افکار منفی

پژوهش حاضر با هدف مقایسه تاثیرات آموزش مهارت های زندگی با و بدون آموزش ذهن آگاهی بر میزان تفکر منطقی- تجربی، و افکار منفی جوانان دارای آسیب جسمی- حرکتی انجام شد. روش پژوهش، آزمایشی با طرح پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری بود. جامعه آماری، شامل دانش آموزان پسر با آسیب جسمی- حرکتی دوره متوسطه دوم مدارس استثنایی شهر تهران بود. نمونه پژوهشی، بدلیل حجم کم جامعه آماری، شامل همه افراد این جامعه در سال تحصیلی 1401-1400 می شد. با روش نمونه گیری هدفمند، 45 آزمودنی به طور تصادفی در دو گروه آزمایش و یک گروه گواه گمارده شدند. گروه یک، آموزش مهارت های زندگی و گروه دو، آموزش مهارت های زندگی و آموزش ذهن آگاهی را دریافت نمود. گروه گواه، آموزشی دریافت نکرد. هر سه گروه، پیش و پس از دوره های آموزشی و یک ماه پس از پایان دوره ها، به پرسشنامه منطقی- تجربی اپشتاین و پاسینی (1999)، و پرسشنامه افکار خودآیند هالون و کندال (1980)، پاسخ دادند. تحلیل داده ها با روش تحلیل واریانس یکراهه، تحلیل واریانس اندازه گیری مکرر و تحلیل کوواریانس چند متغیره انجام شد. مقایسه گروه ها نشان داد، که هر دو مداخله تاثیرات یکسانی بر توانایی منطقی، درگیری منطقی، توانایی تجربی و افکار منفی شرکت کنندگان گذاشته است. می توان گفت، هر دو مداخله آموزشی، منجر به تقویت سیستم های اندیشه ورزی منطقی و تجربی و کاهش افکار منفی می شود، که در مورد افراد با آسیب جسمی- حرکتی ارزشمند است.

بررسی و مداقه در خصوص نسبت افعال انسان و رخدادهای زندگی او از منظر اسلام مسأله ای است که از دیرباز مدنظر متفکرین و پژوهشگران مسلمان و هم چنین اسلام شناسان و اسلام پژوهان بوده است؛ در چنین فضایی جست و جو پاسخی روش مند و مستدل پیرامون مسأله مذکور زمانی ممکن می شود که از طریق واکاوی آیات قرآن کریم و مطالب نهج البلاغه به عنوان دو کتابی که مرجع اصلی مسلمانان محسوب می شوند به جایگاه ارتباط افعال انسان و رخدادهای زندگی پرداخته شود. سوال اساسی در این پژوهش اینست که: « با توجه به متن قرآن کریم و مطالب نهج البلاغه جایگاه افکار و نیات و اثر آن ها در حوادث زندگی فردی و جمعی انسان چگونه بیان شده است؟» در همین راستا نتایج بررسی ما حاکی از این مطلب است که هم در آیات قرآن کریم و هم در مطالب مندرج در نهج البلاغه، افکار و نیات آثار کاملاً مشهودی بر رخدادهای زندگی انسان دارند و این آثار نه تنها در بعد فردی قابل مشاهده ذکر شده اند بلکه آیات قرآن کریم و کلام امیرالمومنین علی علیه السلام مؤید این امر هستند که در بعد اجتماعی نیز تحقق آثار آن ها در رخدادهای زندگی امری محتوم است.