نقش های معلم

هدف این پژوهش، واکاوی تجارب زیسته آموزگاران و متخصصین علوم دینی و تربیتی درخصوص نقش های آموزگاران در آموزش دینی در دوره دوم دبستان است. برای دستیابی به این هدف از مصاحبه نیمه ساختاریافته با آموزگاران و متخصصین استفاده شد و برای تجزیه وتحلیل اطلاعات از روش کدگذاری و مقوله بندی استفاده شد. پس از تجزیه وتحلیل، داده های حاصل از مصاحبه درخصوص نقش های معلم در آموزش دینی، به سه مقوله متخصص و بادرایت، ارتباط عاطفی معلم (دوست و راهنما) و نقش الگویی دسته بندی شد. ایفای هریک از نقش ها نیازمند الزامات و تدابیری از جانب معلم است تا اثرگذار باشد. معلم به عنوان متخصص و مدبر باید دارای قابلیت های علاقه و تسلط لازم بر موضوعات دینی توانایی تشخیص و عملکرد مناسب در موقعیت های تربیتی باشد. برقراری ارتباط عاطفی و صمیمی با دانش آموزان نیز، با استفاده از عملکردهای مناسب آموزگار ازقبیل گفتگوی ساده و خودمانی با دانش آموزان، استفاده از روش های تشویقی متنوع، شوخ طبعی و روحیه شاد و فعالیت های محرک و غیررسمی میسر می شود. ازهمه مهم تر، معلم برای اینکه به عنوان الگو مورد توجه دانش آموزان قرار گیرد، باید بین گفتار و رفتارش تناسب وجود داشته باشد.

پیشینه و اهداف: این پژوهش با هدف تحلیل و بازتعریف نقش های معلم در چارچوب دانش آموزش محتوا (PCK) با تأکید ویژه بر مهارت بازخورد انجام شده است. هدف اصلی، ارائه مدلی جامع و عملیاتی برای نقش های معلم است که بتواند تدریس اثربخش، یادگیری عمیق، و بهبود تعاملات عاطفی و شناختی در کلاس درس را تسهیل کند. روش ها : این مطالعه با رویکرد کیفی، از نوع سنتزپژوهی بوده و به تحلیل ادبیات پژوهشی موجود پرداخته است. در گام نخست، 47 مقاله مرتبط که بین سال های 2007 تا 2024 منتشر شده بودند، با معیارهایی نظیر ذکر کلیدواژه بازخورد، ارتباط با حوزه آموزش، و دسترسی به متن کامل انتخاب شدند. پس از غربالگری، 33 مقاله برای تحلیل عمیق تر مورد بررسی قرار گرفتند. تحلیل ها بر اساس چارچوب PCK و تمرکز بر نقش های کلیدی معلمان در فرایند یاددهی-یادگیری انجام شد.  یافته ها: یافته ها همچنین نشان داد که بازخورد مؤثّر نه تنها به اصلاح عملکرد دانش آموزان کمک می کند؛ بلکه تفکر انتقادی، خودتنظیمی و اعتمادبه نفس آنان را تقویت کرده و محیطی حمایتی برای یادگیری فراهم می آورد. نتیجه گیری: مطالعات نشان داد که نقش های معلم تحت عنوان تحلیل گر شرایط یادگیری، طراح و تنظیم گر محتوای آموزشی، تسهیل گر یادگیری و حل مسئله، و بازخورددهنده است. این نقش ها در چارچوب چرخه ای با محوریت بازخورد قرار می گیرند. این چرخه منجر به ارتقای کیفیت یادگیری می شود.