علوم اطلاع رسانی

نمایش ۱۰۱ تا ۱۲۰ مورد از کل ۱٬۴۵۸ مورد.

۱۰۱.

کارکرد عنوان و نشانی اینترنتی در بهبود ربط نتایج بازیابی اطلاعات(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: محمد حسن زاده سعید غفاری عاطفه زارعی حسین کمندی

منبع: پژوهشنامه کتابداری و اطلاع رسانی سال چهارم بهار و تابستان ۱۳۹۳ شماره ۱ (پیاپی ۷)

کلیدواژه‌ها: بازیابی اطلاعات عنوان موتورهای کاوش صفحات وب کلیدواژه نشانی اینترنتی میزان ربط

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۷۰۸ تعداد دانلود : ۸۲۱

هدف: پژوهش حاضر به مقایسه میزان ربط نتایج حاصل از محدودسازی عبارت جست وجو به عنوان و نشانی اینترنتی توسط کارشناسان گروه های فنی مهندسی، علوم پایه و اقتصاد در استانداری همدان می پردازد. همچنین میزان حضور کلیدواژه های مورد جست وجو در عنوان و نشانی اینترنتی وب سایت های این گرو ه ها را مورد مقایسه قرار می دهد. روش: جامعه آماری این پژوهش90 نفر از کارشناسان خبره استانداری همدان در سه گروه فنی مهندسی، علوم پایه و اقتصاد هستند که در حال انجام پروژه های تحقیقاتی و مطالعاتی برای توسعه استان بودند. آنان با استفاده از قسمت جست وجوی پیشرفته موتور کاوش گوگل، کلیدواژه های (یک و چند واژه ای) مورد نظر خود را، در قسمت نشانی اینترنتی و عنوان صفحات وب جست وجو کردند و میزان ربط نتایج بازیابی شده را در چک لیست هایی که به همین منظور تهیه شده بود، تعیین نمودند. برای دسته بندی و تحلیل داده ها از آمار توصیفی و استنباطی استفاده شد. یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد با افزایش تعداد کلیدواژههای مورد جست وجو، میزان هم خوانی عنوان و نشانی اینترنتی کاهش مییابد و هر چه هم خوانی بین عنوان و نشانی اینترنتی بیش تر باشد میزان ربط بالاتر می رود. بین تعداد کلیدواژههای موضوعی موجود در عنوان و نشانی اینترنتی گروه های مورد بررسی تفاوت معناداری وجود دارد. موتورهای کاوش با افزایش وزن دهی به کلیدواژه های موجود در نشانی اینترنتی می توانند نتایج مرتبط تری را رتبه بندی کرده و در اختیار کاربران قرار دهند.

۱۰۲.

تأثیر اینترنت بر ارتباطات بازاریابی یکپارچه در صنعت نشر ایران

نویسنده: مریم حق شناس سودابه رادفرد

منبع: کتاب مهر تابستان ۱۳۹۳ شماره ۱۳

کلیدواژه‌ها: اینترنت صنعت نشر ارتباطات بازاریابی یکپارچه هم نیروزایی

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۹۱۹ تعداد دانلود : ۱۲۱۵

در سال های اخیر فناوری اطلاعات و ارتباطات در فضای مجازی، تأثیر و تغییرات مهمی بر زندگی اقتصادی و اجتماعی افراد داشته اند. اینترنت از این جریان مستثنا نیست، اینترنت فرصت های زیادی مانند برقراری تعامل و سفارشی سازی فراهم می آورد و مشتریان و سازمان ها می توانند از آن استفاده کنند. نباید این واقعیت که سازمان ها تنها منبع اطلاعات نیستند، را نادیده گرفت. اینترنت حجم عظیمی از اطلاعات و ارتباطات و امکان تعامل افراد با یکدیگر را برای مصرف کنندگان فراهم می آورد. هدف اصلی این مقاله، یافتن پاسخ این سؤال است: چگونه می توانیم اینترنت را با فعالیت های ارتباطی یک سازمان از طریق یک بازاریابی موفق ترکیب کنیم به طوری که هم نیروزایی به خصوص در صنعت نشر ایران محقق گردد؟

۱۰۳.

بررسی کیفیت خدمات کتابخانه های عمومی شهرداری تهران بر اساس الگوی سروکوآل (SERVQUAL)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: محمدکاظم حمزه پور حسن کیانی خوزستانی طلا دارابیان

منبع: تحقیقات اطلاع رسانی و کتابخانه های عمومی دوره ۲۰ تابستان ۱۳۹۳ شماره ۷۷

کلیدواژه‌ها: کیفیت خدمات شهرداری تهران کتابخانه های عمومی سروکوآل انتظارات کاربران

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۴۸۲ تعداد دانلود : ۱۰۱۲

هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی وضعیت خدمات مورد ارائه در کتابخانه های عمومی شهرداری تهران انجام گرفته است. روش: پژوهش حاضر با روش پیمایشی- تحلیلی انجام شده و ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه ای است که بر اساس پرسشنامه سروکوال بومی سازی شده است. برای نمونه گیری از روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای استفاده شد و پرسشنامه در میان 300 نفر از اعضای فعال کتابخانه های شهرداری تهران (8 کتابخانه) توزیع گردید. در این پژوهش سطح خدمات دریافتی، و سطح انتظارات کاربران از خدمات و شکاف میان آن ها در ابعاد تسهیلات فیزیکی، مجموعه، کارکنان، کارها و فرایندهای فنی و در نهایت خدمات کتابخانه ها مورد ارزیابی قرار گرفت. یافته ها: یافته ها نشان داد که تمامی ابعاد مورد بررسی در کتابخانه های عمومی شهرداری تهران در وضعیت خوب (نمره بین 3 تا 4) قرار دارند و در تمامی مؤلفه ها انتظارات کاربران در سطح عالی (نمره ای بالاتر از 4) قرار دارد. از میان ابعاد مورد بررسی، بُعد تسهیلات فیزیکی با سطح انتظار 67/4 و سطح مشاهده شده 50/3 با شکاف 18/1 ضعیف ترین بُعد از دیدگاه کاربران ارزیابی شد و بُعد کارکنان با سطح انتظار کاربران 18/4 و سطح مشاهدات 59/3 با شکاف 60/0 مطلوب ترین خدمات را نشان داد. شکاف کلی یافته های حاصل از این پژوهش 86/0 به دست آمد که نشانگر سطح بالای انتظارات از کتابخانه ها و عدم پاسخ گویی مناسب کتابخانه های شهرداری به این انتظارات است. اصالت/ارزش: نتایج این پژوهش می تواند در راستای شناخت انتظارات اعضا و سعی در پوشش دادنِ آن ها یاریگر است.

۱۰۴.

تحلیل و مقایسه فهرست سرعنوان های موضوعی فارسی با فهرست سرعنوان های موضوعی کنگره از منظر ویژگی های ساختار زبانی و شبکه معنایی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: عاطفه شریف محمدرضا داورپناه اعظم صنعت جو

منبع: پژوهشنامه کتابداری و اطلاع رسانی سال چهارم بهار و تابستان ۱۳۹۳ شماره ۱ (پیاپی ۷)

کلیدواژه‌ها: شبکه معنایی ساختار زبانی سرعنوان موضوعی فارسی سرعنوان موضوعی کنگره

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۹۹۹ تعداد دانلود : ۸۵۵

هدف: فهرست سرعنوان های موضوعی فارسی به منزله ابزاری استاندارد و ملی جهت بازنمایی موضوعی کتاب های فارسی از سوی کتابخانه ملی ایران و سایر کتابخانه ها در ایران مورد استفاده قرار می گیرد. هدف از انجام این پژوهش، بازشناسی عمیق ویژگی های سرعنوان های موضوعی فارسی در دو حیطه ساختار زبانی و شبکه معنایی است. روش: پژوهش از نوع کاربردی است و به روش تحلیل محتوا انجام پذیرفته است. دستور کار کدگذاری مطابق با پرسش های پژوهش، چارچوب تعریف شده، مبانی نظری به ویژه در حوزه زبان و بازنگری متخصصان آن حوزه تدوین شد. فهرست سرعنوان های موضوعی فارسی ویرایش سوم و دو پیوست آن (11233 رکورد) و سرعنوان های موضوعی مشترک در فهرست کنگره و فارسی (9519 رکورد) به منزله جامعه آماری قرار گرفت. بخشی از داده ها از سطح جامعه آماری و بخشی دیگر از طریق نمونه تصادفی گردآوری شد. یافته ها: طبق یافته ها از نظر ساختار زبانی، سرعنوان های موضوعی فارسی با 17/86 درصد از زبان طبیعی پیروی کرده اند و 87/79 درصد از سرعنوان ها پیش همارای طبیعی هستند. از نظر دستوری شکل غالب سرعنوان ها به صورت اسم (1/96 درصد) و گروه اسمی (87 درصد) است. تفاوت معناداری میان دو فهرست از نظر طبیعی یا مصنوعی بودن زبان، وجود یادداشت دامنه و وجود شماره رده برقرار است. از نظر شبکه معنایی، تفاوتی اساسی و معنادار میان دو فهرست سرعنوانی موضوعی فارسی و کنگره قابل مشاهده است. با توجه به ضعف و اشکال در شبکه روابط معنایی فهرست سرعنوان های موضوعی فارسی لازم است این فهرست در جهت اصلاح و غنی سازی شبکه معنایی میان سرعنوان ها مورد بازنگری قرار گیرد.

۱۰۵.

بررسی وضعیت سواد اطلاعاتی کتابداران کتابخانه های عمومی استان فارس(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: معصومه عبداللهی عبدالرسول جوکار

منبع: تحقیقات اطلاع رسانی و کتابخانه های عمومی دوره ۲۰ زمستان ۱۳۹۳ شماره ۷۹

کلیدواژه‌ها: سواد اطلاعاتی استان فارس کتابداران کتابخانه های عمومی

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۵۷۳ تعداد دانلود : ۸۹۳

هدف: هدف پژوهش حاضر، بررسی وضعیت سواد اطلاعاتی کتابداران کتابخانه های عمومی استان فارس با توجه به استانداردهای سواد اطلاعاتی است. روش: این پژوهش کاربردی و از نوع پیمایشی است و ابزار پژوهش، پرسشنامه «سنجش سواد اطلاعاتی DAS» (داورپناه و سیامک، 1387) است. پرسشنامه 55 سؤالی، 5 استاندارد را در بر داشت، که به وسیله آن سواد اطلاعاتی کتابداران عمومی سنجیده شد. برای تحلیل داده ها از همبستگی پیرسون و آزمون t استفاده گردید. یافته ها: با توجه به نتایج آزمون های آماری می توان گفت که سواد اطلاعاتی کتابداران کتابخانه های عمومی فارس در سطح متوسطی قرار دارد. سن و سابقه کار بر سواد اطلاعاتی کتابداران تأثیرگذار بوده است. بین سواد اطلاعاتی کتابداران فارغ التحصیل در رشته کتابداری و غیرکتابداری تفاوت معنی داری وجود داشت. نوع مدرک تحصیلی بر سواد اطلاعاتی کتابداران تأثیرگذار بود و کتابداران دارای مدرک بالاتر نسبت به سایرین از سواد اطلاعاتی بیشتری برخوردار بودند. کتابداران کتابخانه های عمومی از نظر میزان آشنایی با زبان انگلیسی در سطح پایینی قرار داشتند. اصالت/ارزش: کتابخانه های عمومی به عنوان یک دانشگاه همگانی برای ایجاد و پیشبرد برنامه های سواد اطلاعاتی و یادگیری مادام العمر در جامعه در صف مقدم هستند و بنابراین نتایج حاصل از ارزیابی سواد اطلاعاتی کتابداران و برنامه ریزی برای ارتقاء سطح آن، در جهت رسیدن به این هدف یاریگر خواهد بود.

۱۰۶.

بررسی عوامل بازدارنده بر کاربرد فناوری های وب2 در کتابخانه های دانشگاهی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: واحد بهرامی اعظم صنعت جو

منبع: پژوهشنامه کتابداری و اطلاع رسانی سال چهارم پاییز و زمستان ۱۳۹۳ شماره ۲ (پیاپی ۸)

کلیدواژه‌ها: عوامل بازدارنده دانشگاههای ایران کتابخانه های دانشگاهی عوامل موثر زیرساختها کتابخانه های مرکزی فناوریهای وب2

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۳۵۵ تعداد دانلود : ۷۳۴

هدف: هدف پژوهش، شناسایی میزان آشنایی و استفاده کتابداران کتابخانه های دانشگاهی ایران از فناوریهای وب2 و شناسایی مهمترین عوامل بازدارنده بر بکارگیری فناوریهای وب2 در کتابخانه های دانشگاهی ایران است. روش: پژوهش از نوع کاربردی است که به روش پیمایشی و با رویکرد توصیفی و ارزیابانه انجام شد. ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه محقق ساخته بود که با استفاده از روش کتابخانه به بررسی این عوامل در قالب سه دسته کلی (عوامل مربوط به کتابداران، کاربران و عوامل زیرساختی و فرهنگی) پرداخت. روایی و پایایی پرسشنامه با استفاده از روش اعتبار محتوا و آلفای کرونباخ (88%) تأیید شد. جامعه پژوهش کتابداران کتابخانه های مرکزی دانشگاههای کشور بودند. یافته ها: میزان آشنایی و استفاده کتابداران از فناوریهای وب2 کم است. بیشترین میزان آشنایی کتابداران از فناوریهای وب2 مربوط به فناوری وبلاگ و کمترین میزان آشنایی مربوط به فناوری فهرستنویسی اجتماعی بود. ابزار ویکی و سایت های برچسب گذاری و نشانه گذاری اجتماعی به ترتیب بیشترین و کمترین فناوری وب2 مورد استفاده بوداز میان عوامل مورد بررسی بیشترین تأثیر مربوط به عوامل مرتبط با کاربران و کمترین تأثیر مربوط به عوامل مرتبط با کتابدارن بود. استفاده از فناوریهای وب2 در کتابخانه های دانشگاهی ضرورت زیادی دارد و بیشترین ضرورت مربوط به فناوری آر.اس.اس با میانگین 95/1 است.

۱۰۷.

مطالعه کمی و کیفی مقالات فصلنامه تحقیقات اطلاع رسانی و کتابخانه های عمومی از سال 1391-1387(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: زینب ابراهیمی میلاجردی نصرت ریاحی نیا

منبع: تحقیقات اطلاع رسانی و کتابخانه های عمومی دوره ۲۰ پاییز ۱۳۹۳ شماره ۷۸

کلیدواژه‌ها: تحلیل محتوا تحلیل استنادی ارزیابی کمی و کیفی فصلنامه تحقیقات اطلاع رسانی و کتابخانه های عمومی

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۶۷۰ تعداد دانلود : ۸۵۳

هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی مقالات 18 شماره از نشریه علمی پژوهشی تحقیقات اطلاع رسانی و کتابخانه های عمومی انجام شده است. روش: پژوهش حاضر از نوع توصیفی نوع پیمایشی توصیفی و و با رویکرد کتابسنجی است که در آن از روش تحلیل استنادی و تحلیل محتوا استفاده شده است. جامعه مورد مطالعه در این پژوهش را 18 شماره «فصلنامه تحقیقات اطلاع رسانی و کتابخانه های عمومی» از ابتدای پاییز 1387 تا پایان زمستان 1391 تشکیل می دهد. یافته ها: نتایج پژوهش نشان از پایین بودن میزان مشارکت زنان و نقش پر رنگ مردان در تهیه مقالات دارد. دانشگاه تهران بیشترین همکاری علمی را با فصلنامه داشته است. از نظر حوزه تخصصی نویسندگان، میزان همکاری متخصصان رشته علم اطلاعات و دانش شناسی و همچنین مدیریت، با فصلنامه تحقیقات اطلاع رسانی و کتابخانه های عمومی بیش از متخصصان حوزه های دیگر بوده است. میانگین تعداد مقالات منتشر شده در هر شماره از فصلنامه 7/7 بوده است. در رابطه با مدت زمان پذیرش مقالات، بیشترین تعداد مقالات در فاصله زمانی 3 2 ماه توسط فصلنامه پذیرفته شده اند. بیشترین مقالات فصلنامه مقالات پژوهشی بوده است. استناد به منابع لاتین و مقالات بیش از سایر انواع منابع ارزیابی شده است. اصالت/ ارزش: نتایج حاصل از مطالعات استنادی و ارزیابی مؤلفه های مورد نظر در مطالعات کتابسنجی می تواند برای طیفی از مخاطبان مجلات از جمله خوانندگان، نویسندگان، مسئولان بخش نشریات کتابخانه ها و دست اندرکاران تهیه فصلنامه حائز اهمیت باشد، زیرا این نوع مطالعات می تواند تصویر روشن تری از وضعیت نشریه مورد نظر نشان دهند.

۱۰۸.

آینده ی سرعنوان های موضوعی: پیش همارایی در مقابل پس همارایی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: مهدی خادمیان مرتضی کوکبی

منبع: پژوهشنامه کتابداری و اطلاع رسانی سال چهارم بهار و تابستان ۱۳۹۳ شماره ۱ (پیاپی ۷)

کلیدواژه‌ها: سرعنوانهای موضوعی پیش همارایی پس همارایی سرعنوانهای موضوعی کتابخانه کنگره نظام کلیدواژه ای نظام واژگان کنترل شده

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۳۰۹ تعداد دانلود : ۸۱۲

هدف:هدف اصلی نوشته حاضر این است که مشخص کند آیا نظام پیش همارای سرعنوان های موضوعی و نمونه های شناخته شده ی آن یعنی سرعنوان های موضوعی کتابخانه کنگره (در سطح جهان) و سرعنوان های موضوعی فارسی (در ایران) باید در عصر انفجار اطلاعات حذف شوند و جایگزین هایی مناسب پیدا کنند یا با اصلاحاتی مناسب می توانند و ضرورت دارد که به حیات خود ادامه دهند. روش: با مرور نوشتارهای مرتبط به روش مفهومی، یک پرسش کلیدی یعنی آینده ی سرعنوان های موضوعی در هزاره سوم مورد بررسی قرارگرفته شده است و راهکارهای مناسب برای تداوم حیات آن ارائه می شود. یافته ها: سرعنوان های موضوعی به عنوان یک نظام پیش همارا به دلیل دارا بودن مزایایی مانند حفظ بافت، پیشنهاددهندگی، مرورپذیری و در نهایت تأمین دقت، نسبت به نظام های پس همارا برتری هایی دارد که با بهره گیری از آن ها می تواند، نقش مؤثری در بازیابی اطلاعات حتی در قرن بیست و یکم ایفا کند و به حیات خود ادامه دهد. البته، برای تحقق این هدف برطرف کردن نقاط ضعف سرعنوان های موضوعی مانند پیچیدگی زیاد دستورالعمل های موضوع سازی، صرف وقت و هزینه ی زیاد برای موضوع دهی و عدم درک آسان زنجیره های موضوعی ساخته شده توسط کاربر نهایی باید مورد توجه قرار گیرد. خودکارسازی بیشتر موضوع دهی با استفاده از فناوری های هوشمندتر، ساده تر کردن قواعد موضوع دهی، استفاده از موتورهای کاوش جدید با قابلیت های نمایش نوین مانند هستی شناسی و مصورسازی اطلاعات از جمله راهبردهایی است که می تواند تداوم حیات سرعنوان های موضوعی را تضمین کند.

۱۰۹.

استاندارد نقشه های عنوان و کاربرد آن در علم اطلاعات و دانش شناسی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: فاطمه باجی مرتضی کوکبی

منبع: پژوهشنامه پردازش و مدیریت اطلاعات دوره ۲۹ بهار ۱۳۹۳ شماره ۳ (پیاپی ۷۷)

کلیدواژه‌ها: معماری اطلاعات ذخیره و بازیابی اطلاعات علم اطلاعات و دانش شناسی استاندارد نقشه های عنوان سازمان دهی دانش تاپیک مپس

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اطلاع رسانی

تعداد بازدید : ۱۵۱۰ تعداد دانلود : ۷۶۴

نقشه های عنوان، یک استاندارد ایزو است که برای نمایش اطلاعات مربوط به ساختار منابع اطلاعاتی به کار می رود. ایده اولیه این استاندارد در سال 1991 مطرح شد. مدل اولیه نقشه های عنوان به دلیل برخورداری از استحکام لازم در سال 2000 به یک استاندارد ایزو تبدیل شد. مقاله حاضر به بررسی مفاهیم و مدل استاندارد نقشه های عنوان پرداخته و درصدد است تا کاربردهای این استاندارد را در حوزه علم اطلاعات و دانش شناسی مورد اشاره قرار دهد. یک نقشه عنوان، از نظر فنی به عنوان یک نوع مدرک در «اس جی ام ال» یا «اکس ام ال» تعریف می شود. بررسی ها نشان می دهد که استاندارد نقشه های عنوان با برخی از اصول و فنون سنتی کتابداری به خصوص در حوزه سازمان دهی دانش همخوانی دارد، با این تفاوت که در تلاش است تا چنین اصولی را در محیط وب به کار گیرد. بر این اساس می توان گفت که با توجه به چالش هایی که حوزه علم اطلاعات و دانش شناسی در رابطه با تطبیق فنون سنتی سازمان دهی دانش در محیط وب با آن ها روبه روست، می توان از فناوری استاندارد نقشه های عنوان در این زمینه بهره جست و این همان کاری است که برخی از متخصصین حوز ه علم اطلاعات و دانش شناسی به آن اهتمام ورزیده اند.

۱۱۰.

رفتار پرسش جستجوی اطلاعات دانشجویان کارشناسی ارشد دانشگاه علوم پزشکی کرمان در محیط وب(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده: مریم اخوتی مژگان رحیمی فرزانه ذوالعلی

منبع: مدیریت اطلاعات سلامت دوره یازدهم ویژه نامه ۱۳۹۳ شماره ۷

کلیدواژه‌ها: اینترنت دانشجویان رفتار جستجوی اطلاعات

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۲۲۶ تعداد دانلود : ۷۳۱

ﻣﺅثر پرسش کاربران در جستجوی اطلاعات در محیط وب وجود دارد، چراکه جمعیت متنوعی از کاربران با نیازهای اطلاعاتی و اهداف گوناگون و سطوح متفاوتی از تجربه و دانش موضوعی از وب استفاده می کنند. پژوهش حاضر با هدف تعیین رفتار پرسش جستجوی کاربران بر اساس عوامل زمینه ای مختلف توسط دانشجویان کارشناسی ارشد دانشگاه علوم پزشکی کرمان در وب، انجام شده است. روش بررسی: پژوهش حاضر از نوع کاربردی است که با استفاده از روش پیمایشی و از رویکری ترکیبی (کمی و کیفی) صورت گرفته است. تعداد 30 نفر از دانشجویان کارشناسی ارشد دانشگاه علوم پزشکی کرمان داوطلبانه در نیمسال اول سال تحصیلی 92-91 خورشیدی در این پژوهش شرکت کردند. گردآوری داده ها از طریق دو پرسش نامه و فایل گزارش با استفاده از نرم افزار Camtasia Studio انجام شد. روایی پرسش نامه ها با نظر خواهی از استادان و پایایی آن ها با محاسبه ی Cronbach’s alpha، پرسش نامه اول (90/0) و پرسش نامه دوم (87/0) سنجیده شد. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از آنالیز توصیفی و آنالیز استنباطی (ANOVA، آنالیز t و آزمون همبستگی اسپیرمن) با کمک نرم افزار SPSS نسخه 19 استفاده گردید. یافته ها: در مجموع 399 پرسش با میانگین تکرار 30/13 توسط کاربران در ابزارهای جستجوی وب، جستجو شد. بین تکرار پرسش جستجو با تجربه ی جستجو و سطوح مختلف سهولت استفاده، سودمندی، رضایت و قضاوت ربط اختلاف معناداری مشاهده شد. در پژوهش حاضر، میانگین طول پرسش جستجوی کاربران 31/3 بود و کاربران معمولاً از دو کلیدواژه در پرسش جستجوی خود استفاده می کردند. طول پرسش جستجوی کاربران ارتباط معناداری با متغیرهای کار بازیابی (عملکرد مشاهده، مرور و ذخیره) در موتور جستجوی عمومی و موتورهای جستجوی تخصصی داشت. بین عوامل زمینه ای (تجربه ی جستجو و آشنایی با موضوع جستجو) با کار بازیابی (عملکرد مرور و ذخیره ی نتایج) نیز اختلاف معناداری مشاهده شد. نتیجه گیری: مطالعه ی حاضر نشان داد، رفتار پرسش جستجوی کاربران در طول فرایند جستجوی اطلاعات در وب، بر اساس عوامل زمینه ای مختلف متفاوت بوده است. از آن جایی که تجربه ی کاربران در جستجوی اطلاعات در وب، می تواند باعث ارتقای فرایند جستجو شود، پیشنهاد می شود، آموزش لازم به دانشجویان ارایه شود و با توجه به ارتباط متغیرهای ارزیابی نتایج جستجو با رفتار پرسش جستجو، سیستم هایی با رابط کاربر بهتر و متناسب با نیاز اطلاعاتی کاربران طراحی گردد. لذا مطالعه ی حاضر، حاوی مفاهیمی برای طراحان سیستم های بازیابی اطلاعات و پایگاه داده ها می باشد.

۱۱۱.

تحلیلی بر حضور دانشگاه های پایتخت های کشورهای جهان اسلام در محیط وب(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: حمیدرضا رویایی

منبع: پژوهشنامه کتابداری و اطلاع رسانی سال چهارم بهار و تابستان ۱۳۹۳ شماره ۱ (پیاپی ۷)

کلیدواژه‌ها: وب سنجی تحلیل پیوند خودپیوندی دانشگاه های جهان اسلام مجموع پیوندها ضریب تأثیر وبی

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۹۵۹ تعداد دانلود : ۵۸۴

هدف: حضور وب سایت های تخصصی و دانشگاهی در محیط وب دلیلی بر اعتبار این گونه وب سایت ها در محیط وب است . هدف اصلی این پژوهش تحلیل میزان حضور دانشگاه های پایتخت های کشورهای جهان اسلام در محیط وب می باشد. روش: روش پژوهش حاضر، روش تحلیل پیوندها است که یکی از روش های وب سنجی محسوب می شود. در این مقاله خود پیوندی، مجموع پیوندها، و مجموعه صفحات نمایه شده در موتور کاوش جهت بررسی حضور وب سایت های دانشگاه های پایتخت های جهان اسلام در محیط وب بررسی گردید. جامعه پ ژوهش حاضر 204 وب سایت بود که به دلیل عدم دسترسی به اطلاعات برخی از آن ها فقط 173 وب سایت مورد بررسی قرار گرفت. یافته ها: پس از بررسی شاخص های وب سنجی مورد نظر، بررسی یافته ها نشان داد که وب سایت دانشگاه های کشور ترکیه (آنکارا)، با توجه به شاخص های مطالعه شده در این مقاله بیش ترین حضور را در بین 10 وب سایت برتر دانشگاه های مورد مطالعه داشته اند. بررسی نتایج همچنین نشان داد که میزان حضور دانشگاه های ایران میان دانشگاه های برتر کشورهای اسلامی در محیط وب کمرنگ است

۱۱۲.

نظام های شناسه گر دیجیتالی: ارزیابی تطبیقی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: حمیدرضا خدمتگزار مهدی علیپور حافظی پیام حنفی زاده

منبع: پژوهشنامه پردازش و مدیریت اطلاعات دوره ۳۰ زمستان ۱۳۹۳ شماره ۲ (پیاپی ۸۰)

کلیدواژه‌ها: ارزیابی تطبیقی شئ نظام های شناسه گر دیجیتالی محیط دیجیتالی

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۱۲۲ تعداد دانلود : ۷۸۵

یکی از مفاهیم اصلی در شناسایی یک شئ در محیط دیجیتال شناسه گر دیجیتالی است. نظام های شناسه گر دیجیتالی به دنبال بروز مشکلات زیادی از جمله عدم ثبات و یکتایی نظام های شناسه گر فیزیکی و مکانیاب یکدست منابع (یو.آر.ال) در محیط دیجیتالی، شکل گرفتند. این شناسه گرها با استفاده از نام های غیر مستقیم برای «دی.ان.اس.»، ثبات و یکتایی نام های میزبانی را تضمین می نمایند. با توجه به اهمیت این شناسه گرها در مدیریت محتوا در محیط دیجیتالی، هدف اصلی این پژوهش پاسخ به این پرسش مهم است که چگونه می توان یک نظام شناسه گر دیجیتالی را از دیگر نظام های شناسه گر تشخیص داد؟ در این پژوهش ابتدا بر اساس مرور ادبیات و برگزاری مصاحبه گروه متمرکز، 7 معیار اصلی متمایزکننده شناسه گرهای دیجیتیال در سه حوزه خصوصیات شناسه گر شامل یکتایی و ثبات شناسه گر، پوشش محیط دیجیتالی شامل شناسایی دیجیتالی، یکتایی دیجیتالی، ثبات دیجیتالی و دسترسی دیجیتالی و جامعیت و گستره شامل جامعیت شناسایی مورد شناسایی قرار گرفت. یافته های انجام ارزیابی تطبیقی بر اساس معیارهای تطبیقی در مورد 22 نظام شناسه گر مطرح در سطح جهان نشان داد که شش نظام شناسه گر «دی.اُ.آی.»، «هندل»، «یو.سی.آی.»، «یو.آر.ان.»، «آ.ر.ک.» و «پی.یو.آر.ال.» می توانند به عنوان بهترین گزینه های نظام شناسه گر دیجیتالی در کلیه حوزه ها و سه نظام «ماریام»، «آی.اس.ان.آی.» و «ان.بی.ان.» در حوزه های تخصصی خاص مورد استفاده قرار گیرند. نتایج این پژوهش می تواند به متخصصان محیط دیجیتالی در تشخیص نظام های شناسه گر دیجیتالی و استفاده مؤثر از آنها در حوزه های کاربرد یاری رساند.

۱۱۳.

ارزیابی کیفیت پشتیبانی و محتوایی (درونی و بیرونی) وب سایت های کتابخانه ای دانشگاه های علوم پزشکی ایران(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده: الهام احمدی اسماعیل مصطفوی حمیدرضا کیانی

منبع: مدیریت اطلاعات سلامت دوره یازدهم بهمن و اسفند ۱۳۹۳ شماره ۶ (پیاپی ۴۰)

کلیدواژه‌ها: اینترنت ایران کتابخانه های دانشگاهی نظام های اطلاع رسانی کتابخانه ها

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۲۳۱ تعداد دانلود : ۸۰۸

مقدمه: وب سایت هایکتابخانه ای دانشگاهی نقش مهمی در برقراری ارتباط دو سویه با کاربران و ارائه خدمات مطلوب تر به آنان دارند. پشتیبانی و روزآمدسازی مستمر این نوع وب سایت هانیز راهکاری مهم برای ارائه چهره ای پویاوفعالاز کتابخانه در محیط مجازی است. هدف این پژوهش ارزیابی کیفیت محتوایی درونی و بیرونی، و پشتیبانی وب سایت های کتابخانه ایدانشگاه های علوم پزشکی ایران است. روش بررسی: روش پژوهش، پیمایشی توصیفی و نوع مطالعه کاربردی بوده است. ابزار گردآوری داده ها عبارت است از سیاهه ی ارزیابی معتبری که روایی و پایایی آن از طریق بررسی متون و پژوهش های مشابه، مشورت با صاحب نظران و مقایسه با وب سایت های کتابخانه ای5 دانشگاه خارجی سنجیده شد. جامعه ی پژوهش حاضر شامل وب سایت های کتابخانه ایدانشگاه های علوم پزشکی ایران در خرداد و تیر ماه 1392خورشیدی می باشد. از میان 49 دانشگاه، 43 دانشگاه دارای وب سایت کتابخانه هستند که در این پژوهش مورد بررسی قرار گرفتند. امتیازات عناصر و ویژگی های وب سایت های مورد بررسی از نظر وجود (بله= 1) و عدم وجود (خیر=0) عناصر، مورد بررسی قرار گرفت.در پایان هر یک از وب سایت های مورد بررسی بر اساس امتیازی که بدین ترتیب در هر معیار به دست آورده اند، رتبه بندی گردیده و مورد بحث و بررسی قرار گرفته اند.تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از آمار توصیفی (فراوانی و میانگین) و نرم افزار Excel صورت پذیرفته است. یافته ها: وب سایت های کتابخانه ایدانشگاه های علوم پزشکی ایران در کل 04/34 درصد معیار های محتوای درونی، 40/45 درصد معیار های محتوای بیرونی و 52/52 درصد معیار های پشتیبانی و در مجموع 88/39 درصد معیارهای وب سایت کتابخانه را رعایت کرده اند. به طور کلی، فقطدانشگاه علوم پزشکی شاهد بیش از 50 درصد معیارهای موجود در سیاهه ی بررسی (شامل معیارهای محتوای درونی، محتوای بیرونی و پشتیبانی) را در طراحی خود لحاظ کرده بود. وب سایت های کتابخانه ایدانشگاه های علوم پزشکی شاهد (55)، مشهد (47)، و شهید بهشتی (45) به ترتیب رتبه های اول تا سوم را به خود اختصاص داده اند. همچنین وب سایت کتابخانه دانشگاه های علوم پزشکی بابل (18)، ارتش (17) و ارومیه (16) رتبه های 41 تا 43 را به خود اختصاص دادند. نتیجه گیری: در مجموع وب سایت های کتابخانه ایدانشگاه های علوم پزشکی ایران بررسی شده از لحاظ کیفیت درونی و بیرونی و پشتیبانی کمتر از حد متوسط قرار داشتند.

۱۱۴.

نگرش مدیران کتابخانه های مرکزی دانشگاههای کشور در باره عوامل موثر بر اجرای نیازسنجی اطلاعات(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: محمدرضا داورپناه سید رحمت الله فتاحی رحمت پورموسی

منبع: پژوهشنامه پردازش و مدیریت اطلاعات دوره ۲۹ تابستان ۱۳۹۳ شماره ۴ (پیاپی ۷۸)

کلیدواژه‌ها: کتابخانه های دانشگاهی نیاز اطلاعاتی نیازسنجی اطلاعاتی

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۵۹۰ تعداد دانلود : ۷۶۴

""نیازسنجی اطلاعات"" در کتابخانه ها و مراکز اطلاع رسانی از کارآمدترین امور به منظور تحقق هدفها و ارائه خدمات مناسب به کاربران در جهت تامین رضایت آنها است. با توجه به آنکه، کمتر پژوهشی به بررسی چگونگی اجرای برنامه های نیازسنجی پرداخته است، در این پژوهش با روش پیماشی، به بررسی وضعیت این مسئله در کتابخانه های دانشگاهی کشور و شناسایی عوامل تسهیل کننده و بازدارنده آن، پرداخته است. جامعه آماری پژوهش متشکل از 190 نفر از مدیران و مسئولان کتابخانه های مرکزی 29 دانشگاه جامع پزشکی و غیر پزشکی است، که به صورت سرشماری مورد پیمایش قرار گرفتند. داده ها به وسیله پرسشنامه محقق ساخته جمع آوری شد. یافته ها نشان داد که قریب 70% کتابخانه ها برنامه ای مدون برای نیازسنجی اطلاعاتی نداشتند. احساس مسئولیت حرفه ای کتابداران در شناسایی نیاز اطلاعاتی کاربران، احساس تعهد مدیران در برابر درک مشکلات کاربران و لزوم شناخت روزآمد از نیازهای اطلاعاتی کاربران از مهم ترین عوامل تسهیل و تسریع کننده، و در مقابل بدیهی انگاری نیاز اطلاعاتی کاربران، مقاومت در برابر تغییرات و عدم توجه به واقعیت و سیاست ها و برنامه های اجرایی از جمله مهم ترین عوامل بازدارنده نیازسنجی اطلاعات در جامعه پژوهش بوده است. نگرش پاسخگویان بر اساس نوع مدرک و عوامل جمعیت شناختی درباره عوامل تسهیل کننده معنی دار بود؛ اما درباره عوامل بازدارنده تفاوت معنی داری مشاهده نشد. بنابراین مدیران درباره عوامل بازدارنده نگاهی به نسبت یکسان داشته اند.

۱۱۵.

ربط عینی و ربط ذهنی در نظام های اطلاعاتی (تحلیلی بر ربط در بازیابی اطلاعات)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: وفا قبادپور غلامرضا فدایی افسون ثابت پور

منبع: پژوهشنامه پردازش و مدیریت اطلاعات دوره ۳۰ پاییز ۱۳۹۳ شماره ۱ (پیاپی ۷۹)

کلیدواژه‌ها: ربط نظام های اطلاعاتی ذخیره و بازیابی اطلاعات ربط چهریزه ای ربط عینی و ربط ذهنی

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۷۸۵ تعداد دانلود : ۷۵۲

دامنه مباحث میان فلاسفه از دو موضع عین گرایی و ذهن گرایی به مبحث ربط نیز که از مباحث بنیادین طراحی و ارزشیابی نظام های اطلاعاتی است کشیده می شود. درک ما از موضوع ربط و چرائی دستاوردهای موجود در ادبیات آن بدون درک صحیح از این بحث های بنیادین کامل نخواهد بود. این پژوهش ضمن مروری اجمالی بر این دو دیدگاه تلاش کرده است به گونه ای جمع بندی از آن دست یابد که برای نظام های اطلاعاتی مورد نیاز و پذیرش باشد و با رویکردی انتقادی، پارادایم ذهن گرایانه حاکم بر ادبیات ربط را مورد بررسی قرار دهد. روش: پژوهش حاضر به روش کتابخانه ای با مطالعه منابع موجود در کتابخانه ها و جستجوی مقالات در پایگاه های اطلاعاتی مرتبط با موضوع پژوهش و تحلیل متون، تدوین یافته است. یافته ها: این پژوهش نشان می دهد، بازنگری واقع گرایانه و معتدل تری در مباحث ربط ضرورت دارد به ترتیبی که نقش دو عنصر نظام و متخصصان نیز مورد غفلت واقع نگردد. همچنین ضمن معرفی ربط چهریزه ای، پیشنهاد شده است که ذهن و عین گرائی نه تنها به عنوان رویکرد در طراحی نظام اطلاعاتی، بلکه در تعریف ربط وارد شده و مورد بازشناسی قرار گیرند.

۱۱۶.

سنجش ارزش استنادی مقالات شیمی ایران با استفاده از شاخص سهم استناد متنی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: هاجر ستوده آفتاب قدیمی

منبع: پژوهشنامه پردازش و مدیریت اطلاعات دوره ۳۰ زمستان ۱۳۹۳ شماره ۲ (پیاپی ۸۰)

کلیدواژه‌ها: استناد شیمی تولیدات علمی ارزش استنادی بسامد متنی استناد سهم استناد متنی

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۲۰۸ تعداد دانلود : ۸۳۹

هدف: هدف پژوهش بررسی اعتبار مقالات ایرانی حوزه شیمی سال 2010 میلادی بر پایه ارزش استنادی آنها می باشد. ارزش استنادی بر اساس دو شاخص استناد متنی و سهم استناد متنی محاسبه شده است. سهم استناد متنی در این پژوهش عبارت است از نسبت بین فراوانی استناد متنی به پتانسیل ارجاعی مقالات استناد کننده. روش: مقالات مورد بررسی به روش تحلیل استنادی مورد سنجش قرار گرفته است. گردآوری داده ها به روش تحلیل استنادی صورت گرفته و برای تجزیه و تحلیل داده ها از آمار توصیفی و آزمون اسپیرمن استفاده شده است. یافته ها: در این پژوهش 955 استناد به 517 مقاله ایرانی مورد بررسی قرار گرفت. این مقالات 1434 استناد متنی دریافت کرده اند که 213 (برابر با 22 درصد) آنها خود استنادی است. تنها 02/17 درصد مقالات، سهم استناد متنی بیش از سطح مورد انتظار را به دست آورده و 97/82 درصد از مقالات کمتر از حد مورد انتظار عمل کرده اند. یافته ها بیانگر این است که استناد پیش بین مناسبی برای بسامد متنی استناد است اما با سهم استناد متنی رابطه معنی داری ندارد. نتیجه گیری: با وجود رشد چشمگیر تولیدات علمی ایران در حوزه شیمی، بررسی ارزش استنادی مقالات این حوزه نشان داد بیشینه مقالات ارزش استنادی کمتر از حد مورد انتظار را به دست آورده اند. بر این اساس، اگر سامانه ارزیابی پژوهشی کشور به ارزیابی دقیق و عمیق تر مقالات نیازمند باشد، بهتر است ارزیابی های کیفی حاصل از شاخص های ارزشگذاری شده را جایگزین ارزیابی کمی مبتنی بر شمارش ساده استنادها نماید.

۱۱۷.

تحلیل پیوند، ضریب تأثیر و ارتقای رتبة وب گاه های نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران «مطالعه وب سنجی»(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: سید حسین سجادیان فریدون عبدی بتول رحمانی

منبع: مدیریت نظامی سال چهاردهم پاییز ۱۳۹۳ شماره ۵۵

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اطلاع رسانی سایت های کتابداری و اطلاعاتی وب سنجی

تعداد بازدید : ۱۱۳۹ تعداد دانلود : ۱۰۸۷

۱۱۸.

محتوای اطلاعاتی وب سایت گروه های مدیریت و فناوری اطلاعات سلامت و مدارک پزشکی دانشگاه های علوم پزشکی کشور(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده: صدیقه عابدی رضا خواجویی لیلا احمدیان سارا کاوه

منبع: مدیریت اطلاعات سلامت دوره یازدهم مهر و آبان ۱۳۹۳ شماره ۴ (پیاپی ۳۸)

کلیدواژه‌ها: ارزیابی دانشگاه ها وب سایت ها

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۲۱۶ تعداد دانلود : ۸۱۹

مقدمه: با توجه به رسالت وب سایت های دانشگاهی در ارائه خدمات به کاربران، طراحی کارآمد محتوای اطلاعاتی آن ها باعث استفاده مؤثر آن ها می شود. از جمله ی آن ها وب سایت های گروه های آموزشی هستند که می توانند حاوی اطلاعاتی ارزنده برای اساتید، دانشجویان و سایر کاربران باشند. هدف از این مطالعه شناسایی محتوای اطلاعاتی وب سایت های گروه فناوری اطلاعات سلامت و مدارک پزشکی کشور بود. روش بررسی: این پژوهش یک مطالعه کاربردی است که در زمستان سال 1391 خورشیدی به صورت مقطعی بر روی 14 وب سایت گروه های مذکور انجام شد. اقلام اطلاعاتی با استفاده از یک فرم گردآوری داده ها جمع آوری شد که روایی آن مورد تأیید سه نفر متخصص انفورماتیک پزشکی قرار گرفته بود. میزان ضرورت اقلام در یک جلسه گروه متمرکز بررسی شد. داده ها با استفاده از آمار توصیفی در SPSS 16 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: در این پژوهش در کل 36 عنوان اقلام اطلاعاتی موجود در 14 وب سایت مورد مطالعه استخراج شده و در شش گروه اطلاعات رشته، اساتید، پژوهشی، آموزشی، عملکرد گروه، و سایر طبقه بندی شدند. بیشترین موارد مربوط به اطلاعات آموزشی و پژوهشی ( هر کدام 22 درصد)، وکمترین مربوط به اطلاعات رشته (8 درصد) می باشد. هشتاد و سه درصد از عناصر موجود در وب سایت ها توسط گروه متمرکز ضروری شناخته شدند. نتیجه گیری: عناصر اطلاعاتی وب سایت گروه های آموزشی مختلف هم از نظر عناوین استفاده شده و هم از نظر نوع محتوای اطلاعاتی متفاوت می باشند. این تفاوت می تواند باعث پایین آمدن کارآیی استفاده و سردرگمی کاربران در یافتن اطلاعات گردد. نتایج این تحقیق می تواند برای گروه های آموزشی، مسئولین وب سنجی دانشگاه ها و طراحان وب سایت ها در طراحی و ارتقا وب سایت ها مفید واقع شود.

۱۱۹.

شناسایی و رتبه بندی زیرساخت های مدیریت ارتباط با مشتری در کتابخانه های دانشگاه های شهید چمران و علوم پزشکی جندی شاپور اهواز(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: پیمان جلیل پور مهدی بریاجی

منبع: پژوهشنامه کتابداری و اطلاع رسانی سال چهارم بهار و تابستان ۱۳۹۳ شماره ۱ (پیاپی ۷)

کلیدواژه‌ها: کتابخانه های دانشگاهی مدیریت ارتباط با مشتری زیرساخت

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۳۰۰ تعداد دانلود : ۹۶۳

هدف: هدف از این پژوهش بررسی زیرساخت های مدیریت ارتباط با مشتری در کتابخانه های دانشگاه های شهید چمران و علوم پزشکی جندی شاپور اهواز است. روش: روش پژوهش پیمایشی، از نوع توصیفی- تحلیلی بوده و جامعه آماری آن را کلیه کتابداران کتابخانه های دانشگاه های شهید چمران و علوم پزشکی جندی شاپور اهواز تشکیل می دهند که به روش نمونه گیری تصادفی ساده، نمونه ای شامل 54 نفر از آن ها انتخاب و پرسشنامه پژوهش توسط آن ها تکمیل گردید. ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه زیرساخت های مدیریت ارتباط با مشتری کین کید (2003) است. فرضیه های پژوهش با استفاده از آزمون t استیودنت و آزمون فریدمن مورد بررسی قرار گرفتند. یافته ها: نتایج پژوهش نشان داد که در فرآیند بررسی و رتبه بندی زیرساخت های مدیریت ارتباط با مشتری بالاترین امتیاز به «فرایند» و پایین ترین امتیاز به «افراد» اختصاص دارد. برای موفقیت در استقرار زیرساخت های مدیریت ارتباط با مشتری، کتابخانه های دانشگاه های شهید چمران و علوم پزشکی جندی شاپور اهواز باید به «افراد» توجّه جدی کنند.

۱۲۰.

ارتباط بین سرمایه فرهنگی والدین و میزان استفاده فرزندان از مواد کتابخانه ای کتابخانه های عمومی استان خراسان جنوبی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: محسن نوکاریزی مهدی نارمنجی کلثوم دهقانی

منبع: تحقیقات اطلاع رسانی و کتابخانه های عمومی دوره ۲۰ تابستان ۱۳۹۳ شماره ۷۷

کلیدواژه‌ها: والدین خراسان جنوبی کتابخانه های عمومی سرمایه فرهنگی مواد کتابخانه ای

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۳۵۳ تعداد دانلود : ۷۰۱

هدف: هدف اصلی پژوهش حاضر، بررسی رابطه بین سرمایه فرهنگی والدین و میزان استفاده فرزندان از مواد کتابخانه ای در بین کاربران کتابخانه های عمومی استان خراسان جنوبی بوده است. روش : روش پژوهش، پیمایشی و از نوع کاربردی است. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه اعضای کتابخانههای عمومی نهادی شهری زیر پوشش اداره کل کتابخانه های عمومی خراسان جنوبی بوده که در زمان اجرای پژوهش (مهر ماه 1392) عضو فعال کتابخانه بودند و در محدوده سنی 15-30 سال قرار داشتند. حجم کل جامعه آماری حدود 15.500 نفر بود و حجم نمونه بر اساس جدول کرجسی و مورگان تعداد 377 نفر تعیین شد. در این پژوهش از روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای استفاده شد. در مرحله اول 11 شهرستان استان خراسان جنوبی به عنوان خوشه ها در نظر گرفته شدند. در مرحله دوم، در هر یک از 13 کتابخانه برگزیده شده به تعداد مساوی 29 نفر به صورت تصادفی ساده انتخاب شدند و پرسشنامه ها بین آنها توزیع گردید. برای جمع آوری اطلاعات از پرسشنامه محقق ساخته استفاده شد. در مجموع 317 پرسشنامه بازگردانده شد، ولی فقط 292 پرسشنامه کامل بود که مورد تحلیل قرار گرفت. یافته ها: نتایج نشان داد که بیشترین استفاده پاسخگویان در میان انواع مختلف مواد کتابخانه ای مربوط به کتاب های تخصصی رشته تحصیلی شان بود. همچنین پاسخگویان از کتاب های مرجع نسبت به سایر مواد کتابخانه ای کمتر استفاده می کردند. بین سرمایه فرهنگی غیرمادی والدین و میزان استفاده فرزندان از مواد کتابخانه ای رابطه معناداری وجود داشت اما بین سرمایه فرهنگی نهادینه شده والدین و میزان استفاده فرزندان از مواد کتابخانه ای و نیز بین سرمایه فرهنگی مادی والدین و میزان استفاده فرزندان از مواد کتابخانه ای رابطه معناداری وجود نداشت. همچنین نتایج نشان داد متغیرهای جنسیت و سطح تحصیلات پاسخگویان بر رابطه بین سرمایه فرهنگی غیرمادی، مادی و نهادینه شده والدین و میزان استفاده فرزندان از مواد کتابخانه ای تأثیری نداشتند. اصالت/ارزش: نتایج پژوهش حاضر می تواند در برنامه ریزی فرهنگی کشور، و نیز برنامه ریزی خدمات به کاربران توسط نهاد کتابخانه های عمومی کشور مورد استفاده قرار گیرد.

درخت حوزه‌های تخصصی