درخت حوزه‌های تخصصی

این نوشتار، آخرین انتخابات ریاست جمهوری در فرانسه (اردیبهشت 1381) و راهیابی ژان ماری لوپن و ژاک شیراک به دور دوم و شکست لیونل ژوسپن، نماینده حزب سوسیالیست حاکم را از زاویه تأمین اجتماعی و در تمام دوره همراهی شیراک و ژوسپن تحلیل کرده است.در این مقاله تأکیده شده که در طول دهه گذشته، دو جناح راست و چپ حکومت فرانسه، بدون توجه به شعارها و جهان بینی های سنتی خود، در مورد مسائل بنیادین اقتصادی و سیاسی با یکدیگر کنار آمده اند.همچنین تبیین دیدگاه های ژان ماری لوپن و نحوه راهیابی او به دور دوم انتخابات از دیگر مطالب این مقاله است.پاسخ به این پرسش که چرا در جامعه ای پیشرفته مانند جامعه فرانسه امروز، چنین رویدادی (فرایند انتخابات ریاست جمهوری اخیر) پیش می آید، در خلال مباحث مقاله تشریح می شود.طرح «خود بسندگی شخصی» و تأثیرات و پیامدهای اجتماعی- سیاسی آن، و طرح «پوشش همگانی هزینه های درمانی» که از سوی حزب سوسیالیست حاکم و ژوسپن «عملی» شده بودند، در ادامه مقاله تبیین شده اند.شکست ائتلاف چپ در فرانسه در حالی رخ می دهد که «دولت قانونی با درخشان ترین کارنامه های ممکن در زمینه رفاه و تأمین اجتماعی، سربلند و نیرومند و با اطمینان کامل به پشتیبانی اکثریت عظیم کارگران، کارمندان و دیگر لایه های پایین و میانی جامعه به میدان رقابت آمده بود». مقاله، نگرانی های پنهان و ناگفته مردم از مسائل مرتبط با مهاجران، افزایش بزهکاری ها و جنایت ها و برخوردهای نژادی، موج بیگانه ستیزی و در یک جمله، مسأله «امنیت ملی» را علت به حاشیه رفتن دستاوردهای اجتماعی و شکست «چپ»ها ارزیابی می کند.

در این گزارش ، ضمن بیان تاریخچه ایجاد مؤسسه های توانبخشی نابینایان در جهان و ایران، به این نکته اشاره می شود که تا پایان خرداد 1382 تعداد 50 تشکل غیردولتی به صورت تخصصی در زمینه نابینایان و کم بینایان در کشور فعالیت می کرده اند. «انجمن نابینایان ایران» یکی از این تشکل ها است که به طور مختصر مورد اشاره قرار می گیرد. سپس ساختار، کیفیت و دامنه فعالیت های مؤسسه استثنایی عصای سفید تشریح می شود.پس از بیان اهداف مؤسسه – که در سال 1369 تأسیس شده - وظایف، ارکان و تشکیلات این مؤسسه غیر دولتی تبیین می گردد. آنگاه چگونگی تأمین منابع مالی مؤسسه و دامنه فعالیت های آن تشریح می شود. به تصریح گزارش ، دامنه فعالیت های مؤسسه استثنایی عصای سفید، بسیار وسیع بوده، از شرکت در همایش های بین المللی و ارتباط با اتحادیه جهانی نابینایان گرفته تا ارائه خدمات مختلف در شهرستان ها را در بر می گیرد.مؤسسه هر سال، دو همایش و همچنین بازارهای نیکوکاری مختلف برگزار می کند. از دیگر برنامه های مهم «عصای سفید» مهیا کردن زمینه ازدواج برای نابینایان و نیز کمک به جنبه های روحی و معنوی وتوجه به سامان شخصیتی آنان است.در بخش بعدی گزارش با تبیین «مشکلات مؤسسه»، مواردی همچون یافتن شغل مناسب و فقدان آموزش عمومی به مردم عادی در برقراری ارتباط با نابینایان در همین راستا مورد تأکید قرار می گیرد.در ادامه، «نیازها و انتظارهای» مؤسسه استثنایی عصای سفید، از جمله امکانات بیش تر برای شغل یابی ، ساختمان و کتابخانه به طور خلاصه بیان می شود. برنامه های آتی مؤسسه نیز به اجمال مورد اشاره قرار می گیرد.علاوه بر این در گزارش، رسانه های ویژه نابینایان – و به طور مشخص، «ایران سپید»، تنها روزنامه ای که به طور اختصاصی برای نابینایان منتشر می شود- مورد توجه قرار گرفته است.در انتهای مقاله، این نکته مورد تأکید قرار و گرفته که مؤسسه استثنایی عصای سفید به رغم تلاش ها و خدمات ارائه شده تمام محدودیت های مؤسسات غیر دولتی در ایران مواجه است. بنابراین افزون بر لزوم پشتیبانی سازمان یافته دولتی، برای باروری بیش تر کوشش های خود، به هماهنگی و همکاری با سایر تشکل های غیردولتی که در امور مربوط به نابینایان فعالیت می کنند نیازدارد.

این مقاله با این فرض که سلامتی به مثابه محور توسعه پایدار، ارزشمندترین نعمتی است که به انسان اعطا شده، یکی از مباحث مهم در رابطه با سلامتی را توزیع برابر و منصفانه آن بین آحاد جامعه می داند و به معرفی ابزاری برای دستیابی به هدف فوق می پردازد. از این منظر، ابتدا مقیاس برابری، معرفی و تأکید می شود که «مقیاس برابری»، برابری در سلامت را به طور مستقیم و بدون واسطه در چهارچوب جامع تر عدالت اجتماعی در نظر می گیرد؛ ضمن این که درصدد تعیین علل اجتماعی-سیاسی نابرابری های بهداشتی- درمانی و شناسایی نابرابری های موجود در نظام مراقبت بهداشی – درمانی است. هدف عمده دیگر«مقیاس برابری»، مشارکت در ایجاد جامعه ای است که در تمام فرایندهای سیاسی و تصمیم گیری خود برابری را در نظر بگیرد.در بخش بعدی پژوهش ، با تبیین و تصریح نقش مقیاس برابری، این مقیاس رویکردی فعال برای شناسایی نابرابری در سلامت است که اقدامات لازم برای کاهش نابرابری ها را به کار می گیرد.در ادامه و در بخش «ارکان مقیاس برابری»، عنوان وتشریح می شود که مقیاس برابری در پی کاهش تفاوت های تبعیض آمیز در سلامت از طریق اقدامات لازم در سه حوزه گسترده «ارزیابی و پایش» (برای تجزیه و تحلیل، شناخت، اندازه گیری و مستند کردن نابرابری ها)، «حمایت» (بری اعمال تغییرات لازم در خط مشی، برنامه ها و طرح ریزی)، و «توانمندسازی جامعه» (برای تقویت نقش اقشار فقیر و محروم) است.در مقاله تأکید می شود که ویژگی مهم دیگر ارکان مقیاس برابری این است که این سه مجموعه اقدامات به صورت متوالی و به دنبال هم صورت نمی گیرد. در مقیاس برابری، اقدامات مربوط به ارکان باید به صورت همزمان و متأثر از یکدیگر انجام شود.همچنین در اصلاحات سازمانی، مقیاس برابری، نه به عنوان مجموعه ای از فعالیت های سازمان، و نه براساس مجموعه مشخصی از فعالیت ها، بلکه براساس روابط پویای فعالیت های مربوط به ارکان تعریف می شود. بدین ترتیب، تیم مقیاس برابری عموماً باید از سازمان ها و گروه های مختلف تشکیل شده باشد.در انتهای مقاله نیز تصریح می گردد که هرچند رویکردها و ابزارهای مختلفی برای توانمندسازی جامعه وجود دارد، اما نسخه خاصی در دست نیست. توانمندسازی جامعه، نیازمند تعهد، دانش و آگاهی دقیق از شرایط و زمینه های اجتماعی- فرهنگی است که فقرا و محرومان در آن زندگی می کنند. افزون بر این، توانمندسازی- در بهترین شرایط- فرایندی دوطرفه است که ممکن است آحاد جامعه و صاحبنظران، به تنهایی موفق نباشند، اما هر دو با درایت و به طور مؤثر ادغام می شوند تا تغییرات مثبت و مقدماتی لازم برای برابری را ایجاد کنند.

از زمانی که ایده ساخت زیردریایی در ذهن بشر جرقه زد، این تفکر نیز با آن همراه بود که چگونه می توان این وسیله را برای مدت بیشتری زیر آب نگه داشت. بعد از اینکه در جنگ جهانی دوم اهمیت و قدرت زیردریایی در عملیات دریایی به اثبات رسید، تمام تفکرات صاحبان صنعت زیردریایی به این سمت سوق پیدا کرد که راه حلی را پیدا کنند تا بتوانند بنیادی ترین نقطه ضعف زیردریایی را که نیاز آمدن به سطح آب برای شارژ باطری ها می باشد، از بین ببرند. پیدایش سامانه رانش مستقل از هوا انقلاب دیگری در تجهیزات دریایی بود که اهمیتش از انقلاب اول یعنی ساخت زیردریایی کمتر نبوده است. هر چند در مسیر پژوهش و آزمایشات، به دلیل پیدایش انرژی هسته ای، کشورهایی مانند انگلیس، آمریکا و اتحاد جماهیر شوروی به سمت نیروی محرکه هسته ای روی آوردند ولی دیگر کشورهای صنعتی و توسعه یافته و در حال توسعه دارای نیروی دریایی که امکان استفاده از انرژی هسته ای را به دلایل مختلف نداشتند با رویکرد استفاده از سامانه رانش مستقل از هوا در زیردریایی های متعارف خود قدرت ماندگاری این زیردریایی را در زیر آب تا حد زیادی افزایش دادند. این مقاله در نظر دارد ضمن بررسی روند پیدایش و توسعه سامانه رانش مستقل از هوا در زیردریایی های غیرهسته ایی، اهمیت این تحول را در عملیات های دریایی (زیرسطحی و ضدزیرسطحی) مورد بررسی قرار دهد.

در شرایط محیطی درحال تغییر و به شدت رقابتی امروز، سازمان ها به منظور حفظ بقای خود باید بیش از پیش توجه خود را بر کارایی و اثربخشی متمرکز سازند. بر اساس پژوهش های پیشین، «فرهنگ سازمانی» یکی از عوامل تأثیرگذار بر کارایی و اثربخشی سازمان ها است. اهمیت این موضوع تا جایی است که فرهنگ سازمانیِ قوی و متمایز، یکی از عوامل کلیدی موفقیت سازمان ها به شمار می رود. فرهنگ سازمانی، قوی ترین نیروی داخلی است که یک سازمان را تحت تأثیر قرار می دهد و تأثیر زیادی بر متغیرهای سازمانی از جمله: تعهد سازمانی و رضایت شغلی دارد.  هدف پژوهش حاضر بررسی تأثیر فرهنگ سازمانی بر رضایت شغلی و تعهد سازمانی کارکنان در «بانک ملت» است. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل کلیه مدیران و کارکنان «بانک ملت» در سطح شهرستان تهران است. با توجه به فرمول کوکران در تعیین حجم جوامع آماری محدود تعداد نمونه آماری، 278 نفر تعیین و اقدام به جمع آوری آراء این افراد شده است. داده های لازم به وسیله پرسشنامه جمع آوری و با استفاده از مدلسازی معادلات ساختاری در نرم افزار لیزرل تجزیه و تحلیل شد. نتایج، تمام فرضیه ها به جز «انطباق پذیری بر تعهد سازمانی» را تأیید کرد؛ همچنین با توجه به نتایج، «رسالت بر تعهد سازمانی»، بیش ترین تأثیر و «درگیر شدن در کار»، کمترین تأثیر را بر رضایت شغلی داشته است.

هدف: علی رغم گسترش راه کارها و ابزارهای متفاوت برای کنترل و کاهش فساد اداری در کشور، باز هم افشاگری به عنوان مهمترین عامل کشف فساد محسوب می شود. از این رو، هدف این پژوهش شناسایی و رتبه بندی پیشایندهای رفتارهای افشاگری در سازمان است. طراحی/ روش شناسی/ رویکرد: این پژوهش از طریق تحلیل فراترکیب انجام شد. در این راستا پس از جستجو در پایگاه های علمی، 44 مطالعه مرتبط استخراج و با بررسی آن ها عوامل موثر بر افشاگری شناسایی شد. سپس با استفاده از روش آنتروپی شانون، وزن دهی و رتبه بندی شاخص ها صورت پذیرفت. یافته های پژوهش:   نتایج نشان داد ارزش افشاگری، مسئولیت پذیری، هزینه های ناشی از افشاگری و مرکز کنترل فرد مهم ترین عوامل موثر بر افشاگری هستند. محدودیت ها و پیامدها: پژوهش حاضر به شناسایی پیشایندهای رفتارهای افشاگری در سازمان پرداخته است پژوهش های آتی می بایست پسایندهای این رفتارها را مورد مطالعه قرار دهند. پیامدهای عملی: بروز رفتارهای افشاگری در سازمان تحت تاثیر عوامل مختلفی قرار دارد. لذا این عوامل برای مشارکت افراد در افشای تخلفات سازمانی می بایست شناسایی شده و مورد توجه قرار گیرند. ابتکار یا ارزش مقاله: دستیابی به مدلی جامع با روش فراترکیب به عنوان الگویی برای سایر پژوهش ها.

در این پژوهش، کارت امتیازی متوازن، جهت ارزیابی سازمان های وابسته به شهرداری، توسعه داده شد. با وجود الگوهای متعدد طراحی شده جهت ارزیابی عملکرد واحدهای زیر مجموعه شهرداری مشهد، الگویی که وجوه افتراق ذاتی سازمان ها را توأمان با وجوه عملکردی آنها را مورد توجه قرار دهد، ارایه نشد. از این رو، هدف از این پژوهش، تدوین الگویی است که مضاف بر ارائه ی شاخص های عملکردی، عوامل خارج از اراده سازمان های تابعه که بر عملکرد آنها تأثیر گذار است را نیز مورد توجه قرار دهد. به عبارت دیگر این پژوهش در پی آن بوده تا به این سئوال مهم پاسخ دهد که براستی چه عوامل درونی و بیرونی بر عملکرد سازمان های تابعه شهرداری مشهد اثر گذار است و سهم هریک از این عوامل به چه میزان بوده است. این تحقیق، از حیث هدف، کاربردی و از نظر نحوه گردآوری اطلاعات، کیفی محسوب می شود. در این تحقیق، از روش دلفی برای احصای نظر خبرگان که شامل مدیران کلیه سازمان ها و شرکت های تابعه شهرداری مشهد (14 سازمان و 6 شرکت تابعه)، بوده اند، استفاده شد. الگوی طراحی شده نهایی مشتمل بر7 شاخص خوشه بندی مالی، 2 شاخص خوشه بندی مشتری، 5 شاخص خوشه بندی فرایند، 2 شاخص خوشه بندی رشد، 7 شاخص عملکردی مالی، 4 شاخص عملکردی مشتری، 7 شاخص عملکردی فرایند و 7 شاخص عملکردی رشد بود. این پژوهش به مدیران ارشد شهرداری مشهد یاری می رساند که چگونه عملکرد سازمان های تابعه را با لحاظ قراردادن ویژگی های ذاتی هر یک از آنها، مورد پایش قرار دهند.

مطالعات ارزشیابی حوزه وسیعی از مطالعات اجتماعی را شامل می شود و دارای روش های متنوع بوده و فاقد محدودیت است. از جمله این روش ها، روش ارزشیابی نظریه برنامه است. مزیت این روش آن است که علاوه بر ترسیم مسیری برای پژوهش، کارکردهای متنوع دیگری دارد که ظرفیت هایی را به مطالعات اجتماعی اضافه می کند. این روش علاوه بر ارزشیابی، حوزه های برنامه ریزی، کنترل، مستندسازی، گفتمان سازی و سازمان دهی را نیز شامل می شود. مهم ترین کارکرد روش ارزشیابی نظریه برنامه، انسجام بخشی به خط مشی ها و برنامه ها است. هدف این نوشتار بررسی ابعاد نظری روش ارزشیابی نظریه برنامه و تولید ادبیات در این حوزه است. از این رو مفاهیم کلیدی، تاریخچه، رهیافت ها، مدل ها و مسائل این حوزه مورد مداقه واقع شده اند.

سازمان ها در قرن بیست و یکم با عوامل محیطی نامطمئن، تغییر و تحولات فناوری، مشتری گرایی و رقابت سرسام آور روبرو هستند. از مهم ترین راهکارها برای مقابله با این محیط پویا، افزایش توانمندی ها، رشد و بقای بلندمدت، بهره گیری از فرصت ها و رویارویی با تهدیدها، به کارگیری مدیریت استراتژیک می باشد. هدف کلی این تحقیق، تدوین برنامه استراتژیک (راهبردی) باشگاه فرهنگی ورزشی نیروی زمینی ارتش است. این تحقیق از نظر هدف، کاربردی و در حوزه مطالعات استراتژیک قرار می گیرد. جامعه آماری تحقیق شامل کلیه مدیران، کارشناسان و کارکنان باشگاه فرهنگی ورزشی نیروی زمینی به تعداد 45 نفر است که به دلیل محدود بودن از سرشماری استفاده گردید. با استفاده از روش دلفی، جلسات و چندین مرحله تحلیل راهبردی ابتدا ذی نفعان درونی و بیرونی، بیانیه مأموریت، ارزش های کلیدی و چشم انداز باشگاه تدوین گردید؛ سپس عوامل داخلی و خارجی تعیین و ماتریس SWOT تشکیل و موقعیت استراتژیک باشگاه مشخص گردید. استراتژی های مناسب برای باشگاه نیروی زمینی ارتش تدوین و با استفاده از روش ماتریس برنامه ریزی استراتژی کمی (QSPM) اولویت بندی شدند. بر اساس نتایج تحقیق، مهم ترین استراتژی هایی که باشگاه می تواند اجرا کند عبارتند از: توانمندسازی منابع انسانی باشگاه، افزایش منابع مالی باشگاه، توسعه ساختار باشگاه، توسعه زیرساخت ها، تجهیزات، اماکن و تأسیسات ورزشی باشگاه.

ینده پژوهی فردی موج جدیدی در مطالعات آینده پژوهانه است. مطالعه و پژوهش در حوزه های کارآفرینی و آینده پژوهی نشان می دهد که آینده پژوهی فردی و کارآفرینی می توانند دستاوردهای چشمگیر متقابلی داشته باشند. کارآفرینی مفهومی است که نمی توان آن را جدا از "آینده" در نظر گرفت. کارآفرینان پتانسیل بالایی در شکل دادن به آینده، همراه با ارزش آفرینی دارند. از این رو، مطالعه فرآیند آینده پژوهی فردی کارآفرینان، مطالب ارزشمندی برای مطالعات روانشناختی، علوم شناختی و جامعه شناختی کارآفرینی و مطالعات آینده پژوهانه به همراه دارد. نظریه برخواسته از داده ها به استخراج مدلی برای فرآیند آینده نگر کارآفرینان کمک می کند. در این مدل، شرایط علی وقوع خودنگاره (نگرش و رفتار آینده پژوهانه در زندگی فردی و شغلی) کارآفرینان، علل بستر، شرایط مداخله گر، استراتژی ها و چگونگی منتج شدن این فرآیند به پیامدهایی که تضمین کننده رشد فرد و اجتماع هستند، بنابر روایت های 12 کارآفرین مشخص می شوند که تعریف دیده بان جهانی کارآفرینی از بین مدیر-مالکان کسب و کار تثبیت شده ای که 5/3 سال از عمر آن می گذرد، انتخاب شدند