رازداری سازمانی

زمینه: یکی از چالش های مهم سازمان ها در جوامع مدرن، تعییین حد و مرز رازداری است. رازداری، یکی از عوامل موفقیت سازمان ها به شمار می رود. عمل سوت زنی، افشای فعالیت های غیرقانونی و غیراخلاقی درون سازمانی به افراد مسئول بیرون یا درون سازمان و هدایت سازمان به سمت آرمان ها و مأموریت های خود است. هدف: هدف اصلی پژوهش حاضر، شناسایی و اولویت بندی عوامل مؤثر بر سوت زنی کارکنان از دیدگاه مدیران ارشد صدا و سیما بود. روش: این پژوهش از نظر هدف، بنیادی و از نظر روش کیفی بود. جهت جمع آوری اطلاعات از ابزار مصاحبه و روش تحلیل مضمون استفاده شد. مشارکت کنندگان، کلیه مدیران ارشد سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران با حداقل مدرک کارشناسی ارشد و سابقه بالای 10 سال بودند. برای تحلیل داده ها، از روش تحلیل مضمون و نرم افزار MAXQDA استفاده شد. فرآیند تحلیل، شامل سه مرحله کدگذاری اولیه، کدگذاری تفسیری و استخراج مضامین سازمان دهنده بود. اعتبار و روایی نتایج با استفاده از روش های اعتبارپذیری، انتقال پذیری و تأییدپذیری بررسی شد. یافته ها: در مجموع، 21 مضمون پایه به شرح ذیل شناسایی شد؛ ساختار سازمانی، فرهنگ سازمانی، اهداف متعارض سازمانی، سبک رهبری و ویژگی های رهبری، یادگیری سازمانی، انتقال یادگیری و مدیریت دانش، ارتباطات سازمانی، مشارکت کارکنان، اعتمادسازی، نظام تشویق و انتصابات، ظرفیت انطباق پذیری، اخلاقیات سازمانی، سطح شفافیت و دسترسی به اطلاعات، جو سازمانی، آموزش و توانمندسازی کارکنان، مدیریت منابع سازمانی، بهبود و هم افزایی فرآیندهای سازمانی و سیاست زدگی سازمانی، نفوذ سیاسی دولتمردان، انتصابات سیاسی مدیران و رئیس سازمان و ساختار سیاسی کشور. نتایج نشان داد، عوامل مؤثر بر سوت زنی سازمانی کارکنان سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران به ترتیب شامل سیاست زدگی سازمانی در اولویت اول؛ نظام تشویق و انتصابات در اولویت دوم، سطح شفافیت و دسترسی به اطلاعات در اولویت سوم و اخلاقیات سازمانی و مشارکت کارکنان در اولویت های بعدی قرار دارند. نتیجه گیری: مطالعه عوامل مؤثر بر سوت زنی کارکنان، نه تنها برای سازمان ها بلکه برای جامعه به طور کلی دارای اهمیت بالایی است. با درک این عوامل می توان به ایجاد فضایی در سازمان ها در جهت کاهش تخلفات و افزایش شفافیت، پاسخگویی، عدالت و برابری کمک کرد. این مطالعه همچنین به پژوهشگران و سیاست گذاران کمک می کند تا نظریه ها و سیاست های مؤثرتری در این زمینه طراحی کنند.