درخت حوزه‌های تخصصی

با پیشرفت علوم نوین و رقابتی تر شدن محیط در عرصه دستاوردهای فناوری، مدیریت دانش به عنوان یکی از مهم ترین مزیت های رقابتی پایدار سازمان های درگیر تکنولوژی محسوب می شود. این امر در سازمان های با تکنولوژی های پیشرفته، به خصوص سازمان های فعال در حوزه فناوری اطلاعات، به دلیل ماهیت آن ها، نمود بیشتری پیدا می نماید و از این جهت موضوع مدیریت دانش، در حال حاضر به یکی از مهم ترین اولویت های این قبیل سازمان ها تبدیل شده است که در صورت عدم شناسایی، به کارگیری، ثبت، ذخیره و خلق دانش، سازمان ناچار به پرداخت هزینه های هنگفتی در ازای احیای مجدد آن خواهد شد. هدف از پژوهش حاضر، ارائه مدل جامعی در پیاده سازی مدیریت دانش در صنعت فناوری اطلاعات می باشد. بنابراین، مؤلفه های مدل پیشنهادی پژوهش با مطالعه مقالات و پژوهش های مشابه صورت گرفته در حوزه مدیریت دانش و فناوری اطلاعات و نیز با نظرسنجی از خبرگان این حوزه شناسایی گردیدند و بدین جهت پرسش نامه ای در دو بخش طراحی گردید و در اختیار خبرگان سازمان های مورد بررسی قرار گرفت. داده های پژوهش از طریق آزمون T تک نمونه ای (T Test) و آزمون دو جمله ای (Binomial) تحلیل شدند. همچنین، به دلیل محدودیت هایی که طیف لیکرت در ارائه پاسخ های دقیق ایجاد می نماید، از رویکرد فازی استفاده شد. یافته های پژوهش نشان می دهند که مراحل مدل پیاده سازی مدیریت دانش در صنعت فناوری اطلاعات به ترتیب اهمیت شامل ارزیابی دانش، ارتقاء دانش، برنامه ریزی دانشی، فرهنگ دانش محور، استراتژی های مدیریت دانش، فرایندهای مدیریت دانش، زیرساخت های مناسب دانش، سازمان دانش محور و نمایش دانش می باشند، و نیز اقداماتی در هر یک از این مراحل وجود دارند که در پیاده سازی موفق این مراحل نقش مؤثری ایفا می نمایند.

در این مقاله 424 طرح تحقیقاتی اجرا شده توسط اعضای هیئت علمی دانشگاه فردوسی مشهد به لحاظ طرح تحقیق شماره 1و2 بودن، در سالهای 1370 تا 1380 مورد بررسی قرار گرفته اند. این تحقیقات با توجه به دانشکده و گروه مجری و با احتساب تعداد تحقیقاتی که اعضای هیئت علمی انجام داده اند با دیدی کم ّی مورد توجه قرار گرفته اند. فهرستی از اطّلاعات مربوط به طرحهای کاربردی دانشگاه که با مشارکت مالی سایر سازمانها اجرا شده است نیز ارائه شده است.

کتابداران مسئول گردآوری، سازماندهی و اشاعه اطلاعات میباشند. آنها وظیفه ارائه اطلاعات به افراد مختلف جامعه را بر عهده دارند، بنابراین باید ویژگیهای فرهنگی، اجتماعی، زبانشناسی، آموزشی و... اجتماعات و طبقات مختلف اجتماعی را بشناسند. کتابداران باید در آموزشهای عمومی جامعه نیز شرکت کنند. برای مثال، تهیه اطلاعات مربوط به تندرستی، سلامتی و بهداشت افراد جامعه، از جمله وظایف مهم کتابداران است. کتابداران با توجه به اینکه با مراجعهکنندگان و کاربران متفاوت در ارتباطند، میتوانند پیامها و اطلاعات تندرستی و بهداشتی را به اقشار مختلف جامعه منتقل کنند. چون بیشتر مردم در مورد خدمات بهداشتی و تندرستی رأساً تصمیم گیری میکنند، بهتر است کتابداران اطلاعات صحیح را با استفاده از روشهای مختلف در اختیار آنها قرار دهند. مراجعه به محل زندگی مردم و محل تشکیل اجتماعات مذهبی، ورزشی، سیاسی و... تأثیر زیادی در انتقال پیامهای تندرستی دارد. کمک گرفتن از رهبران مذهبی و مسئولان ورزشی، آموزشی و... در انتقال اطلاعات و آگاهی مردم تأثیر بسزایی دارد. پاسخ این سؤال که اطلاعات از چه نوع، کجا و در چه زمان باید ارائه شود تا بیشترین تأثیر را داشته باشد، در این مقاله همراه با جزئیات توضیح داده شده است.

هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی وضعیت مهارت های ارتباطی کتابداران و شناسایی عوامل موثر بر آن انجام شده است. روش شناسی: روش این پژوهش پیمایشی و از پرسشنامه برای گردآوری داده ها استفاده شده است. جامعه آماری پژوهش، همه کتابداران شاغل در کتابخانه های دانشگاه فردوسی مشهد می باشد. یافته ها: مهمترین عوامل موثر بر تعامل بین فردی از دیدگاه کتابداران ابتدا عوامل سازمانی و پس از آن عوامل محیطی، فردی و فرهنگی است. همچنین بین متغیرهای ""میزان تحصیلات"" و ""تجربه"" کتابداران با میزان برخورداری آنان از مهارت های ارتباطی رابطه معناداری وجود ندارد. افزون بر آن، وضعیت برخورداری کتابداران از مهارت های ارتباطی در حوزه های تحصیلی چهارگانه دانشگاه (علوم انسانی و اجتماعی، علوم پایه، فنی و مهندسی، و کشاورزی)، در یک سطح بوده و تفاوت معناداری در این رابطه مشاهده نشد. در پایان توصیه هایی برای توسعه مهارت های ارتباط بین فردی در میان جامعه کتابداران داده شده است.

زنان به عنوان نیمی از افراد جامعه (42/48% از کل جمعیت ایران) می توانند از عوامل مؤثر در پیشبرد توسعه به شمار آیند. آنان علاوه بر نقش عمده خود در رشد خانواده و جامعه، امروزه در عرصه های علمی و پژوهشی نیز نقشی کاملاً مشهود دارند. برای بیان موقعیت و شرایط واقعی زنان در جامعه باید پیرامون مسائل آنان بررسی و تحقیقاتی صورت گیرد. یکی از مواردی که می توان بر روی آن تامل کرد، مجموعه آثار نوشته شده توسط زنان است. بدین منظور پژوهش حاضر که از نوع پیمایشی بوده با هدف بررسی سهم زنان در تولید مقالات مندرج در 7 عنوان مجله فارسی کتابداری و اطلاع رسانی در طی سال های 1347 تا 1378 صورت گرفته است. یافته ها نشان داد مجموع مقالات تولید شده توسط زنان، 495 عنوان (83/34%) از کل مقالات مورد بررسی است. از مجموع 958 مقاله تالیفی، 32/31% و از مجموع 463 مقاله ترجمه شده، 12/42% را زنان پدید آورده اند. بالاترین میزان مشارکت زنان در تهیه مقالات در سال 1376 با 56 عنوان بوده است. در مجموع، 224 زن در تولید مقالات مورد بررسی مشارکت داشته اند که 108 نفر از آنان (21/48%) در تالیف، 64 نفر (57/28) در ترجمه و 52 نفر (22/23%) هم در تالیف و هم ترجمه مقالات مشارکت داشته اند. پرکارترین نویسندگان زن مقالات در طی دوره مورد بررسی، نیز مشخص گردیدند. در مجموع می توان نتیجه گرفت که مشارکت زنان در تولید مقالات حوزه کتابداری و اطلاع رسانی از سال 1347 تا 1378 نیز همانند سایر حوزه ها دارای سیر صعودی بوده است.

هدف اصلی این پژوهش، بررسی عوامل مؤثر بر تولیدات علمی زنان ایرانی در آی. اس. آی بین سالهای 1993 تا 2009 می باشد. این پژوهش کاربردی به روش مطالعه کتابخانه ای و پیمایشی به انجام رسیده است. برای شناسایی زنان دارای تولیدات علمی در آی.اس.آی، گردآوری اطلاعات از پایگاه WoS متعلق به مؤسسه ISI استفاده شد و برای گردآوری اطلاعات مربوط به عوامل مؤثر بر تولیدات علمی زنان از پرسشنامه محقق ساخته استفاده گردیده است. پرسشنامه مذکور، پس از بررسی روایی و پایایی، به تعداد 100 نفر از نویسندگان زن ارسال گردید. بر اساس یافته های پژوهش، به لحاظ اولویت، جامعه پژوهش تاثیر عوامل سه گانه دستیابی به موقعیت علمی بالاتر، توانمندی های ذاتی، و پشتکار و توان اکتسابی را بیش از سایر عوامل می دانند. به دنبال آنها، مؤثرترین عوامل عبارتند از حس مفید بودن در جامعه، دستیابی به موقعیت شغلی برتر، و تشویق اطرافیان و خانواده. در پایان، در راستای توانمندسازی زنان برای تولید علم و تقویت عوامل مؤثر، برخی پیشنهادات اجرایی ارائه گردید

رایانش ابری به عنوان یک فناوری جدید با زیرساخت اینترنتی و راه کارهای جدید می تواند مزایای قابل توجهی را در ارائه خدمات پزشکی به صورت الکترونیکی به همراه داشته باشد. به کارگیری این فناوری در سلامت الکترونیک نیازمند در نظر گرفتن عوامل مختلف است. هدف اصلی این پژوهش شناسایی و رتبه بندی عوامل موثر بر به کارگیری رایانش ابری در سلامت الکترونیک است. با بررسی ادبیات موضوع و بر مبنای مدل تکنولوژی- سازمان- محیط و مدل تناسب انسانی- سازمانی- تکنولوژیکی، 16 زیر معیار در قالب 4 عامل اصلی شناسایی که با نظر سنجی از 60 نفر از خبرگان، اساتید دانشگاهی و کارشناسان فناوری اطلاعات سلامت و با کمک فرایند تحلیل سلسله مراتبی فازی این عوامل و زیرمعیارها رتبه بندی گردید. طی بررسی ادبیات موجود با توجه به جدید بودن موضوع، هیچ مطالعه داخلی یا خارجی، این تعداد معیار را شناسایی نکرده اند. نتایج تحقیق نشان می دهد که از نظر خبرگان هنگام تصمیم گیری در خصوص به کارگیری رایانش ابری در سلامت الکترونیک بایستی به ترتیب عوامل تکنولوژیکی، انسانی، سازمانی و محیطی مدنظر قرارگیرد.

هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی دیدگاه کتابداران کتابخانه های عمومی استان همدان وابسته به نهاد کتابخانه های عمومی کشور درباره مؤلفه های اخلاق حرفه ای کتابداران انجام شد. روش: پژوهش حاضر کاربردی است که با روش پیمایشی تحلیلی انجام شده است. ابزار گردآوری دادهها، پرسشنامه محقق ساخته میباشد. جامعه پژوهش 97 نفر است که کتابداران کتابخانه های عمومی استان همدان میباشند. داده ها با استفاده از آمار توصیفی و استنباطی و با کمک نرم افزار SPSS تحلیل شد. یافته ها: اهمیت آشنایی و آگاهی کتابداران کتابخانه های عمومی با مؤلفه های اخلاق حرفه ای در حد بالایی است. مؤلفه-های اخلاق حرفه ای اولویت بندی شده نیز، مسؤولیت در قبال: جامعه، استفاده کنندگان، حرفه، همکاران، سازمان، خود و متخصصان سایر رشته ها می باشد و بین دیدگاه افراد با رشته کتابداری و غیرکتابداری تفاوتی در اولویت بندی مشاهده نشد. همچنین عوامل مؤثر بر رعایت اصول اخلاق حرفه ای کتابداران به ترتیب عبارتند از: اجتماعی، مدیریتی، دینی، سازمانی، حرفه ای، و شخصی. اصالت/ارزش: از آنجا که تدوین نظامنامهای جامع در اصول اخلاق حرفه ای کتابداران نیازمند بررسی و نگرش دیدگاه های کتابداران در کتابخانه های مختلف است، پژوهش حاضر چارچوب پیشنهادی اخلاق کتابداران کتابخانه های عمومی را مشخص کرده است و می تواند مورد استفاده نهاد کتابخانه های عمومی کشور و دیگر دست اندرکاران حرفه قرار گیرد. همچنین، تعیین میزان آشنایی کتابداران از اخلاق حرفه ای و شناسایی عوامل مؤثر بر رعایت اصول اخلاقی، می تواند به مسؤولین و کتابداران جهت برنامه ریزی و بهبود اخلاقیات یاری رساند.