مشاوره شغلی و سازمانی

هدف: هدف از پژوهش حاضر بررسی نقش میانجی هوش معنوی در رابطه بین انطباق پذیری مسیر شغلی با قصد کارآفرینی در دانش آموزان متوسطه دوم بود. روش: روش این مطالعه توصیفی- همبستگی بود. جامعه آماری پژوهش دانش آموزان متوسطه دوم شهر قم در سال تحصیلی 1403-1402 بودند. حجم نمونه بر اساس مدل کلاین(2023) و با روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای تصادفی 500 نفر انتخاب شد. ابزار گردآوری داده های پژوهش شامل پرسشنامه قصد کارآفرینی (EIQ) لیان و چن (2009)، مقیاس انطباق پذیری مسیر شغلی(CAAS) ساویکاس و پروفلی(2012) و سیاهه هوش معنوی (SISRI-24) کینگ(2008) بود. داده ها با استفاده از همبستگی پیرسون و معادلات ساختاری تحلیل شد. یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد که اثرات مستقیم انطباق پذیری مسیر شغلی(64/0=β و 001/0=sig) بر روی قصد کارآفرینی معنادار است. همچنین نتایج نشان داد که هوش معنوی در رابطه بین انطباق پذیری مسیر شغلی(68/0=β و 001/0=sig) با قصد کارآفرینی نقش میانجی و معنادار دارد. همچنین مدل پژوهش از برازش مطلوبی برخوردار بود (06/0=RMSEA، 03/0= SRMRو 05/0>p) و 73 درصد از واریانس قصد کارآفرینی تبیین می شود. نتیجه گیری: با توجه به یافته های این پژوهش و نقش انطباق پذیری مسیر شغلی و هوش معنوی بر قصد کارآفرینی استفاده از نتایج این پژوهش برای ارتقاء قصد کارآفرینی در دانش آموزان متوسطه دوم پیشنهاد می شود.

زمینه و هدف: خلاقیت و نوآوری از مهم ترین عواملی است که می تواند به پویایی سازمان ها و نهادهای مختلف بخصوص آموزش و پرورش کمک نماید. از این رو پژوهش در این حیطه حائز اهمیت است و لذا هدف از پژوهش حاضر بررسی توسعه خلاقیت و نوآوری سازمانی در آموزش و پرورش با ارائه مدل ساختاری خودرهبری، خلاقیت کارکنان، جو خلاقیت و جهت گیری نوآورانه در محل کار بود. روش: این پژوهش توصیفی از نوع همبستگی به روش تحلیل مسیر بود. جامعه آماری شامل کلیه کارکنان آموزش و پرورش (معلمان، مدیران، کارکنان اداری و ...) شهرستان دهدشت در سال 1403 بود که از بین آن ها تعداد 300 نفر به روش نمونه گیری خوشه ای تصادفی انتخاب شدند. همه آن ها پرسشنامه های جهت گیری نوآورانه ونگتادا و رایس (2008)، خلاقیت کارکنان لی و همکاران (2014)، جو خلاقیت ونگتادا و رایس (2008) و خود رهبری هاتون و همکاران (2012) را تکمیل کردند. برای تجزیه و تحلیل داده ها از روش های همبستگی پیرسون و تحلیل مسیر به کمک نرم افزارهای SPSSV24 و AMOSV24 استفاده شد. یافته ها: نتایج نشان داد متغیر خود رهبری با نقش میانجی گری جو خلاقیت (216/0) و خلاقیت کارکنان (323/0) اثر معنی داری بر جهت گیری نوآورانه داشت. همچنین جو خلاقیت با میانجی گری خلاقیت کارکنان (136/0) اثر مثبت و معنی داری بر جهت گیری نوآورانه داشت (01/0>P). نتیجه گیری: در نهایت می توان گفت مدل ساختاری پژوهش از شاخص های برازش مطلوبی برخوردار است و لذا استفاده از این مدل می تواند به معلمان، مدیران و متخصصان حوزه تعلیم و تربیت در ارتقای جو خلاقانه، خلاقیت کارکنان و در نتیجه جهت گیری نوآورانه در آموزش و پرورش کمک نماید.

هدف: هدف این پژوهش بررسی تاثیر گرانباری نقش بر فلات شغلی با میانجی گری تعارض کار-زندگی و تعدیل گری ثبات عاطفی معلمان است. روش: روش پژوهش حاضر کاربردی است. جامعه آماری پژوهش متشکل از 250 نفر از معلمان شاهین شهر بود که بر اساس فرمول کوکران حجم نمونه 151نفر محاسبه شد. ابزار گرد آوری داده پرسشنامه استاندارد فلات زدگی شغلی بر گرفته از الن و همکاران(1999) با پایایی 7/0، ثبات عاطفی برگرفته از گلدبرگ (1999) با پایایی 832/0، گرانباری شغلی بر گرفته از اسپکتور و جکس (۱۹۹۸) با پایایی 733/0 و تعارض زندگی و کاربرگرفته از نت مه یر(1996) با پایایی(952/0) می باشد. پایایی و روایی ابزار در این پژوهش بررسی و تائید شد. به منظور تحلیل داده ها و آزمون فرضیه ها، از مدل معادلات ساختاری و نرم افزار PLS استفاده شد. یافته ها: نتایج نشان داد که فلات شغلی بر گرانباری شغلی در سطح اطمینان 95 درصد تأثیرگذار است. فلات شغلی بر گرانباری نقش با نقش میانجی تعارض کار و زندگی، فلات شغلی بر گرانباری نقش با نقش تعدیلگر ثبات عاطفی و فلات شغلی بر تعارض کار و زندگی تاثیر گذار نمی باشند. نتیجه گیری: وقتی عوامل استرس زا مانند گرانباری شغلی وجود دارد، افراد با ثبات عاطفی ممکن است رویکردی پیشگیرانه و حل مسئله اتخاذ کنند، که منجر به تخصیص منابع بیشتر به حوزه کاری می شود اما منابع کمتری را در حوزه های غیر کاری ذخیره می کنند. در نتیجه، آنها تمایل دارند تضاد کار و زندگی بیشتری را تجربه کنند.

هدف: پژوهش حاضر با هدف مدل یابی ساختاری گذار موفق دانشجویان از دانشگاه به کار بر اساس جهت گیری مسیر شغلی متنوع و شخصیت پیشتاز با نقش واسطه ای انطباق پذیری مسیر شغلی صورت پذیرفت. روش: پژوهش حاضر جزء تحقیقات توصیفی و از نوع معادلات ساختاری بود. جامعه آماری در این پژوهش، تمامی دانشجویان سال آخر مقطع کارشناسی دانشگاه های دولتی شهر تهران در سال تحصیلی 1403-1402 بودند که با روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای 350 نفر از این دانشجویان به عنوان نمونه انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه جهت گیری مسیر شغلی متنوع (PCO) باروخ (2014)، پرسشنامه شخصیت پیشتاز (PP) بتمن و کرانت (1993)، پرسشنامه انطباق پذیری مسیر شغلی (CAAS) ساویکاس و پورفلی (2012) و پرسشنامه بومی گذار موفق دانشجویان از دانشگاه به کار، پاشا، حسینیان و پردلان (1402) استفاده شد. تمامی اطلاعات حاصل از پرسشنامه در نرم افزار SPSS نسخه 24 و AMOS نسخه 24 تحلیل شدند. یافته ها: نتایج نشان داد ضرایب استاندارد مسیر مستقیم مدل فرضی از جهت گیری مسیر شغلی متنوع و انطباق پذیری مسیر شغلی به گذار موفق دانشجویان از دانشگاه به کار معنادار اما از شخصیت پیشتاز به گذار موفق دانشجویان از دانشگاه به کار معنادار نیست؛ همچنین جهت گیری مسیر شغلی متنوع و شخصیت پیشتاز با نقش واسطه ای انطباق پذیری مسیر شغلی اثر غیرمستقیم معناداری بر گذار موفق دانشجویان از دانشگاه به کار دارند. نتیجه گیری: در این راستا تغییر و بهبود جهت گیری مسیر شغلی متنوع و شخصیت پیشتاز در کنار افزایش انطباق پذیری مسیر شغلی در دانشجویان زمینه را برای گذار موفق دانشجویان از دانشگاه به کار ایجاد می نماید.

هدف: این پژوهش کاربردی، با هدف واکاوی عمیق تر و دقیق تر تجارب و نگرش متخصصین حوزه ی ارزیابی شایستگی نسبت به ارزیابی شایستگی حضوری و مجازی طرح ریزی شد. روش: پژوهش به روش کیفی از نوع پدیدار شناسی توصیفی با استفاده از نمونه گیری هدفمند با جامعه ی هدف مدیران سازمان ها و ارزیابان کانون های ارزیابی، اجرا شد. ابزار پژوهش، مصاحبه ی عمیق بود که با رسیدن به مجموع 14 مصاحبه، داده های پژوهش به حالت اشباع رسید و نهایتا داده های جمع آوری شده، به روش کلایزی تحلیل شدند. یافته ها: نتایج حاصل از مصاحبه ها در 5 خوشه اصلی شامل: محدودیت های ارزیابی حضوری، پیشرانه ی اصلی بهره گیری از تکنولوژی- ورود تدریجی تکنولوژی به فرایند ارزیابی، با آینده ای رو به رشد- تسهیلگری تکنولوژی با تنوع بخشی به روش ها- چالش های بازطراحی فرایندها متناسب با تکنولوژی- استفاده از تکنولوژی در دست ارزیاب انسانی، راه غلبه بر بسیاری از محدودیت ها و در 15 خوشه فرعی دسته بندی شدند. نتیجه گیری: بیشترین تاکید بر استفاده ی تلفیقی از هر دو نوع رویکرد، به صورت((تکنولوژی به عنوان ابزار در دست ارزیاب)) بود و برتری مطلقی برای روش های تکنولوژی محور نسبت به سایر روش ها، وجود ندارد. شرکت کنندگان، ترویج استفاده از تکنولوژی در ارزیابی را امری غیرقابل اجتناب دانسته و بر لزوم بازطراحی فرایندهای سازمانی متناسب با تکنولوژی، تاکید کردند.

هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه بین عدالت ادراک شده و رفتارهای فرانقشی با تأکید بر نقش میانجی انعطاف پذیری شناختی در کارکنان شرکت مخابرات ایران انجام شد. این مطالعه با استفاده از مدل یابی معادلات ساختاری، به دنبال تبیین مکانیسم های روان شناختی مؤثر بر رفتارهای فرانقشی کارکنان در محیط های سازمانی بود. روش: روش پژوهش توصیفی-همبستگی با رویکرد مدل یابی معادلات ساختاری بود. جامعه آماری شامل کلیه کارکنان شرکت مخابرات ایران بود که تعداد ۳۹۳ نفر با روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. داده ها با استفاده از پرسشنامه عدالت سازمانی ادراک شده کالکیت (2001)، پرسشنامه رفتارهای فرانقشی ارگان (1988)، و پرسشنامه انعطاف پذیری شناختی دنیس و وندر وال (2010) جمع آوری شد. تحلیل آماری داده ها به روش مدل یابی معادلات ساختاری و با استفاده از نرم افزارSPSS 26 و 24 AMOS انجام شد. یافته ها: نتایج نشان داد که عدالت ادراک شده رابطه مثبت و معناداری با رفتارهای فرانقشی دارد. همچنین، انعطاف پذیری شناختی به عنوان متغیر میانجی، تأثیر مثبت و معناداری در این رابطه نشان داد. شاخص های برازش مدل حاکی از برازش مطلوب مدل پیشنهادی بود. نتیجه گیری: یافته های این پژوهش بر اهمیت عدالت سازمانی و انعطاف پذیری شناختی در ارتقای رفتارهای فرانقشی تأکید دارد. این نتایج می تواند به مدیران سازمان ها در طراحی برنامه های بهبود عدالت ادراک شده و تقویت انعطاف پذیری شناختی کارکنان کمک کند، که در نهایت منجر به افزایش مشارکت و بهره وری سازمانی می شود. این مطالعه چارچوبی نظری برای پژوهش های آینده در حوزه رفتار سازمانی فراهم می کند.

با توجه به افزایش روزافزون نرخ بیکاری، مداخلات مشاوره ای شغلی می توانند نقش حیاتی در انجام اقدامات لازم جهت مقابله با این بحران ایفا کنند. علی رغم تحقیقات گسترده در مورد مداخله های مشاوره شغلی برای افراد بیکار در یک قرن گذشته در جهان، این حیطه در داخل مرزهای کشور فاقد مطالعه منظم و سیستماتیک بوده و اغلب بر نظریات محدود تأکید داشته است. جهت دست یابی به طبقه بندی و شناخت بهتر اقداماتی که تاکنون در این زمینه صورت گرفته، یک مرور سیستماتیک از سال های 1398 تا تیرماه 1403 و 2018 تا 2023 میلادی صورت گرفت. نتایج کمک کرد تا دیدگاه های نظری برجسته اتخاذشده در مداخلات طی این پنج سال بررسی و مهم ترین مداخلات و متغیرها شناسایی و همچنین گروه های هدف در مداخلات ویژه بیکاران مشخص شوند. این بررسی همچنین کمک کرد محدودیت های تحقیقاتی مهم را شناسایی و شکاف های پژوهشی امیدوارکننده پیشنهاد شود. با تکیه بر این بینش ها، یک دستور کار تحقیقاتی آینده ایجاد می شود که فرصت هایی را برای پیشرفت مفهومی، نظری و تجربی تحقیقات مداخلات مشاوره ای شغلی برای بیکاران برجسته می کند.