درخت حوزه‌های تخصصی

هدف این پژوهش، بررسی شاخص های روان سنجی دو فرم حالت و رگه از مقیاس های عاطفه مثبت و عاطفهمنفی (پاناس) بود. روش: روش تحقیق از نوع همبستگی بود. یکگروه نمونه با حجم 447 نفر (191پسر و 256 دختر) از دانشجویان دانشگاه شیراز، به تصادف انتخاب شد. آزمودنی ها به دو فرم حالت و رگه از مقیاس های عاطفه مثبت و عاطفه منفی و دو زیر مقیاس افسردگی و اضطراب از فهرست تجدید نظر شده نشانه های اختلالات روانی (Scl-90-R) پاسخ دادند. یافته ها: تحلیل عوامل نشان داد که هر یکاز فرم های حالت و رگه از مقیاس پاناس دارای دو عامل به نام های عاطفه مثبت و عاطفه منفی هستند. در مورد روایی همزمان نیز نتایج نشان داد که عاطفه منفی با زیر مقیاس های افسردگی و اضطراب به ترتیب دارای ضریب همبستگی67/0 و 56/0 بود و ضرایب همبستگی عاطفه مثبت با زیر مقیاس های افسردگی و اضطراب نیز به ترتیب 32/0- و 40/0- به دست آمد. میزان شاخص آلفای کرونباخ نیز برای دو فرم حالت و رگه از مقیاس های عاطفهمثبت و عاطفهمنفی، بین 82/0 و 88/0 متغیر بود. نتیجه گیری: فرم های حالت و رگه از مقیاس های عاطفه مثبت و عاطفه منفی دارای اعتبار و روایی مناسبی بوده، و این مقیاس ها در موقعیت های پژوهشی و بالینی قابل استفاده اند.

هدف از این پژوهش، تبیین شاخص های روان سنجی فرم فارسی مقیاس تکانشگری بارت (11BIS-) بوده است. این مقیاس روی یک گروه 259 نفری دانشجویان دانشگاه شیراز (174مرد، 85 زن) که به شیوه نمونه در دسترس انتخاب شده بود، اجرا گردید. به منظور بررسی ساختار عاملی این مقیاس از روش تحلیل عامل اکتشافی به با روش مؤلفه های اصلی چرخش واریماکس استفاده شد. نتایج این تحلیل حاکی از وجود سه عامل با نام های تکانشگری عدم برنامه ریزی، تکانشگری حرکتی و تکانشگری شناختی بود. روایی همگرای این پرسشنامه با محاسبه ضریب همبستگی زیرمقیاس های این پرسشنامه با یکدیگر تأیید شد (05/0P<). اعتبار کل پرسشنامه تکانشگری از دو روش آلفای کرونباخ و بازآزمایی مورد تحلیل قرار گرفت که به ترتیب 81/0 و 77/0 به دست آمد. در مجموع نتایج این پژوهش حمایت تجربی کافی برای استفاده از این مقیاس در موقعیت های پژوهشی و بالینی در ایران را فراهم می کند.

بازی برای محققان دریچه ای به دنیای کوکان می گشاید تا از آن طریق بتوان وارد دنیای آنان شد و اطراف را از دید آنها مشاهده نمود. وجود ابزارهای مناسب برای ارزیابی بازی، در حیطه ی پژوهش بر روی کودکان بسیار با اهمیت است. هدف از پژوهش حاضر بررسی ویژگی های روانسجی مقیاس رفتار کودکان پیش دبستانی در بازی( کوپلن و رابین، 1998) بود. بر این اساس این مقیاس توسط مربیان مهد کودک برای 162 کودک 3 تا 6 ساله که به شیوه تصادفی انتخاب شده بودند، تکمیل گردید. با بررسی ساختار عاملی مقیاس، به شیوه ی تحلیل عاملی، سه عامل بازی فعال، بازی انفرادی و بازی منفعل به دست آمد. پایایی به شیوه ی همسانی درونی محاسبه شد. ضریب آلفای کرنباخ به ترتیب برای عوامل ذکر شده 92/0، 64/0 و 66/0 به دست آمد. اعتبار نیز به شیوه ی محاسبه ی ضریب همبستگی عوامل با یکدیگر و نمره کل محاسبه گردید. همچنین از همبستگی بین نظر مربیان و نظر والدین در این مقیاس، برای اعتبار همگرا استفاده شد. در نهایت پژوهش حاضر نشان داد که هر یک از ویژگی های روانسنجی این مقیاس نشان گر قابلیت خاصی برای این مقیاس می باشد.

هدف اساسی این پژوهش، ساخت مقیاسی برای سنجش فشارزاهای روانی دانشجویی در دانشگاه پیام‌نور اهواز بود. بدین‌منظور، پرسشنامه مقدماتی حاوی 68 ماده مربوط به فشارزاهای روانی تهیه شد و بر روی 500 دانشجوی دانشگاه پیام نور اهواز که به روش تصادفی چند مرحله‌ای انتخاب شده بودند اجرا گردید. سپس داده‌های جمع‌آوری شده مورد تحلیل عاملی قرار گرفت و بدین‌وسیله یک مقیاس کوتاه 28 ماده‌ای دو عاملی با عنوان "مقیاس فشارزاهای روانی دانشجویان دانشگاه پیام نور اهواز(APN-SSI) استخراج گردید، که 17 ماده روی عامل اول (شرایط فشارزای تحصیلی) و 11 ماده روی عامل دوم (شرایط فشارزای غیر تحصیلی) قرار داشت. نتایج بررسی پایایی مقیاس APN-SSI به روش همسانی درونی (87/0 =r) رضایت بخش بود. اعتبار همزمان این مقیاس با دو مقیاس استاندارد دیگر بررسی شد که نتایج بیانگر اعتبار بالای مقیاس است.

مطالعه حاضر با هدف ساخت، پایاسازی و اعتباریابی آزمون هویت ملی و اجتماعی انجام شده است. در این مطالعه، هویت اجتماعی از 3 هویت قومی، هویت دینی و هویت مدرن تشکیل شده است. ابتدا برای هر خرده آزمون مولفه ها و سپس سوالات ذیربط آنها تدوین گردید. به جهت کثرت سوالات، اجرای این پرسشنامه حجیم ممکن نبود. لذا سوالات هویت ملی (90 سوال) و هویت قومی (68 سوال) در یک پرسشنامه 158 سوالی و سوالات هویت دینی (72 سوال) و هویت مدرن (72 سوال) در پرسشنامه دیگری با 144 سوال تنظیم گردید. دو پرسشنامه در اجرای مقدماتی روی دانشجویان دانشگاههای تهران اجرا گردید. بعد از اجرا، با استفاده از روش تحلیل گویه ها، از پرسشنامه اول (158 سوالی)، 80 گویه حذف و 78 گویه به عنوان سوال مناسب تر باقی ماند. از 144 گویه پرسشنامه دوم نیز 81 گویه حذف و 63 گویه باقی ماند. بنابراین از 302 گویه، جمعاً 161 گویه حذف گردید. ضریب آلفای پرسشنامه اول (158 سوالی) بعد از تحلیل سوالات 978/0 می باشد. در پرسشنامه دوم (144 سوالی)، ضریب آلفا بعد از حذف گویه های نامناسب 957/0 می باشد. از جمع بست 78 سوال مناسب پرسشنامه اول و 63 سوال مناسب پرسشنامه دوم، پرسشنامه ای 141 گویه ای شکل گرفت که ضریب آلفای آن 965/0 می باشد. این پرسشنامه در اجرای اصلی روی نمونه ای مرکب از 410 دانشجوی شهر تهران به اجرا درآمد. برای تحلیل آزمون، از روش تحلیل عاملی استفاده گردید. برای تحلیل عاملی، از روش روایی سازه استفاده شد. طی فرایند تحلیل عاملی جمعاً 31 عامل شناسایی گردید که 13 عامل آن قابل نام گذاری بودند. در خرده آزمون هویت ملی 10 عامل شناسایی شد که 5 عامل آن قابل نام گذاری بود. در هویت ملی 9 عامل شناسایی شد که 3 عامل آن قابل نام گذاری بود. در هویت دینی 4 عامل شناسایی شد که 2 عامل آن قابل نام گذاری بود. در هویت مدرن نیز 8 عامل شناسایی شد که 2 عامل آن معنی پذیر بودند. با عنایت به نتایج این پژوهش، می توان گفت که پرسشنامه از پایایی و روایی (اعتبار) مناسبی برخوردار است و عوامل به دست آمده از روش تحلیل عاملی می توانند هویت ملی و اجتماعی دانشجویان را به گونه مناسب اندازه گیری کنند.

هدف این پژوهش بررسی ساختار عاملی و ویژگی های روان سنجی پرسشنامه کمبود توجه / بیش فعالی دانشجویان نادو در بین دانشجویان مقطع کارشناسی دانشگاه شهید بهشتی بود. 612 نفر (271 مذکر و 341 مؤنث) از دانشجویان مقطع کارشناسی دانشگاه شهید بهشتی تهران در سال تحصیلی 90-1389 به روش نمونه گیری تصادفی نسبتی به عنوان نمونه انتخاب شدند و ترجمه فارسی پرسشنامه کمبود توجه / بیش فعالی دانشجویان نادو را پر کردند. برای تجزیه وتحلیل داده ها از ضریب آلفای کرونباخ و تحلیل عاملی اکتشافی استفاده شد. ضریب آلفای کرونباخ برای ترجمه فارسی پرسشنامه 125 آیتمی 96/. به دست آمد. نتایج تحلیل عاملی اکتشافی (تحلیل مؤلفه های اصلی) 9 عامل حافظه، سازمان دهی، اضطراب، پرخاشگری، عملکرد تحصیلی، بی توجهی، بیش فعالی / تکانش گری، گرایش ها تضادورزی و خودنظم دهی را نشان داد. ضریب آلفای کرونباخ برای عامل های استخراج شده بین 74/. تا 90/. و برای کل پرسشنامه 97/. به دست آمد که نشان دهنده اعتبار مطلوب فرم فارسی پرسشنامه بود. همچنین ضرایب همبستگی به دست آمده بین عامل های استخراج شده با یکدیگر و با کل پرسشنامه نشان دهنده روایی سازه مطلوب پرسشنامه بود. با توجه به حذف 25 آیتم، درنهایت فرم فارسی پرسشنامه با 100 آیتم و 9 عامل استخراج شد؛ بنابراین پرسشنامه مذکور در جامعه دانشجویان ایرانی از پایایی و اعتبار مطلوبی برخوردار است و می توان از آن برای ارزیابی اختلال کمبود توجه / بیش فعالی دانشجویان ایرانی استفاده کرد.

این مطالعه، با هدف بررسی اعتبار و روایی سه روش مرسوم سنجش ویژگیهای ابعادی اسنادهای علی (مقیاس بُعد علی، درجه بندی اهمیت علل و اسنادهای باز- پاسخ )، به اجرا درآمد. روش: اطلاعات این پژوهش از 147 دانشجو که داوطلب شرکت در مطالعه بودند جمع آوری و با استفاده از آلفای کرونباخ، ضریب همبستگی پیرسون، وتحلیل عاملی تاییدی، مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت تا روایی تشخیصی، روایی سازه، روایی همگرا، و اعتبار مقیاس های اسناد مورد ارزیابی قرارگیرد. یافته ها: نتایج نشان داد که علیرغم وجود اشکالاتی در مقیاس فرعی کنترل پذیری، بطور کلی مقیاس بُعد علی در مقایسه با سایر روش های سنجش ابعاد علی از روایی و اعتبار بالاتری برخوردار است. نتیجه گیری: به پژوهشگران توصیه می شود که برای سنجش مستقیم نحوه ادراکاسناد دهنده از اسناد علی خودش، بهتر است از مقیاس هایی مثل مقیاس بُعد علی استفاده کنند.

مقدمه: لکنت، اختلالی در روانی گفتار و زمان بندی الگوهای آن است که با علایمی مانند تکرار، کشیده گویی و قفل شدگی اصوات و هجاها مشخص می شود. چالش انگیزترین خصوصیت لکنت، تغییرپذیری آن در موقعیت های متفاوت گفتاری می باشد. هنگامی که بحث تمارض و انتفاع نیز در این حیطه مطرح باشد پیچیدگی کار چند برابر می شود. هدف این تحقیق، ساخت پرسش نامه ای است که ضمن داشتن تمام اصول آماری و روان سنجی، قابلیت تفکیک لکنت واقعی و تمارضی را دارا بوده و با نتایج بالینی و تحقیقاتی نیز هم خوانی و تطابق داشته باشد. روش کار: داده های این تحقیق کیفی با روش های اجرای پرسش نامه ی سنجش لکنت تمارضی، تکنیک های تسهیل گر روانی گفتار، مصاحبه ی ساختارمند و آزمون MMPI2 370 سئوالی به روش غیر نظام مند (نمونه در دسترس) جمع آوری گردید و با نرم افزارSPSS نسخه ی 18 و با آماره های توصیفی و پارامترهای روان سنجی تحلیل گردید. این مطالعه در 2 مرحله ی مقدماتی و اصلی جهت بررسی روایی و پایایی پرسش نامه ی مذکور انجام شد. یافته ها:بر اساس این تحقیق یک پرسش نامه ی کوتاه (17 سئوالی) استاندارد با میزان اعتبار 884/0 و با رعایت تمام استانداردهای آماری ساخته شد. نتیجه گیری: طبق نتایج، پرسش نامه ی فوق از لحاظ آماری با نتایج آزمون MMPI، تکنیک های تسهیل گر گفتاری و مصاحبه ی ساختارمند، همبستگی داشت. ضمنا نحوه ی پاسخ فرد به تکنیک های تسهیل گر، امتیاز فرد در پرسش نامه تشخیص لکنت تمارضی و بررسی میزان لکنت در موقعیت های مختلف گفتاری حین مصاحبه، مهم ترین موارد در تشخیص لکنت واقعی از تمارضی می باشند.

متخصصان آمار معمولاً اصطلاح "تحلیل چندمتغیری"را به روشی اطلاق میکنند که در آن همزمان از چند متغیر ملاک یا وابسته استفاده میشود.ولی محققانی که متخصص آمار نیستند تحلیل چند متغیری راتکنیکی میدانند که در آن از چند متغیر استفاده میشود‘حتی اگر هر تحلیل فقط با یک متغیر وابسته سروکار داشته باشد. تکنیکهای چند متغیری را میتوان به دو رده تقسیم کرد: الف)آنهایی که برای پیش بینی چند متغیری مناسب اندوب)آنهایی که برای تحلیل چند متغیری ماتریس های کوواریانس یا همبستگی به کار میروند. تکنیکهایی از قبیل رگرسیون چندگانه‘رگرسیون چندمتغیری‘تحلیل متعارف‘تحلیل واریانس چندمتغیری برای پیش بینی چندمتغیری بکار می روند. از جمله تکنیکهای تحلیل چند متغیری ماتریس کوواریانس عبارتنداز: تحلیل عاملی‘روابط ساختاری خطی‘تحلیل خوشه ای‘ومقیاس پردازی چندبعدی.اصول کلی هر یک از این تکنیکها در دو مقوله فوق الذکر در این مقاله مورد بحث قرار گرفته است.

مقدمه: هدف این تحقیق، ساخت و اعتباریابی مقیاس شکرگزاری اسلامی-ایرانی با تکیه بر چهارچوب اسلامی در فرهنگ ایرانی بود. این مقیاس به گونه ای طراحی شد که به طور خاص، شکرگزاری را بر مبنای قرآن و سنت، اندازه گیری کند. روش کار: تعداد 280 دانشجوی دانشگاه شیراز در تیر ماه سال تحصیلی 1391-1390 از چهار خوابگاه دانشجویی به صورت تصادفی ساده برای شرکت در اعتباریابی مقیاس انتخاب شدند. به منظور تعیین ساختار عاملی مقیاس از روش تحلیل عاملی اکتشافی استفاده شد و پس از آن تحلیل عامل های اصلی چرخش داده شده مورد استفاده قرار گرفت. یافته ها: در تحلیل عاملی، از مجموع 50 گویه، 24 گویه حذف و 26 گویه باقی ماند و در نهایت، سه عامل استخراج شد (خرده مقیاس های اخلاقی، درونی و افعالی). روایی واگرا و همگرای این مقیاس به ترتیب با پرسش نامه های افسردگی بک و نگرش های مذهبی مسلمانان، رضایت بخش و در جهت مورد انتظار بود (001/0P<، 67/0-=r، 001/0P<، 59/0=r). مقیاس شکرگزاری اسلامی-ایرانی و خرده مقیاس های آن از همسانی درونی مطلوبی برخوردار بود (آلفای کرونباخ برای 26 گویه 78/0 بود). نتیجه گیری: مقیاس شکرگزاری اسلامی-ایرانی یک مقیاس کوتاه، معتبر، پایا و قابل کاربرد در فرهنگ اسلامی-ایرانی می باشد.

زمینه: هفت عادت مخرب، رفتارهای اساسی روانشناسی کنترل بیرونی هستند که رابطه را تخریب کرده و در نتیجه مسبب اغلب مسائلی هستند که انسان ها با آن درگیرند. هدف: هدف از پژوهش حاضر ساخت و اعتباریابی مقیاسی بود که بتواند هفت رفتار مخرب ازدواج را بر اساس تئوری انتخاب ویلیام گلاسر مورد ارزیابی قرار دهد. روش: با مطالعه مبانی نظری تئوری انتخاب در زمینه هفت رفتار مخرب در ازدواج، و پژوهش های مربوط به آن، برای طراحی پرسشنامه بر اساس سازه های مذکور که از مطالعه منابع موجود به دست آمده بود اقدام شد. پس از بررسی روایی صوری و محتوایی این مقیاس و هر کدام از عوامل آن، و حذف سئوالات نامربوط، 68 سئوال برای تحلیل نهایی کنار گذاشته شد. این پرسشنامه بر روی یک نمونه 250 نفری (213 زن و 37 مرد) از دانشجویان متأهل دانشگاه علامه طباطبایی اجرا گردید. برای بررسی پایایی این مقیاس از روش همسانی درونی آلفای کرونباخ استفاده شد. روایی پرسشنامه مزبور به سه شیوه روایی سازه (تحلیل عاملی)، روایی ملاک (روایی همزمان) و روایی محتوا بررسی گردید. یافته ها: تحلیل عاملی با استفاده از روش مولفه های اصلی و چرخش ابلیمین مستقیم نشان داد که 7 عامل مشخص شده 989/58% از واریانس کل را تبیین می کنند. ضریب پایایی مقیاس از روش ضریب آلفای کرونباخ برای کل مقیاس 95/0، برای عامل اول 82/0، برای عامل دوم 76/0، برای عامل سوم 78/0، برای عامل چهارم 83/0، برای عامل پنجم 76/0، برای عامل ششم 82/0، و برای عامل هفتم 71/0 برآورد شد. روایی همزمان مقیاس یاد شده از طریق همبسته کردن این مقیاس با زیر مقیاس «چهار اسب سوار ارتباطات مهلک» از مجموعه مقیاس های جان گاتمن (SRH)، 567/0 به دست آمد. بحث و نتیجه گیری: نتایج این مطالعه نشان می دهد پرسشنامه مورد بررسی از روایی و پایایی لازم برخوردار بوده و از آنجایی که در داخل و خارج از کشور مقیاسی برای ارزیابی رفتارهای تخریبگر در روابط زناشویی بر اساس تئوری انتخاب وجود ندارد، این پرسشنامه می تواند تا حدی خلأ پژوهش های مربوط به این حوزه را جبران کند و مورد استفاده روان درمانگران و متخصصان این حیطه قرار گیرد.

این پژوهش با هدف بررسی اعتبار و پایایی پرسشنامه خودگفتاری اتوماتیک در ورزش انجام گرفت. بدین منظور 332 نفر (181ورزشکار مرد و150ورزشکار زن) به صورت تصادفی انتخاب شدند. این پرسشنامه اولین بار توسط نیکوس زوربانوس و همکاران (2009) طراحی شده است و شامل 39 سوال 5 گزینه ای بر مبنای لیکرت است که دربرگیرنده 8 بعد روانی، کنترل اضطراب، اعتمادبه نفس، دستورالعمل ها، نگرانی، رهایی از تعهد، خستگی جسمانی، افکار نامربوط است که 4 بعد اول مربوط به خودگفتاری مثبت و 4 بعد دیگر مربوط به خودگفتاری منفی می باشد. برای تعیین روایی سازه از تحلیل عاملی اکتشافی، استفاده شد و برای تعیین ثبات درونی و پایایی پرسشنامه از روش ضریب آلفای کرونباخ استفاده شد که 78/0 به دست آمد. همچنین در تحلیل عاملی تأییدی به منظور بررسی برازش مدل از شاخص نیکویی برازش، شاخص نیکویی برازش انطباقی، شاخص برازش مقایسه ای، خطای ریشه مجذورمیانگین تقریب و باقی مانده مجذور میانگین استفاده شد. نتایج نشان داد پرسشنامه خودگفتاری اتوماتیک در ورزشکاران از ثبات درونی و پایایی مطلوبی برخوردار است و می تواند به منظور بهبود و توسعه تحقیق در مورد وضعیت روانی ورزشکاران مورد استفاده قرار گیرد.