درخت حوزه‌های تخصصی

هدف: هدف این مطالعه، بررسی نقش اختلالات شخصیت در اقدام به خودکشی دانشجویان ایرانی است. این اختلالات شامل اختلالات شخصیت اجتنابی، ضداجتماعی، مرزی، اسیکزوتایپال، پارانوئید، اسکیزوئید، وابسته، نمایشی، خودشیفته، وسواسی ـ جبری، آزارگر، پرخاشگر- منفعل و خودشکن (آزارطلب) می باشد. روش: این مطالعه یک مطالعه پس رویدادی (علی ـ مقایسه ای) است که با روش پرسشنامه ای انجام شده است. پرسشنامه بالینی چند محوری میلون 2 بر روی 30 نفر از دا نشجویان اقدام کننده به خودکشی که به صورت نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند و 30 نفراز دانشجویان عادی که با گروه اقدام کننده به خودکشی براساس پنج متغیر سن، جنس، وضعیت تاهل، رشته تحصیلی و سال تحصیلی همتا شده بودند اجرا گردید و نتایج مورد مقایسه و تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: دانشجویان اقدام کننده به خودکشی در علایم اختلالات شخصیت اجتنابی، ضد اجتماعی، مرزی، اسکیزوتایپی، پارانوئید، خودشیفته ، پرخاشگر - منفعل و آزارطلب تفاوت معنا داری با گروه دانشجویان عادی داشتند و میانگین گروه اقدام کننده به خودکشی بالاتر بود. در علایم اختلالات شخصیتی اسکیزوئید، وابسته، نمایشی، وسواسی ـ جبری و آزارگر تفاوتهای بین دو گروه معنادار نبود. نتیجه: دانشجویان اقدام کننده به خودکشی در بعضی از اختلالات شخصیت نمرات بالایی دارند و می توان با بررسی اختلالات شخصیت آنها، افراد در معرض خطر را تشخیص داد و اقدامات لازم را به منظور پیشگیری از اقدام به خودکشی و کمک به درمان دانشجویان اقدام کننده انجام داد.

مطالعه ی حاضر، با هدف بررسی اثربخشی درمان شناختی – رفتاری، مبتنی بر الگوی 8 مرحله ای کش، بر تصویر بدنی منفی دختران انجام گردیده است. بدین خاطر در مرحله نخست 226 نفر از دانشجویان دختر دانشگاه شاهد به وسیله پرسشنامه روابط چند بعدی خود – بدن (MBSRQ) مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج به دست آمده از مرحله اول پژوهش نشان داد که 38 آزمودنی دارای ویژگی های تصویر بدنی منفی هستند. سپس به تصادف از 38 نفر یاد شده، 16 نفر برای شروع مرحله دوم پژوهش، یعنی مداخلات درمانی انتخاب شدند. 16 آزمودنی مورد نظر به تصادف در دو گروه 8 نفری برای تشکیل گروه های آزمایش و کنترل قرار گرفتند. آن گاه درمان شناختی – رفتاری مبتنی برالگوی 8 مرحله ای کش در مورد گروه آزمایشی اجرا شد و گروه کنترل در انتظار ماند. در پایان، پرسشنامه ی MBSRQ مجدد در مورد 16 نفر اجرا شد. تحلیل داده ها نشان داد که الگوی 8 مرحله ای کش، به طور کلی، تصویر بدنی منفی آزمودنی های گروه آزمایشی را در مقایسه با گروه کنترل بهبود بخشیده است. از سوی دیگر، تحلیل داده های مربوط به خرده آزمون ها نشانگر تفاوت معنادار دو گروه آزمایش و کنترل در مورد ارزیابی وضع ظاهر و گرایش به تناسب بوده، در حالی که در مورد خرده آزمون های گرایش به ظاهر، ارزیابی تناسب، وزن ذهنی و رضایت از نواحی بدنی این تفاوت دیده نشده است. در مجموع می توان گفت که شیوه ی درمان شناختی – رفتاری، مبتنی بر الگوی 8 مرحله ای کش، توانسته است تصویر بدنی منفی نمونه ای از دختران ایرانی را بهبود بخشد.

مشکلات روان شناختی کودکان و نوجوانان تحت تاثیر عوامل متعدد به وجود می آیند. عوامل خطر احتمال بروز مشکلات روان شناختی را افزایش می دهند و عوامل محافظ از معلولیت بیشتر پیشگیری می کنند. این عوامل، پیش آگهی و نتایج درمان را نیز تحت تاثیر قرار می دهند. هدف این پژوهش، بررسی رابطه عوامل خطر و محافظ با اختلالات عاطفی – رفتاری و رفتارهای نوع دوستانه نوجوانان بود. بدین منظور 85 نفر از دانش آموزان دختر کلاس پنجم از بین دانش آموزان مناطق محروم شهرستان همدان به روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای انتخاب شدند و بوسیله مقیاس نیمه ساخت یافته عوامل خطر و محافظ لوپر و گریگنکو (1998)، پرسشنامه مشکلات و توانمندی های گودمن (2002)، و پرسشنامه مربوط به محیط مدرسه لیکونا (2003) ارزیابی شدند. نتایج پژوهش نشان داد که عوامل خطر و محافظ در یک مدل تعاملی با یکدیگر بر مشکلات عاطفی – رفتاری کودکان تاثیر می گذارند. عوامل خطر پیش بینی کننده مستقیم اختلالات عاطفی – رفتاری و عوامل محافظ پیش بینی کننده معکوس اختلالات عاطفی – رفتاری بودند. عوامل محافظ رفتارهای نوع دوستانه را در کودکان تقویت می کنند و بطور معکوس بر مشکلات کودکان تاثیر می گذارند. نتایج در چارچوب الگوهای نظری آسیب شناسی روانی تحولی بحث شد که بر ماهیت تعاملی این عوامل در پیش بینی سلامت خانواده و پیامدهای آن در آسیب پذیری یا بهبودپذیری کودکان تاکید می کنند

یکی از برنامه های پیشگیری در مقابل اعتیاد، استفاده از رویکرد نشر اطلاعات در برنامه پیشگیری از اعتیاد است. در این گونه برنامه ها تصور می شود که افراد، اطلاعاتی را در مورد نتایج اعتیاد کسب می کنند. نوجوانانی که با تجارب منفی معتادان خود معرف و خانواده هایشان مواجه گردیده اند می توانند مقدار زیادی در مورد نتایج منفی اعتیاد بیاموزند و رفتارها و نظر خود را در آینده براساس آن تنظیم کنند. در این پژوهش معتادان خود معرف و خانواده ایشان با هدف توضیح نتایج منفی اعتیاد و تاثیر مخرب آن بر زندگی روانی اجتماعی شان در دبیرستان ها حضور یافتند. بیش از هزارنفر از دانش آموزان دبیرستان به عنوان گروه تجربی بعد از پاسخ گویی به آزمون سنجش نگرش نسبت به اعتیاد در این برنامه در قالب 7 جلسه حضور یافتند. آنان همچنین به این آزمون بعد از حضور در این جلسات، مجددا پاسخ دادند. نتایج نشان می دهد که تفاوت معناداری در نگرش دانش آموزان نسبت به اعتیاد ایجاد گردید، به طوری که در مقایسه با گروه کنترل که حضوری در برنامه های مواجهه نداشت، نظر آزمودنی ها در گروه آزمایشی در نتیجه مواجهه با معتادان و خانواده هایشان، در مورد اعتیاد منفی تر گردید.

هدف اصلی پژوهش حاضر بررسی باورهای زیربنایی مرتبط با احتمال عود در افسردگی بود. در این پژوهش 93 آزمودنی در سه گروه افسرده دارای سابقه عود، افسرده بدون سابقه عود (بار اول) و افراد بهنجار شرکت کردند. از آزمودنی ها خواسته شد به مقیاس افسردگی بک – 2 (BDI-II) و پرسشنامه سلامت عمومی (GHQ) پاسخ دهند و میزان غمگینی خود را با استفاده از مقیاس ارزیابی میزان هیجان، درجه بندی کنند. آزمودنی های هر سه گروه پس از قرار گرفتن در شرایط القای خلق افسرده به وسیله تماشای فیلم و پس از انجام یک کار خنثی مورد ارزیابی قرار گرفتند. یافته های این پژوهش تفاوت معناداری را بین نمره های گروه بهنجار در مقیاس باورهای مربوط به افسردگی با هر دو گروه افسرده نشان داد ولی تفاوت بین گروه افسرده دارای سابقه عود و بدون سابقه عود در نمره های این مقیاس معنادار نبود. با حذف بیمارانی که کمتر از چهار دوره افسردگی را تجربه کرده بودند، این تفاوت نیز معنادار شد. این پژوهش نقش روانسازه های اختصاصی مرتبط با معنی و پیامدهای افسردگی را در عود نشان داده و ادعا می کند که این روانسازه ها بر اثر تجربه دوره های متعدد افسردگی ایجاد شده و تقویت می شوند. نتایج این پژوهش هم چنین با مطرح کردن روانسازه های مربوط به افسردگی، کارآیی مدل شناختی بک برای افسردگی را در تبیین ایجاد دوره های عود پیشنهاد می کند.

"خشونت خانگی به هر نوع عمل خشونت آمیزی که بر اختلاف جنسیت مبتنی باشد گفته می شود. یکی از انواع خشونت که به دلیل مسایل فرهنگی و اجتماعی کمتر مورد توجه قرار گرفته، خشونت جنسی علیه کودکان و زنان است. یکی از شایع ترین اختلالات روانپزشکی در خصوص خشونت ها و تهاجم جنسی اختلال استرس پس از ضربه می باشد. PTSD وقتی بروز می کند که شخص فشار روانی و هیجانی را که شدت آن عملا برای هر کسی آسیب رسان خواهد بود تجربه کرده باشد. این اختلال شامل ویژگی هایی مانند یادآوری خاطرات و تجربه مجدد سانحه در رویا و بیداری، اجتناب مستمر از یادآوری سانحه و کرختی عاطفی و بی حسی و برانگیختگی شدید می باشد، این علایم حداقل باید یکماه تداوم یابد تا فرد مبتلا به PTSD گردد. یکی از خشونت های خانگی سو رفتار جنسی و همسرآزاری است که در کودکان و زنان به صورت افسردگی، اضطراب و PTSD مشاهده می گردد. هدف از بررسی مقاله حاضر، مطالعه پدیده خشونت های خانگی از دیدگاه روانشناختی و اجتماعی و برآورد میزان شیوع و ویژگی های بالینی PTSD ناشی از تجاوز به عنف و... می باشد. این مطالعه به صورت مروری و بررسی مقالات و پیشینه تحقیقات داخلی و خارجی در مورد خشونت های جنسی در کودکان و زنان و بروز PTSD می باشد که از منابع مختلف و سایت های Psych INFO، NCPTSD، Psychlit و Traumatic stress در سال های (2005-1989) گردآوری شده است. نتایج این بررسی بیانگر میزان شیوع و بروز متفاوت بوده، اما به طور کلی، پیامدهای روانشناختی آن 25 الی 30 درصد در خصوص PTSD، افسردگی و اضطراب گزارش شده است. به طور کلی باید به پدیده خشونت خانوادگی و جنسی از دیدگاه های روانی، اجتماعی، زیستی و فرهنگی نگریست، چرا که پیامدهای روانشناختی آن سلامت روانی افراد جامعه را به خطر انداخته و برای پیشگیری از این پدیده باید مداخلات آموزشی و پیشگیرانه را در سطح اجتماع گسترش داد و شبکه های خانوادگی و اجتماعی را تقویت کرد."

هدف: هدف از انجام این پژوهش بررسی تعامل کلامی بین مادر و کودک دارای لکنت و مقایسه آن با کودکان بدون لکنت است. روش: از بین مراجعه کنندگان دارای لکنت به کلینیک های گفتار درمانی شهرستان رباط کریم در دو ماه مهر و آبان 1384، 20 کودک به همراه مادرانشان به صورت تصادفی انتخاب شدند و نمونه های گروه مقایسه نیز از بین دانش آموزان ناحیه یک شهرستان رباط کریم که با گروه اول همتا شده بودند، انتخاب شدند. از 40 جفت مادر و کودک، 20 جفت شامل مادر طبیعی و کودک دارای لکنت زبان بودند که از میان کودکان 18 نفر پسر و 2 نفر دیگر دختر بودند که دارای میانگین سنی 8.9 (دامنه 7.2 – 12.4) بودند و 20 جفت دیگر شامل مادر و کودک بدون لکنت بودند که به لحاظ جنسی و سنی با گروه مقایسه، منطبق شده بودند و متوسط سنی کودکان آنها نیز 8.9 (7.0-12.1) سال بود. کودکانی که دارای مشکلات شنوایی، تولیدی، صوت، زبانی، روانی و عاطفی، جسمانی و یا روانی گفتار (در کودکان بدون لکنت) بودند، از مطالعه حذف شدند. از هر گروه یک نمونه گفتاری به مدت 15 دقیقه ضبط شد که 5 دقیقه اول شامل تعامل کلامی کودک با درمانگر و 10 دقیقه باقی شامل تعامل کلامی مادر و کودک در هنگام کامل کردن یک پازل تصویری بود که همه این تعاملات با دستگاه ضبط صوت ضبط و در نهایت پیاده شد. یافته ها: میانگین امتیازات در تمامی اجزای ارتباطی هم در گروه مادران کودکان دارای لکنت در مقایسه با گروه مادران کودکان بدون لکنت و هم در گروه کودکان دارای لکنت در مقایسه با همتایان عادی شان به جز در تعداد کل کلمات تفاوت معناداری با هم نداشتند؛ تنها تفاوت معنادار بین مادران کودکان دارای لکنت و بدون لکنت در تعداد کل کلمات به کار رفته بود (P=0.037)؛ بدین معنا که مادران دارای کودکان دارای لکنت از میزان کلمات بیشتری نسبت به مادران کودکان عادی استفاده می کردند و از سویی دیگر بین میزان کلمات استفاده شده در کودکان دارای لکنت و گروه مقایسه نیز تفاوت معناداری وجود داشت (P=0.049). نتیجه گیری: نتایج نشانگر تفاوت هایی در تعامل کلامی و بالا بودن سرعت گفتاری مادران کودکان دارای لکنت و فرزندان دارای لکنت در مقایسه با گروه مقایسه است. یافته های این پژوهش بر تعامل های کلامی در درمان کودکان دارای لکنت تاکید می کند.

"هدف: یکی از آزمون های تشخیص نارساخوانی در کودکان، آزمون تمیز ادراک بینایی ریورسال است که به وسیله آن امکان تشخیص اختلال در دانش آموزان دوره ابتدایی به ویژه کسانی که در هفته یا ماه های اول تحصیل هستند امکان پذیر می گردد. هدف این پژوهش، مقایسه سه گروه از دانش آموزان عادی، عقب مانده ذهنی آموزش پذیر و نارساخوان در تمیز ادراک بینایی به منظور تشخیص نارساخوانی در آنان می باشد. روش بررسی: پژوهش حاضر از نوع مطالعات مقطعی– مقایسه ای است که با انجام آزمون ریورسال بر روی سه گروه 50 نفره از دانش آموزان 8 تا 12 ساله عادی، عقب مانده ذهنی آموزش پذیر و نارساخوان که با انتخاب ساده تصادفی از مراکز نگهداری کودکان بی سرپرست بهزیستی شهر تهران گزینش شدند انجام گردیده است. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون های تی، آنالیز واریانس و آزمون غیر پارامتری کروسکال والیس استفاده گردید. یافته ها: نتایج پژوهش، اختلاف معناداری را بین نمرات آزمون هر سه گروه مورد مطالعه نشان داد (P=0.001). بالاترین نمرات متعلق به گروه دانش آموزان عادی و کمترین نمرات متعلق به دانش آموزان عقب مانده ذهنی آموزش پذیر است. اختلاف نمره منفی دانش آموزان عقب مانده ذهنی آموزش پذیر با دانش آموزان عادی بیش از اختلاف نمره آنها با دانش آموزان نارساخوان است. نتیجه گیری: این تحقیق نشان داد که کودکان نارساخوان در ادراک بینایی خود دچار مشکلاتی می باشند و همچون وجود اختلاف معنادار بین نمرات آزمون سه گروه مورد مطالعه بیانگر وجود مشکلات ادراکی در دید و خواندن و لزوم برنامه ریزی به جهت تشخیص به موقع و شروع سریع تر درمان می باشد."

پژوهش حاضر به منظور بررسی راهبردهای مقابله ای و سلامت روان در مادران کودکان اتیستیک صورت گرفت. آزمودنی ها شامل 40 مادر کودک اتیستیک بودند که به روش نمونه گیری در دسترس از مرکز ساماندهی، درمان و توانبخشی کودکان اتیسم انتخاب شده بودند. از آزمون SCL-90-R جهت بررسی علائم روانی و از چک لیست راهبردهای مقابله ای کارور به منظور سنجش راهبردهای مقابله ای استفاده گردید. نتایج نشان داد که 5/27% مادران گروه نمونه براساس معیارهای SCL-90-R دارای علائم روانی بودند. علاوه بر این، مشخص گردید که میان راهبردهای مقابله ای متمرکز بر حل مسئله و هیجانی با سلامت روان ارتباط معناداری وجود ندارد، اما بین راهبردهای مقابله ای کمتر مفید و غیرمؤثر با سلامت روان رابطه معناداری وجود دارد.