مرور واقع گرایانه سوگیری های شناختی در تصمیمات حکمرانی(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
حکمرانی متعالی سال ۵ زمستان ۱۴۰۳ شماره ۲۰
89 - 113
حوزههای تخصصی:
در سیاست معاصر، تصمیم گیری در حکمرانی کار دشواری است. مهم ترین عامل دشواری در تصمیم گیری حکمرانان همانا جلوگیری از سوگیری های شناختی است. این پژوهش بر آن است تا با روش مرور سامانمند واقع گرایانه که مستلزم بررسی ساختارها، زمینه ها و پیامدها است. مقالات علمی نگاشته شده در این رابطه را واکاوی کیفی کند. در این راستا با جستجوی واژه سوگیری شناختی در عنوان مقالات و ارتباط محتوایی آن ها با حکمرانی در پایگاه های اینترنتی معتبر بین المللی و داخلی در بازه زمانی اول تا هجدهم مرداد 1403 تعداد 19 مقاله به زبان های انگلیسی و فارسی بر اساس معیارهای «پریزما» یافت شد. بر پایه نتایج پژوهش، می توان گستره تأثیرگذاری سوگیری های شناختی را در قالب مراحل فرایند تصمیم گیری در حکمرانی، یعنی از مرحله نخستین رویارویی حکمرانان با اطلاعات و داده ها (مرحله مواجهه و ورودی داده ها) و سپس محاسبات ایشان بر پایه داده ها (مرحله پردازش و محاسبات) و سرانجام خروجی تصمیمات و تحقق بخشیدن به آن ها (مرحله اقدام و اجراء) بیان کرد. سازوکارهای پدیداری سوگیری های شناختی در بافتار خاص بیانگر این است که گاه عوامل سوگیری های شناختی در شئون فردی مانند باورها و اعتقادات و گاه در امور سازمانی مانند راهبردها و راهکنش ها و گاه امور فراگیر مانند اقتصاد، سیاست، فرهنگ و تمدن و ملیّت و نژاد از عوامل محیطی سوگیری ها به شمار آمد ه است که پیامدهای هرکدام به نسبت سازوکارها و زمینه های آن متفاوت است.