مدارس دوره دوم متوسطه

هدف پژوهش حاضر، شناسایی نشانگان و ابعاد پدیده «رهبری انتقال آموزش» در مدارس دوره دوم متوسطه شهرستانهای استان تهران به منظور ایجاد چارچوبی مفهومی و توسعه مبانی نظری آن است. این پژوهش با رویکرد کیفی و با استفاده از راهبرد پدیدارشناسی توصیفی انجام گرفته است. جامعه آماری پژوهش شامل استادان دوره های ضمن خدمت، مدیران با تجربه و معلمانی بود که بیشترین ساعات ضمن خدمت را در فاصله سالهای 1397-1394 گذرانده اند. از میان آنها 17 نفر به عنوان مشارکت کننده از طریق نمونه گیری نظری هدفمند تا رسیدن به اشباع نظری انتخاب شدند. داده ه ا از طریق مصاحبه های نیمه ساختاریافته و عمیق گردآوری شدند. روش تحلیل داده ها، تحلیل محتوای استقرایی با به کارگیری کدگذاری در سه سطح باز، محوری و گزینشی بود. یافته ها نشان دادند که ابعاد مربوط به نقش مدیران مدارس دوره دوم متوسطه در قالب رهبری انتقال آموزش در سه بعد زمانی پیش، ضمن و پس از تشکیل دوره های ضمن خدمت شامل: الف) حمایت اطلاعاتی؛ ب) حمایت انگیزشی؛ ج) حمایت ابزاری؛ د) حمایت نظارتی و ﻫ) حمایت ارزیابانه است. بعد حمایت اطلاعاتی جمعاً با 11 نشانگان، بعد حمایت انگیزشی جمعاً با 13 نشانگان، بعد حمایت ابزاری جمعاً با 8 نشانگان، بعد حمایت نظارتی جمعاً با 4 نشانگان و بعد حمایت ارزیابانه جمعاً با 10 نشانگان، شناسایی شد. مدیران مدارس دوره دوم متوسطه به عنوان عاملان اصلی انتقال آموزش، با حمایتهای پنجگانه خود می توانند «انتقال موفق آموزش» به محیط کار معلمان را تضمین کنند.

روش پژوهش حاضر تحقیق توصیفی – همبستگی و جامعه آماری شامل کلیه کادر آموزشی مدارس متوسطه دوره دوم شهر مهاباد به تعداد 370 نفر بود.  برای نمونه گیری ابتدا با محاسبه حجم نمونه از طریق معادله کوکران تعداد 221 نفر انتخاب و سپس جهت انتخاب نمونه از روش نمونه گیری طبقه ای و خوشه ای چند مرحله ای، استفاده شد. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه فرهنگ مدرسه و پرسشنامه هوش فرهنگی و جهت تجزیه و تحلیل داده ها  از تحلیل عاملی اکتشافی، مدل معادله ساختاری و ضریب همبستگی پیرسون استفاده شد. یافته های تحقیق نشان داد که بین هوش فرهنگی مدیران مدارس با فرهنگ مدرسه رابطه معناداری وجود دارد. همچنین نتایج نشان داد که ابعاد هوش فرهنگی به ترتیب بعد فراشناختی،  شناختی، انگیزشی، و رفتاری با فرهنگ مدرسه رابطه مثبت و معناداری داشتند.

پژوهش حاضر یک پژوهش کاربردی-توسعه ای بوده و با هدف فراترکیب مؤلفه های مدیریت اثربخش در تقویت سبک زندگی اسلامی دانش آموزان انجام شده است. بدین منظور در بخش کیفی پس از جستجو در پایگاه های اطلاعاتی، در بازه زمانی سال 1390 تا 1403 شمسی و 2010 تا 2025 میلادی، تعداد 43 مقاله در زمینه مدیریت اثربخش و تقویت سبک زندگی اسلامی، ارزیابی گردیده و در نهایت 30 مقاله به روش هدفمند انتخاب و تحلیل شدند. جامعه مشارکت کنندگان جهت اولویت بندی مولفه ها شامل مدیران مدارس دوره متوسطه است که به روش هدفمند 12 نفر در این مطالعه مشارکت کردند. برای گردآوری داده ها از مطالعات داخلی و خارجی و پرسشنامه استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد که چارچوب های معرفتی و ارزشی اسلام می تواند تأثیراتی بر رویکردهای فردی دانش آموزان داشته باشد. با این حال، در چارچوب اسلامی، مدیریت اثربخش باید به گونه ای طراحی شود که توازنی مطلوب بین آزادی های فردی و اصول دینی ایجاد کند. روش ها و اهداف آموزشی به ویژه در زمینه ارزشیابی آموزشی، زمانی که با توجه به ارزش های اسلامی تنظیم شوند، می توانند نقش اساسی در هدایت دانش آموزان به سمت یادگیری اخلاقی و ارتقاء تعامل اجتماعی بر پایه ارزش های اسلامی ایفا کنند. علاوه بر این، استفاده از روش های آموزشی نوین و توجه به عوامل اجتماعی-فرهنگی، محیطی آموزشی را فراهم می آورد که در آن دانش آموزان می توانند به طور مؤثر فناوری های روز را با آموزه های اسلامی ترکیب کنند. در نهایت، بهره گیری از اعتقادات مذهبی و سبک زندگی ایرانی-اسلامی، در کنار مدیریت اثربخش، می تواند دانش آموزان را به تحقق آرمان های اخلاقی و دینی سوق دهد.