درخت حوزه‌های تخصصی

هدف:هدف پژوهش حاضر بررسی ویژگی های روان سنجی مقیاس خودناتوان سازی به عنوان یک ابزار مناسب جهت اندازه گیری میزان خودناتوان سازی دانشجویان است.روش:جامعه آماری مورد نظر همه دانشجویان شهر تهران بود که از بین آنان تعداد 520نفر از چهار دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، آزاد اسلامی واحد تهران جنوب و پیام نور، در رشته های مختلف و به روش دردسترس به عنوان نمونه انتخاب شدند. مقیاس خودناتوان سازی (جونز و رودوالت، 1982) به عنوان ابزار پژوهش به کار گرفته شد. برای بررسی ویژگی های روان سنجی مقیاس خودناتوان سازی به تعیین روایی محتوایی، روایی سازه، و همچنین پایایی این آزمون پرداخته شد.یافته ها:روایی محتوایی این مقیاس که توسط 5 تن از متخصصان مورد تأیید قرار گرفت. در تحلیل عاملی اکتشافی سؤالات مقیاس روی سه عامل بار شدند و نتایج تحلیل عاملی تأییدی نشان داد که این مدل سه عاملی با داده ها برازش دارد. همسانی درونی عوامل با کل مقیاس بسیار بالابود و همچنین تحلیل سؤالات حاکی از همسانی درونی بالا بین سؤالات و کل مقیاس بود. میزان پایایی با روش آلفای کرونباخ 918/0 و با روش دونیمه کردن 767/0 به دست آمد.بحث و نتیجه گیری:مقیاس خودناتوان سازی دارای ویژگی های روان سنجی مطلوبی برای جامعه دانشجویان می باشد. پایایی این مقیاس بسیار بالا بوده و مدل سه عاملی مطرح شده در پژوهش از روایی سازه مناسبی برخوردار است که به پژوهشگران کمک می کند تا بتوانند با استفاده از این ابزار به ویژه در جامعه دانشجویان به اندازه گیری متغیر خودناتوان سازی بپردازند.

هدف از این پژوهش، تبیین کفایت شاخصهای روانسنجی فرم فارسی پرسشنامه والدگری آلاباما بود. گروه نمونه مورد مطالعه در این پژوهش شامل 773 دانش آموز دختر و پسر با میانگین سنی 5/14 بود. به منظور تهیه فرم فارسی برای پرسشنامه والدگری آلاباما، در ابتدا فرم انگلیسی به فارسی ترجمه و سپس فرم فارسی برای اطمینان از انطباق مفهومی و فرهنگی به زبان انگلیسی بازگردان شد. تمام شرکت کنندگان فرم فارسی پرسشنامه والدگری آلاباما را تکمیل کرده و نتایج آزمون تحلیل عامل به شیوه مولفه های اصلی حاکی از وجود شش عامل با نام های والدگری مثبت، مشارکت پدر، تنبیه بدنی، اقتدار، ضعف در نظارت و عدم آگاهی از یکدیگر بود. همبستگی نمره این عوامل با نمره مقیاس فرایندهای خانواده حاکی از روایی همگرا و واگرا برای این مقیاس بود. همچنین ضرایب بازآزمایی و آلفا بیانگر اعتبار این مقیاس بود. در مجموعه نتایج این مطالعه نشان داد که فرم فارسی پرسشنامه والدگری آلاباما از کفایت روانسنجی مناسبی برای استفاده در ایران برخوردار می باشد

مرکز ملی پرورش استعدادهای درخشان و دانش پژوهان جوان که به سمپاد نیز معروف است به منظور شناسایی و گزینش دانش آموزان نخبه و با استعداد جهت ورود به مدارس استعدادهای درخشان، هر ساله آزمونهایی را برای دو مقطع راهنمایی و متوسطه اجرا و تعدادی از داوطلبان را انتخاب می نماید. پژوهش حاضر با هدف بررسی کیفیت اندازه گیری آزمون ورودی دوره راهنمایی بر اساس رویکرد اندازه گیری راش و برآورد روایی آن بر اساس هوش خلاقیت به اجرا درآمد. برای این منظور از بین کلیه داوطلبان شرکت کننده در آزمون ورودی مدارس استعداد های درخشان و نمونه دولتی دوره راهنمایی در سال تحصیلی 93-1392 در شهر تهران با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی چندمرحله ای، تعداد 2872پاسخنامه(1542 پسر و 1330 دختر) انتخاب گردید. برای تحلیل داده ها در چارچوب مدل راش و برآورد ویژگیهای روانسنجی سوالها از مدل ساده لوجستیک راش و نرم افزار Winsteps استفاده گردید. نتایج نشان داد که همه سوالها به غیر از سوال 74 مربوط به درس ریاضی با مدل راش برازش دارند. دامنه دشواری سوالها از 46/2- تا 83/1، به دست آمد. همچنین نتایج حاکی از عدم تناسب و همخوانی بین سطح دشواری سوالها و سطح توانایی افراد بود. بطور کلی، بر اساس یافته های پژوهش حاضر، می توان گفت که آزمون سمپاد از ویژگیهای اندازه گیری لازم برخوردار نیست و کیفیت لازم برای استفاده به عنوان ابزاری برای گزینش دانش آموزان برای ورود به مدارس استعدادهای درخشان و نمونه دولتی را ندارد. بنابراین لازم است دست اندرکاران سازمان سمپاد در طراحی این آزمونها دقت بیشتری نمایند تا به خاطر کیفیت ضعیف آزمونها سود و زیان خاصی متوجه داوطلبان نشود و دانش آموزانی که واقعا از تواناییها و شایستگیهای بالا برخوردارند وارد نظام آموزشی سمپاد گردند. برای این منظور لازم است تا با تشکیل بانک سوال، در تهیه این آزمونها از سوالهایی استفاده گردد که از کیفیت لازم برخوردارند.

اینترنت، بخشی مهم از زندگی روزمره جامعه کنونی است. مدل پذیرش فن آوری دیویس سعی در تحلیل چگونگی استفاده از اینترنت دارد. نگرش به اینترنت، یکی از متغیرهای مدل مذکور است. مقاله حاضر سعی در اعتباریابی پرسش نامه نگرش به اینترنت دارد. روش تحقیق پیمایشی و اطلاعات آن از بین دانشجویان مقاطع کارشناسی و کارشناسی­ارشد دختر و پسر دانشگاه های اصفهان و آزاد اسلامی واحد دهاقان جمع آوری گردیده است. ابزار پژوهش، پرسش نامه نگرش به اینترنت جونز و کلارک (1994) می باشد. ابزار تحقیق از پایایی 84/0 برخوردار بوده است. تحلیل عاملی بیانگر آن بود که تمامی40 گویه ابزار تحقیق قابل تقلیل در سه عامل هستند که معرف روایی سازه ابزار می­باشد. نتایج پژوهش بیانگر آن است که نگرش دانشجویان به اینترنت در سطح بالایی ابراز شده است. تفاوت معناداری در نگرش به اینترنت بر حسب جنسیت، نوع دانشگاه و هم­چنین بر حسب مقطع تحصیلی مشاهده نشد.

پژوهش حاضر با هدف بررسی ویژگی های روانسنجی مقیاس خودارزشیابی های مرکزی ساخته جاج, ارز, بونو و تئورسن (2003) انجام شد. بدین منظور 219 نفر از کارکنان دانشگاه های شهید چمران و علوم پزشکی اهواز به صورت تصادفی ساده انتخاب شدند و پرسشنامه های پژوهش را تکمیل کردند. بررسی همسانی درونی سوالات پرسشنامه با روش آلفای کرونباخ و همبستگی هر سوال با نمره کل آزمون نشان داد این مقیاس از پایایی قابل قبولی برخوردار است. به منظور بررسی اعتبار (روایی) مقیاس خودارزشیابی های مرکزی از چند روش استفاده شد. اول) تحلیل عامل اکتشافی با روش مولفه های اصلی و چرخش واریماکس, مطابق با انتظار نشان داد که چهار صفت عزت نفس, خودکارآمدی تعمیم یافته, جایگاه مهار و عصبیت از یک عامل تحت عنوان خودارزشیابی های مرکزی تشکیل می شوند. دوم) تحلیل عامل تاییدی نشان داد به استثنای یکی از ماده ها , سایر ماده های این مقیاس به طور معنی دار روی یک عامل بار گذاشتند. سوم) نتایج حاصل از بررسی اعتبار همگرا نشان داد مقیاس خودارزشیابی های مرکزی با مقیاس های عزت نفس, جایگاه مهار و خودکارآمدی تعمیم یافته رابطه مثبت و با مقیاس ویژگی شخصیتی عصبیت رابطه منفی داشت. چهارم) نتایج حاصل از اعتبار تجربی نشان داد مقیاس خود ارزشیابی های مرکزی با ملاک مهم خشنودی شغلی رابطه دارد. پنجم) نتایج حاصل از اعتبار افزایشی با استفاده از تحلیل رگرسیون سلسله مراتبی نشان داد مقیاس خود ارزشیابی های مرکزی ورای اثر عامل خودارزشیابی های مرکزی و چهار صفت مرکزی, خشنودی شغلی را پیش بینی کرد. در مجموع یافته های تحقیق نشان دادند که مقیاس خود ارزشیابی های مرکزی همسان با پژوهش های انجام شده در غرب از یک عامل تشکیل شده است و از اعتبار و پایایی قابل قبولی برخوردار است. در نتیجه از آن می توان برای سنجش این سازه در کارکنان ایرانی استفاده کرد.

مقدمه: پژوهش ها نشان داده اند که امنیت اجتماعی یک عامل آسیب پذیری فراتشخیصی در گستره ای از مشکلات روان شناختی است. از این رو به نظر می رسد ضروری است که پژوهشگران و متخصصان بالینی، این مولفه را در بررسی های آسیب شناسی خود، مورد توجه قرار دهند. برای رسیدن به این مهم، نخستین گام، آماده سازی یک شاخص مناسب برای ارزیابی سازه ی مورد نظر است. هدف مطالعه ی حاضر، بررسی ویژگی های روان سنجی نسخه ی فارسی مقیاس امنیت و لذت اجتماعی (SSPS) بود. روش کار: فرآیند ترجمه و بازترجمه برای تهیه ی نسخه ی فارسی SSPS انجام شد. 521 نفر از دانشجویان سه دانشگاه در تهران در سال تحصیلی 95-1394 به شیوه ی نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند و به مقیاس امنیت و لذت اجتماعی به همراه پرسش نامه های مشکلات بین فردی، افسردگی بک و هراس اجتماعی پاسخ دادند. برای بررسی اعتبار مقیاس از اعتبار سازه (تحلیل عاملی اکتشافی و تاییدی) و اعتبار واگرا استفاده شد. به این منظور نمونه به طور تصادفی به دو بخش 300 نفری برای تحلیل عاملی اکتشافی و 221 نفری برای تحلیل عاملی تاییدی تقسیم شد. برای بررسی پایایی مقیاس از روش های آلفای کرونباخ و ضریب پایایی بازآزمایی استفاده شد. یافته ها: نتایج تحلیل عاملی اکتشافی مقیاس امنیت و لذت اجتماعی حاکی از وجود یک ساختار تک عاملی است و تحلیل عاملی تاییدی نیز موید این ساختار است. ضریب آلفای کرونباخ 91/0 و ضریب پایایی بازآزمایی 82/0 به دست آمد. اعتبار واگرا نیز از راه محاسبه ی همبستگی مقیاس با سه پرسش نامه ی مشکلات بین فردی، افسردگی بک و هراس اجتماعی تایید شد. نتیجه گیری: به نظر می رسد نسخه ی فارسی مقیاس امنیت و لذت اجتماعی از ویژگی های روان سنجی مناسبی برخوردار است.

هدف از پژوهش حاضر تدوین و اعتباریابی نظام جامع یاددهی- یادگیری در مراکز آموزش عالی بود. این پژوهش، ترکیبی از نوع اکتشافی متوالی است که در مرحله کیفی با استفاده از روش همسوسازی داده های چندگانه (مشتمل بر سه ضلع الف) جمع آوری اطلاعات مبانی نظری و اصول زیربنایی مربوط به متغیر پژوهش ب) تحقیقات انجام شده در حوزه یاددهی- یادگیری و ج) نظرات آگاهی دهندگان کلیدی) چارچوب نظری اولیه، تدوین و اعتباریابی شد. سپس در مرحله کمی، روایی و پایایی چارچوب تدوین شده، با استفاده از روش های آماری تحلیل گویه، تحلیل عامل تاییدی و آلفای کرونباخ بررسی و تایید شد. در نتیجه این پژوهش نظام جامع یاددهی- یادگیری در مراکز آموزش عالی مشتمل بر سه مضمون مفهومی، ساختاری و عملکردی با مضامین سازمان دهنده و مضامین پایه مربوط به هر مضمون فراگیر تدوین شد. مضمون مفهومی مشتمل بر مضامین موضوع و محتوا، چیستی، چگونگی و اصول یاددهی- یادگیری؛ مضمون ساختاری شامل مضامین جهت گیری راهبردی، طرح سیستم و فرهنگ یاددهی- یادگیری؛ و مضمون عملکردی نیز متشکل از مضامین اجرای فرایند، رهبری و مدیریت فرایند و ارزیابی اثربخشی یاددهی- یادگیری می باشد.

هدف از پژوهش حاضر بررسی ویژگی های روان سنجی مقیاس سخت رویی مرتبط با مدرسه(SHRS) در دانش آموزان دبیرستانی ساوه بود. پژوهش از نوع توصیفی بود. جامعه آماری شامل کلیه دانش آموزان دبیرستانی مدارس دولتی ساوه در سال تحصیلی 92-1391 بود. نمونه پژوهش شامل 360 دانش آموز دبیرستانی بود که با روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای انتخاب شدند. ابزارهای سنجش شامل مقیاس سخت رویی مرتبط با مدرسه، مقیاس سخت رویی اهواز و فرم کوتاه مقیاس افسردگی، اضطراب و استرس(DASS) بود. تحلیل عاملی اکتشافی یک مدل اندازه گیری سه عاملی(سه عامل کنترل، تعهد و مبارزه طلبی) را نشان داد که در تحلیل عاملی تاییدی تایید شد. ضریب آلفای کرونباخ برای عامل ها و کل مقیاس دامنه ای از77/0 تا 89/0 داشت. ضریب پایایی بازآزمایی SRHSپس از 4 هفته برای کل مقیاس معنادار بود (01/0 p<). نتایج مربوط به بررسی روایی همگرا و واگرای مقیاس نشان داد کلیه خرده مقیاس ها و همچنین کل مقیاس سخت رویی مرتبط با مدرسه رابطه مثبت و معناداری با مقیاس سخت رویی اهواز(01/0p<) و رابطه منفی و معناداری با فرم کوتاه مقیاس افسردگی، اضطراب و استرس داشت(01/0 p<). در مجموع پژوهش حاضر نشان داد مقیاس سخت رویی مرتبط با مدرسه و خرده مقیاس های آن از پایایی و روایی مطلوبی برخوردار است و می توان از آن برای ارزیابی میزان جسارت دانش آموزان در موقعیت های دشوار تحصیلی استفاده کرد.

هدف: هدف از پژوهش حاضر تدوین آزمون تصویری آگاهی واج شناختی حذف واج و تعیین روایی و اعتبار آن در دانش آموزان طبیعی فارسی زبان پایه های اول تا سوم دبستان است. روش:مطالعه حاضر مطالعه ای توصیفی- مقطعی از نوع ابزارسازی است. ابتدا این آزمون تدوین و روایی محتوایی آن به روش لاواشه محاسبه شد و آیتم های نامناسب از نظر کارشناسان، اصلاح و یا حذف گردید. سپس، 300 دانش آموز طبیعی پایه های اول تا سوم ابتدایی فارسی زبان مدارس دولتی شهرکرد به روش نمونه گیری چندمرحله ای برای شرکت در این پژوهش انتخاب شدند. پس از اجرای آزمایشی و نهایی آزمون، اعتبار آن از طریق محاسبه پایایی و همسانی درونی مورد بررسی قرار گرفت. از نرم افزار اس پی اس اس نسخه 21 برای تجزیه وتحلیل استفاده شد. یافته ها:شاخص روایی محتوایی برای هر یک از زیرآزمون های حذف واج آغازین، میانی و پایانی به ترتیب 89/0، 86/0 و 93/0 به دست آمد. ضریب همبستگی آلفای کرونباخ برای هر یک از این زیرآزمون ها به ترتیب 92/0، 89/0 و 78/0 به دست آمد. ضریب همبستگی پیرسون حاصل از میانگین امتیاز آزمون- بازآزمون برای زیرآزمون حذف واج آغازین، میانی و پایانی به ترتیب 98/0، 94/0 و 91/0 به دست آمد بنابراین، ضریب همبستگی پیرسون در هر سه زیرآزمون، از لحاظ آماری معنی دار بود(0/001 ≤ p ). نتیجه گیری:بر اساس نتایج پژوهش حاضر به نظر می رسد آزمون حذف واج در سه زیرآزمون حذف واج آغازین، میانی و پایانی از همسانی درونی و پایایی بالایی برخوردار است و می توان از آن در امر بالینی و پژوهشی استفاده کرد.

آزمون باورهای غیرمنطقی اهواز (4IBT–A) یک آزمون معتبر مربوط به سنجش میزان تفکرات غیر منطقی به حساب می آید و در زمینه های مختلف مانند اجرای پژوهش، تشخیص، درمان و غیره توسط محققان، درمانگران، مشاوران، روانشناسان و دانشجویان از آن استفاده می شود، بنابراین ضروری است که هنجار ایرانی برای آن تهیه گردد. هدف از این پژوهش، هنجاریابی آزمون باورهای غیرمنطقی اهواز ((4IBT-A بود. به همین منظور 1947 نفر از دانشجویان مراکز تربیت معلم شهرستان تبریز با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی چند مرحله ای انتخاب و آزمون باورهای غیرمنطقی اهواز ((4IBT-A به روش گروهی اجرا گردید. با استفاده از روش آلفای کرونباخ، پایایی آزم ون به ترتیب ب رای عامل ها و کل آزمون 77/0، 68/0، 59/0، 68/0، و 86/0 برآورد گردید. روایی آزمون نیز از روش روایی همگرا 81/0؛ 001/0≥P به دست آمد. پس از تحلیل داده ها به منظ ور تفسیر نم ره های خام هر عامل و آزمون، به طور جداگانه هنجارهای درصدی و نمرات استاندارد Z تهیه گردید. بر اساس نتایج این مطالعه، پژوهشگران، مشاوران و روان شناسان بالینی می توانند از این ابزار به عنوان یک وسیله اندازه گیری مناسب جهت تشخیص در فعالیتهای کلینیکی در داخل کشور، به ویژه مراکز مشاوره دانشجویی استفاده کنند.

اهداف: مقیاس سبک های یادگیری کلب به عنوان یکی از مقیاس های معتبر در زمینه سنجش سبک های تجربی یادگیری، در پژوهش های متعددی استفاده شده و روایی و پایایی آن مورد تایید قرار گرفته است. هدف پژوهش حاضر، بررسی ویژگی های روان سنجی و روایی و پایایی مقیاس سبک های یادگیری کُلب نسخه 1/3 در بین دانشجویان ایرانی بود. روش ها: در این پژوهش توصیفی- تحلیلی، 1037 نفر از دانشجویان مقطع کارشناسی دانشگاه اصفهان در سال تحصیلی 91-1390 به روش نمونه گیری تصادفی چندمرحله ای از چهار دانشکده علوم انسانی، فنی- مهندسی، هنر و پزشکی و از 8 رشته تحصیلی انتخاب شدند. ابزار پژوهش، مقیاس اصلاح شده سبک های یادگیری کُلب و مقیاس سبک های یادگیری وارک بود. برای تعیین پایایی از روش آلفای کرونباخ، ضریب گاتمن و ضرایب همبستگی و برای تعیین روایی از روایی همزمان و تحلیل عاملی اکتشافی و تاییدی به کمک نرم افزار SPSS 19 و AMOS 5 استفاده شد. یافته ها: بین شیوه های یادگیری وارک و شیوه های یادگیری کلب رابطه معنی دار وجود داشت. آلفای کرونباخ و ضریب گاتمن برای شیوه های یادگیری تجربه عینی 71/0 و 73/0، مشاهده تاملی 71/0 و 73/0، مفهوم سازی انتزاعی 92/0 و 89/0 و آزمایشگری فعال 90/0 و 90/0 به دست آمد. تحلیل عاملی اکتشافی، 4 عامل را استخراج کرد که 76% واریانس کل را تبیین می کردند و تحلیل عاملی تاییدی آنها را تایید نمود. سبک های یادگیری برحسب جنسیت تفاوتی نداشتند، ولی برحسب رشته تحصیلی تفاوت معنی دار داشتند. نتیجه گیری: مقیاس سبک های یادگیری کلب در نمونه ایرانی از روایی و پایایی مناسبی برخوردار است و می توان آن را در موارد ضروری به کار برد.