفی همانند تئوری اتصال حکومت صفویه به حکومت امام زمان؟عج؟، نیابت صاحبالزمان؟عج؟، فرهنگ انتظار منجی و نظایر آن موجب ایجاد تحولاتی بنیادین در تاریخ فرهنگی و اجتماعی ایران شده است که تا به امروز نیز تداوم داشته است. این پژوهش درصدد است براساس الگوی نظری ماکس وبر و با روش توصیفی _ تحلیلی ضمن توجه به ضرورت کاربرد رویکردهای جامعهشناختی در تحلیل پدیدههای تاریخی و بر پایه منابع کتابخانهای، سیر تحولات اجتماعی و فرهنگی دولت شیعی صفویه را با تأکید بر اندیشه موعودگرایی در چشمانداز حیات تمدّنی جامعه بهعنوان پایه و زیربنایی برای دورههای بعد بررسی و تحلیل نماید. نتایج نشان میدهد فرهنگ تشیع با ارائه عناصر تمدّنسازی همچون رهبری عالمانه، شریعتمحوری، خردگرایی و عقلانیت، پویاییبخشی و تحقق جامعه آرمانی در قالب فرهنگ انتظار، میتواند نقش بسزایی در فرایند تمدّنسازی جامعه عصر صفوی ایفا کند.
۴۸۷.

واکاوی میان فرقه های حقیقی و برساخته پس از شهادت امام عسکری (ع) در شیعیان امامی(مقاله پژوهشی حوزه)

کلیدواژه‌ها: امام عسکری امام مهدی فرقها امامیه

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۴۳ تعداد دانلود : ۳۵۵
این پژوهه به دنبال خوانش جدیدی از فرقههای ناهمسان که در ابتدای غیبت صغری رخ داد میباشد، دورهای که فرقهشناسان شیعه و سنی تأکید وافری داشتند شیعیان امامی در این زمان با انشقاق فراوان درون گروهی مواجه بودند، این گروه از اندیشمندان، تعدد فرقههای منشعب امامیه را از 14 تا 20 فرقه برشمردند. با این توصیف وضعیت در هم تنیده امامیه آن قدر بغرنج نشان داده شد که این احتمال داده میشد ادامه تکثرگرایی فرقهای امامیه در آن دوره احتمال فروپاشی ایشان را بسیار افزایش میداد، امری که هیچگاه رخ نداد. گروههای که گمانه اصلی ایشان نه در فروعات، بلکه در اصل امامت بود. با این حال با کنکاش در فرقههای ذکر شده این مهم دانسته خواهد شد که به رغم ذکر فرقههای خود خوانده اطلاعات چندانی از ایشان در تاریخ یافت نمیشود و احتمالاً بسیاری از مذاهب در آن دوره برساخته تاریخ بوده و هیچگاه وجود خارجی نداشتند و تردیدهای فراوانی در وجودشان دارد.
۴۸۸.

مهدویت، کلان آرمان انقلاب اسلامی و الزامات فرهنگی آن در اندیشه امام خامنه ای

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: انقلاب اسلامی آرمان مهدویت انتظار وظایف منتظران آیت الله خامنه ای

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۹۴ تعداد دانلود : ۴۱۵
وقوع انقلاب اسلامی در ایران، از اهمیت ممتازی برخوردار است؛ اما سؤال این است که «کلان آرمان» این انقلاب چه بوده و برای حفظ و استمرار انقلاب اسلامی در جهت تحقق اهداف عالی، چه الزاماتی را باید رعایت کرد؟ این پژوهش، با محور قرار دادن اندیشه های رهبر انقلاب اسلامی، حضرت آیت الله خامنه ای، با روش توصیفی-تحلیلی به این نتیجه رسیده است که اولاً، مهدویت و ظهور امام زمان عج آرمان غایی انقلاب اسلامی ایران است و ثانیاً، برای زمینه سازی این آرمان مقدس و دست یابی به آن باید به الزاماتی فرهنگی، از قبیل توجه مستمر به آرمان مهدویت، جهاد فرهنگی برای زمینه سازی ظهور، انتظارمحوری در سبک زندگی، عدالت گستری در همه سطوح و تربیت انسان های صالح منتظر، ملتزم بود.
۴۸۹.

بررسی اصول سبک زندگی اسلامی انتظارمحور، در تعامل اجتماعی با اهل سنت

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: سبک زندگی انتظار مهدویت اهل سنت روابط اجتماعی زمینه سازی ظهور

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۶۰ تعداد دانلود : ۳۴۶
بسترسازی فرهنگی و اجتماعی برای تحقق حکومت عدل مهدوی، از جمله عوامل مؤثری است که در زمینه سازی برای ظهور دارای نقش مهمی است و اهمیت «سبک زندگی اسلامی بر محور انتظار موعود» را از این زاویه نیز می توان بررسی کرد. یکی از عرصه های سبک زندگی منتظران، تعامل آن ها با اهل سنت است که باورمندان به این مذهب نیز در اصل باورداشت مهدویت و در بسیاری از موضوعات فرعی آن با شیعه، همخوانی و اشتراک دیدگاه دارند. نوشتار پیش رو، در صدد یافتن پاسخ به چیستی اصول تعامل با طرفداران این مذهب و موارد آن است تا در سایه آگاهی و عمل به آن، زمینه های اجتماعی ظهور تسهیل گردد. پژوهش حاضر که به روش کتابخانه ای و به صورت توصیفی تحلیلی سامان یافته است، ده اصل از سبک زندگی اسلامی در نحوه تعامل منتظران با اهل سنت با هدف زمینه سازی برای ظهور را استخراج کرده است.
۴۹۰.

بررسی سندی وتحلیل دلالی حدیث «مَنْ عَرَفَ هَذَا الْأَمْرَ فَقَدْ فُرِّجَ عَنْهُ لِانْتِظَارِه»، برمراتب فرج

کلیدواژه‌ها: مهدویت حدیث فرج مراتب فرج انتظار

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۲۵ تعداد دانلود : ۴۲۷
این مقاله با محوریت سخنی از امام صادقA است به یکی از یارانش که وی فرج را در گشایش امور دنیوی می دانست و امام دیدگاه او را تصحیح فرمود: «هرکس این امر امامت را بشناسد، به سبب انتظارش فرج یافته است.» وی نگاهی حداقلی و سطحی به امر فرج داشت؛ درحالی که با نگاه حداکثری و راه گشا به امر فرج، جایگاه والای آن، از منظر ائمه آشکار می گردد، طبعاً معنای فرج در شکل جامع آن که زیر بنا واساس تمام تفکرات مهدوی است، تبیین و رابطه آن با انتظار آشکار خواهد شد. این نوشتار با روش توصیفی، تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانه ای سازماندهی شده است. یافته های پژوهش نشان می دهند برای فرج مراحل ومراتبی قابل تصور است که با مبنا قرار دادن روایت یاد شده به دو مرتبه از مراتب فرج، در ضمن دو مرحله اشاره می شود: مرتبه اول که «نگاه حداقلی» و پایین ترین رتبه را دارد، عبارت است از فرج در امور دنیوی، و مرحله دوم آن که «نگاه حداکثری» به فرج است، همانا فرج اخروی است، که از نظر امام معصوم ممدوح شمرده شده و برای منتظران اثر تربیتی خواهد داشت، و با تبیین این مرحله، معنای امر فرج روشن می شود.
۴۹۱.

واکاوی مؤلفه های قدرت نرم در آموزه های مهدوی(مقاله پژوهشی حوزه)

کلیدواژه‌ها: قدرت نرم مهدویت اسلام آخرالزمان ظهور حکومت جهانی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۲۹ تعداد دانلود : ۲۴۳
قدرت، لایههای مختلفی داشته و قدرت نرم نیز یکی از انواع آن میباشد که توانایی ایجاد تغییر در ترجیحات دیگران و همراه نمودن آنان با خود بدون توسل به ابزارهای سخت قدرت میباشد. سؤال اصلی مقاله پیش رو این است که در انقلاب جهانی حضرت مهدی؟عج؟ که برای برقراری عدالت جهانی و شکوفایی زندگی انسانی شکل خواهد گرفت، قدرت نرم چه جایگاهی داشته و چه مؤلفههایی از آن در این حرکت جهانی مورد توجه خواهد بود، چهارچوب نظری تحقیق نیز نظریه یا گفتمان قدرت نرم خواهد بود. در این تحقیق از روش توصیفی تحلیلی برای بررسی آموزههای دینی بهره گرفته شد و پس از بررسی آموزههای دینی مشخص گردید که مؤلفههای روانشناختی، اجتماعی فرهنگی، علمی و سیاسی قدرت نرم، در این حرکت جهانی مورد توجه خواهد بود.
۴۹۲.

دوازده امامی بودن، اصل مشترک مذاهب اسلامی(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: دوازده امامی مذاهب اسلامی اصل مشترک خلفای رسول خدا روایات اثناعشر

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۲۱ تعداد دانلود : ۲۲۹
اعتقاد به وجود دوازده خلیفه به عنوان جانشینان پیامبر؟ص؟ و رهبران امّت اسلامی، پس از آن حضرت، جزء اصولی است که پیروان همه مذاهب اسلامی، اعم از شیعه و اهلسنت، بر آن اتّفاقنظر دارند. این اصل مهم اعتقادی، نشأت گرفته از روایات متواتری است که محدّثان و دیگر عالمان مذاهب اسلامی به نقل از رسول خدا؟ص؟ در منابع معتبر دینی و مذهبی خود ثبت کردهاند. دوازده امامی بودن شیعه امری است روشن، چون نام پیروان این مذهب «شیعه امامی اثناعشری» است. این اعتقاد در میان دانشمندان اهلسنّت نیز مسئلهای ریشهدار است، چنانکه عالمان اهلسنّت، اعم از عالمانی که قبل از پیدایش و رسمیت یافتن مذاهب چهارگانه فعلی میزیستهاند، و عالمانی که از یکی از مذاهب چهارگانه حنفی، مالکی، شافعی و حنبلی پیروی میکردهاند، این روایات را با اسناد صحیح و به نشانه قبول در آثار خود ثبت کردهاند. هر چند در مقام عمل تنها مذهبی که به این روایات پایبند میباشد مذهب شیعه امامیه است، و پیروان دیگر مذاهب اسلامی در عین حال که در مقام اعتقاد و نظر، این اصل را پذیرفته، و شماری از روایات خلفای اثناعشر را دهها سال زودتر از محدّثان شیعه امامیه در آثار خود ثبت کردهاند، امّا در مقام عمل خود را به این اصل ملتزم ندانستهاند. آن دسته از عالمان اهلسنّت که روایات اثناعشر را توجیه کردهاند نیز کوشیدهاند تا مصادیقی غیر از آنچه شیعه به آن معتقد است برای روایات ارائه دهند، اما این اختلاف مصداقی، زیانی به اعتبار این اصل مشترک وارد نمیسازد. به باور ما در متن روایات اثناعشر ویژگیهایی وجود دارد که دیدگاه عالمان شیعه را تأیید و نظر دانشمندان اهلسنّت را ردّ میکند.
۴۹۳.

بررسی و تحلیل حوادث فتنه منطقه شام (سوریه) قبل از ظهور(مقاله پژوهشی حوزه)

کلیدواژه‌ها: فتنه منطقه شام سوریه قبل از ظهور سفیانی دمشق

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۵۰۲ تعداد دانلود : ۸۰۲
فتنه منطقه شام قبل از ظهور صحنه رویارویی، اختلاف بین رمحان (جریان اصهب و جریان ابقع)، حضور ترکها و رومیها خواهد بود که سرانجام منجر به قدرت رسیدن آخرین حاکم دمشق (سفیانی) قبل از ظهور خواهد گردید. سفیانی که توسط مثلث «روم، یهود و عرب» حمایت و پشتیبانی میشود، ابتدا بر دمشق و سایر مناطق الکور الخمس مسلط میگردد و آنگاه بعد از پیروزی در جنگ قرقیسیا، عزم حمله به عراق را خواهد داشت. در این نوشتار با روش کتابخانهای و رویکرد توصیفی _ تحلیلی و با استناد به منابع معتبر روایی، ترتیب «فتنه حوادث منطقه شام قبل از ظهور» ترسیم خواهد شد.
۴۹۴.

بررسی شبهات مشترک اگناس گلدزیهر و سعد محمد حسن درباره مهدویت(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: گلدزیهر مهدویت موعودگرایی سعد محمدحسن جعلی کتابهای حدیثی غیرشیعی شبهات

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۹۲ تعداد دانلود : ۳۱۵
مهدویت از اعتقادات جهانشمول بشریت است که با چشمپوشی از اختلافات محتوایی، کلیت آن را همه ادیان پذیرفتهاند. بنابراین، ممکن است با طرح چند شک و شبهه، برخی را فریب داد، اما به سادگی نمیتوان ریشه الهی آن را از جا بَر کند. گلدزیهر از مستشرقان مجارستانی پرتلاش در حوزه علوم اسلامی است. او در کتاب العقیده و الشریعه فی الاسلام در زمینههای گوناگون از جمله شخصیت رسول خدا؟ص؟، فقه، اعتقادات، تصوف و فرق اسلامی پژوهشهایی انجام داده است. او در مبحث «فرق» از کتاب یاد شده ، اعتقاد مهدویت را برگرفته از دین یهود و مسیحیت میداند. به نظر او احادیثی هم که در این خصوص آمده است جعلی و ساختگی است و از صحت و وثاقت قابل اعتماد برخوردار نیست. وی از مستشرقانی است که تأثیر فراوانی روی افکار و اندیشههای «سعد محمد حسن» نویسنده کتاب المهدیه فی الاسلام منذ اقدم العصور حتی الیوم داشته است. نویسنده از اساتید دانشگاه الازهر و مدرس آموزش و پرورش مصر است. و کتاب خود را سی و دو سال پس از درگذشت گلدزیهر نوشته است، اما اقتباس فراوانی از نوشتههای او داشته است. پژوهش پیشرو شامل دو قسمت میشود، قسمت نخست شبهات گلدزیهر درباره مهدویت است و قسمت دوم تأثیرگذاری او بر روی افکار و اندیشههای مؤلف کتاب فوق میباشد که همان شبهات را با شرح و بسط بیشتری آورده است.
۴۹۵.

حکم فقهی توقیت(مقاله پژوهشی حوزه)

کلیدواژه‌ها: توقیت زمان ظهور وقت قیام امام مهدی (عج) حکم شرعی توقیت

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۸۴ تعداد دانلود : ۴۵۰
توقیت را از منظرهای گوناگونی میتوان بررسی کرد. در این تحقیق برآنیم توقیت را از منظر فقهی مورد کنکاش قرار دهیم و بیان کنیم که توقیت و وقت تعیین کردن برای زمان ظهور امام زمان7 از نظر شرعی چه حکمی دارد؟ در این مقاله توقیت موضوعشناسی و حکمشناسی میشود. در موضوعشناسی بیان میشود که توقیت غیرمعصوم دو نوع است: توقیت بیواسطه غیرمعصوم و توقیت باواسطه (خبر از توقیت معصوم) و در حکمشناسی، حکم این دو نوع توقیت بیان میشود. روش در این تحقیق جمعآوری و دستهبندی روایات مربوط به توقیت و تحلیل و بررسی آنها با روش فقهی از جهت بررسی سند، دلالت و رفع تعارض است. دستاورد تحقیق: اصل در توقیت بیواسطه(توقیت غیرمعصوم) جواز است؛ بدین معنا که اگر مراد کذب مخبری باشد و منشأ توقیت هوا و هوس باشد جایز نیست، اما در موارد دیگر جایز است. مراد از روایات کذبالوقاتون کذب خبری بهمعنای عدم ترتیب اثر است. توقیت باواسطه (اخبار از توقیت) جایز نیست زیرا ادله جواز تمام نیست.از پنج دسته روایات دال بر عدم جواز اخبار از توقیت، دلالت دو دسته اول تمام است. مهمترین دلیل، روایت صحیح من أخبرک عنّا توقیتا فلاتهابنّ أن تکذّبه فإنّا لانوقّت لأحد است؛ به قرینه ذیل، مراد کذب مخبری و دروغگویی است.
۴۹۶.

واکاوی نقش گناه و توبه در تأخیر و تعجیل ظهور منجی یهود

کلیدواژه‌ها: توبه گناه منجی نجات ماشیح تأخیر تعجیل

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۱۸ تعداد دانلود : ۶۲۵
یکی از اسبابی که در طول تاریخ، انسان ها را به ورطه نابودی کشانده، گناه است، در کتاب مقدس یهودیان به این سنت الهی اذعان شده که سبب بی بهره شدن از انواع نعمت ها، مخصوصاً نجات به علت گناه بوده است. در آنجا بر این حقیقت اذعان می کند تا بنی اسرائیل و یهود خدا را پرستش می کردند خدا هم به عنوان تنها منجی قوم در کنار آن ها بوده است اما وقتی عصیان کردند و توبه نکردند خدا آن ها را تنها گذاشت و آن ها را مبتلا به انواع بلاها کرد. این پژوهش کوشیده است با رویکرد توصیفی- تحلیلی و باهدف تبیین جایگاه یکی از موانع ظهور ماشیح که گناه باشد این حقیقت را اثبات کند که همان طور که گناه سبب بلا و رنج بنی اسرائیل و یهود شده توبه هم می تواند این گرفتاری ها را از این قوم رفع کرده و مقدمات نجات را فراهم کرده و ظهور ماشیح را به جلو بیندازد.
۴۹۷.

بررسی آسیب ها، تهدیدها و چالش های فقر و غنای مفرط اقتصادی در مسیر تحقق جامعه مهدوی(مقاله پژوهشی حوزه)

کلیدواژه‌ها: فقر اقتصادی غنای مفرط نقش تهدیدکنندگی جامعه مهدوی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۱۱ تعداد دانلود : ۴۲۵
یکی از کارکردهای اساسی جامعه مهدوی تقسیم مساوی منابع و درآمدها و ایجاد عدالت اقتصادی است که در آن فقر اقتصادی به کلی ریشهکن خواهد شد. مقاله حاضر براساس تحلیل و تطبیق محتوای احادیث و روایات معتبر مرتبط با فقر و غنای مفرط اقتصادی از یکسو و شاخصهای جامعه مهدوی از سوی دیگر و نقش پُرچالش این دو بر یکدیگر تدوین گردیده است. هدف از پژوهش حاضر استخراج عوامل تحدید کننده، فقر و غنای مفرط است که میتواند در جامعه مهدوی نقشی آسیبزا داشته باشد. با استفاده از روش تحلیل منطقی و تطبیق محتوای احادیث و روایات، نقش تهدیدکننده و پُرچالش فقر و غنای مفرط اقتصادی بر تحقق جامعه مهدوی به این شرح تدوین گردید: نقش فقر اقتصادی: بُعد فردی (با 5 کد فرعی شامل: سرگردانی عقول، ضعف در یقین، عدم اتکا به نفس و یاس و ناامیدی، زایده تنبلی و ناتوانی). بُعد اجتماعی (با 5 کد فرعی، شامل: نزدیکی به کفر، نقص در دین، عامل تفرقه و دشمنی و بلا و فتنه، عامل ذلت) نقش غنای مفرط: بُعد فردی (با 3 کد فرعی، شامل: شهوترانی، مشغولیت به پستی، سستی در دین و تباهی در یقین). بُعد اجتماعی (با 3 کد فرعی، شامل: فخرفروشی، طغیان و سرکشی، غصب حقوق فقیران).
۴۹۸.

سیری در مسائل مهدوی در تفاسیر مذاهب اسلامی(مقاله پژوهشی حوزه)

کلیدواژه‌ها: مهدی مذاهب امامیه اهلسنت زیدیه معتزله اشاعره

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۶۳
اعتقاد به منجی موعود، عقیدهای دیرین و کهن در میان جوامع بشری است و کمتر دین و مکتب و یا گروهی را میتوان یافت که در مورد آن اظهار نظر نکرده باشد. در اسلام نیز این باور در قالب مهدویت اسلامی مورد توجه بوده و عالمان و اندیشمندان مسلمان با گرایشات مذهبی مختلف بدان پرداختهاند. تفسیر یکی از گرایشات مهم در این زمینه بهشمار میرود؛ که مورد توجه مفسران مسلمان با دیدگاههای مختلف کلامی و مذهبی قرار گرفته است. تفسیر قرآن کریم در حقیقت بیانگر بینشها و باورها و ارزشهایی استکه مفسر از مبانی مختلف عقلی و نقلی دارد که در آراء و انظار وی متجلی میشود و بر بینشها، ارزشها، هنجارها و رفتارهای جامعه دارای تأثیر است. بر این اساس دیدگاه مفسران میتواند اساس و پایه مباحث مهم اعتقادی، اجتماعی، اخلاقی و... باشد. بررسی اقوال مفسران شیعه و اهلسنت و بیان مشترکات تفسیری آنان در ذیل آیات مرتبط با مهدویت، میتواند در تبیین اندیشه مهدویت در مذاهب اسلامی نقش داشته باشد و از این راه میتوان به وجوه اشتراک مذاهب اسلامی توجه بیشتری داشت و بر اتحاد و انسجام و همبستگی اجتماعی در میان باورمندان به مهدویت اسلامی تأکید نمود. بنابراین در نوشته پیشرو به این سؤال پاسخ داده شده است: در تفاسیر مذاهب اسلامی به چه مسائلی پرداخته شده است ؟ بیان دیدگاه مفسران مسلمان درباره مسائل مهدویت، تحلیل و بررسی موضوعات و مسائل مطرح شده در آن تفاسیر و بیان موارد مغفول و انحرافی در تفسیر هردو مذهب شیعه و اهلسنت، از مهمترین نوآوریهای این تحقیق بهشمار میرود.
۴۹۹.

بررسی جایگاه و نقش محمد بن همام اسکافی در نهاد وکالت

کلیدواژه‌ها: غیبت صغری نهاد وکالت محمد بن همام اسکافی محمد بن عثمان حسین ‏بن روح شلمغانی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۸۰ تعداد دانلود : ۶۷۱
برخی از عالمان دوران غیبت صغری در کنار انتقال معارف اهل بیت: در قالب بیان روایات و آثار گذشتگان، درنهاد وکالت نیز نقش آفرینی می کردند، که از آنان می توان از محمد بن همام اسکافی نام برد. این نوشتار با روش توصیفی – تحلیلی در صدد واکاوی جایگاه و نقش محمد بن همام در نهاد وکالت است. این جستار با بررسی و کاوش در منابع حدیثی و تاریخی، اثبات می کند که محمد بن همام از اعضای نهاد وکالت در دوره وکیل دوم وسوم بوده و مدتی سرپرستی نهاد وکالت را نیز برعهده داشته است. همچنین در این نوشتار با بررسی نقش وی در نهاد وکالت، اشاره خواهد شد که وی در تثبیت وکالت محمد بن عثمان و حسین بن روح و در مقابله با مدعیان دروغین و وکیلان منحرف خصوصا شلمغانی نقش بسزایی داشته است و از راهبرد تقیه برای پنهان داشتن نام ومکان امام دوازدهم7 بهره برده است.
۵۰۰.

بررسی فقه الحدیثی کارکردهای امام مهدی در روایت اخذ میثاق از انبیای الهی

کلیدواژه‌ها: حضرت مهدی کارکرد مهدوی نصرت دین فقه الحدیث انبیاء اولواالعزم

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۲۶ تعداد دانلود : ۹۵۷
در برخی روایات، برای آخرین حجت الهی، کارکردهایی در نظر گرفته شده است. البته تحقق موارد آن در آخرالزمان است. بنابراین باید، تک تک آنها، بررسی فقه الحدیثی شود. روایت اخذ میثاق از انبیای الهی در کتاب «کافی» از جمله آنهاست که در آن پنج کارکرد برای امام مهدی4 مشخص شده است: 1. نصرت دین؛ 2.غلبه حکومت الهی؛ 3. انتقام از دشمنان؛ 4.عبودیت همگانی؛ 5. جایگاه امامت امام مهدی در رسیدن انبیا به مقام اولوالعزمی. این نوشتار، با رویکرد حدیث پژوهانه، به بررسى سندی و دلالى حدیث مربوط می پردازد. در سلسله سند، یک راوی مجهول وجود دارد که البته با تشکیل خانواده حدیثی، محتوای روایت تأیید می شود. پیام اصلی روایت، نصرت دین است که بقیه مواردِ اشاره شده در ادامه روایت، تفسیر همان پیام اصلی است.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان