مفاهیم علوم اجتماعی (هویت، سرمایه اجتماعی و ...)

نمایش ۲۴۱ تا ۲۶۰ مورد از کل ۴۲۰ مورد.

۲۴۱.

«عطش منزلت» در جامعه ایرانی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: وحید شالچی

منبع: جامعه شناسی ایران سال چهاردهم تابستان ۱۳۹۲ شماره ۲

کلیدواژه‌ها: زندگی روزمره فرهنگ ایران عطش منزلت جامعه شناسی تاریخی - فرهنگی ایران مطالعات فرهنگی ایرانی

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۴۱۸ تعداد دانلود : ۷۸۹

در دوران تحولات پرشتاب، خودتاملی و واکاوی خود، برای تداوم فرهنگی یک ضرورت است. بدون چنین بازاندیش هایی یک فرهنگ و سنت امکان مواجه فعال با وضعیت های جدید اجتماعی را از دست می دهد. فرهنگ ایرانی نیز دارای امکانها و موانع خاص خویش است که بازشناسی آنان البته از منظرگاهی به لحاظ وجود شناسانه درونی، می تواند به توان این سنت در مواجه با امر نو و تعامل با دیگر سنت ها بیفزاید. از جمله مسائل فرهنگ امروز ایران آن چیزی است که در این مقاله «عطش منزلت» مطرح شده است. در هر جامعهای کسب منزلت و شان از جمله مهمترین امتیازهای اجتماعی است که برانگیزاننده کنش فردی و جمعی است اما این وضعیت در ایران امروز و از رهگذر چندین تحول تاریخی، وضعیتی بیمارگونه یافته است که جلوههای آن را در ساحتهای مختلف زندگی اجتماعی میتوان بازشناخت. این مقاله تاملی است انتقادی بر این ویژگی فرهنگی که البته در نسبت با شرایط ساختاری است. از این رو این مقاله ضمن تشریح و نشان دادن چیستی «عطش منزلت» و تمایز آن با فرایند عادی منزلت جویی، پنج مورد ویژگی عطش منزلتی را برشمرده و برخی قلمروهای کلیدی فرهنگ معاصر ایران را که درگیر این امر است نشان می دهد. سپس به اختصار به تشریح شش فرایند تاریخی شکلگیری این مسئله فرهنگی و پیامدهای آن میپردازد.

۲۴۲.

بررسی عوامل مؤثر بر امنیت اجتماعی زنان مورد مطالعه: زنان 15-40 سال شهر شیراز(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: جهانگیر جهانگیری سید ابراهیم مساوات

منبع: پژوهش های راهبردی امنیت و نظم اجتماعی سال دوم پاییز و زمستان ۱۳۹۲ شماره ۶

کلیدواژه‌ها: زنان احساس امنیت اجتماعی مکتب کوپنهاگن

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۲۱۳۴ تعداد دانلود : ۱۳۰۲

امنیت یکی از اساسی ترین نیازهای هر جامعه است. زنان به عنوان نیمی از جمعیت جامعه گروه آسیب پذیری هستند که امنیت آنها از راه های گوناگون در معرض تهدید قرار دارد. احساس امنیت مقوله ای فراتر از صرف وجود امنیت در جامعه است که در این تحقیق سعی داریم عوامل مؤثر بر آن را از دیدگاه مکتب کوپنهاگن در میان زنان 15 تا 40 ساله شهر شیراز بررسی کنیم. تکنیک مورد استفاده پیمایش است و داده ها از طریق پرسشنامه خودگزارشی جمع آوری شده است. نتایج تحقیق گویای این است که عواملی چون: وضعیت تأهل، رضایت از وضعیت ظاهری، حمایت خانواده، چگونگی برخورد دیگران، تعهد مذهبی و... از عوامل مؤثر بر احساس امنیت اجتماعی در میان زنان هستند که در این میان حمایت خانواده بیشترین تأثیر را دارد.

۲۴۳.

نقد و بررسی کتاب: یورگن هابرماس نقد در حوزة عمومی/ هولاب، رابرت/ حسین بشیریه/ نشر نی/

نویسنده: شورای بررسی متون و کتب علوم انسانی، گروه علوم اجتماعی

منبع: نقدنامه علوم اجتماعی شماره ۲ (نظریه های جامعه شناسی)

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۳۸۹۳ تعداد دانلود : ۲۲۷۵

۲۴۴.

تحلیل محتوای مفهوم سرمایه اجتماعی دراحادیث امام رضا (ع)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: حسین بهروان ندا بهروان

منبع: تحقیقات فرهنگی ایران سال ششم پاییز ۱۳۹۲ شماره ۲۳

کلیدواژه‌ها: سرمایه اجتماعی تحلیل محتوا شبکه اجتماعی ایثار و شهادت احادیث رضوی(ع)

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۳۸۵ تعداد دانلود : ۷۴۷

هدف مقاله بررسی درجه اهمیت ابعاد و مؤلفه های مفهوم سرمایه اجتماعی در احادیث حضرت امام رضا(ع) است. روش تحقیق، تحلیل محتوای کیفی، توصیفی و استنباطی است. تعداد 356 حدیث رضوی براساس مدل مفهومی سرمایه اجتماعی بررسی شده است که تعداد 57 حدیث واجد شرایط تحلیل محتوا تشخیص داده شد. نتایج نشان داده است که تمامی ابعاد و مؤلفه های مفهوم سرمایه اجتماعی، دراحادیث رضوی(ع) به درجات متفاوت مورد اشاره قرار گرفته است. سرمایه اجتماعی درجات مختلفی دارد که اوج آن ایثار وشهادت است. در بعد ساختاری، انواع شبکه اجتماعی خرد، متوسط وکلان دراحادیث مورد اشاره قرار گرفته است. شبکه های کلان دراحادیث رضوی(ع) بالاترین درجه اهمیت را دارند که می توان آن را به دیدگاه عام گرایانه دراحادیث رضوی(ع) تفسیر نمود. سرمایه اجتماعی در احادیث رضوی(ع) بیشتر ساختار عینی دارد تا ذهنی. در بعد ارتباطی، سرمایه اجتماعی در احادیث رضوی(ع) بیشتر بدون انتظار جبران، مورد نظر قرار دارد تا دوسویه و قابل جبران. اگرچه کنش جمعی نیز دراحادیث مورد توجه قرار گرفته است اما در بیش از دوسوم احادیث، جهت رابطه مثبت است یعنی کنش، توصیه شده است. در بعد هنجاری، احادیث نشان می دهند که سرمایه اجتماعی بیشتر فایده دنیوی دارد، اگرچه فایده اخروی آن نیز قابل توجه است. محققان نتیجه گرفتند که مفهوم سرمایه اجتماعی به عنوان یک مفهوم علمی با مفاهیم اخلاقی و دینی کاملاً سازگار است. لذا علم می تواند برای گسترش مفهومی خود از اخلاق و دین کمک بگیرد و به آن نیازمند است. هم چنین دین و اخلاق نیز برای دست یابی به اهداف عملی و تأثیر گذاری درجامعه، نیازمند تحقیقات علمی مبتنی بر مشاهده و تجربه است. لذا پیشرفت جامعه انسانی مستلزم همکاری متقابل بین علم و دین است

۲۴۵.

بررسی تجربی رابطه ی ابعاد سرمایه ی اجتماعی و هویت اجتماعی (مورد مطالعه: دانش آموزان پسر مقطع پیش دانشگاهی شهر ایلام)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: علی صیدی

منبع: فرهنگ ایلام دوره ۱۴ پاییز و زمستان ۱۳۹۲ شماره ۴۰ و ۴۱

کلیدواژه‌ها: هویت اجتماعی مشارکت اجتماعی اعتماد اجتماعی سرمایه ی اجتماعی دانش آموزان شهر ایلام

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۹۹۶ تعداد دانلود : ۷۴۱

مقاله ی حاضر با هدف "" بررسی رابطه ی ابعاد سرمایه ی اجتماعی و هویت اجتماعی دانش آموزان مقطع پیش دانشگاهی شهر ایلام در سال تحصیلی1389-1390"" انجام شده است.جامعه ی آماری این تحقیق دانش آموزان پسر مقطع پیش دانشگاهی شهر ایلام به تعداد 582 نفر بوده اند؛ حجم نمونه ی مورد بررسی، 231نفر، روش مورد استفاده، پیمایشی و ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه ی محقق ساخته بود. آزمون فرضیه های تحقیق بر اساس ضریب همبستگی اسپیرمن نشان داد که بین متغیر های مستقل تحقیق( مشارکت اجتماعی و اعتماد اجتماعی) و هویت اجتماعی دانش آموزان مقطع پیش دانشگاهی شهر ایلام رابطه ی معناداری وجود دارد. نتایج آزمون رگرسیون چند متغیره نشان می دهد که متغیر مشارکت اجتماعی تأثیر بیشتری،(59/0=Beta) و متغیر دیگر تحقیق(اعتماد اجتماعی) تأثیر کمتری در تغییرات هویت اجتماعی دانش آموزان دارد(17/0=Beta).

۲۴۶.

هویت شهروندی در بافت قدیم و جدید شهر کاشان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: محمد گنجی محسن نیازی فاطمه برزگر

منبع: مطالعات جامعه شناختی شهری سال سوم بهار ۱۳۹۲ شماره ۶

کلیدواژه‌ها: هویت هویت جمعی شهروندی بافت شهری هویت شهروندی

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۸۳۵ تعداد دانلود : ۹۳۰

زندگی اجتماعی افراد و هویت آنان به عنوان شهروند، به دلیل بقا و دوام جامعه بوده و ضرورتاً هویت اجتماعی بر هویت افراد برتری دارد. در این تفکر، شهروندی به معنای عضویت کامل در جامعه و عمل به تعهدات و وظایف است که در قالب مشارکت اجتماعی و سیاسی در جامعه و حکومت تبلور مییابد؛ به گونهای که افراد بدون اجبار و محدودیت با عمل به مسؤولیت اخلاقی و وظایف اجتماعی، منافع خود و جامعه را دنبال میکنند. پژوهش حاضر وضعیت هویت شهروندی را در بافت قدیم و جدید شهر کاشان و عوامل مؤثر بر آن مورد بررسی قرار میدهد. به منظور اجرای این پژوهش از روش پیمایش استفاده شده و با تکیه بر مطالعات اکتشافی، ابعاد مسألة تحقیق مشخص و بر مبنای آن پرسشنامة محقق ساخته تنظیم گردیده است. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران تعداد ۲۶۰ نفر تعیین شده و انتخاب نمونهها بر اساس تکنیک نمونهگیری، سهمیهای بوده است. نتایج توصیفی تحقیق حاکی از آن است که میانگین هویت شهروندی و همچنین پیوند اجتماعی در بین مردم بافت قدیم بیشتر از بافت جدید است و اعتماد اجتماعی در هر دو بافت در حد متوسط بوده است. بین هویت شهروندی و پیوند اجتماعی و همچنین اعتماد اجتماعی در هر دو بافت رابطة مستقیم وجود دارد. بین هویت شهروندی و میزان تحصیلات در بافت جدید و قدیم رابطة منفی وجود دارد؛ هرچند این رابطه در بافت جدید دارای شدت بیشتری است. در نهایت و از طریق رگرسیون در بافت قدیم، پیوند اجتماعی و دربافت جدید پیوند اجتماعی و تحصیلات، بیشترین اثر را بر هویت شهروندی داشته است.

۲۴۷.

سرمایه اجتماعی در عید نوروز و پیش از آن(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: علی اکبر امین بیدختی نوید شریفی

منبع: مطالعات و تحقیقات اجتماعی در ایران دوره دوم زمستان ۱۳۹۲ شماره ۴ (پیاپی ۸)

کلیدواژه‌ها: مشارکت اعتماد هنجار نوروز سرمایه اجتماعی

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۰۱۷ تعداد دانلود : ۵۱۰

امروزه سرمایه اجتماعی، نقش بسیار مهمتری نسبت به سایر سرمایه ها ایفا می کند. با فقدان سرمایه اجتماعی، سایر سرمایه ها اثربخشی خود را از دست می دهند؛ درنتیجه بدون سرمایه اجتماعی پیمودن راه های توسعه و تکامل فرهنگی و اقتصادی دشوار می شود. منشأ سرمایه اجتماعی ممکن است عمدتاً مبتنی بر عوامل فرهنگی و اجتماعی مانند اعیاد باشد. شناسایی این گونه سرمایه در سطح مدیریت کلان توسعة کشورها و بررسی آن شناخت جدید از روش های اجتماعی و هدایت مناسب آن از سوی مدیران را منجر خواهد شد. بنابراین هدف این پژوهش، بررسی نقش عید نوروز بر سرمایه اجتماعی افراد است. این پژوهش از نوع توصیفی پیمایشی و جامعه آماری آن ساکنان شهر سمنان است که 386 نفر برای نمونه با استفاده از روش خوشه ای انتخاب شدند. برای گرد آوری اطلاعات مورد نیاز از پرسشنامه محقق استفاده شد. یافته ها گویای تفاوت معنادار بین برخی ابعاد فرعی عنصر اعتماد از جمله اعتماد غیر رسمی، اعتماد به محیط و احساس امنیت در نوروز و پیش از آن است. اما در سایر ابعاد این عنصر تفاوت معناداری مشاهده نشد. همچنین درخصوص ابعاد فرعی عنصر هنجار تفاوت معناداری درباره همیاری افراد، ظرفیت پذیرش تفاوت ها، وساطت اجتماع و حمایت اجتماعی دیده شد. درباره ابعاد فرعی عنصر شبکه نیز تفاوت معناداری در شبکه افقی و کیفیت شبکه در روزهای نوروز و پیش از آن دیده شد. بر این اساس نتیجه می گیریم نوروز تأثیر مثبت بر سرمایه اجتماعی افراد دارد.

۲۴۸.

کاربست پذیری نظریه رفتار برنامه ریزی شده برای پیش بینی پذیرش نظام تعاونی (مورد شهرستان بویر احمد)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: مرتضی نوری مهدی نوری پور

منبع: جامعه شناسی کاربردی سال بیست و چهارم پاییز ۱۳۹۲ شماره ۳ (پیاپی ۵۱)

کلیدواژه‌ها: تعاون بویراحمد نظریه رفتار برنامه ریزی شده

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۷۲۵ تعداد دانلود : ۱۰۴۳

هدف از پژوهش حاضر، ارزیابی کاربست پذیری و قابلیت اجرای نظریه رفتار برنامه ریزی شده برای پیش بینی پذیرش نظام تعاونی است. ابزار اصلی گردآوری داده های مورد نیاز این پژوهش پیمایشی، پرسشنامه ای محقق ساخته بوده است که روایی آن توسط پانل متخصصان تأیید شد و پایایی آن به وسیله آزمون آلفای کرونباخ از 578/0 تا 944/0 برآورد گردید. جامعه آماری این مطالعه را ساکنان شهرستان بویراحمد تشکیل داده اند که از این میان 486 نفر به عنوان نمونه آماری براساس جدول نمونه گیری پاتن و به شیوه طبقه ای چند مرحله ای انتخاب شدند. نتایج حاصل از تحلیل مسیر نشان داد که متغیر قصد رفتاری و کنترل رفتاری محسوس اثر مثبت و معنی داری بر رفتار پذیرش تعاون داشتند. فزون بر آن، نتایج حاصل از تحلیل رگرسیونی نشان داد که سازه های نگرش نسبت به تعاون، هنجار ذهنی و کنترل رفتاری محسوس پیش بینی کننده قصد پاسخگویان برای پذیرش نظام تعاونی بوده و این سه متغیر در مجموع 7/29 درصد از تغییرات متغیر قصد رفتاری را تبیین نموده اند. همچنین، نتایج آزمون های برازندگی با استفاده از نرم افزار AMOS بیانگر برازش مناسب داده ها با الگوی مورد بررسی بوده است.

۲۴۹.

تحلیل جامعه شناختی شیوة برساخت هویت از رهگذر مصرف موسیقی عامه پسند درمیان جوانان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: احمد محمدپور ابوبکر شریعت پناه احمد غلامی

منبع: مطالعات اجتماعی ایران سال هفتم زمستان ۱۳۹۲ شماره ۴ (پیاپی ۲۴)

کلیدواژه‌ها: هویت محلی گرایی مصرف موسیقی تحلیل موضوعی برساخت هویت

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۲۳۵۰ تعداد دانلود : ۱۴۴۲

هدف این مقاله بررسی شیوة برساخت هویت ازطریق مصرف موسیقی، مخصوصاً موسیقی عامه پسند، درمیان جوانان است. ازآنجا که موسیقی امروزه همه مکانی شده و به منزلة کرداری اجتماعی به شدت درمیان جوانان رایج شده است، بررسی و تحلیل آن می تواند زوایایی نهفتة این گرایش را آشکار کند. در جهان مدرن امروز مقولة برساخت هویت دربین جوانان خصلتی پیچیده و چندلایه به خود گرفته است. فرایند هویت سازی بیشتر به صورت موضوعی نشانه شناختی درآمده است. مصرف موسیقی یکی از این نوع کردارهای نشانه شناختی قلمداد می شود. کردار نشانه شناختی تحت تأثیر اندیشة سوسور به این معناست که هر کردار اجتماعی درقالب رابطة دال و مدلول تداعی کنندة معانی خاصی است که در دل اشیا و شیوه های اجتماعی نهان شده است. در این مطالعه بر مبنای نمونه گیری نظری با 30 مصاحبة عمیق و نیمه ساختارمند از دانشجویان مرحلة مصاحبه به حد اشباع رسید. تجزیه و تحلیل محتوای مصاحبه ها برمبنای تحلیل موضوعی صورت گرفت. نتایج مبین آن است که جوانان با مصرف موسیقی عملاً دغدغه ها و مسائل خ ود را مط رح م ی کنند. موسیقی ابزاری است که آنها از طریق آن زندگی خود را معنادار و هویت خویش را غنی می کنند. جوانان با استفاده از تکنولوژی و ادوات مدرن موسیقی، به مثابة پدیده ای جهانی، محلی گرایی خود را نیز ثابت می کردند. وجود گفتمان های متعدد و گاه متعارض در نحوة تفسیر و قرائت ژانر موسیقی ازسوی جوانان تأثیرگذار است.

۲۵۰.

بررسی کیفیت زندگی دانشگاهی دانشجویان: مطالعه موردی دانشجویان دانشگاه های تهران و کردستان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: لیلا فلاحتی

منبع: تحقیقات فرهنگی ایران سال ششم پاییز ۱۳۹۲ شماره ۲۳

کلیدواژه‌ها: کیفیت زندگی دانشگاهی کیفیت کلی زندگی رضایت از بعد آموزشی رضایت از بعد اجتماعی رضایت از تسهیلات و امکانات دانشگاه

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۴۹۱۲ تعداد دانلود : ۱۵۴۲

هدف اصلی این مطالعه بررسی کیفیت زندگی دانشگاهی دانشجویان است. بر این اساس در این مطالعه از مدل توسعه یافته سیرجی و همکاران (2010) استفاده شده است. روش پژوهش همبستگی بوده و بدین منظور تعداد 400 دانشجوی دختر و پسر در حال تحصیل در دانشگاه تهران، دانشگاه علامه و دانشگاه کردستان به روش نمونه گیری تصادفی انتخاب شدند. کیفیت زندگی دانشگاهی دانشجویان با استفاده از مقیاس طراحی شده سیرجی و همکاران (2010) در سه بعد رضایت از بعد آموزشی، بعد اجتماعی و تسهیلات و امکانات دانشگاه مورد بررسی قرار گرفت. برای تجزیه و تحلیل اطلاعات از ضریب همبستگی پیرسون و از حیطه معادلات ساختاری در سطح معناداری 05/0 P< استفاده گردید. نتایج حاصل از مطالعه بیانگر تأثیر میزان رضایت از تسهیلات و امکانات دانشگاه در رضایت از بعد آموزشی و بعد اجتماعی زندگی دانشگاهی است. هم چنین نتایج نشان داد رضایت از کیفیت زندگی دانشگاهی تأثیر معناداری در رضایت از کیفیت زندگی کلی دانشجویان دارد. مقایسه دانشگاه ها نشان داد که رضایت دانشجویان دانشگاه های تهران در دو بعد آموزشی و رضایت از تسهیلات و امکانات از دانشجویان دانشگاه کردستان بیشتر است. نتایج مطالعه بیانگر این است که نظام آموزش عالی باید توجه بیشتری به وضعیت دانشگاه های مستقر در استان های دیگر داشته باشد. کمبود امکانات و تسهیلات منجر به کاهش کیفیت آموزش، کیفیت زندگی اجتماعی و در نتیجه کاهش کیفیت زندگی دانشگاهی دانشجویان می شود. پایین بودن رضایت از زندگی دانشگاهی در بین دانشجویان به معنای پایین بودن سطح رضایت از زندگی کلی است که اثرات آن می تواند بصورت افسردگی، ناامیدی و اضطراب در بین دانشجویان دیده شود.

۲۵۱.

تأثیر استفاده از فناوری های ارتباطی و اطلاعاتی بر هویت اجتماعی جوانان؛ مطالعه موردی شهر شیراز(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده: حبیب احمدی مریم سادات دل آور لیلا بهمنی

منبع: علوم اجتماعی (آزاد شوشتر) سال هفتم تابستان ۱۳۹۲ شماره ۲۱

کلیدواژه‌ها: فناوری های ارتباطی و اطلاعاتی هویت اجتماعی (تدین، رابطه ناب، شبکه خویشاوندی، مردسالاری)

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۸۲۹ تعداد دانلود : ۹۷۴

پژوهش حاضر، با هدف بررسی تاثیراستفادهازفناوری هایارتباطیواطلاعاتیبرهویت اجتماعی زنانانجام گرفته است. این تحقیق به روشپیمایش انجام شدهواطلاعات آن از طریق پرسشنامهجمع آوری گردیده است. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه جوانان 30-18 سال ساکن شهر شیراز است که با استفاده از جدول لین و خطای 5 درصد 395 نفر برآورد گردیده و در نهایت نمونه مورد نظر،باروشمطبقخوشه ای انتخاب شده است.نتایجبهدستآمدهازاینپژوهشحاکیازآناستکه استفاده از فناوری های ارتباطی و اطلاعاتی با تدین و مرد سالاری رابطه معنی دار دارد و با شبکه خویشاوندی و رابطه ناب رابطه معنا داری ندارد.

۲۵۲.

بررسی تأثیر سه نوع سرمایه اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی بر شادی جوانان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: غلامرضا خوش فر حمید دهقانی فاطمه اکبرزاده حیدر جانعلی زاده چوب بستی

منبع: جامعه شناسی کاربردی سال بیست و چهارم تابستان ۱۳۹۲ شماره ۲ (پیاپی ۵۰)

کلیدواژه‌ها: جوانان سرمایه اجتماعی سرمایه فرهنگی سرمایه اقتصادی احساس شادی

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی مفاهیم علوم اجتماعی (هویت، سرمایه اجتماعی و ...)

تعداد بازدید : ۲۱۷۹ تعداد دانلود : ۱۱۱۰

به علت اهمیت شادی و نقش آن در زندگی جوانان، هدف تحقیق حاضر بررسی میزان احساس شادی جوانان شهر بابلسر و تأثیر سه نوع سرمایه اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی بر آن است. نوع روش تحقیق پیمایشی است. تعیین میزان تأثیر هر یک از این سه نوع سرمایه بر میزان احساس شادی، از مهمترین فرضیه های این تحقیق هستند. برای انجام این پژوهش، از یک نمونه 380 نفری از ساکنان 29- 15 سال بابلسر، استفاده شده است. یافته های تحقیق گویای آن است که میزان شادی پاسخگویان به طور کلی در حد متوسط است. از بین متغیرهای زمینه ای و جمعیت شناختی مورد مطالعه، هیچ کدام با شادی رابطه معناداری نداشتند. متغیرهای سرمایه اجتماعی، سرمایه فرهنگی و سرمایه اقتصادی به ترتیب اهمیت، تبیینکنندههای شادی در این تحقیق بودهاند. مدل به دست آمده از متغیرهای مؤثر بر اساس رگرسیون چند متغیره نیز، 5/22 درصد از واریانس احساس شادی در جامعه آماری را تبیین می کند. به طور کلی، تمام انواع ذکر شده سرمایه با همدیگر وابستگی متقابل دارند و در طول زمان با داشتن درجات معینی به یکدیگر تبدیل میگردند و هر شکلی از آن به گونه ای میتواند آفریننده شادی باشد.

۲۵۳.

مقایسه رابطه بین عوامل فرهنگی و میزان مسؤولیت پذیری در میان نوجوانان شهرهای بانه و قروه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: مجید موحد رزگار صالحی مریم حسینی

منبع: جامعه شناسی کاربردی سال بیست و چهارم بهار ۱۳۹۲ شماره ۱ (پیاپی ۴۹)

کلیدواژه‌ها: نوجوانان عوامل فرهنگی مسؤولیت پذیری شیعه دینداری رسانه ها قروه ب‍ان‍ه سنی

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۵۷۹ تعداد دانلود : ۹۲۲

پژوهش حاضر، با هدف مقایسه رابطه بین عوامل فرهنگی و مسؤولیت پذیری انجام گرفته است. این تحقیق به روش پیمایشی انجام و اطلاعات آن از طریق پرسشنامه جمع آوری شده است. جامعه آماری این پژوهش، شامل کلیه نوجوانان 18-14 سال شهرهای بانه و قروه است که با استفاده از جدول لین و خطای 4 درصد 598 نفر برآورد شدند و در نهایت نمونه مورد نظر، با روش مطبق خوشه ای انتخاب شدند. نتایج به دست آمده از این پژوهش، حاکی از آن است که مسؤولیت پذیری با دینداری و ابعاد مختلف آن (اعتقادی، تجربی، مناسکی، پیامدی) و میزان استفاده از رسانه های مختلف، تحصیلات مادر، قومیت، نوع شهر(بانه/ قروه) و نوع مذهب (شیعه/ سنی) رابطه معنا دار داشته، با جنسیت (زن/ مرد) و تحصیلات پدر رابطه معناداری ندارد.

۲۵۴.

سرمایه ی اجتماعی در بین پسران و دختران استان ایلام با تأکیدِ بیشتر بر دختران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: یارمحمد قاسمی اسحاق قیصریان

منبع: فرهنگ ایلام دوره ۱۴ بهار و تابستان ۱۳۹۲ شماره ۳۸ و ۳۹

کلیدواژه‌ها: امنیت اجتماعی روابط اجتماعی سرمایه ی اجتماعی قانون پذیری میزان استفاده از رسانه های جمعی

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۱۷۷ تعداد دانلود : ۶۲۳

مقاله ی حاضر وضعیت سرمایه ی اجتماعی در میان دختران و پسران استان ایلام را مورد بررسی قرار می دهد. در این راستا، تلاش می شود ابتدا میزان این صفت (سرمایه ی اجتماعی ) در بین دو جنس تعیین شود؛ سپس، عوامل مرتبط با آن را در میان نمونه ی دختران مورد بررسی قرار گیرد. بر این اساس، نظریه محوری مورد استفاده، مبتنی بر آرای پاتنام بوده، و در تکمیل و تقویت مدل نظری مربوطه از نظریه ی فوکویاما استفاده شده است. بدین منظور اطلاعات مربوطه از یک نمونه ی 180 نفری از دختران و 188 نفری از پسران استان ایلام با داشتن حداقل 15سال سن جمع آوری شده و از طریق ضریب همبستگی رتبه ای اسپیرمن و الگوسازی معادلات ساختاری (SEM) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. یافته ها نشان می دهد که سرمایه ی اجتماعی در بین دختران بیش از پسران است. هم چنین، بین متغیرهای قانون پذیری، امنیت اجتماعی و میزان استفاده از رسانه های جمعی با سرمایه ی اجتماعی رابطه ی معنا داری وجود دارد؛ ولی بین تحصیلات و سرمایه ی اجتماعی رابطه ی معنا داری مشاهده نشده است. در نتیجه می توان گفت دختران در جامعه ی جدید، دریچه های متنوعی(حاکی از گشایش گفتمان های جدید در مناسبات اجتماعی) فرا روی خود تجربه می کنند.

۲۵۵.

مطالعه چگونگی تعامل هویت ملی و قومی دانشجویان (مطالعه موردی دانشجویان آذری، عرب و بلوچ)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: حسین میرزایی محمد عباس زاده

منبع: علوم اجتماعی (فردوسی مشهد) سال دهم پاییز و زمستان ۱۳۹۲ شماره ۲

کلیدواژه‌ها: هویت ملی هویت قومی زبان مادری احساس محرومیت نسبی جامعه پذیری قومی

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی مفاهیم علوم اجتماعی (هویت، سرمایه اجتماعی و ...)

تعداد بازدید : ۱۳۷۰ تعداد دانلود : ۷۴۵

امروزه هویت ملی و هویت قومی و نوع ارتباط و تعامل آن دو از مهمترین مسایل مورد توجه در کشورهای با تنوع قومی- فرهنگی است.در بررسی موضوع عوامل گوناگونی مورد توجه اند .گروهی معتقدند فرایند جهانی شدن باعث برجسته شدن وفاداری های قومی، هویت های فرو ملی و در نتیجه تضعیف هویت و انسجام ملی گردیده است.در مقابل برخی بر این باورند که افراد دارای هویت های ترکیبی هستند بدون آنکه تعارضی بین عناصر هویتی آنان باشد.این پژوهش با هدف« بررسی رابطه بین هویت ملی و هویت قومی دانشجویان آذری، بلوچ و عرب دانشگاه های دولتی کشور در سال 1387 و ارتباط«احساس محرومیت نسبی»، «جامعه پذیری قومی» و «تسلط به زبان مادری»با هویت های دوگانه(ملی و قومی)» انجام شده و نمونه پژوهش 639 نفر بوده است. نتایج نشان داد بین دو متغیر هویت ملی و هویت قومی رابطه مثبت، هم افزا و متوسطی وجود دارد، بین متغیراحساس محرومیت و هویت ملی رابطه منفی نسبتا بالا و با متغیر هویت قومی رابطه مثبت و در حد ضعیفی بوده است.در خصوص دو متغیر جامعه پذیری قومی و تسلط به زبان مادری نیز رابطه با هویت ملی معنی دار نشده اما با هویت قومی رابطه معنادار و مثبت بوده است.تحلیل های رگرسیون چند متغیره نشان داد متغیر احساس محرومیت مهم ترین و تعیین کننده ترین عامل تاثیرگذار مستقیم و منفی بر هویت ملی است و متغیر جامعه پذیری قومی تعیین کننده ترین عامل تاثیرگذار مستقیم و مثبت بر هویت قومی است.

۲۵۶.

بازخوانی سنجه های سرمایه فرهنگی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: محمد رضایی فاطمه تشویق

منبع: مطالعات و تحقیقات اجتماعی در ایران دوره دوم بهار ۱۳۹۲ شماره ۱ (پیاپی ۵)

کلیدواژه‌ها: موفقیت تحصیلی سنجش سرمایه فرهنگی تحرک فرهنگی نظریه سرمایه فرهنگی

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۸۰۸ تعداد دانلود : ۹۵۴

موضوع این مقاله بررسی چگونگی کاربرد مفهوم سرمایه فرهنگی در تحقیقات است. از این رو، پرسش این است که چگونه مفهوم سرمایه فرهنگی در پژوهشهای داخلی و خارجی سنجید ه شده است؟ و چه نسبتی از متغیرهای مختلف با سرمایه فرهنگی گزارش شده است؟ در این مقاله با تکیه بر تحقیقات خارجی و داخلی، ابتدا مفهوم سرمایه فرهنگی و ابعاد آن در آثار بوردیو بررسی و سپس ابعاد عملیاتی مفهوم سرمایه فرهنگی در پژوهشهای متأخر بررسی و در نهایت کاربرد مفهوم سرمایه فرهنگی در جامعه ایرانی بررسی شده است. مرور پژوهشهای خارجی نشان داده است که این مفهوم در هر دورهای، با توجه به مقتضای زمانی و مکانی هر جامعه، توسط محققان مورد بازنگری واقع شده است. در حالی که در پژوهش های داخلی، مفهوم سرمایه فرهنگی در قالبی مشابه با تقسیمبندی بوردیویی به طور یکسان و بدون بازنگری مورد استفاده قرار گرفته است. در واقع، مرور تحقیقات نشان میدهد که در پژوهشهای خارجی به زمینههای فرهنگی در سنجش سرمایه فرهنگی توجه شده است. این در حالی است که در پژوهشهای تجربی داخلی، معرفت فرهنگی و بومی مورد غفلت و بیتوجهی واقع شده است. معرفت فرهنگی آن دسته از اطلاعاتی هستند که از هر فردی انتظار میرود از آنها برخوردار باشد و معمولاً از کشوری به کشور دیگر فرق میکند. افزون براین، پیشنهاد شده تا با توجه به اینکه ما در عصر ارتباطات و تکنولوژی قرار داریم بهتر است برخی فناوریهای دیجیتالی از قبیل شبکههای اجتماعی در سنجش سرمایه فرهنگی مورد توجه قرار گیرد.

۲۵۷.

بررسی نظام واره مسائل معرفتی جامعه شناسی ایران با تأکید بر آراء پوپر و هابرماس(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: جواد افشارکهن پیمان پاک منش

منبع: جامعه شناسی کاربردی سال بیست و چهارم زمستان ۱۳۹۲ شماره ۴ (پیاپی ۵۲)

کلیدواژه‌ها: پوپر هابرماس جامعه شناسی ایران مسائل معرفتی

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی مفاهیم علوم اجتماعی (هویت، سرمایه اجتماعی و ...)

تعداد بازدید : ۱۱۳۵ تعداد دانلود : ۷۹۹

این مقاله بااستفاده از جهارچوب نظری آراء پوپر و هابرماس به تحلیل مسائل معرفتی جامعه شناسی ایران میپردازد و میکوشد قابلیت های آراء آنها را در کمک به حل مسائل معرفتی جامعه شناسی ایران بررسی نماید. این مقاله با تفکیک دو دسته مسائل علم به درون علمی و برون علمی و تفکیک مسائل درون علمی به دو دسته مسائل معرفتی و غیرمعرفتی، میکوشد قابلیت های آراء پوپر و هابرماس را در ارائه راه حل برای مسائل درون علمی معرفتی جامعه شناسی ایران بررسی نماید.

۲۵۸.

تحلیلی بر تعلق مکانی و عوامل مؤثر بر آن در سکونتگاه های غیررسمی (مورد مطالعه: 131-162 محدودهی شرق کال عیدگاه سبزوار)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: یعقوب زنگنه سعید حسین آبادی

منبع: مطالعات جامعه شناختی شهری سال سوم پاییز ۱۳۹۲ شماره ۸

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۷۱۴ تعداد دانلود : ۷۵۸

۲۵۹.

بررسی ارتباط ابعاد سرمایه اجتماعی و رفتار شهروندی سازمانی (مطالعه موردی: کارکنان گمرکات استان کردستان)(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده: یعقوب احمدی اسعد محمدی بلبان آباد

منبع: علوم اجتماعی (آزاد شوشتر) سال هفتم تابستان ۱۳۹۲ شماره ۲۱

کلیدواژه‌ها: رفتار شهروندی سازمانی گمرک سرمایه اجتماعی وظیفه شناسی فضیلت مدنی

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۵۱۷۱ تعداد دانلود : ۲۴۲۱

سرمایه اجتماعی مفهومی چندبعدی و چندلایه است که در سال های اخیر در حوزه های گوناگون علوم اجتماعی، اقتصاد و علوم سیاسیمطرح شده است. سرمایه اجتماعی به مثابه یک کل عبارت است از ارتباطات و شبکه های اجتماعی ای که می توانند حس همکاری و اطمینان را در میان افراد یک جامعه پدید آورند. بسیاری از جامعه شناسان و متفکران حوزه های علوم اجتماعی بر این باورند که توجه به سرمایه اجتماعی یکی از ابعاد مهم توسعه جوامع است. بر این اساس، مقاله حاضر به بررسی ارتباط میان سرمایه اجتماعی و رفتار شهروندی سازمانی کارکنان گمرکات استان کردستاندر سال 1390 پرداخته است. پژوهش حاضر به روش توصیفی از نوع پیمایشی انجام پذیرفته است. ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه بوده که بعد از برآورد اعتبار و پایایی (از طریق تحلیل عاملی) در بین پاسخگویان توزیع گردیده است. جامعه آماری این پژوهش را کارکنان گمرگ استان کردستان تشکیل داده اند که از میان آنان 120 نفر به عنوان نمونه آماری تعیین شدند و در نهایت 110 پرسشنامه مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج آزمون فرضیات بیانگر این است که بین ابعاد متغیر سرمایه اجتماعی (ساختاری، شناختی، رابطه ای) و کارکنان گمرکات استان کردستان و رفتار شهروندی سازمانی آنان رابطه معنادار و مستقیمی وجود دارد. نتیجه تحلیل رگرسیونی بیانگر این است که ابعاد متغیر سرمایه اجتماعی (ساختاری، شناختی، رابطه ای)به طور خالص 0.687 درصد از واریانس رفتار شهروندی سازمانی در معادله را تبیین می کنند، و از میان متغیرهایی که وارد معادله شده اند، متغیر وابسته، از بعد شناختی سرمایه اجتماعی بیشتر تأثیر می پذیرد.

۲۶۰.

بررسی رابطة بین مؤلفه های سرمایة اجتماعی و مشارکت ورزشی در میان نوجوانان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: مهربان پارسامهر مستانه بلگوریان محسن سعیدی مدنی

منبع: مدیریت ورزشی - دانشگاه تهران سال پنج تابستان ۱۳۹۲ شماره ۱۷

کلیدواژه‌ها: شبکه های اجتماعی مشارکت اجتماعی احساس امنیت مشارکت ورزشی سرمایة اجتماعی

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۹۰۵ تعداد دانلود : ۱۲۲۹

هدف از پژوهش حاضر، بررسی رابطة میان احساس امنیت، اعتماد، هنجارهای اجتماعی، شبکههای اجتماعی و مشارکت در فعالیتهای اجتماعی، بهعنوان مؤلفههای اساسی مرتبط با سرمایة اجتماعی و مشارکت ورزشی در میان نوجوانان دانشآموز شهر یزد است. جامعة آماری پژوهش، نوجوانان دانشآموز (17 – 14 سال) شهر یزد هستند که 382 نفر از آنان بهعنوان نمونة آماری با روش نمونهگیری خوشهای چندمرحلهای و بهصورت تصادفی انتخاب شدند. بهمنظور گردآوری دادهها از پرسشنامة سرمایه اجتماعی و مشارکت ورزشی استفاده شد. براساس نتایج حاصل از تحلیل رگرسیون چندمتغیره، در بین نوجوانان دانشآموز پسر، متغیرهای شبکههای اجتماعی و احساس امنیت بیشترین مقدار از واریانس مشارکت در فعالیت ورزشی را تبیین میکنند. این در حالی است که در نوجوانان دانشآموز دختر، تنها متغیر شبکههای اجتماعی بیشترین مقدار از واریانس متغیر مورد بررسی (مشارکت در فعالیت ورزشی) را تبیین میکند. در نتیجهگیری کلی، یافتههای پژوهش نشان داد آن دسته از نوجوانان دانشآموز پسری که به مشارکت اجتماعی علاقة بیشتری از خود نشان میدهند، در مقایسه با نوجوانان دانشآموز دختر، به فعالیتهای فوق برنامه (فعالیتهای ورزشی) توجه بیشتری دارند.

درخت حوزه‌های تخصصی