مهدی زندیان

هرچند از فرهنگ مبتنی بر تفاوت مبانی فلسفی و نظری تعاریف متعدد و مختلفی ارائه شده، لیکن در اصل تغییر و تحول فرهنگی به عنوان فرآیندی پویا، به ویژه از اواخر قرن بیستم میلادی، اجماع وجود دارد. وقوع انقلاب اسلامی در ایران مبتنی بر باورهای دینی و اندیشه فقاهتی اسلام شیعی، اهمیت و نقش فرهنگ به عنوان وجه غالب در بروز انقلاب و ایجاد یک تحول فرهنگی عظیم را متجلی نمود. این پژوهش با کنکاش در آراء و نظرات مقام معظم رهبری حضرت آیت الله العظمی امام خامنه ای (حفظه الله تعالی) با هدف تقویت گفتمان اسلامی و بومی و در پاسخ به این سوال انجام شده است که تحول فرهنگی چیست و برای مواجهه با آن اتخاذ چه موضع و مبنایی لازم بوده و متولی این مواجهه کیست؟در این تحقیقِ بنیادی رویکرد محققان از نوع توصیفی- تحلیلی است که داده های آن با روش اسنادی و کتابخانه ای جمع آوری و داده ها به روش تحلیل مضمون، تحلیل شده است. بر اساس نتایج پژوهش، مقام معظم رهبری تحولات فرهنگی را سنت الهی دانسته و بروز آن در جامعه را امری قطعی و گریزناپذیر می دانند و با اتخاذ موضع فعال و مثبت در مواجهه با آن و نیز توجه به برخی مبانی مهم سلبی و ایجابی، به امکان مدیریت این تحولات باور دارند و متولی تحول فرهنگی در جامعه را نخبگان فکری و فرهنگی حوزه و دانشگاه و مرکزی اندیشمند بانفوذ و مطاع می دانند.