درس هنر

پژوهش حاضر با هدف آسیب شناسی درس هنر از دیدگاه معلمان و دانش آموزان ابتدایی شهرستان مسجدسلیمان صورت گرفته است. روش پژوهش توصیفی غیرآزمایشی و جامعه آماری شامل 6450 دانش آموز و 685 آموزگار بود که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی چندمرحله ای و جدول کرجسی و مورگان حجم نمونه برابر 363 دانش آموز و 246 آموزگار انتخاب گردید. به منظور گردآوری داده ها از پرسشنامه خسروی و همکاران (1391) استفاده شد. نتایج به دست آمده نشان داد: الف) متغیرهای مطلوبیت زمان درس هنر، فضای درس هنر و راهبردهای یاددهی – یادگیری هم از دیدگاه معلمان و هم از دیدگاه دانش آموزان در وضعیت نامطلوبی قرار دارد. ب) متغیرهای مطلوبیت گروه بندی درس هنر و ارزشیابی درس هنر هرچند از دیدگاه معلمان مطلوبیت بود اما از دیدگاه دانش آموزان در وضعیت مطلوبی قرار ندارد. ج) متغیرهای مطلوبیت مواد و منابع آموزشی، محتوای درس هنر و فعالیت های یادگیری هرچند از دیدگاه دانش آموزان مطلوب بود اما از دیدگاه معلمان در وضعیت نامطلوبی قرار دارد.

پژوهش حاضر با هدف تبیین صلاحیت‌های حرفه‌ای معلمان هنر در دو بخش کمی و کیفی انجام شد. فاز اول پژوهش در چارچوب سنت پژوهش کیفی با استفاده از روش گراندد تئوری با رویکرد سیستماتیک انجام گردید. بر مبنای اصل اشباع نظری از تعداد 15 نفر از معلمان هنر با استفاده روش نمونه گیری هدفمند (گلوله برفی) مصاحبه نیمه ساختارمند اکتشافی به عمل آمد. برای سنجش اعتبار داده‌ها از روش سه سویه‌سازی استفاده گردید. روش تحلیل داده­ها در بخش کیفی، رویکرد گراندد تئوری بوده است. بر این اساس، داده­ها در طی سه مرحله کد‌گذاری (باز، محوری و انتخابی) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتیجه خروجی فازکیفی 97 کد باز، 18 کد محوری و 8 کد گزینشی بود. روش پژوهش در فاز کمی، توصیفی- پیمایشی و جامعه آماری بخش کمی شامل معلمان درس هنر شهر شیراز که 362 نفر بودند، شد که از این تعداد به روش نمونه‌گیری در دسترس تعداد 187 نفر بر اساس فرمول کوکران انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده‌ها در بخش کمی پرسشنامه محقق ساخته برگرفته از فاز کیفی بود که اعتبار محتوایی و صوری آن توسط 15 نفر از متخصصان تأیید گردید و روایی سازه با استفاده از تحلیل عاملی تأییدی انجام پذیرفت. پایایی ابزار نیز با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ 7/0 برآورد گردید. داده‌ها در بخش کمی با استفاده از نرم‌افزار آماری SPSS26 و 3 Smart pls مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافته‌های مربوط به بخش کیفی پژوهش نشان داد

پیشینه و اهداف: اگرچه بسیاری از مردم خلاقیت را با هنر مرتبط می دانند، محصولات  به هیچ وجه در انحصار آن نیست. در زمینه های مختلف زندگی اعم از علم تا حرفه های متعدد خلاقیت وجود دارد؛ اما میزان خلاقیّت در هر یک متفاوت است. روش ها : این پژوهش جزء پژوهش های کیفی و از نوع پدیدارشناسی است. پدیدارشناسی به معنای مطالعه تجربه زیسته یا جهان زندگی است که توسط یک فرد زیسته و تجربه می شود و به معنای جهان یا واقعیت جدایی از انسان نیست. در رویکردهای پژوهشی پدیدارشناسی دو روش پدیدارشناسی توصیفی (هوسرل) و پدیدارشناسی تفسیری (هایدگر) مطرح است. پژوهش حاضر براساس روش پدیدارشناسی توصیفی هوسرل انجام شد. یافته ها : معلمان باید سواد علمی خود را بالا ببرند و فعالیت های جدید هنری را بیاموزند و به دانش آموزان خود یاد بدهند.  در زنگ هنر نیز دروس عقب مانده خود را تدریس نکنند؛ همچنین والدین نیز استعداد هنری کودکان خود را کشف کرده و با ثبت نام کردن در کلاس هنری مهارت هنری آنها را بالا ببرند تا در آینده به هنرمندان ماهر تبدیل شده و و دانش هنری خود را به آیندگان بیاموزند؛ معلمان نیز درصورت مشاهده استعداد هنری دانش آموزان خود، آنها را تشویق و حمایت کنند. نتیجه گیری: آموزش و پرورش با افزایش بودجه در مدارس برای لوازم هنری؛ فضایی مناسب برای این فعالیت های هنری فراهم نمایند تا متناسب با روحیه دانش آموزان تنظیم شود و معلم متخصص هنر را در مدارس ابتدایی استخدام نمایند.