ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدیدترین
فیلترهای جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۸٬۷۴۱ تا ۸٬۷۶۰ مورد از کل ۱۰٬۶۲۶ مورد.
۸۷۴۱.

قابلیت ها و تنگناه های توسعه محور شرق در شرایط امروز ایران و منطقه

کلیدواژه‌ها: SWOT برنامه ریزی راهبردی توسعه محور شرق پایداری منطقه­ای

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۵۴ تعداد دانلود : ۸۸۷
با عنایت به تفاوت چشمگیر توسعه یافتگی میان استان های شرقی و غربی کشور، طرح توسعه محور شرق قرینه محور غرب یعنی خوزستان- آذربایجان به منظور توسعه مناطق حاشیه­ای و همچنین بهره­برداری از موقعیت سوق الجیشی ایران در سال 1367 تهیه و ارایه گردید. با توجه به گذشت نزدیک به دو دهه از تهیه این طرح و تحولات بسیار زیاد منطقه و کمتر قابل پیش­بینی در طی این مدت، این مقاله در پی آن است با استفاده از برنامه­ریزی راهبردی که روشی نظام یافته برای اخذ تصمیمات و اجرای فعالیت ها در خصوص شکل­دهی و رهنمود یک سیاست محسوب می­شود، به تاثیر اجرای این سیاست بر توسعه شرق کشور به ویژه استان سیستان و بلوچستان با روش توصیفی – تحلیلی و با استفاده از مدل تحلیلی SWOT بپردازد. نتایج حاصله نشان می دهد که در بعد عوامل درونی، موقعیت سوق الجیشی چابهار به عنوان مهم­ترین نقطه قوت با میانگین وزنی 1/4 و ضعف شبکه های زیربنایی شامل حمل و نقل، تامین و توزیع انرژی به عنوان مهم­ترین نقطه ضعف با میانگین وزنی 8/4 محسوب می­شود. از سویی در بعد عوامل خارجی وجود بندر چابهار به عنوان دروازه مبادلات با میانگین وزنی 6/3 به عنوان مهم­ترین فرصت و قرار گرفتن در مسیر بین­المللی مواد مخدر و قاچاق کالا با میانگین وزنی 6/3 مهم­ترین تهدید در توسعه محور شرق محسوب می­شود. از این رو اتخاذ و اجرای این سیاست به افزایش نقش و سهم کشور در ترانزیت کالا و حمل و نقل بین­المللی، تقویت پیوندهای اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و امنیتی با کشورهای همجوار شرق و شمال شرقی، ارتقاء سطح متوسط درآمد و شاخص های توسعه در نواحی شرق کشور، کاهش فعالیت های غیررسمی اقتصادی و جلوگیری از قاچاق کالا و مواد مخدر، افزایش سهم چابهار در بازرگانی داخلی و خارجی و ترانزیت کالا و غیره کمک شایانی می­نماید و در غیر این صورت، رونق گرفتن بندر گواتر پاکستان و از دست دادن فرصت­ها، زمینه شکست این طرح را به همراه خواهد داشت.
۸۷۴۲.

بکارگیری تکنیک FMEA در عرصه شهرسازی به منظور پیشگیری و حل مشکلات فضاهای شهری مطالعه موردی بوستان دانشجو در تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: عملکرد مشکلات FMEA RPN فضای شهری

حوزه‌های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی جغرافیا فنون جغرافیایی روش های کمی در جغرافیا
  2. حوزه‌های تخصصی جغرافیا جغرافیای انسانی جغرافیای شهری فضا و محیط شهری
تعداد بازدید : ۱۲۹۲ تعداد دانلود : ۷۰۷
فضاهای شهری به عنوان عرصه اصلی زندگی و فعالیت مردم، امروزه با مشکلات متعددی در قالب ابعاد کالبدی، مدیریتی، اجتماعی، فرهنگی و ... مواجه بوده که ناشی از بی توجهی به نیازهای اساسی اقشار گوناگون جامعه و استفاده کنندگان در برنامه ریزی و طراحی این فضاها می باشد.عدم توجه کافی به ویژگی های اساسی یک فضای شهری در حالت ایده آل، ظیر امنیت و آسایش، خوانایی و سرزندگی و ... از جانب برنامه ریزان شهری و لحاظ نکردن نظرات و خواسته های مردم در طراحی و ایجاد محیط های شهری، سبب گشته تا امروزه شاهد فضاهایی مشکل دار و آسیب پذیر و به دنبال آن نارضایتی از جانب استفاده کنندگان باشیم. هدف اصلی در این پژوهش، پس از بررسی فضاهای شهری، مسائل و مشکلات پیرامون آنها و تحلیل یک فضای شهری ایده آل، معرفی و اجرای روشی مناسب و کارآ است که از طریق آن بتوان به آسیب شناسی، تحلیل و شناسایی مشکلات موجود و احتمالی پیرامون فضاهای شهری پرداخته و در راستای حل مشکلات موجود و جلوگیری از وقوع مشکلات احتمالی در آینده، قبل از آنکه توسط شهروندان تجربه شود؛ اقدامات اصلاحی و پیشنهادهای سازنده ای ارائه نمود. تکنیک FMEA از جمله روش های مطرح در مدیریت ریسک و شناخته شده در عرصه صنعت است که اساس آن دستیابی به حد ایده آل کیفیت است. این روش بر شناسایی خطاها و پیشگیری از وقوع مشکلات احتمالی و نیز یافتن کم هزینه ترین راه حل ها و ارائه پیشنهاد سازنده در جهت حل مشکلات تاکید دارد. بکارگیری و اجرای این روش در عرصه شهرسازی از طریق تلفیق و کالیبره نمودن آن با مفاهیم مطرح در علم برنامه ریزی شهری، می تواند دستاورد نوینی پیرامون حل مشکلات و پیشگیری از وقوع آن در فضاهای شهری باشد. از طریق پیاده سازی تکنیک FMEA در بوستان دانشجو تهران برای شناسایی و حل مشکلات موجود در آن، پس از تطبیق و کالیبره نمودن این روش با مفاهیم شهرسازی، مسجل شد که می توان از این دستاورد در عرصه شهرسازی و در راستای آسیب شناسی، پیشگیری و حل مشکلات در فضاهای شهری بهره گیری نمود.
۸۷۴۳.

تحلیلی بر توسعه گردشگری در منطقه تفرجگاهی شاندیز مشهد(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: توسعه اقتصادی توسعه گردشگری کلانشهر مشهد منطقه شاندیز

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۳۵ تعداد دانلود : ۶۷۸
توریسم پدیده­ای است که در دهه­های اخیر مورد توجه جوامع مختلف قرار گرفتـه و به دلیل آثار فراوان آن از بـعد اقتصادی، ایجاد اشتغال، ارزآوری، کـمک به آشنایی فرهنگ­ها در ایران نیز تلاش­هایی در جهت توسعه این صنعت انجام شده است بهره­مندی از پیامدهای ارزشمند گردشگری زمانی امکان­پـذیر خواهد بود که شناخت کافی در مورد ماهیت این پدیـده و ویژگی­های آن و قابلیت­های مناطق مختلف کشور صورت گیرد. منطقه شاندیز از دیرباز دیار آشنای جهانگردان و طبیعت گردان بوده و این حکایت از جایگاه والای جغرافیایی، فرهنگی و تاریخی این سرزمین دارد. اما با وجود قرارگیری در پیرامون کلانشهر مشهد و داشتن مواهب طبیعی - فرهنگی توریسم نتوانسته در زمینه گردشگری توسعه شایسته­ای داشته باشد و به یکی از بخش­های اقتصاد پر درآمد کشور تبدیل شود. هدف این مقاله تحلیل توسعه گردشگری در منطقه شاندیز، شناخت علل عدم توسعه گردشگری منطقه و ارتباط توسعه گردشگری و توسعه اقتصادی منطقه می­باشد. روش تحقیق توصیفی، تحلیلی و علی بوده که از طریق مطالعات کتابخانه­ای، مشاهده، مصاحبه و پرسشنامه اطلاعات جمع­آوری شد و با استفاده از نرم­افزارSPSS اطلاعات تجزیه و تحلیل و فرضیات مورد آزمون قرار گرفته است. نتایج تحقیق نشانگر آن است که: عدم آشنایی کافی از جاذبه­های گردشگری منطقه باعث عدم توسعه بوده و توسعه گردشگری راهکار توسعه اقتصادی منطقه می­باشد و رونق گردشگری منطقه مرهون کلان شهر مشهد است، و در نهایت پیشنهاداتی جهت توسعه گرشگری و توسعه اقتصادی منطقه ارائه شده است.
۸۷۴۴.

شناسایی و سنجش بسترهای بایسته برای الگوی مدیریت استراتژیک شهری (مطالعه موردی شهر مشهد)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: مدیریت استراتژیک مادرشهر مشهد ناسایی و سنجش بسترهای بایسته مدیریت استراتژیک شهری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۰۸ تعداد دانلود : ۶۳۲
این نوشتار، نخست با بکارگیری روش انبارش _ پیرایش، بسترهای بایسته را برای برپایی الگوی مدیریت استراتژیک شهری، شناسایی کرده و سپس با بهره گیری از پرسشنامه، وضعیت هر یک از این بستر ها را در شهر مشهد مورد سنجش قرار داده است.. برای این کار، ۳۸۴ پرسشنامه بین شهروندان و ۲۱ پرسشنامه بین کار شناسان شهری توزیع گردید. بسترهای بایسته برای برپایی الگوی مدیریت استراتژیک شهری عبارتند از: شاخص اطلاعات، تفکر استراتژیک، تعهد، خودنوسازی، ثبات نسبی، شفافیت، شهروند مداری، مشارکت، یکپارچگی، خودارزیابی و بسیج منابع. یافته نشان می دهد در کلانشهر مشهد میانگینِ میانگین های ۱۱ شاخص مذکور برابر ۲.۲ است که کمتر از ۲.۵ (حد متوسط در طیف لیکرت) قرار دارد. از ۱۱ شاخص بیان شده، یک شاخص فرا تر از حد متوسط (شاخص تعهد)، دو شاخص برابر حد متوسط (شاخص بسیج منابع و شاخص خودارزیابی) و هشت شاخص دیگر، فرو تر از حد متوسط هستند. بنابراین، در شهر مشهد، بسترهای بایسته ای که الگوی مدیریت استراتژیک باید بر پایه آن ها استوار گردد، از استحکام لازم برخوردار نیستند، در نتیجه نخست باید در راستای فراهم آوردن این بستر ها کوشید و سپس اقدام به برپایی مدیریت استراتژیک کرد.
۸۷۴۵.

اقتصاد فضا و توسعه روستایی (مورد: ناحیه شفت)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: توسعه روستایی شبکه منطقه ای اقتصاد فضا ناحیه شفت

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۷۱ تعداد دانلود : ۶۶۱
به رغم تلاش های بسیار، روستاهای ایران از نظر توسعه ای جامع با چالش هایی مواجه اند. الگوی مکانی یک اقتصاد (همانند توزیع و محل فعالیت های تشکیل دهنده آن) و جریان های فضایی مانند حرکت جمعیت، کالا، خدمات و سرمایه، اقتصاد فضا نامیده می شود که سطح توسعه مراکز سکونتگاهی، اعم از شهر، روستا ومجاری ارتباطی آنها را تحت تأثیر قرارمی دهد. هدف اصلی مقاله آن است که نقش اقتصاد فضا را در توسعه روستایی بررسی کند. ناحیه مورد مطالعه تحقیق ناحیه شفت و روستاهای آن در استان گیلان است. مشاهده مستقیم، مصاحبه با مردم محلی و تکمیل پرسشنامه اصلی ترین روش های جمع آوری داده ها بوده است. داد ه های جمع آوری شده بر اساس آمار استنباطی (مدل تاپسیس و تحلیل عاملی و رگرسیون) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. نتایج مطالعه نشان داده است که در یک نظام اجتماعی-اقتصادی متمرکز، توزیع فعالیت های اقتصادی غیرمتوازن است. نحوه آرایش فضایی فعالیت های اقتصادی، تعیین کننده اصلی حرکت جمعیت، سرمایه، کالا و خدمات است که درنهایت توسعه ناحیه، گره های شهری و روستایی و شبکه ارتباطی آنها را متأثر می سازد؛ این به نوبه خود، کیفیت توسعه روستایی را معین می کند.
۸۷۴۶.

بررسی راهبردهای توسعه گردشگری استان کرمانشاه با استفاده از مدل SWOT(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: گردشگری کرمانشاه ایران SWOT

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۷۸ تعداد دانلود : ۴۷۳
هدف این تحقیق ارزیابی استراتژیک و ارائه استراتژی های بهینه بخش گردشگری استان کرمانشاه در چارچوب رویکرد توسعه پایدار گردشگری است. روش تحقیق بکار برده شده در مقاله حاضر تحلیلی- توصیفی بوده و جمع آوری اطلاعات بر مبنای روش های پیمایشی و کتابخانه ای - اسنادی و از ابزارهای تحلیلی SWOT و QSPM استفاده شده است. در فرآیند تحقیق ضمن بررسی داده ها و اطلاعات جمع آوری شده از منابع مختلف و بررسی های میدانی، مجموعه یافته ها با استفاده از ابزار SWOT طبقه بندی وجمع آوری گردید و به منظور تعیین موقعیت استراتژیک مقصد، اولویت بندی عوامل درونی و بیرونی و تعیین نوع استراتژ ی های چهارگانه در راستای اهداف انجام شد و در نهایت با استفاده از روش QSPM اولویت های استراتژیک تعیین شد. نتایج نشان می دهد حوزه گردشگری استان کرمانشاه در راستای توسعه پایدار گردشگری با قوت های بیشتری نسبت به ضعف ها روبرو ست. اما به لحاظ محیط بیرونی با تهدیدهای قوی تر روبروست که در صورت اتخاذ و پیاده سازی استراتژی های ST به ویژه تلاش در جهت احیاء و نمایش مزیت جاذبه های تاریخی و آداب و رسوم محلی استان در مجامع ملی و بین المللی می توان به نتایج مطلوب تری دست یافت.
۸۷۴۷.

طراحی برنامه ریزی گردشگری دژ باستانی قلعه رودخان فومن-گیلان(تعیین ظرفیت برد محیط)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: برنامه ریزی گردشگری ظرفیت برد قلعه رودخان گیلان ایران

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۷۵ تعداد دانلود : ۴۲۸
برنامه ریزی اولین گام جهت استفاده صحیح از منابع طبیعی و فرهنگی برای توسعه صنعت گردشگری است.در این راستا با تعیین ظرفیت برد، می توان به تعیین خط مشی های مدیریتی برای توسعه صنعت گردشگری و کاهش اثرات نامطلوب محیطی کمک کرد.دژ باستانی قلعه رودخان فومن به عنوان یک اثر ثبت شده ملی به علت مکان خاص قرارگیری آن سالانه پذیرای گردشگران بسیاری است.هدف تحقیق ، بررسی و تعیین مقدار ظرفیت برد فیزیکی،واقعی و موثر برای برنامه ریزی مناسب از این مکان گردشگری است.روش تحقیق استفاده از فرمولهای تعیین ظرفیت برد با توجه به شاخص های منطقه است.نتایج بدست آمده حاکی از ظرفیت برد فیزیکی معادل 2،315،925 نفر گردشگر  در سال،ظرفیت برد واقعی معادل 1،047،915 نفر گردشگر در سال و ظرفیت برد موثر معادل 702،260 نفرگردشگر در سال است .با توجه به اعمال ظرفیت برد موثر به عنوان کاربردی ترین نوع ظرفیت برد،گردشگری در منطقه دژ باستانی قلعه رودخان با آمار 156،560 نفر در سال 1389 تقریبا یک پنجم میزان ظرفیت برد موثر است و این مطلب نشان دهنده پتانسیل بالای قلعه است که با مدیریت و برنامه ریزی مناسب میتواند به عنوان یکی از جاذبه های مهم منطقه برای جذب گردشگر مطرح باشد.
۸۷۴۸.

تحلیل وضعیت پارک های شهر کرمان برای استفاده معلولان و جانبازان و توزیع فضایی و مکانی آن ها با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی GIS(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: پارک های شهر کرمان معلولان وجانبازان توزیع فضایی - مکانی سیستم اطلاعات جغرافیای

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۶۵ تعداد دانلود : ۴۷۲
پارک ها از جمله مکان های عمومی هستند که بیشترین استفاده از آنها صورت می گیرد. در کنار استفاده گسترده ای که ازآنها بعمل می آید ضرورت دارد که امکانات بیشتری در آنها استقرار یابد تا از این فضاها استفاده بهینه بعمل آید. معلولان در استفاده از فضاهای سبز وپارک ها الویت دارند زیرا مشکلاتی که از نظر جسمی و حرکتی و روحی دارند نیازمند استفاده بیشتر از فضاهای عمومی هستند. میزان و نوع امکانات ایجاد شده ، دسترسی ها ، فراهم سازی بستر مکانی برای حضورمعلولان وجانبازان خصوصأ معلولان جسمی- حرکتی ، زمان ومدت استفاده ، توزیع فضایی- مکانی پارک ها از مواردی است که ضرورت دارد در مطالعات و بررسی ها مدنظر قرارگیرد. شهر کرمان مسایل زیادی در ارتباط با فضای سبز دارد. زیرافضای سبز شهراز توزیع فضایی- مکانی مناسب برخوردار نیست و امکانات لازم برای استفاده معلولان در آنها فراهم نیست ، دسترسی به آنها به راحتی صورت نمی گیرد در این صورت ضرورت دارد حداقل شرایط در پارک ها فراهم گردد. در این مقاله پارک های مهم شهر کرمان ازنظر استانداردهای لازم برای استفاده معلولان و جانبازان مورد بررسی وارزیابی قرار گرفته ، اطلاعات به دست آمده نشان میدهد که حداقل شرایط در پارک ها فراهم نیست ،زیرا از 23پارک مورد مطالعه فقط یک پارک امکانات لازم در آن برای استفاده معلولان و جانبازان وجود دارد . روش تحقیق توصیفی- تحلیلی ، جمع آوری اطلاعات به روش میدانی ، تجزیه و تحلیل اطلاعات با استفاده ازGIS صورت گرفته ، نتایج به دست آمده شرایط نامناسب و توزیع نامتعادل آنها رانشان میدهد.در پایان راهکارهایی جهت ارایه بهتر خدمات در پارک ها به جانبازان و معلولان ارائه شده است .
۸۷۴۹.

راهبردهای ارتقای عملکردی فضاهای گذران اوقات فراغت مطالعه موردی: مجموعه تفریحی دیدگاه سنندج(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: فضاهای گذران اوقات فراغت پارکهای شهری پارک دیدگاه سنندج مدل سوات فرایند تحلیل سلسله مراتبی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۶۷ تعداد دانلود : ۴۶۴
مجموعه تفریحی دیدگاه (پارک ملت) در موقعیت ورودی شهر سنندج با حوزه عملکردی در مقیاس شهر و پیشینه تاریخی غنی در خاطرات جمعی شهروندان که به دلیل بی توجهی و برخی اقدامات نادرست مدیریتی، کارکرد اجتماعی آن در رفع نیازهای فراغتی ساکنان کمرنگ شده، به عنوان مطالعه موردی انتخاب شده است. به منظور پوشش هدف اصلی تحقیق که عنوان مقاله را در بر می گیرد، مقاله حاضر می کوشد تا با روش توصیفی_تحلیلی منتج از رویکرد غالب در مبانی نظری و تجربیات عملی، به راهبردهای احیای حیات اجتماعی این فضا دست یابد. داده های تحقیق از طریق مشاهدات میدانی، طراحی و تکمیل پرسشنامه در میان استفاده کنندگان و مصاحبه با افرادصاحب نظر  جمع آوری شده و با کمک مدل تحلیلی سوات، سنجش وضعیت موجود و با استفاده از فرآیند تحلیل سلسله مراتبی، به عنوان یکی از روش های حل تصمیم گیری چندمعیاره اولویت بندی عوامل، حاصل شده است. سپس در مرحله پایانی با توجه به اولویت های به دست آمده، راهبردهای نهایی به منظور ارتقای عملکردی پارک تدوین شده است. نتایج حاصل از پژوهش نشان می دهد که زیر مؤلفه های سرزندگی، پاکیزگی محیط و نفوذپذیری و حرکت به ترتیب بیشترین امتیاز را به دست آورده اند. این بدان معنی است که راهکارهای پیشنهادی باید بیشتر در راستای مؤلفه های مذکور و با اولویت آن ها در نظر گرفته شوند.
۸۷۵۰.

بررسی کمّی و کیفی پارک های شهر ساری، با استفاده از مدل AHP فازی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: ساری GIS پارک سلسله مراتبی فازی

حوزه‌های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی جغرافیا فنون جغرافیایی سنجش از راه دور GIS
  2. حوزه‌های تخصصی جغرافیا جغرافیای انسانی جغرافیای شهری فضا و محیط شهری
  3. حوزه‌های تخصصی جغرافیا جغرافیای انسانی جغرافیای شهری گردشگری شهری
تعداد بازدید : ۲۷۰۱ تعداد دانلود : ۱۴۵۵
امروزه تحولات تکنولوژی و صنعتی شدن شهرها، موجب دگرگونی های اساسی و عمده ای در اکولوژی شهری شده و به تخریب شدید محیط زیستِ سکونتگاه ها دامن زده و در بردارنده پیامدهای ناگواری در زندگی انسان ها و جوامع شان بوده است. مهم ترین و در عین حال ساده ترین راه تعدیل این پیامدها و آسیب های زیست محیطی، توسعه پارک ها و فضاهای سبز است. کاربری هایی چون فضای سبز شهری و پارک ها در زمرة کاربری هایی هستند که توزیع و پراکنش آنها در سطح شهر بسیار بااهمیت و سودمند است. شهرِ ساری با مساحت 52/28 کیلومترمربعی و جمعیت 261293 نفری، دارای 8 پارک عمومی با سرانه 39/0 مترمربع برای هر نفر است، که این رقم اختلاف آشکاری با سرانه استاندارد تعیین شده دارد. از سویی، با این تعداد پارک و با توجه به تعداد محله ها، مشخص می گردد که این شهر به لحاظ طبقه بندی پارک های شهری، فاقد پراکنش سلسله مراتب فضای سبزِ مناسب است و با رشد روزافزون جمعیت در این شهر، توجه به توسعه و احداث پارک ها امری ضروری به نظر می رسد. در این پژوهش ضمن بررسی کمّی و کیفی پارک های شهر ساری، به مکان یابی پارک های محله ای با استفاده از مدل AHP فازی (FAHP) در محیط GIS پرداخته می شود. بدین منظور پس از شناسایی پارامترها و معیارهای مؤثر در مکان یابی پارک های شهری و با تکمیل پرسش نامه به وسیله کارشناسان و متخصصان خبره، به کمک مدل سلسله مراتبی فازی وزن هر یک از معیارهای مؤثر محاسبه شد و سپس اینها در محیط GIS با یکدیگر تلفیق شدند. در نهایت با هم پوشانی لایه های اطلاعاتی و تطبیق آنها با کاربری های موجود، نقشه شایستگی مناطق شهر ساری براساس پهنه های «بسیار مناسب، مناسب، و نامناسب»، برای احداث پارک های محله ای مشخص شدند. نتایج به دست آمده نشان می دهند که 5/18 درصد از مساحت شهر برای احداث پارک در واحد محله بسیار مناسب است، 7/33 درصد مناسب است، و 8/47 درصد دربردارنده محدودیت هایی برای ساخت پارک محله ای است.
۸۷۵۱.

ارزیابی اثرات سرمایه اجتماعی در توسعه نواحی روستایی با تأکید بر کیفیت زندگی (مطالعه موردی: دهستان مشهد، میقان شهرستان اراک)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: کیفیت زندگی مشارکت توسعه روستایی سرمایه اجتماعی انسجام اعتماد اجتماعی میقان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۰۴ تعداد دانلود : ۴۹۴
مفهوم سرمایه اجتماعی، یک مفهوم فرا رشته ای است که طی پانزده سال اخیر مورد توجه بسیاری از شاخه های علوم انسانی قرار گرفته است. این مفهوم در تحلیل های اجتماعی و اقتصادی پیرامون توسعه جوامع روستایی نیز مطرح، بر منابع موجود در روستا تأکید دارد. این منابع شامل : روابط انسانی، شبکه ها و نهاد ها در ساختار های اجتماعی است؛ لذا به منظور رسیدن به توسعه روستایی، دسترسی به سرمایه اجتماعی از ضروریات می باشد. در تحقیق حاضر سه شاخص مد نظر پانتام (اعتماد، مشارکت و شبکه ها) در رابطه با سرمایه اجتماعی در توسعه روستایی مورد بررسی قرار گرفته است. روش تحقیق توصیفی- تحلیلی مبتنی بر پرسشنامه می باشد. جامعه آماری تحقیق، تمامی خانوارهای روستاهای دهستان مشهد میقان واقع در شهرستان اراک می باشد. داده های تحقیق با استفاده از روش نمونه گیری طبقه بندی شده از 270 خانوار نمونه در 25 روستای دهستان مشهد میقان بدست آمده است. برای تجزیه و تحلیل داده ها از روش های آماری ضریب همبستگی، تحلیل مسیر و مدل موریس و کای دو استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد که: بین افزایش سرمایه اجتماعی و افزایش کیفیت زندگی در منطقه ی مورد مطالعه در سطح 906/0 درصد رابطه ی کاملاً معناداری وجود دارد و از میان مؤلفه های سرمایه اجتماعی، انسجام اجتماعی با اثرات کلی 455/0 بیشترین تاثیر را بر روی سطح کیفیت زندگی خانوارهای روستایی داشته است.
۸۷۵۲.

ارزیابی تأثیر اصول نوشهرسازی بر احیای بافت های فرسوده محلات و انسجام آنها

کلیدواژه‌ها: بافت فرسوده بهسازی و نوسازی نوشهرسازی انسجام محله ای

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۷۲ تعداد دانلود : ۳۱۵
بافت های فرسوده سهم قابل توجهی از پهنه های کشور را به خود اختصاص داده اند به همین منظور حرکت ویژه ای نسبت به بهسازی و نوسازی آنها آغاز شده است. این طرح ها با هدف ارتقا سطح رفاه و ایمنی ساکنان و برقراری عدالت در پراکنش متوازن خدمات و امکانات شهری تهیه می شوند. از میان برداشتن تهدیدات و استفاده از فرصت های موجود در بافت ها مستلزم اتخاذ شیوه برخورد مناسب با بافت به تناسب نیازها و ویژگیهای خاص و نحوه فرسودگی آن دارد. چنین به نظر می رسد که پیش از آنکه معضلات کنونی بافت قدیم به بحران های شهری تبدیل شود و جدایی شهر قدیم از شهر معاصر به تقابل این دو منجر شود باید روشی هدفمند و اصولی در برخورد با این بخش از شهر اتخاذ گردد. یکی از نظریه های جدید طراحی و برنامه ریزی شهری به ویژه در زمینه نوسازی و بازسازی بافت های فرسوده نوشهرسازی است که شامل طرح های سنتی و تلفیق آنها با حساسیت های دوران مدرن است. حال این پژوهش پس از تبیین مبانی نظری جامع در خصوص بافت فرسوده، بهسازی، نوسازی و نوشهرسازی (به عنوان معیار سنجش) سعی برآن نمود با استفاده از روش های میدانی و کتابخانه ای به جمع آوری اطلاعات پرداخته با تکنیک SWOT به میزان انطباق نوسازی انجام شده در بافت های فرسوده محلات همدان بپردازد.
۸۷۵۳.

تبلور خطوط فکری نظام های حکومتی در عرصه برنامه ریزی شهری «با مطالعه تحلیلی در نظام های سوسیال و لیبرال»

کلیدواژه‌ها: برنامه ریزی شهری ساختار شهری نظام سوسیال نظام لیبرال

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰۶ تعداد دانلود : ۳۷۷
تخصص گرایی حاصل از مدرنیزم، باعث رشد چشمگیر رشته های علمی و زمینه های فکری مختلف گردید و این امر به حل بسیاری از مشکلات ناگشوده در این زمینه ها منجر شد. در کنار این پیشرفت مشکلاتی بروز کرد که در حوزه تخصصی این علوم نبود و این علوم به تنهایی قادر به حل این مشکلات نبودند، بلکه همکاری و ترکیب این علوم و زمینه های فکری که منجر به شکل گیری گرایشات علمی میان رشته ای گردید، توانست تا حدودی بر این مشکلات فایق آید. قرارگیری برنامه ریزی شهری نیز در زمره چنین گرایشاتی موجب شد تا تعریف مشخص از آن ارایه نگردد و هر زمینه فکری (اعم از اقتصادی، اجتماعی، سیاسی) همسو با دیدگاه های خود به اظهار نظر درباره برنامه ریزی شهری بپردازد. با علم بر این موضوع و با مدنظر قرار دادن این نکته که هر یک از نظام های حکومتی در زمینه های مختلف اقتصادی، اجتماعی و سیاسی، پشتوانه های فکری و باورهای مختص به خود را دارند، فرض نگارندگان بر این پایه استوار است که خطوط فکری نظام ها، برنامه ریزی شهری و به تبع آن سازمان فضایی شهرها را تحت تأثیر قرار می دهد. بنابراین تبیین نقش نظام های حکومتی در بازتعریف نظریه برنامه ریزی شهری و به تبع آن در ساختار فضایی شهر انگیزه پژوهش حاضر است. سؤال عمده تحقیق نیز این است که باورهای نظام های حکومتی چه تأثیری بر عرصه های نظری برنامه ریزی شهری دارند و این باورها و اعتقادات چگونه در شهر نمود عینی و کالبدی پیدا می کند؟ سپس به منظور دستیابی به هدف این پژوهش، با استفاده از تعریف و جایگاه نظریه برنامه ریزی شهری در دو نظام سوسیال و لیبرال، خصوصیات فضایی شهر سوسیالیستی و تفاوت هایش با شهر نظام سرمایه داری مورد مداقه قرار گرفته است. پژوهش حاضر نشان می دهد که شکل یابی پیکره شهر که خود زائیده فرایند برنامه ریزی شهری است، تحت تأثیر آرمان هایی قرار دارد که خود ملهم از خطوط فکری نظام های حکومتی است.
۸۷۵۴.

بررسی ایجاد محدوده پیشنهادی طرح ترافیک شیراز از منظر ساکنین شهر(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: حمل و نقل شهری محدوده طرح ترافیک مرکز شهر شیراز روش کنترل ترافیک

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۳ تعداد دانلود : ۱۳۶
حمل و نقل و ترافیک یکی از مهمترین مشکلات شهرهای بزرگ و بخصوص شهرهای کشورهای در حال توسعه مانند ایران است. این مشکلات که خود را غالبا به صورت شلوغی و ازدحام وسایط نقلیه، افزایش زمان سفر، کاهش ایمنی و افزایش آلودگی هوا نشان می دهند، مدیران شهری را بر آن داشته تا از روشهای متعددی به منظور مدیریت و کنترل ترافیک استفاده نمایند. ایجاد محدوده های طرح ترافیک یکی از سیاستها و روشهایی است که برخی از شهرهای بزرگ به منظور کاهش ترافیک در محدودهای مرکزی بکار گرفته اند. اخیرا با تصمیم شورایعالی ترافیک کشور چند شهر بزرگ ایران از جمله شیراز قرار است در آینده نزدیک طرح ترافیک را در محدوده مرکزی خود به اجرا در آوردند. این مقاله به بررسی نقطه نظرات مردم در خصوص اجرای محدوده طرح ترافیک پیشنهادی شهر شیراز می پردازد. در این مطالعه تلاش بر آن بوده تا اولا میزان مقبولیت و حمایت مردم ازمحدوده طرح ترافیک و ثانیا عوامل موثر بر آن مورد مطالعه قرار گیرند. داده های این مطالعه با استفاده از پرسشنامه ای که به همین منظور طراحی گردید، از نمونه ای از مردم ساکن و شاغل در شهر شیراز جمع آوری شده است. نتایج این مطالعه نشان می دهند گرچه عوامل چندی بر این مساله تاثیر گذار می باشند، با این حال درصد بالایی از پرسش شوندگان با اجرای این طرح موافق می باشند.
۸۷۵۵.

ارزیابی پیامدهای اجتماعی پروژه تونل توحید در شهر تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: تونل توحید شهر تهران ارزیابی اثرات اجتماعی پیامدهای اجتماعی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۱ تعداد دانلود : ۱۶۹
پروژه تونل توحید با هدف کاهش ترافیک در چهار منطقه 2، 6، 10 و 11 به ویژه گره ترافیکی میدان توحید، کاهش آلودگی های زیست-محیطی، کاهش مصرف سوخت توسط شهرداری تهران احداث شده است. فعالیت مربوط به ساخت این پروژه 29 ماه از خرداد 1386 تا بهمن 1388 به طول انجامیده است. اجرای این پروژه در حین ساخت و مرحله بهره برداری اثرات و پیامدهای مثبت و منفی زیادی بر جامعه تحت تأثیر داشته است. ارزیابی پیامدهای پروژه با تکیه بر مراحل دهگانه اتا و ترکیبی از روش های کمی (پیمایش و پیمایش سفر، 1420 نفر) و کیفی (280 مصاحبه عمیق فردی و گروهی)، انجام گرفته است. نتایج پژوهش نشان می دهد پروژه در «مرحله بهره برداری» اثرات مثبتی در زمینه شاخص های ترافیکی، اقتصادی، اجتماعی، زیست محیطی و بهداشتی برای مناطق شمالی و جنوبی شهر تهران داشته، اما محلات همجوار تونل به دلیل عدم دسترسی به تونل، کمترین بهره و استفاده از تونل برده اند. استدلال محققان این است که شهرداری با ساخت تونل نه تنها «عدالت اجتماعی» را در بین شهروندان برقرار نکرده بلکه نابرابری های اجتماعی را در بین محلات و مناطق تحت تأثیر افزایش داده است. جهت اثربخشی پروژه و اجرای عدالت اجتماعی در شهر، راهکارهای (بخشش مالیات و عوارض شهرداری، احداث فضای سبز، ایجاد دسترسی محلات به تونل، تغییر سیستم تهویه هوای تونل و غیره) در جهت جبران خسارات آسیب دیدگان پیشنهاد می شود.
۸۷۵۶.

تبیین تحولات کارکردی روستاها و گذار از اقتصاد کشاورزی به گردشگری با تأکید بر نظریه چرخه حیات (مطالعه موردی: دهستان فیروزجاه- شهرستان بابل)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: تغییرات کارکردی کشاورزی گردشگری نظریه چرخه حیات شهرستان بابل

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۲۲ تعداد دانلود : ۳۲۹
مناطق روستایی تحت تاثیر فرایندهای جهانی، ملی و منطقه ای همواره در معرض تغییر قرار داشته و این تغییرات ساختار و کارکرد روستاها را متحول نموده است. در این راستا شناخت تحولات کارکردی مناطق روستایی و تبیین عوامل مؤثر بر آن و نیز ساماندهی و هدایت این تحولات در راستای توسعه پایدار روستایی و تقویت پیوندهای روستایی- شهری بسیار ضروری بوده و از اهمیت زیادی برخوردار است. هدف مقاله حاضر تبیین تغییر کارکردی روستاها با استفاده از نظریه چرخه حیات است. محدوده انجام تحقیق، دهستان فیروزجاه در شهرستان بابل(استان مازندران)است، روش تحقیق به صورت توصیفی- تحلیلی است که داده های مورد نیاز به روش اسنادی و میدانی با در نظر گرفتن سه جامعه آماری، ساکنان محلی، گردشگران و مسئولین محلی جمع آوری شده است. روش نمونه گیری پژوهش حاضر، تصادفی و برای تعیین حجم نمونه از روش کوکران استفاده شده است. نتایج به دست آمده بر اساس آزمون T نشان دهنده تضعیف فعالیت های بخش کشاورزی و به تبع آن مهاجرت و تخلیه جمعیتی روستاها در چند دهه گذشته است که روستاها قبل از ورود به مرحله نابودی، با گسترش فعالیت های گردشگری و تفریحی در بویژه در ده اخیر متحول شده و تجدید حیات دوباره یافته اند.
۸۷۵۷.

مدیریت شهری و ساماندهی سکونت گاه های غیر رسمی (نمونه ی موردی: کوی نه دره مشهد)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: اسکان غیررسمی مدیریت واحد شهری کوی نه دره مشهد

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۱۳۵ تعداد دانلود : ۱۴۰۸
شهر مشهد با دوو نیم میلیون تن جمعیت به عنوان دومین کلان شهر کشور، در حال حاضر میزبان هشتصد و بیست هزار تن حاشیه نشین است که در شصت هسته جمعیتی به وسعت 3200 هکتار به صورت غیرمجاز زندگی می کنند. کوی نه دره به عنوان محدوده ی مورد مطالعه از جمله ی این سکونت گاههای غیررسمی است که با بیست و هفت هزار تن جمعیت و وسعت هشتاد هکتار در محدوده ی منطقه ی نه شهرداری مشهد قرار داراد. هدف این مقاله تبیین موانع و مشکلات پیش روی فرایند ساماندهی کوی نه دره و چاره جویی برون رفت از وضع موجود می باشد. روش تحقیق این پژوهش از نوع توصیفی- تحلیلی بوده که با طرّاحی دو نمونه پرسشنامه متشکل از ساکنان محله ی(صد خانوار)، مدیران شهری(ده سازمان) صورت گرفته است، سپس اطلاعات با استفاده از برنامه های نرم افزاری SPSS ، MINITAB و GIS تجزیه و تحلیل شده است. نتایج حاصل از پژوهش، بیانگر آن است که ساماندهی سکونتگاه غیررسمی کوی نه دره با موانع و مشکلات متعددی از جمله نداشتن متولی مشخص، تعدد مدیریتی و ناهماهنگی بین دستگاهی، نگرش های نادرست مدیران به اسکان غیررسمی و نبود یک مدیریت واحد روبرو می باشد. از سوی دیگر، به دلیل نبود یک ارتباط تعریف شده سازمانی و هماهنگ بین شهرداری مشهد و سایر سازمان های تأثیرگذار در مدیریت شهری، ضرورت یک مدیریت واحد شهری نه تنها در حاشیه ی کوی نه دره، بلکه در کلیه ی مناطق حاشیه-نشین شهر احساس می شود.
۸۷۵۸.

اولویّت بخشی به ایمن سازی بافت فرسوده ی کلان شهر کرج با استفاده از مدل ارزیابی چندمعیاری(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: ایمن سازی بافت فرسوده اولویت بخشی کلان شهر کرج مدل ارزیابی چندمعیاری

حوزه‌های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی جغرافیا فنون جغرافیایی روش های کمی در جغرافیا
  2. حوزه‌های تخصصی جغرافیا جغرافیای انسانی جغرافیای شهری فضا و محیط شهری
تعداد بازدید : ۱۱۱۵ تعداد دانلود : ۵۰۵
پایداری شهری، در گرو دگرگونی و تغییر تدریجی حیات شهر در ابعاد گوناگون و به سوی سازگاری با نیازهای زمانی مکانی است و تحقّق نیافتن این سازگاری، کم کم سبب فرسودگی بافت شهرها می شود. کرج به مانند کلان شهری جوان که از عمر جدید آن (به عنوان هسته ی مکمّل در مجموعه ی شهری تهران) کمتر از نیم قرن می گذرد، ازجمله شهرهایی است که با توجّه به ناسازگاری زمانی بافت آن (معاصرسازی) با مشکل وجود 551 هکتار بافت فرسوده ی شهری روبه روست و بر این اساس، ضرورت ایمن سازی بافت های مسئله دار این شهر در ابعاد مختلف اجتماعی، زیست محیطی و کالبدی گریز ناپذیر است. با توجّه به پیچیده و چند بُعدی بودن موجودیت بافت های فرسوده ی شهری، مدل ارزیابی چند معیاری AHP با ماهیتی کمّی کیفی و توانایی بهره گیری از برنامه ریزی مشارکتی و ترکیب با سامانه ی اطلاعات جغرافیایی (ساج) به عنوان مدل کارآمدی برای ارزیابی و اولویّت بخشی به ایمن سازی بافت فرسوده ی کلان شهر کرج انتخاب و شاخص های مورد بررسی (اجتماعی، کالبدی و زیست محیطی) در چهارچوب درختچه ی سلسله مراتبی به هشت زیر شاخص تبدیل و به صورت دودویی (تطبیقی) در پهنه های چهارگانه ی منتخب کلان شهر کرج (کرج کهن، حصارک، مهرشهر و فردیس) ارزیابی شدند. یافته های پژوهش نشان می دهند که ابعاد اجتماعی مؤثّر در ایمنی بافت های فرسوده ی شهر کرج با ضریب بالای 55/0 % بیشترین اثربخشی را در ناامنی زندگی در بافت های فرسوده این شهر داشته است و در این میان پهنه ی حصارک و کرج کهن با بیشترین اثرپذیری از ابعاد اجتماعی و کالبدی ناامنی، در اولویّت ایمن سازی قرار گرفته اند و پهنه ی فردیس به عنوان جامعه ی ایمن شهر کرج انتخاب شد.
۸۷۵۹.

ارزیابی تأثیر ارتقای روستاها به شهر در توسعه مناطق کوهستانی از دیدگاه مردم محلی (مطالعه موردی: بخش دیلمان- شهرستان سیاهکل)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: ارزیابی توسعه روستایی شهر کوچک ارتقای روستا به شهر بخش دیلمان

حوزه‌های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی توسعه جامعه شناسی توسعه
  2. حوزه‌های تخصصی جغرافیا جغرافیای انسانی جغرافیای روستایی جغرافیای توسعه
تعداد بازدید : ۱۱۰۶ تعداد دانلود : ۷۵۱
در اغلب کشورهای در حال توسعه، گرایش برنامه ریزان به تمرکززدایی فضایی، کاهش نابرابری های منطقه ای و دوگانگی های شهری- روستایی در دهه های اخیر، به اتخاذ راهبردهای متفاوتی در این زمینه انجامیده، که از مهم ترین آنها تبدیل روستاها به شهر و تقویت آن ها بوده است. پژوهش حاضر با تکیه بر مطالعه در بخش و شهر دیلمان، در پی ارزیابی تأثیر سیاست تبدیل روستا به شهر در توسعه مناطق کوهستانی در زمینه هایی چون رونق اقتصادی، بهبود شاخص های اجتماعی- فرهنگی و ارتقای شرایط کالبدی- محیطی است. نوع پژوهش حاضر، کاربردی و روش انجام آن توصیفی- تحلیلی است. روش گردآوری اطلاعات به دو صورت کتابخانه ای و میدانی است. تمرکز اصلی پژوهش در بخش مطالعه میدانی بر پرسشنامه است. داده های جمع آوری شده از طریق پرسشنامه پس از کدگذاری و انتقال به نرم افزار رایانه ای SPSS، تجزیه و تحلیل گردید. برای آزمون فرضیات، از آزمون های یو مان- ویتنی و t تک نمونه ای استفاده شده است. نتایج آزمون یو مان- ویتنی نشان می دهد که بین نظر دو گروه از پاسخگویان در مورد نقش تبدیل دیلمان به شهر در توسعه محدوده مطالعاتی تفاوت معنی داری وجود دارد. نتایج آزمون t گویای این واقعیت است که تبدیل دیلمان به شهر در رونق اقتصادی، بهبود شاخص های اجتماعی- فرهنگی و ارتقای وضعیت کالبدی- محیطی تأثیر چندانی نداشته است. بنابراین، نتایج پژوهش بر عدم موفقیت سیاست تبدیل روستا به شهر در توسعه منطقه ای، در نمونة مورد مطالعه دلالت دارد.
۸۷۶۰.

تحلیل دوره های رونق و رکود سرمایه گذاری خصوصی مسکن (روش الگوی خودتوضیح برداری تناوبی مارکوف)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: دوره های رونق و رکود بازار مسکن سرمایه گذاری خصوصی مسکونی الگوی خودتوضیح برداری تناوبی مارکوف

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۶ تعداد دانلود : ۹۷
از جمله ویژگی های بارز بخش مسکن و دارای تاثیر بر سایر بخش های اقتصاد هر کشوری، وجود دوره های رونق و رکودی در این بخش است که در ادبیات اقتصادی کمتر به آن پرداخته شده است. وجود برخی ویژگی های خاص در کالای مسکن باعث شده است؛ از یک سو این بخش مهم اقتصاد بطور نسبتا زیادی تحت تاثیر شوک های اقتصادی قرار گیرد و از سوی دیگر بتواند اقتصاد را تحت الشعاع خود قرار دهد بطوری که حتی موجب بحران های عظیم مالی شود. چنین اهمیتی تحلیل رفتار بازار مسکن را اجتناب ناپذیر می کند. در این مقاله دوره های رونق و رکود بازار مسکن در ایران مورد توجه است و رفتار سرمایه گذاری مسکونی بخش خصوصی با بکارگیری الگوی خودتوضیح برداری تناوبی مارکوف تجزیه و تحلیل می شود. نتایج بدست آمده از مطالعه اقتصاد ایران نشان می دهند احتمال باقی ماندن در دوره رونق بیش از احتمال انتقال به وضعیت رکودی است (95% در مقابل 5%) و احتمال خروج از دوران رکود بیش از باقی ماندن در آن است (73% در مقابل 27%). بر این اساس مدت زمان انتظاری دوره رونق بیش از 5 برابر مدت زمان رکود است.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان