تجارب معلمی و مطالعات کارورزی (مطالعات کارورزی در تربیت معلم سابق

تجارب معلمی و مطالعات کارورزی (مطالعات کارورزی در تربیت معلم سابق

تجارب معلمی و مطالعات کارورزی دوره 3 بهار 1404 شماره 3

مقالات

۱.

تحلیل تجارب زیستۀ دانشجو معلمان دانشگاه فرهنگیان از چالش های ساختاری دروس کارورزی مجازی

کلیدواژه‌ها: چالش ها دانشجومعلمان دانشگاه فرهنگیان بعد ساختاری کارورزی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲ تعداد دانلود : ۵
هدف این پژوهش، بررسی تجارب زیسته دانشجو معلّمان از چالش های ساختاری دروس کارورزی مجازی در دانشگاه فرهنگیان بود. روش ها : برای دستیابی به این هدف، از پارادایم انتقادی، رویکرد کیفی و استراتژی پدیدارشناسی هفت مرحله ای کلایزی، استفاده شد ابزار پژوهش، مصاحبه عمیق نیمه ساختاریافته بود. میدان پژوهش، شامل کلیه دانشجو معلّمان دانشگاه فرهنگیان در استان کردستان در سال تحصیلی ۱۴۰۰-۱۳۹۹ بودند که با استفاده از نمونه گیری هدفمند ملاک دار و بر اساس قاعده اشباع یافتگی نسبی داده ها، با ۱۰ نفر مصاحبه انجام شد. ملاک انتخاب دانشجویان، داشتن تجربه کارورزی مجازی و یا در حال گذراندن کارورزی به صورت مجازی و تمایل به شرکت در مصاحبه بود. یافته ها: یافته ها در دودسته مزایا و چالش های کارورزی مجازی به دست آمد. مزایای آن در دو مقوله ۱.رفع محدودیت زمانی و مکانی و ۲. توسعه مهارت های فناورانه، دسته بندی شد که در این راستا هفت مفهوم حاصل شد. چالش های نیز در سه مقوله اصلی:۱. چالش های ساختاری، ۲.اجرایی و ۳.محتوایی، دسته بندی شدند که در این زمینه ۲۳ مفهوم حاصل شد. نتیجه گیری: بنا بر نتایج پژوهش، اگرچه دانشجو معلّمان در کارورزی مجازی از مزایایی مانند توسعه مهارت های فناورانه و رفع محدودیت زمانی و مکانی برخوردار بودند، امّا بیشتر از مزایا، با چالش های کارورزی مجازی مواجه بودند. لذا کارورزی مجازی به تنهایی نمی تواند پاسخگوی نیازهای دانشجو معلّمان و آماده سازی آن ها برای کسب مهارت ها و شایستگی های معلّمی باشد.
۲.

واکاوی چالش های موجود و پیش روی دانشجومعلمان رشته آموزش دانش آموزان با نیازهای ویژه؛ مطالعه پدیدارشناسانه

کلیدواژه‌ها: چالش ها دانش آموزان با نیازهای ویژه دانشجومعلمان دانشگاه فرهنگیان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸ تعداد دانلود : ۴
پیشینه و اهداف: برنامه درسی نقش مهمی در بهبود شرایط آموزشی موجود و دستیابی به وضعیت مطلوب دارد. بنابراین، هدف پژوهش حاضر تحلیل پدیدارشناسانه چالش های موجود و پیش روی دانشجومعلمان رشته آموزش دانش آموزان با نیازهای ویژه بود. روش ها : این پژوهش با استفاده از رویکرد کیفی و روش پدیدارشناسی انجام شد. جامعه پژوهش حاضر شامل دانشجومعلمان رشته آموزش دانش آموزان با نیازهای ویژه می شد که 84 نفر بودند. نمونه پژوهش با روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها از مصاحبه کیفی نیمه ساختاریافته استفاده شد و داده ها بعد از مصاحبه با 13 نفر به اشباع رسید. جهت تحلیل داده ها از روش کلایزی استفاده شد. یافته ها: تحلیل داده ها منجر به شناسایی ده مقوله اصلی اصلاح نگرش ها، توسعه دانش محتوایی و تخصصی، آشنایی با سرآمدان علمی و پژوهشی، تجهیزات آموزشی، کاربینی و کارورزی، کنترل هیجانات و عواطف، آشنایی با ابزارهای آموزشی، تعامل با خانواده ها، توجه به تفاوت های فردی و تعامل بین رشته ای شد. علاوه بر این، بیست و یک زیرمقوله برای این مقوله های اصلی استخراج شد که نقش تعیین کننده ای در کیفیت آموزش دارند. نتیجه گیری: شرایطی که امکان دستیابی به حداکثر شایستگی های لازم برای دانشجومعلمان رشته آموزش دانش آموزان با نیازهای ویژه را فراهم کند، از اولویت های برنامه درسی این رشته است. پیشنهادهای برگرفته از این مطالعه بر اهمیت بازنگری برنامه درسی و توجه به چالش های موجود به منظور غنی سازی برنامه درسی رشته آموزش دانش آموزان با نیازهای ویژه تاکید ویژه ای دارد.
۳.

اثربخشی برنامه آموزش مبتنی بر رفتار جامعه پسند بر سازگاری اجتماعی معلمان

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: برنامه آموزشی رفتار جامعه پسند سازگاری اجتماعی معلمان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷ تعداد دانلود : ۴
پیشینه و اهداف: سازگاری، دستیابی به درک مناسب از رفتارها، اندیشه ها و احساسات خود و دیگران و کنارآمدن با انتظارات جامعه و مشکلات را فراهم می سازد. این پژوهش با هدف بررسی اثربخشی برنامه آموزشی مبتنی بر رفتار جامعه پسند بر سازگاری اجتماعی معلمان انجام گرفت. روش ها : طرح پژوهش نیمه-آزمایشی و از نوع پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری پژوهش شامل معلمان شاغل در مدارس شهر سنندج بود که 32 نفر از آنان به صورت هدفمند انتخاب شدند و در دو گروه آزمایش و کنترل قرار گرفتند. گروه آزمایش در برنامه آموزشی مبتنی بر رفتار جامعه پسند در 10 جلسه یک و نیم ساعته شرکت کردند. هر دو گروه پرسشنامه سازگاری اجتماعی بل را قبل و بعد از مداخله تکمیل کردند. داده ها با استفاده از نرم افزار آماری SPSS-22 در دو سطح توصیفی (میانگین و انحراف معیار) و استنباطی (تحلیل کواریانس) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.یافته ها: نتایج نشان داد که میانگین نمرات سازگاری اجتماعی معلمان پس از مداخله در پس آزمون در گروه آزمایش (06/4±43/16) نسبت به گروه کنترل (50/3±37/11) افزایش یافته است و این افزایش از لحاظ آماری معنادار است (01/0P<). نتیجه گیری: یافته ها حاکی از آن است که برنامه آموزشی مبتنی بر رفتار جامعه پسند می تواند به عنوان مداخله مناسبی در جهت افزایش و ارتقاء سازگاری اجتماعی معلمان مدنظر قرار گیرد.
۴.

بررسی اثربخشی نقاشی درمانی بر کاهش اضطراب دانش آموزان دبستانی

کلیدواژه‌ها: نقاشی درمانی اضطراب کودکان مداخله تربیتی سلامت روان دانش آموزان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹ تعداد دانلود : ۶
پیشینه و اهداف: اضطراب یکی از شایع ترین اختلالات روان شناختی در کودکان دبستانی است که بر عملکرد تحصیلی و رشد عاطفی آن ها تأثیر منفی می گذارد. این پژوهش با هدف بررسی تأثیر نقاشی درمانی به عنوان یک مداخله غیردارویی و کم هزینه بر کاهش اضطراب کودکان دبستانی انجام شد. روش ها: این مطالعه با طرح نیمه آزمایشی و استفاده از پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل انجام شد. ۴۰ دانش آموز دبستانی با علائم اضطراب (بر اساس پرسش نامه SCARED) به صورت تصادفی به دو گروه آزمایش و کنترل تقسیم شدند. گروه آزمایش در ۱۰ جلسه نقاشی درمانی شرکت کردند، در حالی که گروه کنترل مداخله ای دریافت نکرد. داده ها با استفاده از تحلیل کوواریانس (ANCOVA) تحلیل شدند. یافته ها: میانگین نمرات اضطراب در گروه آزمایش از ۴۲.۸ به ۲۸.۳ کاهش یافت (p < 0.001)، اما در گروه کنترل تغییر معناداری مشاهده نشد (۴۱.۹ به ۴۰.۷). تحلیل کوواریانس تأثیر معنادار مداخله را تأیید کرد (F(1,37) = 25.4, p < 0.001, η² = 0.41). کاهش معناداری نیز در ابعاد اضطراب اجتماعی و تعمیم یافته مشاهده شد. نتیجه گیری: نقاشی درمانی به عنوان یک مداخله تربیتی اثربخش، می تواند اضطراب کودکان دبستانی را کاهش دهد. این روش به دلیل سادگی و قابلیت ادغام در برنامه های مدارس، گزینه ای مناسب برای بهبود سلامت روان دانش آموزان است. پیشنهاد می شود پژوهش های آینده با نمونه های بزرگ تر انجام شود.
۵.

طراحی و هنجاریابی پرسشنامه نگرش معلمان ایرانی به هوش مصنوعی

کلیدواژه‌ها: ساخت و اعتباریابی نگرش به هوش مصنوعی معلمان ایرانی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶ تعداد دانلود : ۱۰
در دنیای امروز هوش مصنوعی در حال گسترش است و به عنوان یک ابزاری مکمل در سیستم های آموزشی ایران، اهمیت زیادی دارد. این مطالعه باهدف طراحی و هنجاریابی پرسشنامه نگرش به هوش مصنوعی معلمان ایرانی انجام شد. مطالعه حاضر از نوع پژوهش های کمی و توصیفی بود. جامعه آماری شامل حدود ۱۱۰۰ معلم از شهرستان اردکان در سال تحصیلی ۱۴۰۳-۱۴۰۲ بود که نمونه گیری به صورت داوطلبانه انجام گرفت. ابزارهای پژوهش شامل پرسشنامه های نگرش به فناوری آیدین و سیمرسی (۲۰۱۷)، اضطراب فن اوری وان آکر و همکاران (۲۰۱۳) و نگرش به هوش مصنوعی معلمان بود. برای بررسی روایی ابزار از روش های روایی صوری، همگرا، واگرا، همسانی درونی و روایی سازه استفاده شد و پایایی با آلفای کرونباخ ارزیابی گردید. تحلیل داده ها با نرم افزارهای SPSS26 و AMOS24 انجام شد. نتایج نشان داد پرسشنامه تک عاملی، پس از حذف ۴ سؤال از۱۰ سؤال اولیه،برای سنجش نگرش معلمان به هوش مصنوعی مناسب است.ضریب همبستگی بین نگرش معلمان به فناوری و نگرش به هوش مصنوعی 649/0 (001/0>P) بود که روایی همگرا را تأیید می کند، همچنین همبستگی منفی با اضطراب فناوری483/0- (001/0>P) بود که روایی واگرا را نشان داد. همسانی درونی در بازه 513/0 تا 842/0 و بارهای عاملی بالای 4/0 قرار داشت. شاخص های خطای تقریب (RMSEA)، نیکویی برازش (GFI)، برازندگی تطبیقی (CFI) به ترتیب برابر با 064/0، 983/0، 988/0 و مقدارdf /χ2 نیز ۸۵۲/۱ به دست آمد که روایی سازه را تأیید کردند. پایایی با مقدار آلفای کرونباخ 8۱4/0 برای کل پرسشنامه مطلوب بود.بر اساس نتایج، پرسشنامه نگرش معلمان ایرانی نسبت به هوش مصنوعی ابزاری ارزشمند برای ارزیابی ادراکات و نظرات است.
۶.

گونه شناسی ارتباطات انسانی در بستر فضای آموزشی و رضایت شغلی معلمان

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: رضایت شغلی تعامل مهارت ارتباطی ساختار سازمانی سبک های رهبری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰ تعداد دانلود : ۶
تحقیق حاضر در باب بررسی رابطه و تعاملات در ساختار سازمانی مدرسه و آموزش و پرورش بر میزان رضایت شغلی نومعلمان ابتدایی شهرستان نجف آباد در سال های 1403-1401 بوده است. روش تحقیق از نوع پیمایشی بوده و 142 نفر به عنوان نمونه، با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده، استخراج شد. روش جمع آوری اطلاعات با استفاده از پرسشنامه استاندارد رضایت شغلی مینه سوتا(2000) برای بررسی میزان رضایت نو معلمان با سوالات بسته پاسخ، میزان رضایت معلمان ابتدایی در سال اول تدریس مورد بررسی و سنجش قرار گرفت. روایی این پرسشنامه توسط اساتیدو پژوهشگران در سیستم آموزشی دانشگاه فرهنگیان بررسی و تایید شد. پایایی پرسشنامه رضایت شغلی با آلفای کرونباخ79 /0 محاسبه گردید. پرسشنامه ها به صورت مجازی توسط پژوهشگران در گروه پیام رسان ایتا برای نومعلمان ارسال شد، پس از آن با استفاده از برنامه spss داده های وارد شده مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت و از انواع آزمون همبستگی و آزمون کلموگراف اسمیرنف بهره برده شد. نتایج حاصل از تحقیق در مورد فرضیه اول با 039/0Sig= تعاملات معلم و والدین با رضایت شغلی رابطه معناداری را نشان می دهد و رابطه حسنه همراه با احترام و رضایتمندی والدین با رضایت شغلی معلمان همسو می باشد و در فرضیه دوم که به ارتباطات و تعاملات معلم با همکاران و کادر مدرسه با رضایت شغلی معلمان001/0Sig= که کم تر ازمیزان بحرانی 05/=0α می باشدتایید شد و رابطه سبک های مدیریتی انسان مدارانه و وظیفه مدار با میزان رضایت شغلی رابطه ای معنادار (037/0Sig= و 041/0Sig=) را نشان می دهند.