گفتمان جنسیتی مدرسه

این پژوهش به مطالعه جامعه پذیری جنسیتی در دو کتاب درسی «مدیریت خانواده و سبک زندگی» ویژه دختران و پسران پایه دوازدهم و ارزیابی خوانش دانش آموزان دختر از محتوای جنسیتی کتاب ویژه دختران می پردازد. هدف این پژوهش تحلیل محتوای این کتب به عنوان ابزار جامعه پذیری رسمی، با تأکید بر بازنمایی ارزش ها، نقش ها، و روابط قدرت جنسیتی است و مطالعه و تیپ شناسی واکنش غالب دانش آموزان دختر به عنوان گروه هدف نسبت به محتوای کتاب است.روش پژوهش حاضر تحلیل محتوای کیفی استقرایی و مصاحبه عمیق با ده نفر از دانش آموزان است و داده ها با استفاده از نرم افزار MaxQDA کدگذاری و تحلیل شده اند.یافته ها نشان می دهد ساختار معنایی کتب مبتنی بر نگاه ذات گرایانه به جنسیت است که به بازتولید نقش های سنتی جنسیتی منتهی می شود. خوانش دانش آموزان دختر از کتاب ویژه دختران منطبق بر نتایج تحلیل محتوای کتاب است. آن ها معتقدند هدف کتاب بازتولید معنای زنانگی و مردانگی منطبق بر نظام جنسیتی سنتی و به حاشیه راندن کنشگری اجتماعی فعال زنان است. از این رو نسبت به محتوای کتاب واکنش های انتقادی، اعتراضی و مقاومت آمیز نشان داده اند که شکاف ارزشی میان گفتمان رسمی مدرسه و زیست جهان آنان را برجسته می کند.این پژوهش نشان می دهد که بازنگری در محتوای آموزشی جنسیتی برای همخوانی با تحولات فرهنگی اجتماعی و حفظ تأثیرگذاری برنامه درسی آشکار در فرآیند جامعه پذیری جنسیتی ضروری است.